معرفی کتاب مرد صدسالهای که از پنجره فرار کرد و ناپدید شد - یوناس یوناسن
رمانهایی که اتفاقات و ماجراجوییهایی آنها زیرکانه و هوشمندانه ترسیم میشوند ذهن خواننده را تا مدتها درگیر میکند، به شکلی که خواننده نمیخواهد کتاب را لحظهای زمین بگذارد. رمان مرد صدسالهای که از پنجره فرار کرد و ناپدید شد اثر یوناس یوناسن روایتی است سراسر مفرح و شگفتانگیز که قدرت تخیل و طنز نویسنده باعث میشود لحظاتی از دنیای شلوغ امروز فارغ شویم و رمانی طنزگونه که با سیاست و تاریخ گره خورده است را در دست بگیریم و غرق خواندن شویم. این رمان تا امروز به بیش از ۳۵ زبان ترجمه شده و میلیونها نسخه از آن در سراسر جهان به فروش رفته است.
خلاصه داستان مرد صدساله ...
بعد از یک زندگی طولانی و پرحادثه، زندگی «آلن کارلسون» در یک خانه سالمندان به صد سالگی میرسد و همه فکر میکنند که این مکان آخرین توقف او برای زندگی ست. اما مشکل اینجاست که آلن هنوز هم در سلامت است و امروز تولد صدسالگی اوست. به همین دلیل کارکنان خانه سالمندان تصمیم میگیرند برای او جشن تولدی برگزار کنند. اما آلن واقعاً علاقهای به این تولد ندارد و دوست دارد راحت و بدون محدودیت زندگی کند. او تصمیم به فرار میگیرد و پنجره اتاق خود را باز میکند و بدون نقشه قبلی دل به دریا میزند و درست روز تولدش از خانه سالمندان فرار میکند. زندگی جدید او از این لحظه آغاز میشود. آلن در این مسیر با حوادث غیرمنتظرهای روبهرو میشود. از سرقت یک چمدان پرپول، تعقیب و گریز جنایتکاران ، همسفر شدن با یک فیل بزرگ و حتی ملاقات با بزرگترین سیاستمداران قرن تنها بخشی از ماجراجوییهایی است که آلن در اتفاق آنها نقش داشته است.
درباره کتاب مرد صدسالهای که از پنجره فرار کرد و ناپدید شد
کتاب مرد صدسالهای که از پنجره فرار کرد و ناپدید شد اثر یوناس یوناسن نویسندهی سوئدی است که اولین بار به زبان سوئدی در سال 2009 منتشر شد. تیتر عجیب و طولانی کتاب که از قضا اولین رمان نویسندهی آن هم بود در زمان انتشار توجه کسی را برانگیخته نکرد و حتی ناشران هم ابراز امیدواری و موفقیت برای آیندهی این رمان نکردند. اما کمی بعد رفتهرفته توجه خوانندگان به آن جلب شد و طولی نکشید که سال بعد این رمان یکی از پرفروشترین کتابهای سوئد شد و در سراسر جهان به یکی از محبوبترین رمانها تبدیل شد. این کتاب در سال 2012 به زبان انگلیسی منتشر شد. تا به امروز این رمان به چندین زبان از جمله فارسی در سراسر دنیا ترجمه شده است.
یوناس یوناسن نویسندهی باهوشی است که توانسته با قلم روان و خوشخوان رمانی ماجراجویانه از زندگی یک پیرمرد صدساله خلق کند. نکتهای که باعث شده این کتاب جزو پرفروشها و دوستداشتنیهای بازار نشر باشد زبان طنز نویسنده است که لابهلای جریانات و حوادث آن وجود دارد.
آلن پیرمردی است صدساله که شاید در ظاهر با دنیای ما همخوانی نداشته باشد چون همین عدد سن او برای خواننده ممکن است این حس را القا کند که او پیرمردی است که توانایی انجام کاری را ندارد. داستان در دو زمان به شکل موازی روایت میشود. روایت اول زمان حال و فرار آلن از خانه سالمندان است و روایت دوم از زمان کودکی تا میانسالی آلن و ماجراهای زندگی اوست. خواننده در این بخش رفتهرفته با زندگی آلن آشنا میشود. ماجراهای زندگی آلن ممکن است در زندگی هر فرد دیگری اتفاق بیفتد. اما زندگی او یک پشت پرده بزرگتر از زندگی اغلب ما دارد: آلن نه تنها شاهد برخی از مهمترین وقایع قرن بیستم بوده بلکه نقش اساسی هم در آنها داشته است. آلن در بزنگاههای تاریخ حضور دارد و خواننده را علاوه بر اینکه گاهی نگران میکند درعینحال او را میخنداند. اولین تجربه تاریخی آلن شرکت در جنگ داخلی اسپانیا است. او همهچیز را منفجر میکند و حتی به شکل تصادفی جان یکی از ژنرالها را نجات میدهد و توجه او را جلب میکند. روندی که نویسنده در پیشبرد قرار دادن آلن در جریانات مهم انتخاب کرده است بسیار زیرکانه و حساب شده است. در این داستان میبینیم که پای آلن در زمان جنگ جهانی دوم به امریکا باز میشود و این بار هم به شکل تصادفی به رابرت اوپنهایمر، دانشمند معروف برای ساخت بمب اتم کمک میکند و اعتماد هری ترومن، رئیسجمهور وقت، را به خود جلب میکند.
