در این مطلب از سایت پی جو به معرفی، خواص و کاربردهای گیاه آویشن و همچنین نحوه مصرف و عوارض این گیاه دارویی می پردازیم.
هر آنچه نیاز هست در خصوص گیاه آویشن بدانیم!
مجله سلامت پی جو - آویشن یا Thymus vulgaris، یک گیاه دارویی از خانواده Lamiaceae با نام انگلیسی "Garden Thyme" و نام فارسی "آویشن" یا "آویشن باغی" است. آویشن به دلیل خصوصیات برجستهای که داراست، اثرات درمانی متنوعی دارد. این گیاه دارای خواص ضد التهابی، ضد عفونی کننده، ضد سرفه، ضد اسپاسم و خلط آور است. همچنین، به عنوان یک آنتی اکسیدان با توانایی خاص در کاهش چربی خون و مهار اکسیداسیون LDL شناخته میشود. آویشن دارای ساقه ای راست و منشعب، برگ هایی به شکل بیضی و گل هایی به رنگ بنفش یا سفید است. این گیاه در ماه های خرداد و تیر گل می دهد.
گیاه آویشن از دیرباز به عنوان یک گیاه دارویی استفاده می شده است. در طب سنتی، آویشن باغی به صورت تازه یا خشک به عنوان آرامبخش، محرک جنسی و خلط آور مصرف میشود. همچنین، برای حل مشکلات رماتیسمی و پوستی مانند کوفتگی و پیچش مفصلها بهرهمند است. اسانس این گیاه نیز در مصرف خارجی با روغن زیتون یا روغنهای دیگر به عنوان گرمکننده و محرک سطحی بر روی مفاصل استفاده میشود. در ادامه بصورت کامل و جامع تری به خصوصیات و کاربردهای این گیاه دارویی خواهیم پرداخت با ما همراه باشید.
خواص و کاربردهای گیاه آویشن
آویشن در درمان بیماری های مختلفی از جمله سرماخوردگی، آنفولانزا، زخم معده، التهاب روده، عفونت های پوستی و سرطان کاربرد دارد. از جمله مهم ترین خواص این گیاه دارویی به شرح زیر می باشد:
درمان عفونتهای ریه
آویشن به عنوان یک گیاه دارویی مؤثر در درمان عفونتهای ریه شناخته شده است. خصوصیات آن به عنوان یک خلطآور طبیعی و ضدعفونیکننده، به تسریع در درمان مشکلات تنفسی کمک میکند. برای بهرهوری بیشتر، میتوانید به این توصیهها عمل کنید:
تهیه چای آویشن
یک قاشق چایخوری از گیاه آویشن را در یک فنجان آب جوش بریزید و به مدت حداقل ۱۰ دقیقه بگذارید تا خوب آماده شود. سپس چای را صاف کنید. اضافه کردن یک قطره آب لیمو به چای آویشن میتواند خصوصیات ضدعفونیکننده را افزایش دهد. میتوانید تا سه بار در روز از این چای بنوشید.
استفاده از چای برای قرقره کردن
برای تسکین گلودرد و کاهش ورم لوزه، میتوانید چای آویشن را برای قرقره کردن استفاده کنید یا یک قاشق از آن را تا سه بار در روز قورت دهید. این اقدام به بهبود وضعیت حلق کمک کرده و در درمان عفونتهای تنفسی مفید است.
درمان التهابات به وسیله آویشن
آویشن به عنوان یک گیاه دارویی معتبر در ترکیبات خود دارای اجزاء فعالی است که میتوانند به بهبود و کاهش التهابات در بدن کمک کنند. یکی از اجزاء مهم آویشن، کارواکرول نام دارد که به عنوان یک مادهی ضد التهابی مؤثر شناخته میشود. این ترکیب، به کاهش علائم التهابی درون بدن کمک کرده و میتواند در برطرف کردن مشکلاتی نظیر آرتریت و نقرس مؤثر باشد.
همچنین، تیمول و COX_2 (سیکلواکسیژناز-۲) دو ماده دیگر در آویشن هستند که نقش مهمی در کنترل و کاهش التهابات دارند. COX_2 به عنوان یک آنزیم التهابی در داخل بدن شناخته میشود و آویشن با مهار فعالیت این آنزیم، میتواند در کاهش فرایندهای التهابی مؤثر باشد.
خواص آویشن برای سرماخوردگی، عفونت گلو و سرفه
آویشن به دلیل ویژگیهای بالزامیک و سیال کنندگی خود، به عنوان یک درمان طبیعی مؤثر برای سرفه شدید، گلودرد و مشکلات تنفسی شناخته میشود. بیماریهایی مانند آسم، سرماخوردگی و برونشیت از جمله اختلالاتی هستند که با استفاده از آویشن، تجربه بهبود مییابند. خواص دم کرده آویشن و دمنوش آویشن نقش مهمی در مقابله با سرماخوردگی دارند.
