بیماری های چشم اغلب در میانسالی بروز می کنند اما علائم آن ها تا مدت ها بعد که شدیدتر و درمان پیچیده تری دارند بروز نمی کند. در این مقاله مجله سلامت پی جو به شایع ترین بیماری های چشم، علائم، مشکلات و درمان هایی که باعث می شوند چشم هایی سالم داشته باشید می پردازیم.
اگر بینایی شما مثل قبل نیست یا هیچوقت خوب نبوده، با رعایت روش هایی می توانید سلامت چشم های خود را بدست بیاورید. همچنین دقت کنید آیا شما نیز با مواردی از این بیماری های شایع چشم روبرو شده اید یا خیر. لطفا اگر علائم شما تا چند روز خوب نشدند یا بیماری شدید چشم دارید فورا به دکتر چشم پزشک مراجعه کنید.
تشخیص به موقع و پیشگیری از بیماری های چشم
بسیاری از بیماری های چشم و مشکلات بینایی تنها با معاینه توسط چشم پزشک تشخیص داده می شوند و ممکن است مراجع حتی نداند که بیماری چشمی دارد. برای ته چشم، پزشک قطره ای در چشم ها می ریزد که مردمک را گشاد می کند و شبکیه، عصب، فشار چشم و دیگر موارد را معاینه می کند.
خطر ابتلا به بیماری های چشم با افزایش سن بالا می رود. با این حال عوامل دیگر مانند سابقه خانوادگی مانند ابتلای بستگان درجه یک به آب سیاه (گلوکوم) یا آب مروارید، احتمال اختلالات بینایی شما را افزایش می دهند. همچنین افراد مبتلا به دیابت دچار اختلالی به نام شبکیه رنجوری (رتینوپاتی) دیابتی شوند که باعث آسیب به شبکیه می شود.
با تشخیص بیماری های چشم و درمان به موقع آن ها می توانید ضمن حفظ سلامت و بهبود بینایی خود، از بسیاری از موارد نابینایی جلوگیری کنند.
برای اطمینان از سلامتی چشم های خود یا چک آپ دوره ای می توانید به پزشکان متخصص چشم در شیراز مراجعه کنید.
علائم شایع ترین بیماری های چشم چیست؟
در اغلب موارد علائم بعضی از بیماری های چشم با یکدیگر مشترک هستند. بطور مثال آبریزش چشم می تواند علامت گل مژه، حساسیت آلرژیو یا کنژنکتیویت (قرمزی چشم التهاباء) باشد. همینطور حساسیت به نور می تواند از علائم آب مروارید، برآمدگی پلک (شالازیون) یا میگرن باشد.
علائم شایع بیماری های چشم:
- تاری دید
- ترشحات چشم (قی کردن)
- احساس دیدن درخشش نور
- حساسیت به لمس
- حساسیت به نور
- چشم درد
- ریزش مداوم اشک
- از دست دادن بخشی از بینایی
گاهی استراحت دادن به چشم باعث رفع بعضی از این علامت ها می شود. در صورتی که علائم شدید هستند یا برای چند روز بهتر نشده باشند باید حتما به پزشک مراجعه کنید.
درمان بیماری های چشم
معمولا عیوب انکساری مانند نزدیک بینی و دورچشمی با عینک یا لنز برطرف می شوند. اما برای بیماری های پیچیده تر، متخصص چشم توصیه به ترکیبی از دارو و جراحی خواهد کرد.
یکی از بهترین راه های محافظت از بینایی چک آپ و آزمایش دوره ای مانند معاینه چشم با مردمک گشاد است. تشخیص بیماری های چشم در مراحل ابتدایی از بدتر شدن مشکلات در سنین بالاتر یا نابینایی پیشگیری می کند.