آلن در انفجارهای بزرگ قرن شرکت دارد، به جهان سفر میکند و جایی از کتاب در سال 1320، زمانی که جوان است به ایران میآید و در شهر تهران راهی زندان و اتاق شکنجههای حکومت پهلوی میافتد. آلن عجیب است او به شکلی از زندان تهران و بازجویی جان سالم به درمیبرد که خواننده به قهقهه میافتد.
درواقع این شخصیت در این رمان تصورات ما را به هم میزند او حتی در جوانی باشخصیتهای بزرگ سیاسی سر یک میز غذا میخورد. از استالین ، چرچیل و ترومن گرفته تا مائو ، فرانکو و دوگل همه افرادی هستند که افتخار میزبانی او را دارند.
قسمت دیگر رمان که روایت گر زمان حال است بعد از دزدی چمدان پرپول اتفاق میافتد. آلن این بار هم ناخواسته وارد مسیری شده که چندین جنایتکار او را تعقیب میکنند. در این راه او دوستانی پیدا میکند و این تعقیب و گریز با آنها ادامه پیدا میکند. رمان در این قسمت ضرباهنگ تندی دارد و خواننده گویی در مقابل یک فیلم پلیسی طنز نشسته و قهقهه میزند.
آلن شخصیت اول این رمان مردی است سرحال که همهچیز را آسان میگیرد و شاید به همین دلیل هم همهچیز برای او راحت و ساده میگذرد. آلن به خوانندگان یاد میدهد که هیچ زمانی برای شروع دیر نیست و از ماجراجویی نترسید.
در بخشی از کتاب مرد صدسالهای که از پنجره فرار کرد و ناپدید شد میخوانیم
وقتی پنجساله بود، موقع خِرکِش کردن بشکهها، برای وقتکشی، شروع کرد به شمردن آنها: « یک، دو، سه، چهار، پنج... »
وقتی بزرگتر شد، این تمرینها را سختتر کرد تا هم چنان برایش چالشبرانگیز باشند: « پونزده تا بشکه ضربدر سه بار ضربدر هفت نفر بارکش، بهاضافهی یکی که اون جا نشسته و هیچ کاری نمیکنه چون زیادی مسته... می شه... سیصد و پونزده.»
مادر نومبکو چندان حواسش به اطرافش، البته به جز بطری تینرش، نبود ولی متوجه شده بود که دخترش میتواند جمع و تفریق کند. برای همین، در یک سال آخر عمرش، هر بار که قرار بود قرصهای رنگارنگ با دُزهای مختلف را بین اهالی آلونکها تقسیم کند، او را صدا میزد. یک بطری تینر فقط یک بطری تینر بود. ولی وقتی قرار میشد قرصهای ۵۰، ۱۰۰، ۲۵۰ و ۵۰۰ میلیگرمی بر اساس تقاضا و توانایی مالی افراد تقسیم شود، مهم بود که بتوان بین چهار عمل اصلیِ حساب تفاوتی قائل شد. و دخترک دهساله میتوانست. خیلی هم خوب میتوانست.
مثلاً، یکبار که رئیسش مشغول سروکله زدن با گزارش ماهانهی وزن و مقدار مواد بود، نومبکو آن اطراف بود.
رئیسش زیر لب غرغر کرد که: «خُب، نودوپنج ضربدر نودودو... این ماشینحساب کو؟»
درباره یوناس یوناسن
یوناس یوناسن Jonas Jonasson نویسنده و روزنامهنگار سوئدی(1961-) است که با اولین رمان خود مرد صدسالهای که از پنجره فرار کرد و ناپدید شد در جهان معروف شد. یوناسن میگوید زمانی که 48 ساله بوده تصمیم گرفته تغییرات اساسی به زندگی خود بدهد. به همین دلیل شرکت خود را میفروشد و همراه پسرش در سال 2007 به جزیره گوتلاند میروند. او مدتها داستان آلن را در ذهن خود داشته اما بعد از 12 ماه نسخه خطی آن را تمام میکند و درنهایت بعد از رد چند ناشر یک ناشر با چاپ آن موافقت میکند. یوناسن معتقد است که «دنیا چه با خنده و چه با گریه میگذرد و من انتخاب کردم که بخندم چرا که خنده راهی آسان برای مقابله با همه چیز است».
« کتاب دختر بیسوادی که حساب و کتاب بلد بود »، «دیگر ماجراهای اتفاقی مرد صد ساله»و «قاتلی که در آرزوی جایی در بهشت بود» و ... از دیگر کتابهای یوناسن هستند که با ترجمههای مختلف در بازار نشر ایران وجود دارند.
مطالب مرتبط:
نقد و بررسی کتاب خاما
معرفی کتـاب بیوه کشی - یوسف علیخانی
نقد و بررسی کتاب انسان خداگون
نقد و بررسی کتاب اعترافات یک قاتل
نقد و بررسی کتاب گذران روز
منبع: فیدیبو