برای تهیه دمنوش آویشن برای سرماخوردگی، درمان خلط گلو با آویشن و درمان گلودرد، میتوانید از ۱۵ قطره عصاره گل و برگ آویشن در ۱ لیتر آب جوش استفاده کنید. سپس به مدت حدود ۱۰ دقیقه اجازه دهید قطره و آب با هم ترکیب شوند. دم کرده را پس از آن باید فیلتر کرده و حداقل ۲ تا ۳ بار در روز به مدت تقریباً ۲۰ روز مصرف کنید.
آویشن معمولی و آویشن لیمو از گونههای پرکاربرد هستند که توسط متخصصان و پزشکان برای مقابله با سرماخوردگی توصیه میشوند. هر دو این گونه، در صورت کشت در محیطهای گرم و خشک، دارای عطر و غلظت بیشتری از روغن هستند.
خواص آویشن برای قاعدگی
آویشن به عنوان یک گیاه دارویی میتواند در درمان اختلالات قاعدگی و کاهش دردهای مرتبط با آن مؤثر باشد. خواص آویشن برای قاعدگی شامل تسکین دردهای مربوط به دوران قاعدگی و کمک به درمان گرفتگی عضلات در این دوره میشود. علاوه بر این، آویشن میتواند به بهبود وضعیت عفونتهای واژنی نیز کمک کند.
خواص آویشن برای پوست و مو
خواص آویشن برای پوست:
آویشن به دلیل خواص آنتیاکسیدانی که دارد، میتواند روند پیری پوست را کاهش داده و به درخشنگی پوست کمک کند. همچنین از جمله خواص آویشن، توانایی در درمان اگزما و کاهش خارش و خشکی پوست است؛ و همینطور خاصیت ضد باکتری و ضد قارچ آویشن، از التهاب پوستی جلوگیری کرده و میتواند یک درمان خانگی برای آکنه باشد. استفاده از روغن آویشن بهبود زخمها و سوختگیها را تسریع میکند.
خواص آویشن برای مو:
دمنوش و چای آویشن در درمان شوره سر مؤثر هستند. همچنین روغن آویشن میتواند از ریزش مو جلوگیری کرده و موها را ضخیم و درخشان نماید. مواد مغذی موجود در آویشن با اثر بر فولیکولهای مو به رشد مو و سالم و براق شدن مو کمک میکند. میتوانید روغن آویشن را با روغن زیتون مخلوط کنید و به کف سر خود بمالید تا موهایتان سالمتر و براقتر باشد.
خواص گیاه آویشن برای معده و روده
آویشن، گیاهی با خواص متعدد، میتواند در بهبود عملکرد گوارش و درمان مشکلات معده و روده مؤثر باشد. این گیاه خاصیت بهبود هضم را تسهیل میدهد و میتواند به کاهش مشکلاتی مانند نفخ و گازهای معده کمک کند. همچنین، خاصیت آنتیاستفادهای گازهای معده را کاهش میدهد و به تسکین مشکلات نفخ و دیگر اختلالات گوارشی کمک میکند. از آنجایی که آویشن دارای خواص ضد التهابی است، مصرف آن ممکن است در درمان معده درد مؤثر باشد. همچنین، به دلیل خواص آرامبخشی و ضد التهابی، میتواند در درمان دردهای روده ای نیز مؤثر باشد. مصرف آویشن به شکل چای یا کپسول نرم میتواند به کاهش سوء هضم و مشکلات مرتبط با آن کمک کند.
پیشگیری از سرطان و درمان آن
آویشن به عنوان یک گیاه دارویی با خصوصیات ضد سرطان شناخته شده است، به خصوص در موارد سرطان پستان و روده بزرگ. این اثرات مثبت به وجود ترکیباتی مانند کارواکرول و تیمول در آویشن بازمیگردد که به عنوان آنتیاکسیدانها عمل میکنند. این ترکیبات میتوانند در پیشگیری از تشکیل و پیشرفت سلولهای سرطانی نقش داشته و به بهبود وضعیت سلامتی بدن کمک کنند.
در مطالعات و تحقیقات، این مواد آنتیاکسیدان در آویشن به خصوص به تثبیت سلولها و جلوگیری از تغییرات آنژنی در سلولهای سرطانی مرتبط باشد که این امور میتوانند در پیشگیری و کاهش خطر ابتلا به سرطان تاثیرگذار باشند.
مکانیسم اثر گیاه آویشن
مکانیسم اثر آویشن باغی از نظر فارماکولوژیک بسیار چندگانه است. اسانس این گیاه به عنوان یک مواد تأثیرگذار در پیشگیری از رشد کارسینوم سلولهای سنگفرشی در انسان اثبات شده است. این تأثیرات مثبت به ماده تأثیرگذار تیمول و کارواکرول نسبت داده میشود.
آویشن باغی همچنین مؤثر در جلوگیری از ضایعات پیش سرطانی و کارسینوم سلولهای سنگفرشی غده پروستات موش صحرایی است. تحقیقات نشان میدهد که ترکیبات موجود در عصاره آویشن باغی توانایی مهار آنزیمهای سیکلواکسیژناز را دارند و به این ترتیب، استرس اکسیداتیو را بهبود میبخشند.
