در این مطلب از سایت پی جو به بررسی گل نسترن و هر آنچه نیاز هست در خصوص این گیاه دارویی بدانید می پردازیم.
گل نسترن ، درمان طبیعی برای مشکلات سلامتی
مجله سلامت پی جو - گل نسترن، عضوی از خانواده گل سرخ (Rosaceae) با نامهای متعدد، با گلهای زیبای صورتی یا سفید و میوههای قرمز جذابیت زیادی دارد. این گل از زمان بقراط تا به امروز، بهعنوان یک منبع دارویی مؤثر شناخته شده و از مختلف اجزای آن، از ریشه و شاخه گرفته تا شکوفهها و میوه، در طب سنتی استفادههای فراوان داشته است. با تاریخچه طولانی در استفادههای درمانی، این گل به دلیل خواص دارویی متنوع آن از توجه زیادی برخوردار است. از مصارف دارویی آن در نسخههای مختلف پزشکی، از ریشهها، شاخهها، برگها، شکوفهها تا میوهها، بهویژه در تسکین مشکلات مرتبط با دستگاه گوارش و آرامش سیستم عصبی، بهرهبرداری میشود.
گل نسترن با نام علمی و لاتین Rosa Canina شناخته میشود و در زبان انگلیسی به آن Dog Rose (رزِ سگ) نیز گفته میشود. این نام از باور قدیمی مردم گرفته شده که از ریشه گل نسترن میتوان برای درمان افرادی که توسط گاز سگ هار گرفتهاند، استفاده کرد. همچنین به دلیل خاردار بودن آن، گل بریارد و همچنین گل رز وحشی نیز نامهای دیگری هستند که برای گل نسترن استفاده میشوند. در ادامه با خواص و کارکردهای این گیاه دارویی بیشتر آشنا می شویم، با ما همراه باشید.
ارزش غذایی میوه گل نسترن
میوه گل نسترن، دارای ارزش غذایی فراوانی است. هر دو قاشق غذاخوری (۱۶ گرم) این میوه حاوی حدود ۲۶ کالری، ۶ گرم کربوهیدرات و ۴ گرم فیبر هست. همچنین، این میوه منبع خوبی از ویتامینها است؛ به طور خاص، حاوی 4 درصد از ارزش غذایی روزانه ویتامین A، 3 درصد از DV ویتامین B5، 76 درصد از DV ویتامین C و 6 درصد از DV ویتامین E هست. این ارقام نشاندهنده اهمیت مصرف میوه گل نسترن در تأمین برخی از ویتامینها و مواد مغذی اساسی برای سلامتی است.
مکانیسم اثر نسترن
همچنین اگر شما به حوزه طب سنتی علاقه دارید، شما می توانید در سایت پی جو در بخش "دانستنی های طب سنتی" در خصوص انواع داروهای گیاهی و کاربردهای آنها اطلاعات کامل و جامعی کسب کنید.
نوروتک، یک ترکیب دارویی است که از عصاره گیاهان تانسی، گزنه و نسترن بهره میبرد. این ترکیبات مؤثر در کاهش التهابات و ترمیم اعصاب محیطی هستند. یکی از ویژگیهای بارز این دارو، تسریع در انتقال پیامهای عصبی در سلولهای عصبی محیطی (NCV) است. این مکانیسم عمل نوروتک به بهبود وضعیت سلامت عصبی کمک میکند و نتیجهای مثبت در بهبود عملکرد سلولهای عصبی و افزایش سرعت انتقال پیامهای عصبی دارد.
خواص گل نسترن
گیاه نسترن به دلیل ویژگیهای درمانی و خوراکی گلبرگها و میوههای آن شناخته شده است. میوه نسترن که در برخی مناطق به آن "قوزه" یا "خوج" نیز گفته میشود، دارای مقادیر زیادی ویتامین C است و به عنوان مواد اصلی در تهیه شربتها، چای، مربا و حتی در بلغارستان برای تهیه شراب مورد استفاده قرار میگیرد.
در طب سنتی ایران و اتریش، گیاه نسترن برای درمان مشکلاتی مانند نارسایی کلیوی، عفونتهای ویروسی و التهابات مجاری ادراری بهرهمند است. گل نسترن حاوی ویتامینهای مختلف از جمله A، C، K و گروه B میباشد. علاوه بر این، این گیاه حاوی اسید مالیک، کلسیم، پتاسیم، نیاسین، فیبر، اسیدهای چرب، اسید سیتریک و آنتیاکسیدانها نیز هست.
