در این مطلب از سایت پی جو به بررسی گیاه دارویی استویا و همچنین خواص، عوارض جانبی و کاربرد آن در طب سنتی می پردازیم.
گیاه دارویی استویا و کاربرد آن در طب سنتی
مجله سلامت پی جو - استویا گیاهی علفی و چند ساله است که بومی آمریکای جنوبی است. این گیاه دارای برگ های کوچک و کشیده است که حاوی ترکیبات شیرین کننده ای به نام استویوسید هستند. استویوسید چندین برابر شیرین تر از شکر است و کالری ندارد. استویا برای قرن ها توسط مردم بومی آمریکای جنوبی به عنوان شیرین کننده و دارو استفاده می شده است. در طب سنتی، استویا برای درمان بیماری های مختلفی از جمله دیابت، فشار خون، بیماری های قلبی عروقی، سرطان و بیماری های گوارشی استفاده می شود. بیوتکنولوژی پیشرفته نسل جدیدی از شیرینکنندههای طبیعی را برای مصارف صنعتی و خانگی فراهم کرده است.
استفاده از این علم، امکان تولید شیرینکننده طبیعی استویا بدون کالری را با شیرینی ۱۷۰ برابر شکر را فراهم میکند. گیاه استویا منبعی غنی از شیرینکنندههای کم کالری، فیبر، پروتئین، ویتامینها، مواد معدنی، اسانس و فیتونوتریتهای متعدد است. این محصول از جنوب آمریکا به سراسر جهان صادر شده و در کشورهای مختلف از جمله ژاپن، کره، چین، هندوستان، تایوان، آمریکا، روسیه و دیگر کشورها مورد استفاده قرار میگیرد. از این گیاه در طب سنتی کاربردهای فراوانی را می توان مثال زد که در ادامه به آن می پردازیم.
کاربردهای گیاه دارویی استویا در طب سنتی
همچنین اگر شما به حوزه طب سنتی علاقه دارید، شما می توانید در سایت پی جو در بخش "دانستنی های طب سنتی" در خصوص انواع داروهای گیاهی و کاربردهای آنها اطلاعات کامل و جامعی کسب کنید.
استویا در طب سنتی برای درمان بیماری های مختلفی استفاده می شود، از جمله:
گیاه دارویی استویا و دیابت
استویا کالری ندارد و برای افراد مبتلا به دیابت مناسب است. این گیاه می تواند به کاهش قند خون و بهبود کنترل قند خون کمک کند. همچنین مطالعات بالینی زیادی تأثیرات مفید استویا بر فشار خون بالا و دیابت نوع ۲ را نشان دادهاند. برخی از این تحقیقات به خصوص تحقیقات انجام شده توسط محققان چینی به دقیقیترین نتایج اشاره دارند. این تحقیقات نشان دادهاند که مصرف استویا با مجموعه ترکیبات استویوزیدها (بدون ذکر غلظت دقیق) به کاهش مؤثر فشار سیستولی و دیاستولی منجر میشود. همچنین یک تحقیق مختص به کاهش میزان گلوکز و گلوکوگان با مصرف ۱ گرم استویوزید در یک وعده غذایی اشاره دارد.
گیاه دارویی استویا و فشار خون
استویا می تواند به کاهش فشار خون کمک کند. مطالعات اولیه بر روی تأثیر درمانی استویا بر فشار خون نتایج متفاوتی ارائه دادهاند؛ در حالی که تحقیقات اخیر به بیتأثیری آن بر فشار خون اشاره کردهاند. علاوه بر این، میلیونها ژاپنی بیهیچ گزارش آسیبزا در طی بیش از سی سال مصرف مداوم استویا از آن بهرهمند شدهاند. این گیاه همچنین در کشورهای آمریکای جنوبی به صورت سنتی به عنوان درمان برای دیابت نوع ۲ مورد استفاده قرار میگیرد.
بیماری های قلبی عروقی
گیاه دارویی استویا می تواند به کاهش کلسترول و تری گلیسیرید خون کمک کند. مصرف شیرینکننده استویا میتواند به افزایش میزان چربی مفید خون یا همان HDL و کاهش تریگلیسرید منجر شود. این امر میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی را به طرز چشمگیری کاهش دهد. علاوه بر آن، مقادیر بالای آنتیاکسیدانها موجود در شیرینکننده استویا میتواند در جلوگیری از بروز حملات قلبی بسیار مفید باشد.
استفاده از استویا به عنوان جایگزین شکر و شیرینکنندههای معمولی میتواند به حفظ سلامتی قلب و عروق کمک کند و باعث افزایش میزان چربی مفید خون شود. این ترکیبات به طور طبیعی در این گیاه یافت میشوند و میتوانند به کاهش عوامل خطر قلبی مرتبط با تریگلیسریدها کمک کنند.
گیاه دارویی استویا و سرطان
استویا دارای خواص ضد سرطانی است. این گیاه می تواند به جلوگیری از رشد سلول های سرطانی کمک کند. استویا حاوی بسیاری از استرولها و ترکیبات آنتیاکسیدانی، از جمله کامفرول، هست. مطالعات نشان دادهاند که کامفرول میتواند خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده را تا ۲۳ درصد کاهش دهد. این ترکیبات آنتیاکسیدانی میتوانند در حفاظت از سلامتی و پیشگیری از برخی بیماریها نقش مهمی ایفا کنند. تحقیقات بیشتر نیاز است تا بتوان به طور دقیق تأثیرات و کاربردهای این ترکیبات را مورد تائید قرار داد؛ اما در هر صورت، تنها تغذیه سالم و متوازن به عنوان یک بخش اساسی از حفظ سلامتی در نظر گرفته میشود و استفاده از مواد طبیعی مانند استویا میتواند به این هدف کمک کند.
