در این مطلب از سایت پی جو به بررسی علائم سکته مغزی خفیف و هر آنچه نیاز هست در خصوص این عارضه بدانیم می پردازیم.
علائم سکته مغزی خفیف چیست؟
مجله سلامت پی جو - زمانی که جریان خون به مغز به طور موقت متوقف میشود، حمله ایسکمیک گذرا (TIA) یا به عبارت دیگر، سکته مغزی خفیف، رخ میدهد. اگرچه این نوع سکته مغزی به طور معمول آسیب به مغز وارد نمیکند، اما ممکن است به عنوان یک هشدار برای سکتههای مغزی آینده شناخته شود. این نوع حمله مینشاند که در خون بیمار لختهای وجود دارد که ممکن است به زودی یک شریان را به مغز بسته و باعث سکته مغزی عمیق شود.
به عبارت دیگر، سکته مغزی خفیف یا TIA، یک اختلال موقت در جریان خون به بخشهای مختلف مغز است. این اختلال موقت باعث کاهش تأمین اکسیژن به مغز میشود و ممکن است علائم ناگهانی شبیه به سکته مانند ایجاد کند، از جمله اختلال در گفتار، اختلال دید، بیحسی یا ضعف در عضلات صورت، دستها و پاها.
سکته خفیف مغزی ممکن است علائمی مشابه با سکته مغزی داشته باشد، اما این علائم معمولاً تا ۲۴ ساعت بعد از وقوع کاهش مییابند. این امر ممکن است باعث شود که برخی افراد به اشتباه به آن غفلت کنند یا آن را به سادگی نادیده بگیرند. با این حال، از این هشدار باید با دقت پیروی شود و تا زمانی که علائم مشاهده میشوند، حتی اگر بعد از ۲۴ ساعت نیز باشد، به متخصص پزشکی مراجعه شود.
علائم سکته مغزی خفیف
مشکل در صحبت کردن یا درک گفتار
عضلات صورت ممکن است به یک سمت خم شده و به پایین بیافتد. افراد ممکن است توانایی خندیدن را از دست داده و دهان و چشمان آنها به یک سمت بدن متمایل شود. افراد ممکن است توانایی ادای کلمات را نداشته و سخنگفتن آنها به صورت منقطع و درهم برهم باشد. احتمال وجود مشکلات در صحبت کردن به شکل غیرطبیعی و یا عدم توانایی کلامی نیز وجود دارد.
تاری دید یا دوبینی
بله اختلال در بینایی نیز میتواند یکی از علائم سکته مغزی باشد. این اختلال میتواند به شکل مشکلات ناگهانی در بینایی در یک یا حتی هر دو چشم ظاهر شود. این مشکلات ممکن است شامل افت ناگهانی در دید یا افتراق دید باشد. افراد ممکن است تا حدی از بینایی خود از دست داده یا مشکلات جدی در دید داشته باشند.
دستها
فرد مشکوک به سکته احتمالاً توانایی بلند کردن هر دو دست و نگه داشتن آنها را نداشته و دچار ضعف دستها یا بیحسی یک دست میشود. همچنین فرد می تواند دچار ضعف یا بیحسی در یک طرف بدن، به ویژه در صورت، بازو یا پا شود.
سرگیجه یا عدم تعادل
بله اختلال در تعادل و هوشیاری نیز از علائمی است که ممکن است همراه با سکته مغزی رخ دهد. افراد ممکن است مشکلات ناگهانی در حرکت و راه رفتن پیدا کنند، از جمله مشکلات در تحرک و کنترل عضلات. سرگیجه ناگهانی و ناتوانی در حفظ تعادل افراد ممکن است یکی از علائم سکته مغزی باشد. افراد ممکن است تعادل خود را از دست دهند یا مشکلات هماهنگی و سردرگمی در حرکات خود تجربه کنند.
سردرد ناگهانی و شدید
بله سردرد شدید بدون علت شناخته شده، حالت تهوع و استفراغ ممکن است علائم دیگری باشند که همراه با سکته مغزی رخ میدهند، به خصوص اگر سکته مغزی به دلیل خونریزی اتفاق بیافتد. علائم سکته مغزی، آسیبی که به مغز ناشی از قطع یا کاهش جریان خون است، میباشند. علائمی که شما ذکر کردید از جمله بی حسی یا ضعف ناگهانی در صورت یا اندامها، سردرگمی و سرگیجه، مشکلات بینایی ناگهانی، اختلال در تعادل و سردرد شدید هستند. این علائم میتوانند به هر دو نوع سکته مغزی، شامل سکته مغزی خفیف یا گذرا و سکته مغزی دائمی، مرتبط باشند.
- توجه داشته باشید که شناخته شدن سریع علائم و اقدام فوری درمانی میتواند تأثیر مثبتی در جلوگیری از آسیبهای جدی ناشی از سکته مغزی داشته باشد.