مواد مؤثر در آویشن باغی نیز باعث کاهش استرس اکسیداتیو شده و اثرات ضد اکسیدانی را تقویت میکنند. این گیاه همچنین موجب کاهش غلظت سرم کلسترول، LDL و سرم تریگلیسرید میشود بدون آنکه به مخربی برای محیط گاستریتی افراد بیافتد.
آویشن باغی با اثرات ضدمیکروبی بسیار قوی همراه است. ترکیبات ضدمیکروبی این گیاه شامل فلاونوئیدها مانند آپیژنین و نارینژین، همچنین روغنهای فراری حاوی تیمول و کارواکرول هستند.
در کاربردهای عملی، مایع استخراجی از آویشن باغی به عنوان یکی از مواد سازندهی شربتهای ضد سرفه و به عنوان ماده طعم دهنده نیز مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین، اسانس آویشن باغی به صورت محلولهای الکلی برای رفع بعضی از مشکلات گوارشی، اسهال ساده و دفع کرم مورد استفاده قرار میگیرد.
فارماکوکینتیک آویشن
همچنین اگر شما به حوزه طب سنتی علاقه دارید، شما می توانید در سایت پی جو در بخش "دانستنی های طب سنتی" در خصوص انواع داروهای گیاهی و کاربردهای آنها اطلاعات کامل و جامعی کسب کنید.
ترکیبات اصلی و دارویی این گیاه:
عصاره ی هیدروالکلی برگ ها و سرشاخه های گلدار آویشن باغی دارای ترکیبات گوناگونی است که مهمترین آن ها تیمول و کارواکرول می باشد. که اثرات بیولوژیکی و درمانی عصاره ی گیاه را به این ترکیبات نسبت می دهند. قسمت های دارویی این گیاه سرشاخه ها و برگ های خشک شدهی آن (اندام هوایی) می باشد که حاوی ترپنوئیدهای فنولی و گلیکوزیدی، الکل های آلفاتیک، تانن ها، اوژنول، اسید کافئیک، ساپونین ها، اسید رزمارینیک، آپی ژنین، تری ترپن ها، فلاونوئیدها و ترکیبات تلخ می باشد. آویشن باغی محتوی 8/0 تا 6/2 درصد اسانس است که قسمت اعظم آن را فنول ها (20 تا 80 درصد)، هیدروکربن های مونوترپنی شامل پاراسایمن و گاماترپینن تشکیل می دهد.
نحوه مصرف گیاه آویشن
آویشن را می توان به صورت خوراکی، موضعی و استنشاق مصرف کرد.
- مصرف خوراکی آویشن: برای مصرف خوراکی آویشن، می توان از دمنوش، جوشانده، یا عصاره این گیاه استفاده کرد.
- مصرف موضعی آویشن: برای مصرف موضعی آویشن، می توان از پماد، روغن، یا ضماد این گیاه استفاده کرد.
- استنشاق آویشن: برای استنشاق آویشن، می توان از عرق یا روغن این گیاه استفاده کرد.
عوارض جانبی گیاه آویشن
آویشن در اکثر افراد عوارض جانبی خاصی ایجاد نمی کند. با این حال، در برخی افراد ممکن است عوارض جانبی خفیفی مانند حساسیت، تهوع، استفراغ و سردرد ایجاد شود.
هشدارها و احتیاطهای آویشن
هشدارها و احتیاطهای مرتبط با مصرف آویشن وجود دارند. مصرف این گیاه در زنان باردار با مشورت پزشک توصیه میشود، زیرا تأثیرات آن در دوران باردار هنوز به طور کامل مشخص نشده است. تا کنون گزارشی از اثرات سمی این گیاه گزارش نشده است.
با این حال، احتیاط ویژه به مصرف خوراکی اسانس آویشن به دوز بالا و همچنین استفاده مستقیم از آن بر روی پوست توصیه نمیشود. این احتیاطها به منظور جلوگیری از وقوع عوارض ناخواسته یا حساسیتهای احتمالی است.
سخن آخر
آویشن گیاهی دارویی با خواص متعدد است که در درمان بیماری های مختلفی کاربرد دارد. این گیاه در اکثر افراد عوارض جانبی خاصی ایجاد نمی کند. با این حال، زنان باردار و شیرده، افراد مبتلا به آسم و افراد مبتلا به بیماری های قلبی باید از مصرف آویشن خودداری کنند. در هر صورت، قبل از هر نوع مصرف گیاه آویشن، بهتر است نظر پزشک متخصص خود را جلب کرده و راهنماییهای ایشان را در مورد مصرف مطمئن و مؤثر این گیاه رعایت کنید.
همچنین شما در سایت پی جو می توانید در خصوص گیاه آویشن و کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه این مقاله را "دمنوش آویشن ؛عصاره شجاعت" نیز مطالعه نمایید.