برخی از مهم ترین خواص این گیاه عبارتاند از:
تقویت سیستم ایمنی
نسترن کوهی به عنوان یک منبع غنی آلفا لینولنیک اسید و امگا 3، تأثیرات بسیار مثبتی بر سلامت عمومی دارد. این مواد مؤثر در تنظیم فشار خون، ضربان قلب، انعقاد خون و تقویت سیستم ایمنی بدن عمل میکنند. آلفا لینولنیک اسید و امگا 3 نه تنها به بهبود وضعیت قلبی عروقی کمک میکنند بلکه نیز سیستم ایمنی بدن را تقویت مینمایند.
همچنین، حضور گاما گلوبولین و خواص ضد التهابی در نسترن به تقویت سیستم ایمنی بدن و افزایش لنفوسیتها کمک میکند. این خصوصیات مؤثر در کاهش رشد سلولهای سرطانی، به ویژه سلولهای سرطان سینه، میباشند. همچنین، حضور فیبر در نسترن به بهبود حرکت غذا در رودهها و بهبود عملکرد گوارش کمک میکند که این امر به نهایت منجر به تنظیم بهتر حرکت غذا در رودهها و افزایش جذب و هضم غذا میشود.
درمان سرماخوردگی و آنفولانزا
گل نسترن دارای خواص ضدالتهابی و ضدویروسی است که میتواند به درمان سرماخوردگی و آنفولانزا کمک کند. این گیاه میتواند به کاهش علائمی مانند تب، گلودرد و سرفه کمک کند.
درمان بیماری های کلیوی
مصرف عصاره نسترن کوهی برای حفظ سلامت کلیه ها بسیار اهمیت زیادی دارد. یکی از اصلیترین عوامل موجب نارسایی حاد کلیه، وجود ایسکمی است که با آغاز این بیماری، آسیب به سلولها به سرعت شروع میشود و در نهایت منجر به مرگ سلولی در کلیهها میگردد. با این حال، تحقیقات نشان میدهد که مصرف عصاره نسترن کوهی به دلیل خواص ضد اکسیدانی و ضد التهابی که دارد، قادر به کاهش احتقان عروق ناشی از ایسکمی است. این تأثیرات موجب کاهش آسیبهای کلیوی حاصل از ایسکمی و بازسازی خونرسانی مجدد به کلیهها میشود و در نتیجه، به بهبود و حفظ سلامت کلیهها کمک میکند.
کاهش وزن
گل نسترن حاوی ترکیباتی است که میتوانند به کاهش وزن کمک کنند. این ترکیبات میتوانند به افزایش متابولیسم و کاهش اشتها کمک کنند.
بهبود مشکلات گوارشی
گل نسترن دارای خواص ضدنفخ و ضداسهال است که میتواند به بهبود مشکلات گوارشی مانند نفخ، گاز و اسهال کمک کند. مصرف نسترن به صورت دمنوش و عرق نه تنها باعث تقویت دستگاه گوارش میشود، بلکه از اثرات انگلکشی برخوردار است. این گیاه توانمند به تسکین اسهال، کنترل انگلهای روده و کاهش انقباضات ماهیچهها میپردازد.
دمنوش نسترن علاوه بر این، به عنوان یک گزینه مؤثر برای تصفیه خون شناخته میشود. این ترکیب به خوبی مناسب برای درمان مشکلاتی همچون سنگ کیسه صفرا، کرم معده، حبس البول، سنگ کلیه، ورم مثانه، تورم کلیهها و مجاری ادرار است. همچنین، نسترن به عنوان یک دفع کننده کرم اسکاریس و مادهای ضد انگل شناخته میشود که در درمان مشکلات مرتبط با این نوع انگلها اثربخش هست.
سلامت قلب و عروق
گل نسترن دارای خواص ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی است که میتوانند به سلامت قلب و عروق کمک کنند. این گیاه میتواند به کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی مانند بیماری قلبی، سکته مغزی و فشار خون بالا کمک کند. مصرف نسترن به عنوان یک تقویتکننده قلبی بسیار مفید برای افراد مبتلا به بیماریهای قلبی است. میوه نسترن توانمند به کاهش فشار خون و تنظیم تپش قلب میپردازد. این خصوصیات به طور ویژه برای افرادی که با مشکلات قلبی دست و پنجه نرم میکنند، اهمیت دارد.
همچنین، خاصیت آرامبخشی نسترن نقش مهمی در کاهش درد و بیخوابی دارد، همچنین احساسات غم و اندوه را کاهش میدهد. این گیاه، بدن را در مقابل بیماریها مقاومت میبخشد و به تقویت سیستم ایمنی کمک میکند. در نتیجه، نسترن به عنوان یک ترکیب گیاهی چندمنظوره، به بهبود و تقویت سلامت قلب و روان افراد کمک میکند.
