در این مطلب از سایت پی جو به بررسی گیاه گلرنگ و هر آنچه نیاز هست در خصوص این گیاه بدانید می پردازیم
گیاه گلرنگ (کافشه) چیست و چه خواصی دارد؟
مجله سلامت پی جو - گلرنگ False saffron، گیاهی با نام‌های مختلف چون کاجیره، کاغاله، کافشه و گل خشت، اصالتاً از منطقهٔ مشرق زمین برخاسته و در حال حاضر در بسیاری از کشورها کشت می‌شود. این گیاه در مناطقی چون خراسان، تفرش، تبریز و سایر نقاط ایران رشد می‌کند. از نظر مصارف، دانه‌های روغنی گلرنگ برای استخراج روغن گیاهی و گل‌های آن برای مصارف دارویی، استخراج رنگ طبیعی و رنگین کردن خوراکی‌ها به کار می‌روند.
همچنین گلرنگ به عنوان یک گیاه دارویی مهم در آشپزی نیز کاربرد دارد و در صنعت رنگرزی نیز به کار می‌رود. این گیاه دارای خواص شگفت‌انگیزی برای سلامتی بدن است و از دیرباز در طب سنتی ایران برای درمان انواع بیماری‌ها استفاده می‌شده است. در ادامه با خواص و کارکردهای این گیاه دارویی بیشتر آشنا می شویم، با ما همراه باشید.
گیاه گلرنگ چیست؟
گلرنگ، گیاهی یکساله با خصوصیات خاردار و برگ‌های پهن و دندانه دار، خود را با گل‌هایی به شکل خار خسک مشخص می‌کند. نام علمی این گیاه Carthamus tinctorius است و بومی ایران هست. این گیاه اکنون در بسیاری از مناطق جهان کشت می‌شود. گلرنگ به طور اصلی در آب و هوای گرم و خشک رشد می‌کند و در برخی از مناطق با نام گل خشت نیز شناخته می‌شود.
دانه‌های روغنی گلرنگ به عنوان منبع روغن گیاهی استفاده می‌شوند و گل‌های آن جهت رنگین کردن خوراکی‌ها و به عنوان منبعی از رنگ طبیعی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. رگبرگ‌های گلرنگ در سطح زیرین برگ قابل مشاهده است و گل‌های آن به شکل لوله‌ای با رنگ زرد مایل به قرمز در انتهای شاخه‌ها ظاهر می‌شوند. میوه گلرنگ به شکل فندق با تار نازک در بالای آن است. از دانه‌ها و مواد رنگی گلرنگ در صنعت و آشپزی استفاده می‌شود.
ترکیبات اصلی و دارویی گلرنگ
همچنین اگر شما به حوزه طب سنتی علاقه دارید، شما می توانید در سایت پی جو در بخش "دانستنی های طب سنتی" در خصوص انواع داروهای گیاهی و کاربردهای آنها اطلاعات کامل و جامعی کسب کنید.
گلرنگ، گیاهی با مواد تشکیل‌دهنده‌ی گوناگون و خواص دارویی فراوان است. گلچه‌های این گیاه حاوی مواد رنگی چون سافران زرد و قرمز یا کارتامین هستند که در صنایع رنگین‌کاری و طب سنتی کاربرد دارند. همچنین، فلاونوئیدهای مانند کوئرستین و کامپفرول در این گیاه یافت می‌شوند که به عنوان ترکیبات آنتی‌اکسیدانی مهم‌اند و به حفظ سلامتی سلول‌ها کمک می‌کنند.
دانه‌های گلرنگ با حاویت مقدار قابل توجهی پروتئین و چربی، شامل اسیدهای چرب اساسی همچون اسید لینولنیک و اسید اولئیک می‌شوند. این اسیدها نقش مهمی در سلامتی بدن ایفا کرده و اهمیت زیادی دارند. به علت ترکیبات متنوع و خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی، گلرنگ به عنوان گیاهی مفید در درمان برخی از مشکلات سلامتی شناخته شده و در طب سنتی و مدرن به کار می‌رود.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر گلرنگ
تحقیقات فارماکولوژیک بر روی گلرنگ نشان داده است که عصاره هیدروالکلی این گیاه تأثیر مثبتی بر سلامت کبد دارد. این عصاره با کاهش آسیب در سلول‌های کبدی و کاهش سطح گلوکز، کلسترول و تری‌گلیسرید در سرم، جلوگیری از تشکیل چربی در کبد و در نتیجه کاهش سطح آنزیم‌های AST و ALT در پلاسما را فراهم می‌کند. همچنین، اسیدهای چرب اشباع نشده، به ویژه اسید لینولئیک موجود در روغن گلرنگ، باعث افزایش حساسیت به انسولین در سلول‌های کبدی شده و تأثیر مثبتی بر روی سطوح چربی‌های مختلف کبدی و پلاسمایی دارد.
علاوه بر این، هیدروکسی‌ساف فلور زرد A که در گلرنگ یافت می‌شود، اثر حفاظتی بر روی سیستم عصبی دارد و تأثیرات مثبتی بر روی تشکیل لوله‌های عصبی اعمال می‌کند. مطالعات نشان می‌دهد که مصرف گیاه گلرنگ می‌تواند به تغییرات کروموزومی منجر شود.
