در این مطلب از سایت پی جو به بررسی خواص و کاربردهای قارچ ها در طب سنتی می پردازیم.
خواص و کاربرد قارچ ها در طب سنتی
مجله سلامت پی جو - قارچ ها موجودات زنده ای هستند که در گروه گیاهان قرار نمی گیرند. این موجودات دارای ساختار سلولی پیچیده ای هستند و از لحاظ تغذیه ای نیز متفاوت از گیاهان هستند. قارچ ها در محیط های مختلف از جمله خاک، آب، هوا و روی مواد آلی یافت می شوند. استفاده از قارچها به عنوان منابع دارویی دارای سابقهی تاریخی بسیار طولانی است و به زمانهای باستان باز میگردد. انسانها در گذر تاریخ با خصوصیات شگفتانگیز قارچها آشنا شدند، برخی از آنها را سمی و کشنده یافته و در برخی دیگر، خواص دارویی آنها را متوجه شده و به عنوان درمانهای حیات بخش مورد استفاده قرار دادهاند. جالب است که تا به امروز تحقیقات بر روی این جانداران مرموز ادامه داشته و به نتایج قابل توجهی نیز رسیده است.
قارچها با توانایی روییدن در هر محیطی، از روی خاک گرفته تا زیر خاک، خود را به یک منبع غنی از ترکیبات مفید تبدیل کردهاند. از زمانهای دور، در آشپزی به عنوان مادهی غذایی مغذی و در طب به عنوان درمان کننده یا مکمل درمان به کار رفتهاند. حدود 2000 گونه قارچ تاکنون شناخته شدهاند که 25 گونهی آنها برای مصرف خوراکی انسان تائید شدهاند. این قارچها با کاربردهای تغذیهای و پزشکی خود معروف شدهاند.
از جمله قارچهای معروف میتوان به گانودرما لوسیدوم یا قارچ ریشی، لنتینولا ادودس یا قارچشیتاکه، کوریولوس ورسیکالر، گریفولا فروندا یا قارچ مایتاکه و قارچهای سیلوسابین یا دارویی (psilocybin یا قارچهای جادوی) اشاره کرد. تاریخچهی طولانی مصرف این قارچها باعث شده است که برخی اثرات درمانی آنها به علت طولانی بودن تاریخ مصرف، از دوران باستان زودتر از آن که مورد مطالعه قرار بگیرند، نمایان شود. به عنوان مثال، در طب باستانی چین از بیش از 1000 سال پیش از قارچها به عنوان منابع تسکینی و ضدالتهابی استفاده میشده است و این کار تا به امروز هم ادامه دارد.
خواص قارچها در طب سنتی
قارچ ها دارای خواص دارویی و درمانی متعددی هستند که از دیرباز در طب سنتی مورد استفاده قرار می گرفته اند. این خواص شامل موارد زیر است:
همچنین اگر شما به حوزه طب سنتی علاقه دارید، شما می توانید در سایت پی جو در بخش "دانستنی های طب سنتی" در خصوص انواع داروهای گیاهی و کاربردهای آنها اطلاعات کامل و جامعی کسب کنید.
خواص ضد التهابی قارچ ها در طب سنتی
قارچ ها دارای ترکیبات فنولی و پلی فنولی هستند که دارای خواص ضد التهابی هستند. این ترکیبات می توانند به کاهش التهاب در بدن کمک کنند.
خواص ضد میکروبی قارچ ها در طب سنتی
قارچ ها دارای ترکیبات ضد میکروبی هستند که می توانند به مبارزه با انواع باکتری ها، ویروس ها و قارچ ها کمک کنند.
خواص ضد سرطانی قارچ ها در طب سنتی
برخی از قارچ ها دارای ترکیبات ضد سرطانی هستند که می توانند به پیشگیری و درمان انواع سرطان کمک کنند. اثرات ضد سرطان قارچها، به ویژه در مورد سرطان سینه، در سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفته و انواع مختلفی از قارچها، از جمله گونههای معروفی مانند گانودرما (مثل Ganoderma lucidum یا reishii) و کوریولوس ورسیکالر (Coriolus versicolor)، اثرات مثبتی در مقابله با سرطان سینه از خود نشان دادهاند.
مطالعات اخیر نشان میدهند که عصاره یا ترکیبات موجود در این قارچها میتواند اثرات ضدسرطانی قابل توجهی داشته باشد. به عنوان مثال، یک مقالهی مروری انجام شده در سال 2020 نشان داد که کوریولوس ورسیکالر بهترین نتایج را در مقابله با سرطان سینه از خود نشان داده است. این مقاله به اثرات این قارچ در درمان سایر انواع سرطانها نیز اشاره کرده و نقش مؤثری را در این زمینه تأکید کرده است. این یافتهها نشان از توجه روزافزون به قابلیتهای دارویی و پتانسیل ضدسرطانی قارچها دارند و تحقیقات بیشتر در این حوزه ادامه دارد.
اثرات ضدویروس و آنتیاکسیدانی قارچها در طب سنتی
قارچ ها دارای ترکیبات آنتی اکسیدانی هستند که می توانند به محافظت از بدن در برابر آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد کمک کنند. فعالیتهای ضدویروس و آنتیاکسیدانی قارچها، به ویژه اثرات موجود در عصارهها یا ترکیبات پلیساکاریدی آنها، مورد توجه قرار گرفته و در تحقیقات علمی مطالعه شده است. پلیساکاریدها (قندهای پیچیده) که در قارچها یافت میشوند، از مکانیسمهای مختلفی برای ایفای نقش آنتیاکسیدانی استفاده میکنند. این مکانیسمها شامل محافظت از اجزای میتوکندری سلولها، شلاتوری آهن، مهار اکسید شدن چربیها، افزایش فعالیت آنزیمی، انتقال الکترون و دیگر مسیرهای بیوشیمیایی میشوند.
