فلج بلز یکی از بیماری های مغز و اعصاب است که باعث فلج موقت عضلات صورت می شود. این فلج صورت بهطور ناگهانی شروع و طی ۴۸ ساعت شدیدتر می شوند. علائم فلج بلز به دلیل ضعف عضلانی ناشی از آسیب عصبی و به شکل افتادگی پلک یا لب و فلج گونه بروز می کنند. در این مقاله مجله سلامت پی جو درباره علت و درمان فلج بلز و علائم آن در صورت می خوانید.
فلج بلز چیست؟
فلج بلز (به انگلیسی Bell's palsy) یکی از شایع ترین انواع فلج موقت صورت است. مطالعات نشان می دهد یک نفر از هر ۶۰ نفر، در طول زندگی خود به آن مبتلا می شود.
این بیماری عصبی یک فلج موقت است که عضلات صورت را تحت تاثیر قرار می دهد. علت دقیق فلج بل هنوز مشخص نیست اما اصلی ترین دلایل بیماری ویروسی و نقص ایمنی هستند. شروع بیماری ناگهانی است و علائم در عرض چند روز ظاهر می شوند. ناتوانی در کنترل (فلج) عضلات یک سمت صورت که آسیب دیده، افتادگی پلک، ناتوانی در بستن چشم، کج شدن لب و دهان، ناتوانی در بستن دهان و تغییر حس چشایی از اصلی ترین علائم این بیماری می باشند.
فلج بل نوعی بیماری عصبی است بهتر است برای تشخیص و درمان به بهترین پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
ارتباط فلج بلز با سکته مغزی چیست؟
فلج بلز مستقیما با سکته مغزی مرتبط نیست اما سکته مغزی از شایع ترین علتهای فلج صورت است. به طور کلی فلج بلز فقط یکی از دو عصب صورت را تحت تاثیر قرار می دهد، بنابراین علائم تنها در یک طرف صورت و به شکلی نامتقارن بروز می کنند. البته در موارد نادر ممکن است هر دو قسمت صورت تحت تاثیر این بیماری قرار بگیرند.
معمولا این بیماری نگران کننده نیست و تقریبا ۸۰ درصد بیماران مبتلا به فلج بلز در یک دوره زمانی چند هفته ای بهبود می یابند. البته زمان بهبودی می تواند از فردی به فرد دیگر فرق داشته باشد. کسانی که فلج نسبی دارند به طور خود به خود بدون نیاز به درمان در عرض چند ماه بهبود می یابند. هنگامی که بیمار دچار فلج کامل شود، ممکن است روند بهبود مدت زمان بیشتری طول بکشد. برخی از آزمایش ها مانند الکترومیوگرافی و مطالعات هدایت عصبی می تواند به تشخیص بهتر این بیماری کمک کند.
علائم فلج بلز
فلج بلز یک طرف صورت را تحت تاثیر قرار می دهد. علائم بهصورت ناگهانی نمایان می شوند و در عرض ۴۸ ساعت به سرعت بدتر می شوند.
علائم فلج بلز عبارتند از:
- درد پشت گوش
- مشکل در اخم کردن، بستن چشم و حرکت دادن دهان
- احساس سنگینی و بی حسی در صورت
- مشکلات گفتاری - لکنت زبان و اختلال کلامی
- سرگیجه
- چروک پیشانی که از بین می رود.
- ناتوانی در بستن پلک ها
- مشکل در خوردن یا نوشیدن
علائم فلج بلز از فردی به فرد دیگر متفاوت است و شدت بروز آن می تواند از خفیف تا فلج کامل متفاوت باشد.
علائم ثانویه فلج صورت بلز
نیمه ای که فلج نشده تمایل دارد نیمه مبتلا به فلج بلز را به سمت خود بکشاند تا حالت صورت حفظ شود.
- وقتی شخص می خواهد پلک ها را ببندد چشم تمایل دارد به سمت بالا بچرخد.
- قسمتی که تحت تاثیر فلج بلز است ممکن است حش چشایی اش را از دست بدهد.
- احساس درد در گوش همراه با صدا های بلند
- کاهش تولید اشک و بزاق
- ریختن بزاق به بیرون از گوشه دهان
- هایپراکوزیس (حساسیت بی از حد به صدا ها)
- خشکی چشم که باعث درد در چشم ها می شود و پلک زدن را کمتر یا غیر ممکن می کند.
در اغلب موارد فلج بلز موقت است اما ممکن است این بیماری عصبی در یک دوره زمانی چند هفته تا چند ماهه دوباره عود کند. در اغلب موارد پس از آن عصب صورت به حالت قبلی باز می گردد.
