در این مطلب از سایت پی جو به بررسی خواص پیاز و هر آنچه نیاز هست در خصوص این گیاه دارویی بدانید می پردازیم.
10 مورد از مهمترین خواص پیاز در طب سنتی
مجله سلامت پی جو - پیاز، یک گیاه خوراکی است که ریشهاش به عنوان قسمت مصرفی شناخته میشود. در زبان فارسی به آن پیاز گفته میشود، در زبان هندی با نام دونگری شناخته میشود و در هر نقطه جهان به نامها و اصطلاحات مختلفی شناخته میشود. در خانوادهی پیاز، سیر، تره فرنگی، پیازچه، موسیر و پیاز چینی نیز جای میگیرند. این گیاه برگهای سبزی دارد که مایل به رنگ آبی است و پس از رشد کافی برگها، ریشه به شکل پیاز شکل میگیرد که ما آن را مصرف میکنیم. پیاز به صورت گسترده در سراسر جهان و تقریباً در همهی شرایط آب و هوایی کشت میشود.
معمولاً از آن برای آشپزی و تهیهی غذاها استفاده میشود یا به صورت ترشی نیز تهیه میگردد. علاوه بر این، بسیاری از افراد این ریشه تند و ترد را به صورت خام در همراه با غذا میخورند. بوی پیاز بسیار تند و ممتاز است و با اولین برش، میتوانید عطر آن را استشمام کنید. این گیاه دارای ساقهای کوتاه، برگهای گوشتی و ریشهای متورم است که مواد غذایی را در قسمت ریشه ذخیره میکند. این ویژگیها به این گیاه امکان زنده ماندن در شرایط آب و هوایی سخت را میدهند. در طب سنتی، پیاز به عنوان یک ماده غذایی و دارویی ارزشمند شناخته میشود. در ادامه با خواص و کارکردهای این گیاه دارویی بیشتر آشنا می شویم، با ما همراه باشید.
تاریخچه
تاریخچهی این گیاه به دورانهای باستانی بازمیگردد و منشأ آن در نواحی غربی و شرقی آسیا است. پیاز در گونهها و انواع مختلف در سراسر دنیا یافت میشود که این نشان میدهد که از آسیا به مناطق دیگر جهان منتقل شده و کشاورزان مختلف آن را کشت و بهرهمند شدند.
چین به عنوان یکی از منابع اصلی کشت و مصرف پیاز، از حدود ۵۰۰۰ سال قبل میلاد، این محصول را شروع به کشت کرده و حتی به دیگر مناطق صادر میکرده است. پیاز در مصر باستان به عنوان میوهای مقدس و با احترام بسیاری برخورد میشد و شکل دایرهای، لایهلایه و متحدالمرکز آن دلیل احترام و توجه به آن بود.
در اسناد پزشکی چاراکا سامهیتا که به قرن ششم قبل از میلاد بازمیگردد، پیاز به عنوان یک گیاه دارویی ذکر شده است. دیوسکوریدس، پزشک یونانی در قرن اول میلادی، دربارهی روشها و مزایای مصرف این سبزی توضیحاتی ارائه کرده است. همچنین ابنسینا، طبیب ایرانی، به خواص دارویی و سلامتی پیاز اشاره نموده است. این نشان از اهمیت و استفادههای گسترده این سبزی در اقدامات درمانی و سلامتی در گذشته دارد.
اشکال مختلف پیازها
پیاز، یکی از گیاهان کاربردی و متنوع در دنیاست که در تهیهی بسیاری از غذاها بهکار میرود. رایجترین انواع پیاز، به شرح زیر می باشد:
- پیاززرد: این نوع دارای بافت سفید عاجی و پوست قهوهای است. عطر قوی آن به گوگرد شباهت دارد.
- پیازشیرین: این نوع دارای پوست نازک و مات است و اندازه آن بزرگتر از سایر انواع است.
- پیازقرمز: با پوست سرخابی پررنگ، این نوع برای دوستداران طعم ملایم و شیرین مناسب است.
- موسیر: این گونه پیاز کوچکتر از پیاز است، پوست قهوهای و گوشت بنفش دارد.
- پیازسبز: پیاز سبز در واقع نارس است و هنوز شروع به رشد نکرده است.