قارچهای مختلف، به ویژه گونههایی مانند گانودرما و شیتاکه، به دلیل حاوی بودن این پلیساکاریدها، اثرات ضد کووید ۱۹ نیز از خود نشان دادهاند. این اثرات شامل مکانیسمهای متنوعی مانند مهار طوفان سایتوکاینی، اثرات ضد التهابی و کاهش علائم تنفسی میشوند. به همین دلیل، مصرف قارچها به عنوان یک درمان خانگی طبیعی در دوران همهگیری کووید ۱۹ نیز مورد بررسی و توجه زیادی قرار گرفته است. این یافتهها نشان از قابلیتهای دارویی و پتانسیل ضدویروسی قارچها دارد و ادامه تحقیقات در این زمینه به نتایج مثبت بیشتری خواهد انجامید.
خواص تقویت سیستم ایمنی قارچ ها در طب سنتی
قارچ ها در طب سنتی دارای ترکیباتی هستند که می توانند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کنند.
اثرات درمانی در اختلالات افسردگی و ترک اعتیاد قارچها در طب سنتی
قارچ جادوی یا مجیک ماشروم، در شرایط مجاز برای مصرف پزشکی، فواید جالب توجهی در درمان برخی اختلالات اعصاب و روان را دارد. یکی از ترکیبات مهم در این قارچها، سیلوسابین است که به عنوان یک ترکیب طبیعی روانگردان شناخته میشود. این ترکیب توسط بیش از ۲۰۰ گونه قارچ تولید میشود که برخی از آنها به نام قارچهای جادویی شناخته میشوند. این قارچها، علیرغم شهرتشان به عنوان توهمزایی و مصرف غیر مجاز، به دلیل فواید پزشکی که در تحقیقات به دست آمده، به توجه پژوهشگران و پزشکان درآمدهاند.
تحقیقات نشان دادهاند که سیلوسابین اثرات درمانی در برخی اختلالات روانی و رفتاری نظیر افسردگیهای مقاوم درمان، وسواس تکرار اجباری، ترک سیگار، ترک اعتیاد به الکل و کوکائین، سردردهای خوشهای (کلاستر) و استرسهای روانی مرتبط با سرطان یا بیماریهای شدید دارد.
با این حال، سیلوسایبین توهمزایی قوی دارد و علیرغم ضعف نسبی نسبت به الاسدی، ظرفیت بالایی در ایجاد توهمات فضایی، زمانی، بینایی، سرخوشی و غیره دارد. این ویژگیها باعث افزایش خطر سواستفاده میشوند. همچنان که این ترکیب در حال مراحل تحقیقاتی است و منتظر تائید سازمان غذا و داروی آمریکا برای استفاده دارویی هست.
نیاز به تحقیقات بیشتر برای یافتن ترکیبات ایمنتر با کاهش عوارض جانبی، همچنان ادامه دارد. هرچند در کنار قارچهای جادویی، قارچهای دیگری نیز با فواید دارویی برای حفظ سلامتی و کمک به درمان برخی بیماریها مورد تحقیقات قرار گرفتهاند که مصرف آنها برخطر نیست و حتی مصرف خوراکی دارند. به عنوان مثال، قارچ شیتاکه که امروزه در تولید مکملهای غذایی و داروها مورد توجه است.
- همچنین برای جست و جو در خصوص درمان افسردگی و مراکز مرتبط با آن در شیراز می توانید به این لینک رجوع کنید: درمان افسردگی در شیراز
کاربرد قارچ ها در طب سنتی
قارچ ها در طب سنتی برای درمان طیف وسیعی از بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرند. از جمله کاربردهای قارچ ها در طب سنتی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درمان سرماخوردگی و آنفولانزا
- درمان عفونت های دستگاه تنفسی
- درمان عفونت های دستگاه گوارش
- درمان عفونت های دستگاه ادراری
- قرچ ها در طب سنتی در درمان سرطان کاربرد دارد.
- درمان بیماری های قلبی عروقی
- قارچ ها در طب سنتی برای درمان دیابت مورد استفاده قرار می گیرد.
- همچنین قارچ ها در طب سنتی در درمان بیماری های خود ایمنی کاربرد دارد.
عوارض جانبی و تداخلات دارویی قارچ ها در طب سنتی
- قارچ ها به طور کلی بی خطر هستند. با این حال، در برخی افراد ممکن است عوارض جانبی خفیفی مانند اسهال، حالت تهوع و استفراغ ایجاد کنند.
- زنان باردار و شیرده قبل از مصرف قارچ ها باید با پزشک خود مشورت کنند.
- برخی از قارچ ها با برخی داروها تداخل دارند؛ بنابراین، قبل از مصرف قارچ ها اگر از داروهای خاصی استفاده می کنید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
سخن آخر
قارچها موجودات زنده ای با خواص دارویی و درمانی متعدد هستند. این خواص شامل خواص ضد التهابی، ضد میکروبی، ضد سرطانی، آنتی اکسیدانی و ... است. قارچ ها در طب سنتی برای درمان طیف وسیعی از بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرند. با این حال توصیه می شود پیش از مصرف هرگونه گیاه دارویی در خصوص بهبود و درمان، با پزشک و یا متخصص حوزه طب سنتی خود مشورت کنید.
همچنین شما در سایت پی جو می توانید در خصوص قارچها و کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه این مقاله را "قارچ سیاه یا قارچ گوش ابری چیست و چه خواصی دارد؟" نیز مطالعه نمایید.