آیا تا به حال درباره ترومبوز ورید عمقی (DVT) شنیده اید؟
همچنین به عنوان ترومبوز وریدی شناخته می شود، ترومبوز ورید عمقی (
DVT) زمانی رخ می دهد که یک لخته خون (ترومبوز) در وریدهای عمیق بدن به دلیل عواملی مانند آسیب ورید یا جریان خون کند ایجاد شود. این لختهها میتوانند تا حدی یا به طور کامل ورید را مسدود کنند، معمولاً در نواحی مانند ران، لگن یا ساق پا ایجاد میشوند، اما میتوانند در سایر نواحی بدن مانند بازوها، رودهها، کبد، مغز یا کلیهها نیز ظاهر شوند. بیایید همه چیز را در مورد تعریف
DVT، علائم، علل، تشخیص و درمان بیاموزیم.
علائم ترومبوز ورید عمقی
- ترومبوز ورید عمقی معمولاً در وریدهای دست یا پا ایجاد می شود. جالب توجه است که تقریباً 30٪ از افراد مبتلا به DVT هیچ علامتی نشان نمی دهند، در حالی که دیگران ممکن است علائم خفیفی را تجربه کنند که اغلب مورد توجه قرار نمی گیرند. علائم حاد DVT عبارتند از:
- تورم در بازو یا پا که می تواند به طور ناگهانی رخ دهد
- ناحیه متورم یا دردناک ممکن است گرمتر از حد معمول احساس شود
- حساسیت یا درد در بازو یا پای آسیب دیده، به ویژه هنگام راه رفتن یا ایستادن قابل توجه است
- تغییر رنگ یا قرمزی پوست
- درد شکم یا پهلو زمانی که وریدهای عمقی شکم تحت تأثیر قرار می گیرند
- وریدهای بزرگ در نزدیکی سطح پوست
- سردرد شدید (اغلب با شروع ناگهانی) یا تشنج در صورتی که لخته های خون بر رگ های مغز تأثیر بگذارد.
شایان ذکر است که برخی از افراد ممکن است هیچ علامتی از ترومبوز ورید عمقی نشان ندهند تا زمانی که لخته از بازو یا پا جدا نشده و به ریه ها حرکت کند. علائم آمبولی حاد ریه (
PE) می تواند شامل تنگی نفس، درد قفسه سینه، سرفه خونی، غش و سبکی سر باشد.
علل ترومبوز ورید عمقی
وجود برخی شرایط سلامتی از عوامل خطر اصلی ترومبوز ورید عمقی است. در درجه اول، علل
DVT عبارتند از:
- شرایط ژنتیکی ارثی
- سابقه شخصی یا خانوادگی DVT
- سرطان یا درمان های سرطان مانند شیمی درمانی
- کاهش جریان خون در ورید عمقی به دلیل عواملی مانند پس از جراحی، آسیب یا بی حرکتی
- بارداری و زایمان اخیر
- دوره های طولانی بی حرکتی در طول پرواز، سفر با ماشین یا بهبودی پس از جراحی
- داشتن سن بالاتر از 40 سال
- بیماری های خود ایمنی مانند واسکولیت، لوپوس یا بیماری التهابی روده
- اضافه وزن یا چاق بودن
- استفاده از محصولات تنباکو / سیگار کشیدن
- عوامل مرتبط با هورمون مانند استفاده از قرص های ضد بارداری یا هورمون درمانی
- داشتن رگ های واریسی
- ابتلا به ویروس COVID-19
- وجود کاتترهای ورید مرکزی یا ضربان ساز
تشخیص ترومبوز ورید عمقی
تشخیص ترومبوز ورید عمقی معمولاً شامل یک سری ارزیابیهای پزشکی و روشهای تصویربرداری است. در اینجا مروری بر روند تشخیصی است:
1. معاینه فیزیکی
ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما یک معاینه فیزیکی کامل انجام می دهد و در مورد سابقه پزشکی شما برای ارزیابی عوامل خطر و علائم شما سوال می کند.