- تره فرنگی: شکل این گیاه شبیه به پیازچه است اما اندازه آن بسیار بزرگتر است. در تهیهی سس و سوپ معمولاً از تره فرنگی استفاده میشود.
ارزش غذایی
همچنین اگر شما به حوزه طب سنتی علاقه دارید، شما می توانید در سایت پی جو در بخش "دانستنی های طب سنتی" در خصوص انواع داروهای گیاهی و کاربردهای آنها اطلاعات کامل و جامعی کسب کنید.
ارزش تغذیه ای این گیاه به عنوان یک سبزی خوراکی بسیار مهم و متنوع است. در زیر، مقادیر تغذیهای برای یک پیاز متوسط آورده شدهاند:
- کالری: ۴۵ کالری
- پروتئین: ۱ گرم
- چربی: ۰ گرم
- کربوهیدرات: ۱۱ گرم
- فیبر: ۳ گرم (۱۱٪ از ارزش روزانه)
- ویتامین C: ۱۲ میلیگرم (۲۰٪ از ارزش روزانه)
تفاوت پیازهای سفید و قرمز چیست؟
پیازهای سفید، قرمز و زرد در تفاوتهای مهمی از نظر رنگ و مزه شناخته میشوند. پیازسفید با رنگ سفید یا مایل به سفید مشخص میشود و طعم خنثیتری نسبت به دیگر انواع این سبزی دارد. این نوع پیازمعمولاً در غذاهای خام، کبابی یا سرخ شده به خوبی مورد استفاده قرار میگیرد.
پیاز زرد، با رنگ زرد یا مایل به زرد، خصوصیاتی متفاوتی نسبت به پیاز سفید دارد و طعم آن کمی شیرینتر است. این نوع پیاز، به ویژه در فرآیند کاراملی کردن غذاها، مورد ترجیح قرار میگیرد.
پیاز قرمز که از آنتوسیانینها نیز بهرهمند است که به آن رنگ قرمز ممتاز میدهد، دارای طعم تندتر و متمایل به ترش است. این نوع پیازبه خوبی در غذاهای پخته و پختهشده مورد استفاده قرار میگیرد؛ به عبارت دیگر، هر نوع پیازبا خصوصیات مخصوص خود به تنوع و غنای طعم غذاها افزوده و به انتخابات آشپزها و سلیقههای مختلف پاسخ میدهد.
10 خواص پیاز در طب سنتی
این سبزی از دیرباز در طب سنتی به عنوان یک ماده غذایی و دارویی ارزشمند شناخته میشود. پیاز، دارای خواص متعددی برای سلامتی است که در ادامه به 10 مورد از مهمترین آنها پرداخته شده است:
1- تقویت قوای جنسی مردان
بسیاری از افراد باور دارند که مصرف این گیاه میتواند به بهبود وضعیت ناتوانی جنسی در آقایان کمک کند. اگر با مشکلاتی همچون ناتوانی جنسی یا اختلالات در نعوذ روبرو هستید، ممکن است در نظر بگیرید این گیاه را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. هرچند که اطلاعات علمی در این زمینه محدود است، اما برخی معتقدند که مصرف این سبزی ممکن است مؤثر باشد.
2- ضدمیکروبی
این گیاه حاوی ترکیبات ضدمیکروبی مانند آلیسین، فلاونوئیدها و کوئرستین است که میتوانند به کاهش رشد باکتریها، ویروسها و قارچها در بدن کمک کنند. این خواص میتواند به پیشگیری از عفونتها و بهبود سلامت دستگاه گوارش کمک کند.
3- ضدسرطانی
این سبزی حاوی ترکیبات ضدسرطانی مانند کوئرستین، آنتوسیانین و سلنیوم است که میتوانند به محافظت از سلولها در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد کمک کنند. مطالعات نشان دادهاند که مصرف این گیاه ممکن است خطر ابتلا به برخی از انواع سرطانها مانند سرطان روده بزرگ، سرطان معده و سرطان ریه را کاهش دهد.