سلامت پوست و مو
وجود ویتامینهای آ و ث و آنتیاکسیدانهای فراوان موجود در نسترن به شدت به سلامت پوست و مو کمک میکنند. این مواد تأثیر مستقیمی بر تولید کلاژن در پوست دارند که باعث بهبود و نگهداری سلامت و شادابی پوست میشود. علاوه بر این، نسترن بازسازی و بهبود جای زخمهای قدیمی نیز کمک میکند.
تقویت ریشه و فولیکولهای مو نیز از دیگر خصوصیات نسترن در زمینه سلامت مو است. طب سنتی اظهار داشته که استفاده از نسترن به همراه حنا به صورت موضعی بر روی موها، باعث تقویت و بهبود موها میشود. همچنین، مصرف دمنوش نسترن به صورت روزانه و به مدت یک سال، از سفیدی موها جلوگیری کرده و به حفظ رنگ و سلامتی موها کمک مینماید.
رفع بوی بد بدن
نسترن با افزایش جریان خون در پوست، به سرعت لطافت و خونریزی سینه را بهبود میبخشد. استفاده از دمنوش برگ و گل نسترن برای شستشوی زخم و سوختگی نیز به عنوان یک روش درمانی مؤثر مطرح است. این گیاه در مواردی که افراد به وفور عرق میکنند، نیز مفید است و بوی بد بدن را بهبود میبخشد. به سادگی کافی است بعد از استحمام، بدن خود را با دم کرده حاصل از گل و برگ نسترن بشوید تا علاوه بر تمیزی، بوی بد بدن نیز رفع شود.
نحوه مصرف گل نسترن
گل نسترن را میتوان به صورت دمنوش، عرق، قرص، یا کپسول مصرف کرد. مقدار مصرف گل نسترن بسته به نوع مصرف آن متفاوت است.
خشک کردن گل نسترن:
گل نسترن را خشک کنید، میتوانید این کار را با نگهداری در محیط خنک و خشک یا با استفاده از فریزر انجام دهید.
تهیه دمنوش:
دو قاشق غذاخوری گل نسترن خشک شده را در یک لیتر آب سرد بریزید.
به مدت حدود ۱۰ دقیقه بگذارید تا آب جوش بیافتد.
دمنوش را از صافی رد کرده و میتوانید طی روز به میزان سه فنجان مصرف کنید.
استفاده برای درمان اسهال:
یک لیتر آب را بجوشانید.
حدود ۳۰ تا ۵۰ گرم میوه خرد شده گل نسترن را در آب جوش دهید.
به مدت ۵ دقیقه با حرارت کم بجوشانید.
از روی حرارت بردارید و بعد از ۱۵ دقیقه از صافی رد کرده و همراه صبحانه بنوشید.
عوارض جانبی گل نسترن
درست است که مطالعات حاکی از این است که در صورت رعایت دوزهای توصیه شده، مصرف گل نسترن هیچ عارضه جانبی سمی ندارد. با این حال، باید توجه داشت که:
دوران بارداری و شیردهی:
در حال حاضر اطلاعات کافی در مورد ایمنی مصرف گل نسترن در دوران بارداری و شیردهی وجود ندارد؛ بنابراین، بهتر است در این موارد از مصرف آن پرهیز کنید و با پزشک خود مشورت کنید.
مصرف مقادیر بالای ویتامین C:
مصرف مقادیر بالای ویتامین C ممکن است به عوارضی همچون تهوع، ناراحتی معده، یبوست و دل درد منجر شود. برای جلوگیری از این مشکلات، مهم است که دوز مصرفی را با دستورات پزشک یا متخصص تنظیم کنید.
تأثیر بر افراد با مشکلات خاص:
افرادی که دچار سنگ کلیه، کم خونی یا هموکروماتوز هستند، باید مصرف گل نسترن را با دقت و توسط پزشک خود در نظر بگیرند.
سخن آخر
گل نسترن گیاهی با خواص دارویی فراوان است که میتواند به بهبود سلامتی در بسیاری از زمینهها کمک کند. با این حال، مهم است که قبل از مصرف آن با پزشک یا متخصص حوزه طب سنتی خود مشورت کنید، به خصوص اگر باردار هستید، شیر میدهید، یا داروهای خاصی مصرف میکنید.
همچنین شما در سایت پی جو می توانید در خصوص گیاه گل نسترن و سایر گیاهان دارویی با کارکرد مشابه و کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه این مقاله را "15 خاصیت گیاه درمنه برای سلامتی" نیز مطالعه نمایید.