متداول ترین درمان ها برای بیماری های چشم:
- جراحی عیوب انکساری: این روش بیماری های چشم مانند نزدیک بینی، دورچشمی، آستیگماتیسم و پیرچشمی را درمان می کند. شناخته شده ترین نوع جراحی عیوب انکساری عمل لیزیک یا لیزر چشم است. در مقاله دیگر پی جو می توانید درباره انواع عمل های لیزر چشم (لیزیک، لازک و PRK) و مزایا و معیاب هر کدام اطلاعات مفیدی کسب کنید.
- عمل پیوند قرنیه: در این عمل قسمت های آسیب دیده یا کل قرنیه پیوند زده می شوند.
- مصرف دارو های استروئیدی: التهاب و مشکلات ناشی از آن در چشم را برطرف می کنند. موثر در درمان مواردی مانند یووئیت (uveitis) که التهاب شدید و بعضا خطرناک در لایه میانی چشم (یوه).
اگر به دنبال پیدا کردن بهترین پزشکان متخصص جراحی لیزیک چشم در شیراز هستید می توانید به این صفحه پی جو مراجعه کنید.
چه زمان باید به چشم پزشک مراجعه کنیم؟
مراجعه به چشم پزشک و چک آپ دوره ای برای شناسایی و ترمیم در مراحل ابتدایی بیماری بیشترین تاثیر را در سلامت چشم دارد. البته زمان و دفعات مراجعه به سن و عوامل خطرساز هر فرد بستگی دارند.
در صورتی که علائم زیر را دارید سریعا به چشم پزشک مراجعه کنید و منتظر نوبت چک آپ خود نمانید:
- کاهش میدان دید
- آبریزش یا قرمزی چشم
- چشم درد
- دوبینی
- دیدن نقاط یا اجسام شناور جلوی چشم
- دیدن هاله یا دایره دور چراغ یا منابع نور
- احساس دیدن درخشش نور
شایع ترین بیماری ها و مشکلات چشم کدامند؟
شایع ترین مشکلات چشم، عیوب انکساری یعنی نزدیک بینی، دورچشمی، آستیگماتیسم و پیرچشمی (اختلال در تطابق اجسام) هستند. بسیاری از این مشکلات بینایی با کمک عینک طبی، لنز تماسی یا عمل جراحی چشم برطرف می شوند.
علاوه بر عیوب انکساری، بیماری های دیگر چشم را که بعضی از آن ها خطرناک و عامل از دست دادن جزئی بینایی یا نابینایی هستند:
- آب مروارید
- آب سیاه
- کنژنکتیویت (التهاب ملتحمه)
- ضعف عضلات چشم
- گل مژه
- قرمزی چشم
همه چیز هایی که باید درباره این بیماری های چشم بدانید، از علائم تا چه کسانی در خطر بیشتری هستند را در ادامه می خوانیم.
آب مروارید - کاتاراکت یا آب سفید
آب مروارید باعث می شود عدسی چشم به مرور تار شود و به تدریج باعث کدر شدن کامل و از دست رفتن بینایی می شود. هر چه سن شما بالاتر می رود پروتئین های چشم متراکم تر می شوند و باعث تاری دید و دشواری مشاهده اجسام می شوند.
علائم دیگر آب مروارید یا کاتاراکت
- مات شدن رنگ ها
- کاهش یا دشواری دید شب
- حساسیت به نور
- ایجاد دایره یا هاله اطراف منابع نور
- دوبینی
- تغییر سریع و مداوم شماره چشم عینک یا لنز
دکتر متخصص چشم با معاینه تکمیلی می تواند این بیماری چشم را تشخیص دهد و نوع درمان را مشخص کند. معمولا درمان آب مروارید با عینک طبی و یا عمل جراحی صورت می گیرد. مرکز پیشگیری از بیماری های آمریکا (CDC) تخمین می زند ۳۰ میلیون نفر در آمریکا - با جمعیت ۳۳۲ میلیون - مبتلا به آب مروارید باشند.