درمان سکته مغزی خفیف با دارو
همچنین اگر شما به بیماری های مغز و اعصاب علاقه دارید، شما می توانید در سایت پی جو در بخش "بیماری های مغز و اعصاب" در خصوص انواع بیماری های این حوزه اطلاعات کامل و جامعی کسب کنید.
درمان سکته مغزی خفیف معمولاً شامل استراحت و مراقبتهای حمایتی است. پزشک ممکن است داروهایی را برای کاهش التهاب یا درد تجویز کند. درمان سکته مغزی شامل استفاده از داروهای مختلف است که در جلوگیری از لخته شدن خون، کاهش کلسترول، کنترل فشار خون و درمان شرایط مرتبط با سکته مغزی نقش دارند. برخی از اصلیترین دستههای داروهای مرتبط با سکته مغزی عبارتاند از:
ضد انعقاد (Anticoagulants):
مانند وارفارین (Warfarin)، دارویی است که از لخته شدن خون جلوگیری میکند.
ضد پلاکت (Antiplatelets):
مثل آسپرین (Aspirin) و کلوپیدوگرل (Clopidogrel) که نیز از لختهشدن خون جلوگیری میکنند.
فعالکنندهی پلاسمینوژن بافتی (tPA):
این دارو مانع از لخته شدن خون میشود و به تخریب لخته خون در شرایط اورژانسی کمک میکند.
استاتینها (Statins):
مثل آتورواستاتین (Atorvastatin) که به کاهش سطح کلسترول در خون کمک میکنند.
داروهای فشار خون:
شامل مهار کنندههای آنزیم تبدیلکنندهی آنژیوتانسین (ACE inhibitors)، مسدودکنندههای بتا (Beta blockers) و مسدودکنندههای کانال کلسیمی (Calcium channel blockers) که در کنترل فشار خون نقش دارند.
همچنین، انجام تغییرات در سبک زندگی و اعمال تغییرات در رژیم غذایی نیز میتواند در کاهش خطر ابتلا به سکته مغزی و بهبود سلامت عمومی کمک کند. مهمترین نکته این است که برای تجویز و مصرف هر دارو و انجام هر تغییر در درمان، باید با پزشک مشورت شود.
پیشگیری از سکته مغزی
درست است، پیشگیری از سکته مغزی یک چالش مهم است و رعایت چندین روش و سبک زندگی سالم میتواند به شما کمک کند تا خطر وقوع سکته های مغزی را کاهش دهید. برخی از راهکارهای پیشگیری عبارتاند از:
- حفظ وزن ایده آل
- تغذیه سالم
- ورزش منظم
- کاهش مصرف الکل
- ترک سیگار
این تدابیر به عنوان یک راهنمای کلی برای جلوگیری از سکته مغزی است و هر فرد ممکن است به نیازها و وضعیت خود تنظیمات خاص خود را اضافه کند. مهمترین نکته این است که با مشورت با پزشک خود، برنامههای پیشگیری مناسب برای شما را ایجاد کنید و اقدامات لازم را انجام دهید.
دوران نقاهت و بهبودی سکته مغزی
دوره نقاهت و بهبودی سکته مغزی میتواند طولانی باشد. بهبودی ممکن است شامل فیزیوتراپی، کاردرمانی و گفتار درمانی باشد.
درمان خانگی سکته مغزی خفیف
تحقیقات نشان میدهد که برخی ویتامینها و مکملها ممکن است در بهبودی پس از سکته مغزی نقش داشته باشند:
- ویتامین D: مطالعات نشان دادهاند که مصرف مکمل ویتامین D ممکن است بهبود قابل توجهی در نتایج پس از سکته مغزی در افراد داشته باشد. این ویتامین مهم برای سلامت استخوان و عملکرد عصبی است.
- پروبیوتیکها: تقویت سلامت روده با یک مکمل پروبیوتیک منظم ممکن است بهبود سلامت مغز را از طریق ارتباط روده و مغز تقویت کند. این رابطه میان میکروبهای روده و سلامت مغز به عنوان محور محققان مطرح شده است.
- ویتامین B3 (نیاسین): نیاسین یا ویتامین B3 به افزایش سطح کلسترول "خوب" (HDL) کمک میکند. سطح کلسترول مناسب در بدن افراد دچار سکته مغزی معمولاً حائز اهمیت است.
توجه: قبل از شروع هر نوع مکمل یا ویتامین جدید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید. بررسی تداخل با داروهای دیگر و یا شرایط پزشکی میتواند اطمینان حاصل کننده باشد.
درمان غذایی برای سکته مغزی خفیف
تحقیقات نشان میدهد که فاکتور مغزی نوروتروفیک یا BDNF یک پروتئین اساسی در بهبود پس از سکته مغزی است. این پروتئین با ارتقاء رشد سلولهای عصبی و تشکیل سیناپسها در مغز، به نوروپلاستیسیتی (توانایی تغییر و تطابق مغز) کمک میکند. غذاهایی که تولید BDNF را تشویق میکنند عبارتند از انواع توت و میوههای قرمز که حاوی آنتی اکسیدانهای مفیدی برای تنظیم BDNF هستند.
