در این مطلب از سایت پی جو به تاریخچه داروهای گیاهی در طب سنتی و کاربردها و مزایای آنها می پردازیم.
تاریخچه داروهای گیاهی در طب سنتی

طب سنتی یکی از قدیمی ترین و شناخته شده ترین شیوه های درمانی در جهان است. داروهای گیاهی از دیرباز در طیف وسیعی مورداستفاده قرار می گرفته است. شیوه های درمانی با طب سنتی و سایر موارد طبیعی بر پایه استفاده از داروهای گیاهی بنا شده است. سابقه درمان بیماری ها با گیاهان دارویی به قدمت تاریخ زیست انسان بر روی کره زمین است. انسان به حکم تجربه، علم و اندیشه و جانوران بنا به مقتضیات خود در طول عمر حیات در کره زمین به کمک گیاهان دارویی خود را مداوا کرده و کرده است.
شواهدی وجود دارد که نشان میدهد بشر از دوران ماقبل تاریخ از گیاهان دارویی برای درمان بیماریها استفاده میکرده است. در مصر باستان، چین باستان و یونان باستان از داروهای گیاهی برای درمان بیماریهای مختلف استفاده میشده است.
در ایران نیز استفاده از داروهای گیاهی در طب سنتی از دیرباز رایج بوده است. در طب سنتی ایرانی، داروهای گیاهی برای درمان طیف وسیعی از بیماریها از جمله بیماریهای قلبی عروقی، بیماریهای گوارشی، بیماریهای پوستی و بیماریهای عفونی استفاده میشده است. در زیر توضیحات کامل تری راجع به پیشینه و کاربرد داروهای گیاهی داده می شود با ما همراه باشید. برای مطالعه بیشتر در خصوص آموزشگاه های طب سنتی در شیراز شما در پی جو امکان جست و جوی بیشتر در این رابطه را دارید.
گیاهان دارویی در مصر

می توان گفت مصریان در جهان اولین ملتی بودند که از گیاهان دارویی به وفور استفاده می کردند. در عصر هومر، کشور مصر به عنوان منطقه ای غنی از گیاهان دارویی و سمی شهرت پیدا کرده بود. روغن کرچک به عنوان مسهل و از پوست انار جهت دفع کرم و همچنین از فرآورده های دیگر تریاک، ماندراگور، بنزوئن، استراکس، رزین ها و... استفاده میشده است. داروهای مورداستفاده در مصر باستان از 3 نوع گیاهی، حیوانی، معدنی بودند. داروها در آن روزگار به 5 روش دهانی، مقعدی, واژینال, موضعی و بخور استعمال می شده اند. 70% داروها از طریق دهان و در واقع گوارش استفاده می شدند. مصریان باستان داروها را به اشکال مختلف مصرف می کردند: قرص های لوزی شکل, ژله مانند, ترکیبات مایع, استنشاقی, بخور و مومی شکل و تزریقی. آنان از داروهایی که شناخته بودند در مواردی چون ناتوانی جنسی, پیری, عفونت ها و. . . بهره فراوان می بردند.
گیاهان دارویی در چین باستان

مجموعه نوشته های 11 درمان پزشکی از قدیمی ترین اسناد و شواهدی است که در مورد استفاده از گیاهان دارویی در یک آرامگاه در ایالت هانان به دست آمده است. این نوشته ها مربوط به سه قرن قبل از میلاد است که بر روی ابریشم نوشته شده اند. بیش از 250 ماده درمانی در آن نام برده شده است و اغلب آنها موادی هستند که از گیاهان و جنگل به دست آمده اند و علاوه بر آن حبوبات، غلات، میوه ها، قسمت های حیوانی و سبزی ها نیز در آن نام برده شده است. یکی از گیاهانی که چینی ها به درمان و تاثیر آن بر سلامتی تاکید زیادی داشتند ریشه سحر آمیز جینسینگ است. این گیاه در اروپا نیز توجه های بسیاری را به خود جلب کرده، از این دارو به عنوان درمان کننده همه دردها از نازایی و پیری گرفته تا سرطان مورد استفاده بوده است. چینی ها معتقد بودند که طبیعت برای هر دردی، درمانی در خود دارد.
گیاهان دارویی در یونان باستان