چه چیزهایی خطر آب مروارید را افزایش می دهند؟
- مصرف سیگار
- چاقی
- فشار خون بالا
- مصرف داروهای خاص
- دیابت
شما می توانید برای عمل آب مروارید از بهترین دکتر عمل آب مروارید در شیراز نوبت بگیرید.
آب سیاه یا گلوکوم
چشم ما عضوی پیچیده است و همیشه سطحی مشخصی از مایعات و فشار برای عملکرد مطلوب را دارد. آب سیاه نام مجموعه از بیماری های چشم است که باعث افزایش فشار مایعات داخل چشم و در نتیجه آسیب به عصب بینایی می شوند. در صورتی که افراد مبتلا به آب سیاه ممکن است بینایی خود را از دست بدهند. جالب است بدانید آب سیاه اصلی ترین عامل کوری در جهان است. شایع ترین نوع آب سیاه، گلوکوم زاویه باز است که علائم و درد شدید ندارد و به تدریج باعث کاهش میدان دید و در مواردی نابینایی می شود.
درمان آب سیاه
در درمان آب سیاه هدف متخصص چشم کاهش فشار داخلی چشم و جلوگیری از آسیب دائمی به عصب و بینایی است. درمان هایی که برای آب سیاه توصیه می شوند می توانند روند این بیماری چشمی را آهسته تر کنند.
- دارو - مانند قطره چشم
- لیزر چشم
- عمل جراحی چشم
اغلب افرادی که به آب سیاه مبتلا می شوند بالای ۶۰ سال سن دارند اما در هر سنی ممکن است دچار گلوکوم شد. افراد با سابقه خانوادگی آب سیاه و مبتلایان به دیابت در معرض خطر بیشتری نسبت به بقیه افراد هستند. در مواردی چشم پزشک ترکیبی از این روش ها را برای درمان بهتر توصیه می کند.
همچنین اگر قصد عمل گلوکوم دارید توصیه می کنیم از بهترین فوق تخصص آب سیاه در شیراز دیدن کنید.
کنژنکتیویت (التهاب ملتحمه)
ملتحمه یک غشا شفاف است که سطح داخلی پلک ها و روی صلیبیه (سفیدی چشم) را می پوشاند و التهاب آن باعث قرمز شدن چشم ها می شود. کنژنکتیویت یکی از بیماری های چشم است که می تواند به علت عفونت یا موارد غیر عفونی رخ دهد.
- ابتلا به ویروس، قارچ، باکتری
- حساسیت یا آلرژی
- مواد شیمیایی و سمی
- عوامل حساسیت زا
- آلودگی مایع یا خود لنز
علائم کنژنکتیویت
علاوه بر صورتی یا قرمز شدن چشم شامل موارد زیر می شود:
ورم کردن پلک ها
- ریزش مداوم اشک
- تاری دید
- خارش چشم
- احساس سوزش
- پوست پوست شدن
- ترشحات به رنگ سفید، زرد یا سبز
- احساسی شبیه این که جسم خارجی داخل چشم رفته است
- حساسیت به نور
در مواردی این بیماری چشم خود به خود بهبود می یابد. علاوه بر این برای کاهش اذیت یا درمان علائم کنژنکتیویت می توانید از کمپرس سرد (و نه یخ) یا قطره اشک مصنوعی استفاده کنید. اما اگر دچار درد، علائم شدیدتر، حساسیت به نور و تاری دید بشوید حتما باید به متخصص چشم مراجعه کنید. برای درمان التهاب ملتحمه یا کنژنکتیویت ویروسی دارو های ضد ویروس تجویز می شوند.
چه چیزهایی باعث می شوند به کنژنکتیویت مبتلا شویم؟
- انتقال از افراد مبتلا
- استفاده از لنز تماسی
- قرار گرفتن در معرض عامل حساسیت (آلرژن)
- معلم ها و مربی های مدرسه که بیشتر با کودکان در تماس هستند.
