در این مطلب از سایت پی جو به بررسی گیاه دیژیتال یا گل انگشتانه و خواص این گیاه دارویی می پردازیم.
گیاه دیژیتال یا گل انگشتانه چیست و چه خواصی دارد؟
مجله سلامت پی جو - گیاه دیژیتال ارغوانی یا گل انگشتانه یا قمعیه گیاهی علفی از خانواده میمون، بومی نواحی شمالی و غربی اروپا است و در سراسر اروپا و آمریکا کشت میشود. این گیاه به عنوان یک منبع مهم از گلیکوزیدهای قلبی مانند دیگوکسین، دیژیتوکسین و لاناتوزیدها شناخته میشود. این گیاه دارای گلهای بزرگ و زیبا به رنگهای بنفش، سفید و صورتی است. دیژیتال از قرنها پیش در طب سنتی برای درمان بیماریهای قلبی و عروقی استفاده میشود.
در طب سنتی، از دیژیتال برای درمان نارسایی قلبی، افزایش ادرار و ذات الریه استفاده میشود. این گیاه به صورت دمنوش یا جوشانده مورد استفاده قرار میگیرد. دیژیتال بیشتر در جنگل، بیشه زار و مناطق مرطوب رشد میکند و بومی غرب اروپا، جنوب آفریقا و غرب آسیا است. در ایران نیز در مناطق شمالی و غربی کشور یافت میشود. از آنجا که دارای خواص دارویی مهمی است، استفاده از دیژیتال نیاز به دقت و شناخت دقیق دارد و مصرف آن باید تحت نظر متخصصان و پزشکان باشد.
مشخصات ظاهری گیاه دیژیتال یا گل انگشتانه
گل انگشتانه یا دیژیتال ارغوانی (Digitalis Purpurea)، گیاهی از خانواده میمون (Scrophulariaceae) است که به صورت دو ساله یا چندساله (بسته به شرایط کشت) رشد میکند. این گیاه به ارتفاع 50 تا 150 سانتیمتر میرسد و ساقههای آن پوشیده از کرک هست. بخش میانی ساقه حاوی برگ است و به تدریج به گلهای آذین خوشهای تبدیل میشود.
رنگ ساقه در قسمتهای تحتانی سبز و در قسمتهای انتهایی آن سبز مات است. برگهای قاعده ساقه دمبرگ دراز دارند و از برگهای فوقانی که بیشتر بدون دمبرگ یا به ساقه چسبیدهاند، متمایز میشوند. برگها تخممرغی شکل با حاشیه تقریباً صاف هستند.
گلهای آن به صورت سنبله دراز در قسمت انتهایی ساقه ظاهر میشوند. رنگ گلها قرمز ارغوانی یا گلی با خالهای بنفش تا قهوهای هست. کاسه گل دارای 5 تقسیم نسبتاً باریک، عمیق، نوک تیز و نامساوی است. جام گلها دارای 4 قسمت نامساوی است و درون جام گلها 4 پرچم جای دارد.
دوره گلدهی این گیاه از خرداد تا مرداد است و زمان برداشت گلها سال بعد در همین زمان هست. میوههای آن به شکل کپسول و به رنگ قهوهای تیره هستند و دانههای کوچک فراوانی دارند.
ترکیبات شیمیایی
همچنین اگر شما به حوزه طب سنتی علاقه دارید، شما می توانید در سایت پی جو در بخش "دانستنی های طب سنتی" در خصوص انواع داروهای گیاهی و کاربردهای آنها اطلاعات کامل و جامعی کسب کنید.
گیاه دیژیتال ارغوانی دارای ترکیبات شیمیایی فراوانی است که از مهمترین آنها میتوان به گلیکوزیدهای قلبی اشاره کرد. این ترکیبات عبارتاند از:
- دیژیتالوز
- دیژیتالن
- دیژیتالید
- اسید دیژیتالیک
- اسید آنتیرینیک
- اسید دیژیتالییک
- گلیکوزیدهای مانند دیگوکسین
- دیگوکسی ژنین
- لاناتوزیدهای A، B، C و D
این ترکیبات، بهویژه گلیکوزیدهای قلبی، در درمان نارساییهای قلبی و برخی اختلالات قلبی دیگر مورد استفاده قرار میگیرند.
خواص گیاه دیژیتال
دیژیتال میتواند برای درمان بیماریهای مختلفی از جمله موارد زیر استفاده شود:
نارسایی و تقویت کننده قلبی
دیژیتال میتواند با افزایش قدرت انقباض قلب و کاهش حجم خون پمپاژ شده توسط قلب، به درمان نارسایی قلبی کمک کند. گیاه دیژیتال ارغوانی به عنوان یک داروی مهم تقویتکننده قلب شناخته میشود. این گیاه به عنوان ملایمکننده، تقویتکننده و تنظیمکننده انقباضات قلب عمل میکند. به دلیل خاصیت تنگکننده مجاری عروق سطحی، میتواند فشار شریانی را افزایش دهد. استفاده از گیاه دیژیتال در بیماریهای مختلف قلب، از جمله بینظمی و نارسایی ضربان قلب، ورم ماهیچه دل، ضعف قلب و سایر مشکلات قلبی معمول است.
