داروی پرومتازین چیست؟ موارد مصرف و عوارض جانبی
نام فارسی: پرومتازین
نام انگلیسی: Promethazine
رده درمانی: آنتی هیستامین ها
اشکال دارویی: شربت و آمپول
داروی پرومتازین یک ضد تهوع و ضد حساسیت است که برای درمان علائم بیشماری از بیماری ها استفاده می شود. این دارو با مسدود کردن اثرات هیستامین، یک ماده شیمیایی که باعث واکنش های آلرژیک می شود، به عنوان یک آنتی هیستامین عمل می کند. پرومتازین را به عنوان یک آنتی کولینرژیک می توان معرفی کرد که با کاهش فعالیت عصبی، باعث خواب آلودگی و خشکی دهان می شود.
داروی پرومتازین برای درمان چندین بیماری ازجمله بیماری حرکتی، آلرژی، استفراغ و حالت تهوع، در بعد از جراحی و اضطراب قبل از جراحی استفاده میشود. همچنین به عنوان آرام بخش و قرص خواب آور نیز کاربرد دارد. این دارو ممکن است به عنوان بخشی از درمان ترکیبی استفاده شود. یعنی لازم باشد پرومتازین را با داروهای دیگر مصرف کنید و پزشک آن را هم زمان با مصرف داروهای دیگر تجویز کند. در ادامه به موارد مصرف، عوارض جانبی، تداخلات دارویی و نحوه مصرف این دارو می پردازیم لطفاً با ما همراه باشید.
موارد مصرف
پرومتازین برای درمان طیف وسیعی از علائم استفاده می شود، از جمله:
- واکنش های آلرژیک، مانند کهیر، خارش، و تورم
- تهوع و استفراغ، ناشی از بیماری حرکت، بارداری، یا شیمی درمانی
- حالت تهوع و استفراغ پس از عمل
- کمک به خوابیدن
عوارض جانبی
داروی پرومتازین میتواند باعث خواب آلودگی شدید شود. اگر این اثرات خفیف باشند، ممکن است ظرف چند روز یا چند هفته از بین بروند. اما اگر آنها شدید هستند یا از بین نمیروند، لازم است به پزشک مراجعه کنید.
عوارض رایجی که ممکن است با قرص خوراکی پرومتازین رخ دهد عبارتاند از:
- خواب آلودگی
- سرگیجه
- خشکی دهان
- تاری دید
- یبوست
- سردرد
- افزایش ضربان قلب
- حالت تهوع و استفراغ
- واکنش های آلرژیک، مانند کهیر و خارش
برخی از این عوارض جدی پرومتازین و علائم مربوط به آن عبارتاند از:
- تشنج
- بیرون آوردن زبان به صورت غیر قابل کنترل
- توهمات (دیدن یا شنیدن چیزهایی که وجود ندارند).
- خیره شدن غیر قابل کنترل به سمت بالا و تکان دادن چشم و پلک
- انقباضات غیر قابل کنترل عضلات گردن که باعث میشود سر شما به یک طرف بچرخد.
تداخلات دارویی
داروی پرومتازین می تواند با برخی از داروها، ویتامین ها یا گیاهان تداخل دارد و در صورتی که از داروهای زیر استفاده میکنید حتماً پزشک خود را در جریان بگذارید. نمونه ای از داروهایی که میتوانند باعث تداخل با پرومتازین شوند، عبارتاند از:
- داروهای آلرژی
- ضد افسردگی های سه حلقه ای و ضد اضطراب
- شل کننده های عضلانی
- مهارکنندههای مونوآمین اکسیداز (MAOIs)
- داروهای حالت تهوع، بیماری حرکتی و کنترل کننده مثانه
- ضد دردها
- داروهای بیماری پارکینسون
- داروهای خواب
- داروهای معده و گوارشی
نحوه مصرف
پرومتازین معمولاً به صورت خوراکی، تزریقی، یا رکتال مصرف می شود. دوز مصرفی پرومتازین بر اساس سن، وزن، و وضعیت پزشکی فرد تعیین می شود.
اهداف گوناگونی برای این دارو تعریف شده است که به شرح زیر می باشد:
- درمان تهوع، میزان ۵.۱۲ تا ۲۵ میلی گرم از راه عضلانی و یا وریدی هر ۴ ساعت یکبار تجویز می گردد.
- واکنش های حساسیتی، میزان ۱.۲۵ میلی گرم داخل عضلانی و یا وریدی و در صورت نیاز پس از دو ساعت این روند تکرار می شود.
- خواب در زمان زایمان، میزان ۵۰ میلی گرم به منظور ایجاد آرامش و کم شدن هوشیاری تزریق می گردد و پس از زایمان میزان ۲۵ تا ۷۵ میلی گرم به همراه یک دوز خفیف ضد درد مخدر هر ۴ ساعت یکبار تکرار می شود.
- سداتیو و خواب آور، میزان ۲۵ تا ۵۰ میلی گرم از راه عضلانی و یا وریدی موقع خواب، قبل از جراحی و یا بعد از جراحی به همراه دوز ضعیف یک داروی خواب آور و یا داروی آنتی کولینرژیک تزریق می شود.
- ضمناً حداکثر دوز مجاز برای بزرگسالان میزان ۱۵۰ میلی گرم در روز می باشد.
- مصرف دارو در کودکان زیر دو سال ممنوع می باشد و برای کودکان بالای ۱۲ سال به مانند بزرگسالان می باشد اما برای کودکان بین ۲ تا ۱۲ سال متفاوت بوده و بایستی طبق صلاحدید پزشک مصرف گردد.
احتیاطات
پرومتازین برای زنان باردار یا شیرده توصیه نمی شود. همچنین، افراد مبتلا به بیماری های زیر باید قبل از مصرف پرومتازین با پزشک خود مشورت کنند:
- بیماری های قلبی
- بیماری های کبدی
- بیماری های کلیوی
- گلوکوم
- بیماری های روانی
سخن آخر
در حین مصرف این دارو از نوشیدن الکل خودداری نمایید. برای کاهش عوارض گوارشی این دارو از شکل خوراکی آن همراه با غذا مصرف نمایید. مصرف این دارو در زنان باردار یک تا دو هفته قبل از زایمان به منظور جلوگیری از بروز یرقان در نوزاد قطع می شود. افراد قبل از مصرف پرومتازین باید با پزشک خود مشورت کنند.