علت فلج بلز چیست؟
حدود نیمی از فلج عصب هفتم جمجمه به دلیل بیماری لایم یا سارکوئیدوز است. هنگامی که علت آن غیر از موارد فوق باشد به آن فلج بلز می گویند. فلج بلز می تواند به دلایل زیر ایجاد شود:
- عفونت های ویروسی (اصلی ترین دلیل)
- تغییرات یا نقص سیستم ایمنی
فارغ از علت اصلی، در همه انواع این بیماری التهاب عصب صورت مشاهده می شود. در مواردی که بیماری جدی نیست، تنها غلاف پوشاننده عصب (غلاف میلین) آسیب می بیند و باعث ایجاد ضعف در عضلات آسیب دیده صورت می شود. در موارد دیگر خون رسانی به عصب دچار مشکل می شود و سپس ایسکمی (سکته) اتفاق می افتد و باعث فلج عضلات و بروز سایر علائم می شود.
علت فلج بل: انواع عفونت ویروسی
ویروس هایی که می توانند باعث فلج بلز شوند:
- ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ (ویروس تبخال)
- ویروس کوکساکی
- سیتومگالوویروس
- ویروس مونونوکلئوز
- ویروسی که باعث سرخچه می شود.
- ویروس اوریون
- ویروس آنفولانزا
این بیماری در هر سنی ممکن است رخ دهد اما بزرگسالانی که جوانتر هستند یعنی گروه سنی ۱۵ تا ۵۰ سال بیشتر به این بیماری مبتلا می شوند.
مطالعات نشان داده است که عفونت ویروسی می تواند علت زمینه ای داشته باشد، از جمله این علت ها می توان به مننژیت ویروسی و هرپس سیمپلکس اشاره کرد.
تشخیص فلج بلز
تشخیص فلج بلز بر اساس معاینات بالینی به ویژه ظاهر صورت انجام می شود. آزمایشی به نام الکترومیوگرافی می تواند وجود آسیب عصبی را تایید کند و میزان آن را مشخص کند. آزمایش خون برای بررسی سایر مشکلات مانند دیابت یا عفونت های خاص ممکن است برای بیمار نوشته شود.
توصیه مجله سلامت پی جو: مراقبت و درمان
فلج بلز هر فرد را به طور متفاوت تحت تاثیر قرار می دهد: برخی از موارد خفیف هستند و نیازی به درمان ندارند، زیرا علائم به طور خود به خود در عرض دو هفته درمان می شوند.
در موارد دیگر از دارو ها یا گزینه های درمانی متخلف استفاده می شود. هنگامی که علت دقیق فلج تشخیص داده شود (به عنوان مثال عفونت ویروسی) درمان به راحتی انجام می شود.
مطالعات اخیر نشان داده است که داروی کورتیزول می تواند التهاب و تورم را کاهش دهد و در درمان فلج بلز موثر و مفید باشد. دارو های دیگری مانند آسیکلوویر که برای درمان عفونت هایی مانند تبخال استفاده می شود، می تواند روی درمان بیماری اثر بگذارد و دوره بیماری را کوتاه کند. مسکن هایی مانند آسپرین، پاراستامول یا ایبوپروفن می توانند درد را کاهش دهند.
یکی دیگر از موارد مهمی که باید هنگام درمان فلج بلز به آن توجه کرد چشم ها است. فلج بلز می تواند اشک ریزی چشم را کمتر کند بنابراین چشم در معرض خشکی و تحریک قرار می گیرد. به بیمار توصیه می شود از اشک مصنوعی برای روان کردن چشم استفاده کند. بهتر است قطره در شب استفاده شود. اطلاعات بیشتر درباره انواع و درمان خشکی چشم
اگر کورتیکواستروئید ها در دو روز اول مصرف شوند، باعث جلوگیری از پیشرفت بیماری می شوند. در نهایت مراجعه به مراکز فیزیوتراپی ممکن است در کنار درمان اصلی برای رفع علائم مفید باشد. فیزیوتراپی برای درمان فلج بلز همراه با مصرف دارو های ضد ویروس یا کورتیکواستروئید ها انجام می شود. شما همچنین می توانید بدون نیاز به مراجعه به مراکز فیزیوتراپی در منزل انجام دهید.
اگر نگران داشتن علائم بیماری فلج بلز (بل) هستید، بهتر است در اولین فرصت به دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید. شما می توانید با پی جو می توانید بهصورت آنلاین نوبت مراجعه به نزدیکترین و بهترین متخصصان را بگیرید و هر چه سریعتر از سلامت خود اطمینان حاصل کنید.
منبع: پی جو
درباره فلج بلز JohnHopkins، علائم NHS و درمان ninds.nih
انتشار محتوای صفحه فوق تنها با اجازه کتبی و درج منبع امکان پذیر می باشد.