طب سنتی یونان یکی از مهمترین ریشههای طب سنتی جهان است و تا امروزه تأثیر مهمی بر روی توسعه طب مدرن داشته است. تاریخچه داروهای گیاهی در طب سنتی یونان به زمانهای باستان باز میگردد و توسط فیلسوفان و پزشکان بزرگی نظیر هیپوکرات و دیوسکوریدس توسعه یافت. مسافران و تاجران روشهای معالجه یونانیان و رومیان را به اطبای چینی و هندی معرفی کردند که آنها نیز این تجربیات را با تجربیات قدیمی تر خویش مخلوط نمودند. یونانیان جهت درمان بیماری ها از گیاهان استفاده می کردند و حتی از برخی انواع گیاهان سمی نیز اطلاع داشتند. به طوری که در این کشور نه تنها از گیاهان بومی بلکه از دیگر گیاهان متعلق به سایر ممالک مانند هند و مصر که به یونان وارد می شد، غالبا به عنوان مشروبات طبی استفاده می شده است. تئوفراست، دانشمند یونانی که شاگرد ارسطو فیلسوف یونانی بود، از بنیانگذاران فیتوتراپی که درمان بیماری ها با داروهای گیاهی است به حساب می آید. در کتاب ارزنده این دانشمند گرانمایه، بیش از 500 گیاه دارویی با مشخصات درمانی شرح داده شده است.
گیاهان دارویی در ایران

گیاهان دارویی و استفاده آن در طب سنتی ایرانیان به دو دوره قبل و بعد از اسلام در ایران بر میگردد. ایرانیان پیش از دیگران در زمینه داروهای گیاهی و کاربرد درمانی آنها از پیشرفت قابل توجه ای برخوردار بوده اند. نخستین پزشك آریایی به نام تریتا یا آترت نام داشت كه از دیدگاه زرتشت و اهورا مزدا شخصی بود پرهیزكار، دانا، كام كار، توانا كه برای نخستین بار، ناخوشی، تب و زخم نیزه را بازداشت. همچنین از کتاب باستانی اوستا که در یکی از پنج بخش تشکیل دهنده آن، قسمت های عمده ای به گیاه درمانی، معرفی گیاهان دارویی و کاربرد آنها اختصاص یافته است. بعد از اسلام نیز در این زمان كه یكی از طلائی ترین ادوار علم پزشكی در ایران است. دانشمندان بزرگی چون "ابوریحان بیرونی، زكریای رازی و ابوعلی سینا" پا به عرصه گذاشتند. آن ها توانستند در مدت كوتاهی، پیشرفت های چشم گیری، در جهان طب به وجود آورند.
كتاب قانون یكی از معروف ترین آثار پزشكی دنیا، از ارزشمندترین منابع قدیمی طب سنتی است كه ابوعلی سینا پزشك و فیلسوف ایرانی آن را به رشته تحریر در آورد. او در این اثر گران بها 811 داروی گیاهی و خواص مهم درمانی آن ها را معرفی كرده است. با كمال افتخار در حال حاضر اثر این دانشمند بزرگ ایران زمین به عنوان یكی از منابع مهم در دانشگاه های پزشكی سراسر دنیا، مورد تدریس و مطالعه قرار می گیرد.
کاربرد داروهای گیاهی در طب سنتی
داروهای گیاهی دارای خواص درمانی مختلفی هستند. این داروها میتوانند برای درمان طیف وسیعی از بیماریها از جمله موارد زیر استفاده شوند:
- بیماریهای قلبی عروقی
- بیماریهای گوارشی
- بیماریهای پوستی
- بیماریهای عفونی
- بیماریهای تنفسی
- بیماریهای عصبی
- بیماریهای روانی
مزایای داروهای گیاهی
اغلب داروهای ساخته شده از انواع گیاهان دارویی، مزیت ها و برتری های فراوانی به نسبت با داروهای شیمیایی دارند. همین برتری ها باعث محبوبیت استفاده از طب سنتی با داروهای گیاهی شده است.
مهم ترین مزیت های داروهای گیاهی به شرح زیر می باشد:
- بیشتر داروهای گیاهی میزان سمیت کمتری دارند.
- داروهای گیاهی، در مقابل پاتوژن های مقاوم شده به داروهای شیمیایی، به خوبی پاسخگو هستند.
- به طور معمول قیمت ارزان تری دارند.
- اگرچه سمیت کمتری دارند اما همه گیاهان دارویی ایمن نیستند، با این حال بهتر است با پزشک خود در رابطه با مصرف گیاهان دارویی مشورت کنید.
- همه بیمارها ممکن است با داروهای شیمایی امروزی قابل درمان نباشند. تاثیر درمان با گیاهان دارویی می تواند برای این افراد کارساز باشد.
- داروهای گیاهی عوارض جانبی کمتری نسبت به داروهای شیمیایی دارند.
- سازگاری بیشتر با بدن
سخن آخر
قبل از استفاده از داروهای گیاهی، بهتر است با یک متخصص طب سنتی مشورت کنید. این متخصص میتواند به شما کمک کند تا داروی گیاهی مناسب برای بیماری خود را انتخاب کنید. همچنین، مهم است که از دوز مناسب داروهای گیاهی استفاده کنید. استفاده بیش از حد از داروهای گیاهی میتواند عوارض جانبی ایجاد کند.
برای جست و جو در رابطه با لیست پزشکان طب سنتی در شیراز شما در پی جو میتوانید به آن دسترسی داشته باشید.