2. تست های تصویربرداری
سونوگرافی دوپلکس وریدی: این آزمایش رایج ترین و غیر تهاجمی ترین آزمایش تشخیص
DVT است. از اولتراسوند برای ایجاد تصاویری از وریدهای اندام آسیبدیده استفاده میکند و امکان مشاهده لختههای خون را فراهم میکند.
ونوگرافی: اگرچه امروزه به دلیل ماهیت تهاجمی آن به ندرت استفاده می شود، ونوگرافی ممکن است در برخی موارد برای تایید
DVT ضروری باشد. این شامل تزریق یک رنگ کنتراست به یک ورید بزرگ است که لخته ها را در تصاویر اشعه ایکس قابل مشاهده می کند.
سی تی اسکن: یک توموگرافی کامپیوتری (
CT) ممکن است برای تشخیص
DVT در لگن، مغز و شکم یا شناسایی لخته های خون در ریه ها استفاده شود.
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (
MRI) و ونوگرافی تشدید مغناطیسی (
MRV): این تکنیک های تصویربرداری پیشرفته می توانند اطلاعات دقیق تری را در مقایسه با سونوگرافی دوبلکس یا سی تی اسکن ارائه دهند و به تشخیص دقیق
DVT کمک کنند.
3. آزمایش خون
اگر ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما مشکوک به یک اختلال لخته شدن ژنتیکی یا اکتسابی باشد ، ممکن است آزمایش خون ویژه ای برای ارزیابی مشخصات انعقاد خون شما و شناسایی ناهنجاری های احتمالی توصیه شود.
درمان ترومبوز ورید عمقی
ترومبوز ورید عمیق یک وضعیت پزشکی جدی است که نیاز به درمان سریع با هدف متوقف کردن رشد لخته ، جلوگیری از آمبولی بالقوه ریوی و کاهش خطر تشکیل لخته شدن بیشتر دارد. استراتژی های درمان
DVT شامل رویکردهای زیر است:
1. داروی ترومبوز ورید عمقی
ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما ممکن است داروهای رقیق کننده خون را برای کاهش خطر لخته شدن تجویز کند. درمان ترجیحی اغلب شامل داروهای ضد انعقاد مستقیم خوراکی (
DOACs) مانند ریواروکسابان یا آپیکسابان است. روش دیگر، داروهای دیگری که ممکن است پزشک شما استفاده کند عبارتند از:
- هپارین
- وارفارین
- Fondaparinux
- انوکساپارین
داروهای رقیق کننده خون با ممانعت از روند لخته شدن، کاهش اندازه لخته های موجود و کاهش احتمال ایجاد لخته های جدید عمل می کنند.
2. درمان خانگی ترومبوز ورید عمقی
مکمل داروهای تجویز شده، داروهای خانگی نقش حیاتی در جلوگیری از عوارض و کاهش خطر لخته شدن خون در آینده دارند. درمان ترومبوز ورید عمقی در خانه شامل موارد زیر است:
- شرکت در پیاده روی روزانه، در صورت امکان، برای افزایش گردش خون
- بالا بردن پا یا بازوی آسیب دیده برای کاهش تورم و ناراحتی
- استفاده از جوراب های فشرده برای حمایت از جریان خون و به حداقل رساندن تشکیل لخته
- حفظ یک رژیم غذایی متعادل و غنی از مواد مغذی
3. جراحی DVTدر مواردی که شامل برداشتن لختههای خون بزرگ در اندامها میشود، بهویژه زمانی که این لختهها تهدید شدید یا منجر به آسیب بافتی میشوند، ممکن است پزشک شما مداخله جراحی را پیشنهاد کند.
نتیجهترومبوز ورید عمقی یک وضعیت بالقوه تهدید کننده زندگی است. به دلیل ماهیت اغلب بدون علامت، تشخیص میتواند چالشهایی را ایجاد کند که آگاهی از عوامل خطر و در صورت مشکوک شدن به هر علامتی سریعاً با پزشک خود مشورت کنید. ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما می تواند داروها یا سایر روش های درمانی را برای درمان
DVT تجویز کند، اما اقدامات پیشگیرانه ای نیز وجود دارد که می توانید برای محافظت از سلامت خود انجام دهید.