همچنین، مصرف شراب قرمز با حضور رسوراترول ممکن است سطح BDNF را افزایش دهد، اما مصرف آن باید با مشورت پزشک صورت گیرد. همچنین، ماهی سالمون با اسیدهای چرب امگا ۳ که در ارتقاء سطح BDNF نقش دارند، یک منبع مفید محسوب میشود. تغذیه متنوع با این غذاها میتواند به حفظ سلامت مغز و بهبود پس از سکته مغزی کمک کند. قبل از استفاده از مکملها یا تغییرات در رژیم غذایی، همواره مشورت با پزشک ضروری است.
بازیابی حرکت پس از سکته مغزی خفیف
برای بازیابی حرکت پس از سکته مغزی، افراد میتوانند از راهکارهای خانگی و تمرینات توانبخشی استفاده کنند. این راهکارها شامل موارد زیر میشوند:
- آینه درمانی: این روش به بهبود حرکت دست در بیماران با اسپاستیسیته یا فلج شدید کمک میکند. با استفاده از آینه، فرد میتواند حرکات خود را مشاهده کرده و سعی کند تا هماهنگی و کنترل حرکتی خود را بهبود بخشد.
- تمرینات ذهنی: تجسم حرکت و تصویرسازی ذهنی از مواردی است که به بهبود تحرکات پس از سکته مغزی کمک میکند. این تمرینات به نوروپلاستیسیتی، یعنی توانایی مغز در تغییر و بهبود، کمک میکنند.
- طب سوزنی: تحقیقات نشان میدهد که طب سوزنی میتواند به بهبود تحرکات پس از سکته مغزی کمک کند، به ویژه اگر با تحریک الکتریکی همراه شود. این روش باید تحت نظر متخصصین طب سوزنی انجام شود و ممکن است با ویزیت در منزل توسط درمانگر انجام شود.
مراقبت های بعد از سکته مغزی خفیف توسط همراهان
پیشآگاهی و بهبودی افرادی که دچار سکته مغزی شدهاند، از اهمیت بسیاری برخوردار است. این امکان بهبودی حتی در افراد مسن نیز وجود دارد، اما نیاز به اقدامات پیشگیرانه، مراقبتهای بعد از سکته مغزی و اقدامات توانبخشی دارد. اهداف این اقدامات شامل تقویت مهارتهای کلامی، شناختی، حرکتی و حسی هستند.
تعدادی از نکات مربوط به همراهان بیمار که در ارتباط با افراد سکته مغزی میتواند مفید باشد:
- مراقبت از سرگیجه و عدم تعادل: افتادن و زمین خوردن میتواند در بیمارانی که دچار سکته مغزی شدهاند، بسیار خطرناک باشد؛ بنابراین، مراقبت از سرگیجه و تعادل بسیار اهمیت دارد.
- تشویق به فعالیت مغزی: استفاده از مغز به وسیله بازیهای مغزی مانند پازل یا بازی با کارت میتواند به بهبود عملکرد مغز و تقویت مهارتهای شناختی کمک کند.
- استفاده از موسیقی: موسیقی زنده یا گوش دادن به آهنگها نیز میتواند به محرک مغز و روانی شخص کمک کرده و احساسات مثبت را تقویت کند.
- مراقبت از خود: اگر شما همراه اصلی بیمار هستید، نیاز به مراقبت از خودتان نیز وجود دارد. این شامل نظارت بر سلامت شما، استراحت مناسب و حفظ انرژی برای مراقبت از بیمار میشود.
استفاده از این نکات و توجه به نکات پزشکی مرتبط میتواند به بهبودی و بهترین حالت ممکن برای افراد دچار سکته مغزی کمک کند.
سخن آخر
سکته مغزی خفیف یا TIA، یک اختلال موقت در جریان خون به بخشهای مختلف مغز است. این اختلال موقت باعث کاهش تأمین اکسیژن به مغز میشود و ممکن است علائم ناگهانی شبیه به سکته مانند ایجاد کند. با این حال نکات زیر را می توانید به عنوان هشدار در خصوص سکته خفیف در نظر بگیرید:
- اگر علائم سکته مغزی را در خود یا یکی از عزیزانتان مشاهده کردید، فوراً با 115 تماس بگیرید.
- سکته مغزی یک اورژانس پزشکی است و درمان زودهنگام میتواند به کاهش آسیب مغزی کمک کند.
- برای کاهش خطر ابتلا به سکته مغزی، سبک زندگی سالم داشته باشید و عوامل خطر را کنترل کنید.
همچنین شما در سایت پی جو می توانید در خصوص سکته مغزی خفیف و کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه این مقاله را "تفاوت آنوریسم مغزی و سکته مغزی چیست؟" نیز مطالعه نمایید.