بیماری ماکولا یا لکه زرد چشم
بیماری تباهی (دژنراسیون) ماکولا چشم یکی از اختلالات چشمی است که به بینایی مرکزی آسیب می زند. ماکولا حساس ترین قسمت شبکیه چشم و عامل بینایی دقیق در مرکز دید ما است. بیماری ماکولا معمولا به علت پیری رخ می دهد. دو نوع بیماری ماکولا وابسته به سن (AMD) وجود دارد: ماکولا نوع خشک و نوع تر. نوع تر که شیوع خیلی کمتری دارد به علت رشد رگ های خونی زیر شبکیه رخ می دهد و شدت و خطر بیشتری برای بینایی چشم ها دارد. از طرف دیگر، نوع خشک ماکولا که حدود ۹۰٪ موارد ابتلا را تشکیل می دهد به علت نازک شدن تدریجی شبکیه بوجود می آید.
با این که مصرف مکمل و دارو در کاهش سرعت روند این بیماری چشم تاثیر دارد، متاسفانه درمان قطعی برای ماکولا خشک وجود ندارد. پس از تشخیص بیماری در مراحل ابتدایی چشم پزشک ضمن معاینه دوره ای تغییرات چشم توصیه می کند سبک زندگی خود را تغییر دهید. برای درمان ماکولا نوع تر متخصص چشم مواردی مانند تزریق دارو به چشم و یا عمل لیزر را تجویز می کند.
طبق آمار ۲۰۱۹ سازمان CDC آمریکا، حدود ۲۰ میلیون نفر به بیماری ماکولا مبتلا بودند. تحقیقات نشان می دهد افراد سیگاری یا با سابقه خانوادگی ماکولا احتمال ابتلای بیشتری دارند.
بیماری های عنبیه چشم
عنبیه قسمت رنگی چشم است که دور مردمک قرار دارد. بسیاری از بیماری های چشم مانند التهاب یا عفونت می توانند عنبیه را نیز تحت تاثیر قرار دهند. برای نمونه التهاب شدید یوئیت (uveitis)، آب سیاه و آب مروارید از بیماری هایی هستند که به عنبیه چشم صدمه می زنند.
برای درمان بیماری های خارج چشم و قرنیه، بهترین فوق تخصص قرنیه چشم در شیراز در دسترس شماست.
بیماری گل مژه
گل مژه در اثر التهاب غدد چربی در قاعده مژه رخ می دهد و به شکل یک برجستگی قرمز و دردناک مانند جوش به نظر می رسد. گل مژه معمولا در گوشه پلک اتفاق می افتد که احتمال مسدود شدن غدد چربی بیشتر است. برخی از شایع ترین علائم گل مژه حساسیت به نور، احساس زبری یا سفتی و آبریزش چشم است.
معمولا گل مژه نیازی به درمان خاصی ندارد. از آن جا که گل مژه در اثر عفونت (آبسه) مژه یا غدد چربی رخ می دهد، چشم پزشک برای درمان آن مصرف آنتی بیوتیک تجویز می کند. در مواردی تخلیه چرک نیز انجام می شود. برای درمان خانگی گل مژه و کاهش چشم درد می توانید از یک پارچه تمیز و آب گرم استفاده کنید.
چه چیزی باعث گل مژه می شود؟
- بهداشت نامناسب چشم
- پاک نکردن آرایش چشم
- استفاده از لنز تماسی
- آماس پلک یا بلفاریت - که نوعی التهاب پلک است.
- بیماری هایی مانند آکنه روزاسه، درماتیت سبوره ای یا دیابت.
قرمزی چشم
در صورتی که رگ های چشم شما دچار التهاب شوند چشمان شما سرخ به نظر می رسد. این عارضه به دلایلی مانند خشکی، آلرژی یا عفونت که باعث ورم رگ می شوند رخ می دهد. قرمزی چشم بیماری نیست و علامت تحریک شدن چشم است.