در حوزه ضد تومور و ضد التهاب، مشتقات عصاره این گیاه نیز اثرات مثبتی داشته و به تأثیر آن بر روی گیرنده‌های آلفا و انقباض عروق رحمی اشاره شده است. این یافته‌ها نشان‌دهنده تأثیرات گسترده‌ای است که گلرنگ ممکن است در بهبود سلامتی و پیشگیری از برخی بیماری‌ها داشته باشد.
خواص گیاه گلرنگ در زمینه سلامتی
این گیاه دارای خواص متعددی است که به بدن انسان می‌تواند کمک کند. از جمله اثرات درمانی آن می‌توان به تسکین سرفه، درمان تصلب شراین، کاهش التهابات روماتیسمی، مدیریت دیابت، پیشگیری از بیماری‌های قلبی و افزایش ملینی برای مشکلات گوارشی اشاره کرد. همچنین، خواص ضدتوموری گلرنگ نیز در تحقیقات به دنبال اثبات شده است. این گیاه با این ویژگی‌های متعدد، نقش مهمی در حفظ سلامتی و درمان برخی از بیماری‌ها و مشکلات بدنی ایفا می‌کند.
گلرنگ دارای خواص درمانی فراوانی برای سلامتی بدن است که در ادامه به برخی از مهمترین آنها اشاره می‌کنیم:
- کمک به گوارش و مسهل طبیعی.
- دارای خاصیت مسکن برای تسکین دردها.
- تأثیر در تنظیم دوره‌های پریود.
- کمک به خروج بلغم از بدن.
- در طب سنتی برای تقویت اعصاب استفاده می‌شود.
- ماساژ با روغن گلرنگ به درد‌های مرتبط با آرتروز و رماتیسم کمک می‌کند.
- مصرف روغن گلرنگ در غذاها به کاهش کلسترول کمک می‌کند.
- افزایش نیروی جنسی و اسپرم.
- کمک به کاهش دردها و ناراحتی‌های پیش از دوره‌های ماهیانه.
- ممکن است در درمان فلج‌های ناگهانی ناشی از سکته مفید باشد.
- کاهش مشکلات پیش از دوره‌های ماهیانه.
- مفید در درمان برخی موارد یرقان.
- ممکن است در درمان استفراق خونی مفید باشد.
- دارای خاصیت ضدتورمی.
- با ویتامین E، مقابله با رادیکال‌های آزاد.
- برای کاهش چین و چروک، اگزما و التهاب پوست.
- ماساژ مو با گلرنگ برای تقویت و شادابی موها.
همچنین برای جست و جو در خصوص کلینیک های کاشت مو و مراکز مرتبط با آن در شیراز می توانید به این لینک رجوع کنید: کلینیک های کاشت مو در شیراز
نحوه مصرف گیاه گلرنگ
گلرنگ را می‌توان به صورت‌های مختلفی مصرف کرد. این گیاه را می‌توان به صورت پودر، دمنوش، روغن و سایر فرآورده‌های گیاهی مصرف کرد.
مقدار مصرف گلرنگ
مقدار مصرف گلرنگ برای بزرگسالان، روزانه 3 تا 5 گرم است. این مقدار را می‌توان به صورت پودر، دمنوش یا سایر فرآورده‌های گیاهی مصرف کرد.
عوارض جانبی گیاه گلرنگ
گلرنگ به طور کلی گیاهی بی‌خطر است، اما مصرف بیش از حد آن می‌تواند عوارضی مانند سوزش معده، سردرد و تحریک پوست را ایجاد کند.
هشدارها
- استفاده از گیاه گلرنگ باید با احتیاط و تحت نظر پزشک صورت گیرد.
- در دوران بارداری، مصرف این گیاه ممکن است منجر به سقط جنین شود، بنابراین در این دوره توصیه می‌شود از استفاده از گلرنگ خودداری کنید.
- همچنین، در صورت نیاز به عمل جراحی، استفاده از گلرنگ در دو هفته قبل از آن اجتناب شود، زیرا ممکن است خونریزی‌های بیش از حد و مشکلات خونی ایجاد کند.
- همچنین، اگر شخص از داروهای رقیق کننده خون یا داروهایی که لخته شدن خون را کاهش می‌دهند استفاده می‌کند، تداخلات دارویی را تشدید می کند و در نتیجه مشورت با پزشک ضروری است.
سخن آخر
گلرنگ، گیاهی دارویی با خواص شگفت‌انگیز است که در زمینه‌های مختلف کاربرد دارد. این گیاه دارای خواص درمانی فراوانی برای سلامتی بدن است و می‌تواند به درمان انواع بیماری‌ها کمک کند. با این حال، مصرف بیش از حد گلرنگ می‌تواند عوارضی ایجاد کند. در صورت مصرف گیاه گلرنگ بهتر است پیش از آن با پزشک و یا متخصص حوزه طب سنتی خود مشورت کنید.
همچنین شما در سایت پی جو می توانید در خصوص گیاه گلرنگ و کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه این مقاله را "چهار فواید چشمگیر روغن دانه گلرنگ برای پوست و زیبایی" نیز مطالعه نمایید.
بانک مشاغل برتر