4- سرما خوردگی و تقویت سیستم ایمنی
این گیاه حاوی ویتامین C، ویتامین A و سلنیوم است که برای تقویت سیستم ایمنی ضروری هستند. این ویتامینها میتوانند به بدن در مبارزه با عفونتها کمک کنند. پیاز به عنوان یک منبع غنی از مواد مغذی و ترکیبات سلامتی، میتواند به بهبود سیستم ایمنی بدن کمک کند و در درمان سرماخوردگی و آنفولانزا مفید باشد. دلیل این اثرات در حاوی سلنیوم، یک ماده معدنی مهم در پیاز است.
سلنیوم یک آنتی اکسیدان است که موجود در پیاز به میزان قابل توجهی وجود دارد و میتواند فعالیت سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و در مقابل عفونتها و بیماریها مقاومت بخشد. همچنین، این گیاه ممکن است خواص ضد التهابی داشته باشد که در درمان سرماخوردگی و آنفولانزا مؤثر باشد.
برای تهیه چای پیاز، میتوانید پیاز را ریز خرد کرده و در آب جوشانده، سپس نوشیدن این مخلوط را در نظر گرفت. افزودن مواد دیگری مانند زنجبیل به چای پیاز نیز میتواند خواص آنتیباکتریایی و ضد التهابی را تقویت کند و به بهبود علائم سرماخوردگی کمک کند.
5- بهبود عملکرد گوارش
این گیاه حاوی فیبر است که برای سلامت گوارش ضروری است. فیبر به تسهیل هضم و جلوگیری از یبوست کمک میکند. همچنین، این سبزی حاوی ترکیبات ضدمیکروبی است که میتوانند به کاهش رشد باکتریهای مضر در دستگاه گوارش کمک کنند.
6- کاهش وزن
این گیاه حاوی فیبر و آب است که میتوانند به افزایش احساس سیری و کاهش کالری دریافتی کمک کنند. همچنین، پیاز حاوی ترکیبات ضدمیکروبی است که میتوانند به کاهش رشد باکتریهای مضر در دستگاه گوارش کمک کنند. این امر میتواند به کاهش وزن کمک کند.
7- کنترل قند خون
این گیاه حاوی ترکیبات آنتیاکسیدانی است که میتوانند به کاهش التهاب و بهبود حساسیت به انسولین کمک کنند. این امر میتواند به کنترل قند خون در افراد مبتلا به دیابت یا پیش دیابت کمک کند.
- همچنین برای جست و جو در خصوص درمان بیماری قند خون و مراکز مرتبط با آن در شیراز می توانید به این لینک رجوع کنید: دکتر دیابت فرهنگ شهر شیراز
8- بهبود سلامت پوست و آکنه
این گیاه حاوی آنتیاکسیدانهایی است که میتوانند به محافظت از پوست در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد کمک کنند. این امر میتواند به کاهش چین و چروک، لکههای پوستی و سایر علائم پیری کمک کند. پیاز به عنوان یک منبع باخصوصیتهای ضد التهابی، ضد میکروبی و ضد باکتریایی قوی شناخته شده است. این ویژگیها میتوانند به عنوان یک راهکار طبیعی و مؤثر برای درمان آکنه و جوشهای صورت به کار روند.
مصرف موضعی آب این سبزی نیز به عنوان یک روش سنتی معروف است که ممکن است در درمان جوشهای صورت مؤثر باشد. این آب میتواند به تسریع در تسکین التهابات پوستی، کاهش قرمزی و تسکین درد مرتبط با جوشها کمک کند.
برای استفاده موضعی، میتوانید آب پیاز را با یک پنبه نرم به ناحیههای مبتلا به جوش بزنید و بگذارید تا جذب شود. همچنین، در صورت دلخواه میتوانید از خود پیاز را به صورت رنده کرده و ماسک به دست آورده و بهطور مستقیم بر روی پوست صورت بگذارید. با این اقدامات، ممکن است شاهد کاهش جوشها و بهبود وضعیت پوستی خود باشید.
9- بهبود سلامت مو
این گیاه حاوی گوگرد است که برای تولید کلاژن ضروری است. کلاژن یک پروتئین ساختاری است که برای سلامت مو ضروری است. مصرف پیاز ممکن است به تقویت مو و کاهش ریزش مو کمک کند. برای استفاده، میتوانید پیاز را رنده کرده و آب موجود در آن را به دست آورده و به موهای سر خود ماساژ دهید. سپس موهای خود را با آب شستشوی ملایم بشویید. این عمل را به صورت دورهای تکرار کنید. همچنین، میتوانید پیاز را با دیگر مواد مفید مانند عسل یا روغنهای طبیعی ترکیب کرده و ماسکی برای موهای خود ایجاد نمایید.