در اغلب موارد این اختلال علامت یک وضعیت اورژانسی یا خطرناک نیست. اما در موارد خاص که همزمان به قرمزی چشم علائمی مانند چشم درد یا تغییر بینایی داشته باشید باید حتما به چشم پزشک مراجعه کنید.
دیگر بیماری های مهم چشم
در ادامه بطور خلاصه دیگر بیماری های شایع چشم و بینایی و درمان آن ها را مرور می کنیم.
نزدیک بینی نزدیک بینی یکی از عیوب انکساری چشم و شایع ترین بیماری درمان نزدیک بینی با کمک عینک یا لنز طبی و عمل لیزیک انجام می شود.
کور رنگی
کوررنگی در مردان شایع تر است. بطوری که تقریبا یکی از هر ۱۲ مرد کوررنگی دارد یا در تشخیص رنگ های نزدیک به هم دچار مشکل است. درمانی برای کور رنگی ژنتیکی وجود ندارد، به همین دلیل چشم پزشک فقط بیماری هایی که علت پیش زمینه ای دیگری دارند را درمان می کند. اما انواع خاصی از ابزار و عینک ها به دید بهتر و طبیعی بیماران کمک می کنند.
شب کوری
شب کوری یک بیماری نیست بلکه علامت اختلال دیگری در چشم است. متخصص چشم می تواند اکثر علت های بروز شب کوری مانند نزدیک بینی، آب مروارید، قوز قرنیه و کمبود ویتامین A را درمان کند. البته در مواردی که این بیماری چشم ارثی باشد یا بخاطر بیماری که باعث تحلیل یا آسیب به شبکیه می شود اتفاق بیفتد، درمان قطعی برای آن وجود ندارد. افراد مبتلا باید از رانندگی در شب یا محیط های تاریک خودداری کنند.
انحراف چشم (لوچی یا استرابیسم)
در انحراف چشم، زمانی که بیمار به یک جسم نگاه می کند چشم هایش در یک راستا قرار نمی گیرند. این بیماری چشم بدون درمان برطرف نمی شود. برای بهبود انحراف چشم باید به چشم پزشک مراجعه کنید تا با ویژن تراپی (بینایی درمانی) عضلاتی که دچار ضعف هستند را تقویت کنید. بسیاری از موارد استرابیسم یا انحراف چشم نیاز به عمل جراحی دارند.
همچنین بیماری دودوک (مردمک جنبان یا نیستاگموس) باعث می شود مردمک چشم پرش داشته باشد یا بی دلیل تکان بخورد. با ویژن تراپی می توانید این بیماری چشمی را درمان و وضعیت بینایی خود را بهتر کنید.
تنبلی چشم
یکی از بیماری های چشم که در کودکی شروع می شود و تنبلی چشم زمانی رخ می دهد که یک چشم به درستی رشد و نمو نمی یابد.
بنابراین دید یک چشم ضعیف تر است و اینطور به نظر می رسد که این چشم نسبت به دیگری در حرکات تنبل تر است.این بیماری چشم در خردسالان، کودکان و بزرگسالان وجود دارد و به ندرت برای هر دو چشم اتفاق می افتد.برای درمان تنبلی چشم کودکان و خردسالان باید در اسرع وقت اقدام کرد.
در صورتی که تنبلی چشم در سنین پایین تشخیص و درمان شود امکان پیشگیری از اختلالات بینایی مادام العمر وجود دارد. درمان این بیماری چشم، با ویژن تراپی، استفاده از عینک یا لنز طبی و یا استفاده از چشم بند - که کودک را به استفاده از چشم تنبل ترغیب کند - انجام می شود.
تنبلی چشم باید در کودکی تشخیص و درمان شود پس برای سلامت کودک خود می توانید به نزدیکترین مراکز درمان تنبلی چشم در شیراز مراجعه کنید.