گیاه دارویی استویا و کنترل وزن
استویا میتواند به عنوان جایگزین قند و شکر در رژیم غذایی مورد استفاده قرار گیرد و به مدیریت وزن کمک کند. دلایل زیادی برای افزایش وزن و چاقی وجود دارد، از جمله عدم تحرک و افزایش مصرف غذاهای پرچرب و پرکالری که سرشار از چربی و قندهای اضافه هستند. مصرف قندهای اضافه شده به غذاها و نوشیدنیها به طور متوسط ۱۶ درصد از کل کالری رژیم غذایی را تشکیل میدهد. این امر با افزایش وزن و کاهش کنترل سطح گلوکز خون مرتبط است.
استویا حاوی قند نیست و دارای کالری بسیار کمی است. این میتواند به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی متوازن برای کمک به کاهش مصرف انرژی بدون از بین بردن طعم غذا مورد استفاده قرار گیرد. استفاده از استویا به عنوان جایگزین شکر و قند معمولی میتواند به مدیریت و کنترل وزن کمک کند و در عین حال سطح قند خون را تحت کنترل نیز نگه دارد.
استویا و درمان بیماری های کبدی
گیاه استویا میتواند به عنوان یک دیورتیک طبیعی عمل کرده و به پاکسازی و سمزدایی کبد از سموم مختلف کمک کند. این فعالیت میتواند در درمان بیماریهای کبدی، به ویژه کبد چرب، بسیار مفید باشد. استفاده از استویا به عنوان یک جزء از رژیم غذایی و درمانی ممکن است به بهبود وضعیت کبد کمک کند و به پاکسازی سموم از این عضو مهم کمک کند. تا کنون، مطالعات بیشتری برای اثبات این اثرات لازم است؛ اما به عنوان یک روش طبیعی و مکمل در درمان بیماریهای کبدی، استفاده از استویا ممکن است مفید باشد.
نحوه مصرف گیاه دارویی استویا
شما میتوانید از استویا به جای شکر معمولی در غذاها و نوشیدنیهای مورد علاقهتان استفاده کنید. یک پیمانه پودر استویا برابر با یک قاشق چایخوری شکر معمولی است.
استویا میتواند در موارد زیر کاربرد داشته باشد:
- قهوه یا چای
- لیموناد خانگی
- غلات گرم یا سرد
- اسموتی
- ماست شیرین نشده
شما میتوانید برخی از برندهای استویا، مانند Stevia in the Raw را جایگزین شکر کرده و از آن در نوشیدنیها و سسها استفاده کنید. همچنین میتوانید با استویا کیک یا شیرینی بپزید، هرچند ممکن است پس از پخت، کیک شما مزه شیرینی معمولی نداشته باشد. معمولاً توصیه میشود Stevia in the Raw را جایگزین نیمی از کل شکر موجود در دستور غذایی خود کنید.
عوارض جانبی گیاه دارویی استویا
استویا به طور کلی بی خطر است، اما مصرف بیش از حد آن می تواند باعث عوارض جانبی مانند سردرد، حالت تهوع و اسهال شود. با این حال بهتر است بدانید نتایج مطالعات درباره عوارض استویا نشان دادهاند که مصرف روزانه تا 1000 گرم استویوزید به طور کلینیکی تحملپذیر بوده و هیچ اثر جانبی ویژهای بر سلامت عمومی، به خصوص بر فشار خون، ایجاد نمیکند.
استویا میتواند فشار خون را کاهش دهد، بنابراین اگر داروهای فشار خون مصرف میکنید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. همچنین، افراد دارای مشکلات کلیوی باید از مصرف این گیاه اجتناب کنند. برخی افراد ممکن است به الکل قند حساسیت داشته باشند، بنابراین شکل های مختلف دارای ماده استویا برای آنها مناسب نیست. همچنین، تداخل استویا با برخی داروها نیز ممکن است وجود داشته باشد. برخی از خطرات و عوارض جانبی بیش از حد مصرف این گیاه به شرح زیر است:
- علائم گوارشی
- پایین آورنده فشار خون
- اختلال در غدد درون ریز
همچنین برای جست و جو در خصوص راه های درمان غدد و متابولیسم در شیراز می توانید به این لینک رجوع کنید: دکتر جواد تولایی متخصص داخلی فوق تخصص غدد و متابولیسم
در دوران بارداری و یا مادران شیرده بهتر است با احتیاط و مشورت با پزشک خود به مصرف این گیاه دارویی بپردازند. همچنین بهتر است پیش از مصرف هرگونه گیاه دارویی با پزشک خود و یا متخصص حوزه طب سنتی مشورت کنید.
سخن آخر
استویا یک گیاه دارویی با خواص متعدد است که در طب سنتی برای درمان بیماری های مختلفی استفاده می شود. این گیاه حاوی ترکیبات شیرین کننده ای است که چندین برابر شیرین تر از شکر هستند. استویا کالری ندارد و برای افراد مبتلا به دیابت و افرادی که می خواهند وزن کم کنند گزینه مناسبی است. امیدواریم این مقاله برای شما مفید باشد.
همچنین شما در سایت پی جو می توانید در خصوص گیاه دارویی استویا و کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه این مقاله را "خواص گیاه استویا چیست و چگونه مصرف می شود؟" نیز مطالعه نمایید.