فشار خون بالا
دیژیتال میتواند با کاهش ضربان قلب و افزایش جریان خون، به کاهش فشار خون کمک کند.
مفید از جهت ادرار آور بودن و افزایش حجم ادرار
گیاه دیژیتال ارغوانی به عنوان یک گیاه ادرارآور شناخته میشود و میتواند حجم ادرار را افزایش دهد. توصیه میشود که افرادی که مشکلات در تولید ادرار دارند، از برگهای این گیاه استفاده کنند. با این حال، لازم است توجه داشته باشید که این حالت ادرارآوری در افراد سالم به شکل ضعیفتری ظاهر میشود. در مواردی که افراد به بیماری استسقاء (بیماری ناشی از خیز اندامها و جمع شدن آب در بافتها) مبتلا هستند، اثرات مثبت این دارو ظاهر میشود. این اثرات معمولاً ۲۴ تا ۳۶ ساعت پس از مصرف شروع میشود و ۳ تا ۷ روز ادامه دارد.
آریتمی قلبی
دیژیتال میتواند با تنظیم ضربان قلب، به درمان آریتمی قلبی کمک کند.
- همچنین برای جست و جو در خصوص بهترین دکتر سکته قلبی و همینطور مراکز مرتبط با آن در شیراز می توانید به این لینک رجوع کنید: بهترین دکتر سکته قلبی در شیراز
در درمان ذات الریه مفید است
استفاده از گیاه دیژیتال به دلیل داشتن خاصیت ضدعفونی کنندگی، به عنوان یک روش در درمان بیماریهای عفونی مانند ذات الریه توصیه میشود. در این صورت، معمولاً گلبرگهای گیاه مورد استفاده قرار میگیرند. زمانی که نیاز به تقویت قلب در بیماریهایی مانند ذات الریه، ذات الجنب، رماتیسمهای حاد، سل و غیره وجود دارد، مصرف دیژیتال و فراوردههای آن، مانند دمنوش، جوشانده و اسانس، معمول است. این گیاه با افزایش حجم و دفع ادرار، ممکن است منجر به دفع کلرورها شود و در نتیجه حالت عمومی بیمار تقویت یابد. با این حال، همواره قبل از استفاده از هر گونه دارو یا گیاه دارویی، توصیه میشود تا مشورت با پزشک یا متخصص مربوطه انجام شود.
عوارض جانبی گیاه دیژیتال
استفاده از گیاه دیژیتال به همراه خواص مفید آن، ممکن است با عوارض جانبی همراه باشد. افراط در مصرف این گیاه میتواند منجر به عوارض زیانآوری شود. برخی از عوارض جانبی احتمالی شامل موارد زیر میشوند:
- تهوع
- استفراغ
- دلپیچه
- اسهال
- گلو درد
- خارشهای موضعی
- سرگیجه
- سردرد
- مشکلات قلبی
همچنین، اگر افراد به بیماریهای خاصی مانند Hypercystolie و Brachycardie، فشار شریانی بالا، اختلالات معده و روده با منشا عصبی، مسمومیت، ورم آورت، خونریزی مغزی، اورمی، ناراحتیهای قلبی در طول حاملگی، گواتر اگزوفتالمیک و غیره ابتلا داشته باشند، باید از مصرف دیژیتال خودداری کنند.
تا هنگامی که اثرات مواد موثره برگ دیژیتال در بدن باقی بماند، مصرف مقادیر درمانی باید محدود شده و برای مدت کوتاهی صورت گیرد. به عنوان مثال، پس از مصرف دیژیتال به مدت 3 تا 5 روز، باید از مصرف آن خودداری شود و به داروهای دیگر با خواص مشابه پناه برده شود.
هشدار
- دیژیتال باید طبق دستور پزشک مصرف شود. دوز مصرفی دیژیتال به شرایط بیمار بستگی دارد.
- مصرف دیژیتال در دوران بارداری و شیردهی توصیه نمیشود.
سخن آخر
گیاه دیژیتال یا گل انگشتانه، گیاهی با خواص دارویی فراوان است که میتواند برای درمان بیماریهای قلبی و عروقی استفاده شود. با این حال، مصرف دیژیتال میتواند عوارض جانبی مختلفی را به همراه داشته باشد، بنابراین باید طبق دستور پزشک مصرف شود.
همچنین شما در سایت پی جو می توانید در خصوص گیاه دیژیتال و سایر گیاهان دارویی با کارکرد مشابه و کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه این مقاله را "فواید دم گیلاس برای سلامتی" نیز مطالعه نمایید.