پیرچشمی
در پیر چشمی با این که دید دور خوبی دارید، قابلیت دیدن اجسام نزدیک یا ریز را از دست می دهید.
بعد از ۴۰ سالگی گاهی لازم است کتاب یا گوشی را با فاصله بگیرید تا بتوانید متن ها را بخوانید. عینک مطالعه، لنز طبی و روش های دیگر برای بهبود این وضعیت توصیه می شوند.
مشکلات پلک
پلک های ما وظایف متعددی دارند: آن ها از چشم محافظت می کنند، اشک ها را در سطح چشم پخش می کنند و جلوی نور اضافی را می گیرند.
پلک درد، خارش، آبریزش چشم و حساسیت به نور.از علائم بیماری پلک هستند. همچنین ممکن است فرد دچار اسپاسم پلک یا التهاب لبه پلک (نزدیک به مژه ها) بشود. درمان بیماری های پلک با بهداشت مناسب، مصرف دارو و یا عمل جراحی انجام می شود.
خشکی چشم
خشکی چشم زمانی رخ می دهد که چشم نتواند به میزان مورد نیاز اشک تولید کند تا چشم مرطوب بماند. معمولا خشکی چشم باعث خارش یا سوزش چشم و تاری دید می شود. درمان خشکی چشم - در موارد طولانی یا شدید - با مصرف قطره اشک مصنوعی یا تجویز دارو توسط چشم پزشک صورت می گیرد.
رتینوپاتی دیابتی
این بیماری چشم که افراد دیابتی را تحت تاثیر قرار می دهد به علت سطح قند خون بالا و آسیب به رگ های خونی است. در رتینوپاتی دیابتی، صدمه به بینایی از طریق آسیب به رگ های شبکیه بروز می کند.
همه چیز هایی که باید درباره دیابت نوع دو بدانید: علائم دیابت نوع دو چیست : عوارض و درمان دیابت نوع ۲
خستگی چشم (کوفتگی چشم)
امروزه اغلب موارد خستگی چشم به دلیل خیره بودن به صفحه دستگاه های الکترونیکی مانند گوشی، تلویزیون و کامپیوتر اتفاق می افتد. همچنین استفاده از عینک یا لنز اشتباه نیز باعث خستگی و سنگین شدن چشم ها می شوند. برای جلوگیری از خستگی چشم قانون ۲۰-۲۰-۲۰ را مدنظر قرار دهید. هر ۲۰ دقیقه، به مدت حداقل ۲۰ ثانیه به جسمی در فاصله ۲۰ فوتی (۶ متری) خیره شوید.
التهاب قرنیه ناشی از آمیب آکانتامبا:
علائم این بیماری نادر چشم که به دارو نیز مقاوم است شامل درد، قرمزی چشم، تاری دید و حساسیت به نور می شود. اگر به تازگی در آب راکد شنا کرده اید و این علائم را دارید حتما به متخصص چشم مراجعه کنید تا از صدمه دائمی و کوری جلوگیری کنید. علاوه بر این استفاده از لنز تماسی هنگام شنا به ورود آمیب به چشم کمک می کند پس بدون لنز آب تنی کنید.
توصیه پی جو
هرچه سن بالاتر می رود، تاثیر عواملی که بینایی و چشم ها را تحت تاثیر قرار می دهند. بنابراین مراجعه سالیانه به چشم پزشک برای چک آپ و تست توصیه می شود. با تشخیص به موقع اختلالات بینایی می توانید از بروز بیماری های جدی چشم که باعث صدمه یا از دست رفتن بینایی شوند جلوگیری کنید.
منبع: ترجمه اختصاصی پی جو از مقالات پزشکی
بخش پزشکی سایت
Health.comسایت پزشکی
WebMDانتشار محتوای صفحه فوق تنها با اجازه کتبی و درج منبع امکان پذیر می باشد.