نقد و بررسی کتاب انسان خداگون
کتاب انسان خداگون یکی از کتابهایی بوده است که بلافاصله بعد از انتشارش در فهرست پرفروشترین کتابهای تاریخ و انسانشناسی قرار گرفت. این کتاب بدون شک یکی از کتابهایی است که خواننده بعد از خواندنش دید جدیدی به جهان اطرافش پیدا میکند و در نتیجه در دستهی کتابهایی قرار میگیرد که لازم است پیش از مرگ آنها را بخوانید.

دربارهی کتاب انسان خداگون اثر یووال نوح حراری
کتاب انسان خداگون نوشتهی یووال نوح حراری است. این کتاب برای نخستین بار در سال 2015 به زبان عبری به اسرائیل نوشته شد و یکسال بعد این کتاب به انگلیسی ترجمه شد. کتاب انسان خداگون ادامهی کتاب انسان خردمند است و در واقع باید پیش از کتاب بیست و یک درس برای قرن بیست و یکم خوانده شود. نویسندهی این کتاب در هر بخش به چند سوال مهم پاسخ میدهد. او در بخش اول به سه سوال پاسخ میدهد: 1) تفاوت میان انسان و حیوانات دیگر چیست؟ 2) چگونه گونهی ما بر دنیا تسلط یافت؟ 3) آیا انسان خردمند یک شکل زندگی برتر است، یا فقط یک قلدر محلی؟
بخش دوم این کتاب به سه سوال دیگر پاسخ میدهد: 1) انسانها چه جهانی آفریدند؟ 2) چگونه انسانها به این نتیجه رسیدند که نه تنها بر دنیا تسلط یافتند، بلکه همچنین به آن معنا دادند؟ 3) چطور انسانگرایی به مهمترین اصل بدل شد؟
بخش سوم و آخرین بخش این کتاب به سه سوال دیگر پاسخ میدهد: 1) آیا انسانها بر جهان حکومت میکنند و به آن معنا میدهند؟ 2) بیوتکنولوژی و هوش مصنوعی چگونه بشریت را تهدید میکند؟ 3) چه کسی وارث بشر خواهد شد و چه مذهب جدیدی جایگزین انسانگرایی خواهد شد؟
مروری بر فصلهای کتاب انسان خداگون
کتاب انسان خداگون در سه بخش و یازده فصل نوشته شده است.
- بخش اول: انسان خردمند دنیا را تسخیر میکند.
- فصل اول: دستورکار انسانی جدید
- فصل دوم: آنتروپوسین
- فصل سوم: بارقهی انسانی
- بخش دوم: انسان خردمند به جهان معنا میدهد
- فصل چهارم: داستان گویان
- فصل پنجم: زوج عجیب و غریب
- فصل ششم: پیوند نوین
- فصل هفتم: انقلاب انسانگرا
- بخش سوم: انسان خردمند کنترل را از دست میدهد
- فصل هشتم: بمب ساعتی در آزمایشگاه
- فصل نهم: جداسازی بزرگ
- فصل دهم: اقیانوس هشیاری
- فصل یازدهم: مذهب دادهها
در بخشی از کتاب انسان خداگون میخوانیم
حیواناتی مثل گرگها و شامپانزهها دریک واقعیت دوگانه زندگی میکنند. آنها، از یک سو، با موجودیتهای عینی خارج از خود، مثل درختان، صخرهها و رودها، آشنایی دارند و از سوی دیگر از تجربههای درونی در وجود خود، مثل ترس، شادی و امیال، مطلعاند. اما انسان خردمند، برخلاف اینها، دریک واقعیت سهگانه زندگی میکند. دنیای انسان خردمند، علاوه بر درختان، رودها، ترسها و امیال، حاوی داستانها و حکایات، درباره پول، خدایان، ملتها و شرکتهاست. با گذر زمان و بسط تاریخ، تأثیر خدایان، ملتها و شرکتها به مراتب بیشتر از رودها، ترسها و امیال افزایش یافت. هنوز رودهای بسیاری در دنیا وجود دارد و مردم همچنان متأثر از ترسها و خواستهاشان هستند، اما عیسی مسیح، جمهوری فرانسه و شرکت اپل
رودها را تحت کنترل در آوردند و آموختند تا چگونه به عمیقترین اضطرابها و اشتیاقهای ما شکل دهند.
از آنجا که فناوریهای قرن بیست و یکم احتمالاً چنین تخیلاتی را باز هم قدرتمندتر خواهند کرد، درک آینده نیازمند این است تا بفهمیم که چطور حکایات مربوط به عیسی، فرانسه و اپل چنین قدرتی به دست آوردند. انسانها گمان میکنند که تاریخ را میسازند، اما تاریخ در واقع حول تاربافتههای داستانها میگردد. تواناییهای پایهای افراد انسانی از عصر سنگ به این سو چندان تغییر نکرده است. اما تاربافتههای حکایات بیش از پیش قدرتمندتر شدهاند و تاریخ را از عصر سنگ به عصر سیلیکون رساندهاند.
همه چیز از حدود هفتادهزار سال پیش آغاز شد، یعنی زمانی که انقلاب شناختی انسان خردمند را قادر کرد تا شروع به صحبت کردن راجع به چیزهایی کند که فقط در تخیلاتشان وجود داشت. انسان خردمند طی شصتهزار سال، تاربافتههای خیالی فراوانی را تنید، اما اینها در سطح کوچک و محلی بودند. روح مقدس پیشینیان، که توسط قبیلهای پرستیده میشد، کاملاً برای قبیلة همسایه ناآشنا بود و پوستة صدفی که در محلی دارای ارزش بود، در آنسوی سلسله کوههای مجاور، کاملاً فاقد ارزش بود. اما با وجود اين، حکایتهای مربوط به ارواح پیشینیان و پوستة صدف گرانبها به انسان خردمند امتیازات بزرگی داد، زیرا امکان همکاری موثر میان صدها و گاهی هزاران انسان خردمند را فراهم میکرد و اين بسیار فراتر ازآن چیزی بود که نئاندرتالها و شامپانزهها قادر به انجامش بودند. اما تا زمانی که انسان خردمند شکارچی - خوراکجو باقی ماند، نتوانست در بعدی واقعاً گسترده همکاری کند، زیرا امکان تأمین یک شهر یا یک پادشاهی با شکار و جمعآوری خوراک میسر نبود. در نتیجه، ارواح، جنها و اهریمنهای عصر سنگ، موجودیتهای نسبتاً ضعیفی بودند.
دربارهی یووال نوح حراری نویسندهی کتاب انسان خداگون
یووال نوح حراری نویسنده، تاریخدان و استاد تاریخ متولد 1976 در اسرائیل است. این نویسنده دارای کدرک دکترا از دانشگاه آکسفورد است. او تاکنون سه کتاب نوشته است و برای هر کتاب چیزی حدود دو سال وقت گذاشته است. نخستین کتاب او با نام انسان خردمند: تاریخ مختصر بشری در سال 2014 منتشر شد. کتاب انسان خداگون: تاریخ مختصر آینده را حراری در سال 2016 نوشت و در سال 2018 آخرین کتاب خود را به نام درسهایی برای قرن بیست و یکم را منتشر کرد. او در کتابهایش مسائل مهمی را مورد پرسش قرار میدهد، مسائلی مانند اختیار، آگاهی و هوش.
مطالب مرتبط:
نقد و بررسی کتاب اعترافات یک قاتل
نقد و بررسی کتاب گذران روز
نقد و بررسی کتاب تکنیک رهایی ذهن
منبع: فیدیبو