10- حفظ سلامت استخوان
تحقیقات ابتدایی نشان میدهد که مصرف این سبزی ممکن است به حفظ سلامت استخوان کمک کند و با پوکی استخوان که با افزایش سن مرتبط است، جلوگیری نماید. بر اساس گزارشات تیم محققان سوئیسی، ترکیبات موجود در پیازسفید، به خصوص GPCS نام دارد، میتواند سرعت از بین رفتن بافت استخوانی را به طور قابل توجهی کاهش دهد. هرچند این تحقیقات تاکنون بر روی موشهای صحرایی انجام شده است، اما امیدوارکننده است که نتایج آن برای انسانها نیز صادق باشد.
یک مطالعه دیگر نشان داده است که زنانی که به طور منظم از این گیاه استفاده میکنند، نسبت به کسانی که مصرف نمیکنند، ۵% بیشتر توده استخوانی دارند. همچنین نتایج حاصل از تحقیقات نشان میدهد که مصرف پیازبر تراکم استخوان زنان بالای ۵۰ سال تأثیر مثبت دارد.
بنیاد آرتروز اظهار داشته که کوئرستین موجود در پیاز میتواند فعالیت لکوترینها، پروستاگلاندینها و هیستامینها را تنظیم کرده و از ابتلا به آرتروز و آرتریت روماتوئید جلوگیری نماید. همچنین تأثیر مثبت این گیاه در کاهش دردهای مفصلی نیز به تحقیقات افزوده شده است.
نحوه مصرف پیاز در طب سنتی
پیاز را میتوان به صورت خام، پخته یا سرخ شده مصرف کرد. پیاز خام دارای بیشترین مقدار ترکیبات آنتیاکسیدانی است، اما پیاز پخته نیز دارای خواص زیادی برای سلامتی است. پیاز را میتوان در انواع غذاها مانند سوپ، سالاد، خورشت، ساندویچ و سس استفاده کرد. پیاز خام دارای بیشترین مقدار ترکیبات آنتیاکسیدانی است، اما پیاز پخته نیز دارای خواص زیادی برای سلامتی است.
پیازخام
پیازخام را میتوان به صورت تازه، رنده شده، خرد شده یا پوره شده مصرف کرد. پیازخام را میتوان به سالاد، سوپ، خورشت، ساندویچ و سس اضافه کرد.
پیازپخته
پیازپخته را میتوان به صورت بخارپز، آب پز، سرخ شده یا گریل شده مصرف کرد. پیازپخته را میتوان به انواع غذاها اضافه کرد.
پیازسرخ شده
پیازسرخ شده را معمولاً در غذاهای سرخ شده مانند پیتزا، پاستا و خورشت استفاده میکنند. پیاز سرخ شده دارای کالری بیشتری نسبت به پیازخام یا پخته است.
عوارض جانبی
این گیاه به طور کلی یک ماده غذایی ایمن است، اما برخی افراد ممکن است نسبت به آن حساسیت داشته باشند. علائم حساسیت به این گیاه میتواند شامل خارش، تورم، کهیر و در موارد شدید، آنافیلاکسی باشد. اگر بعد از مصرف دچار علائم حساسیت شدید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
سخن آخر
پیاز یک سبزیجات سالم و مغذی است که میتواند به بهبود سلامت در سطوح مختلف کمک کند. مصرف منظم پیاز میتواند به کاهش خطر ابتلا به بسیاری از بیماریهای مزمن کمک کند. با این حال پیش از مصرف هرگونه گیاه دارویی در جهت بهبودی ودرمان، بهتر است با پزشک و یا متخصص حوزه طب سنتی خود مشورت نمایید.
همچنین شما در سایت پی جو می توانید در خصوص گیاهان دارویی با کارکرد مشابه و کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه این مقاله را "ریشه کودزو چیست و چه خواصی دارد؟" نیز مطالعه نمایید.