در این مطلب از سایت پی جو به بررسی داروهای تیروئید و ضد تیروئید و همچنین کاربرد و عوارض جانبی آنها می پردازیم.
انواع داروهای تیروئید و ضد تیروئید به همراه کاربردهای آنها
مجله سلامت پی جو - غده تیروئید غده ای کوچک در گردن است که هورمون های تیروئید را تولید می کند. هورمون های تیروئید برای رشد و نمو طبیعی، متابولیسم و عملکردهای دیگر بدن ضروری هستند. کم کاری تیروئید یک بیماری است که در آن غده تیروئید هورمون تیروئید کافی تولید نمی کند. این بیماری می تواند باعث علائمی مانند خستگی، افزایش وزن، یبوست و خشکی پوست شود. همچنین پرکاری تیروئید یک بیماری است که در آن غده تیروئید بیش از حد هورمون تیروئید تولید می کند. این بیماری می تواند باعث علائمی مانند افزایش ضربان قلب، تعریق، کاهش وزن و اضطراب شود.
استفاده از این داروها در موارد مختلف شامل درمان هیپرتیروئیدیسم گریوز قبل از جراحی یا درمان رادیواکتیو، درمان اولیه بیماری گریوز به مدت معین، در هیپرتیروئیدیسم همراه با گواتر مولتیندولار سمی یا آدنومای سمی، در دوران بارداری و در درمان طولانیمدت هیپرتیروئیدیسم ناشی از بیماری گریوز یا گواتر مالتیندولار سمی یا آدنومای سمی مورد استفاده قرار میگیرد. برای تأثیر مثبت این داروها بر تیروئید، نیاز به مصرف حداقل سه هفته متوالی داروهای ضد تیروئید است، زیرا آنها تشکیل هورمون تیروئید جدید را مهار میکنند و تأثیری بر مقدار هورمون موجود در تیروئید یا در جریان خون دارای نمیشوند.
انواع داروهای تیروئید
داروهای تیروئید به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:
- هورمون های تیروئیدی جایگزین: هورمون های تیروئیدی جایگزین برای درمان کم کاری تیروئید استفاده می شوند. این داروها هورمون تیروئید را به بدن اضافه می کنند تا عملکرد غده تیروئید را بهبود بخشند.
- داروهای ضد تیروئید: داروهای ضد تیروئید برای درمان پرکاری تیروئید استفاده می شوند. این داروها تولید هورمون تیروئید توسط غده تیروئید را مهار می کنند.
بهترین داروهای تیروئید و ضد تیروئید
همچنین اگر شما به حوزه داروها و انواع آن علاقه دارید، شما می توانید در سایت پی جو در بخش "دانستنی های دارویی" در خصوص انواع داروها و کاربردهای آنها اطلاعات کامل و جامعی کسب کنید.
داروی پتاسیم یداید Potassium Iodide
یداید پتاسیم در مکملهای غذایی و رژیمهای دارویی مورد استفاده قرار میگیرد برای جلوگیری از کمبود ید، مخصوصاً در افرادی که میزان مصرف غذاهای دریایی کمی دارند. در امور پزشکی، ممکن است در درمان تومورهای بافت عصبی فیبرینوژن و در برخی از موارد به عنوان اکسپکتورانت برای درمان مشکلات ریوی مزمن مورد استفاده قرار گیرد. از یدید پتاسیم در پرکاری تیروئید به عنوان دارو استفاده میشود زیرا این ماده مانع از جذب ید تیروئید میشود. این ماده در تولید قرص پتاسیم آیداید استفاده میشود. همچنین یدید پتاسیم به عنوان دیورتیک (داروی ادرارآور) و در درمان بیماریهای پوستی و عفونتهای قارچی مانند اسپوروتریکوز و فیکومایکوز به کار میرود.
داروی لووتیروکسین سدیم Levothyroxine Sodium
لووتیروکسین یک داروی شناختهشده است که برای درمان کمکاری غده تیروئید استفاده میشود. وقتی غده تیروئید به مقدار کافی هورمون تیروئید تولید نمیکند، میزان هورمونهای تیروئیدی در بدن کاهش مییابد. این وضعیت در پزشکی به نام هایپوتیروئیدیسم شناخته میشود. لووتیروکسین تعادل هورمونهای تیروئیدی را در بدن برقرار میکند و از نظر ساختاری بسیار شبیه به هورمون تیروکسین یا T4 (یکی از هورمونهایی که به صورت طبیعی در بدن تولید میشود) است.
داروی لیوتیرونین سدیم Liothyronine Sodium
لیوتیرونین سدیم برای موارد مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. این دارو به عنوان یک داروی تشخیصی و درمانی برای کمکاری تیروئید استفاده میشود. همچنین در پیشگیری و درمان گواتر و سرطان تیروئید و بررسی عملکرد غده تیروئید نیز مورد استفاده قرار میگیرد. لیوتیرونین سدیم با تولید هورمون T3 سنتتیک با فعالیت مشابه هورمون T3 طبیعی در بدن، اثرات متابولیک متعددی را ایجاد میکند. این اثرات شامل کنترل تکثیر DNA و سنتز پروتئین، تقویت گلوکونئوژنز، افزایش ذخیره یا بهره برداری از ذخایر گلیکوژن، افزایش سرعت متابولیسم پایه و دخالت در متابولیسم طبیعی، رشد و پیشرفت میباشد.
در مورد فارماکوکینتیک لیوتیرونین سدیم، این دارو بعد از مصرف خوراکی تماماً جذب میشود (بیشترین میزان جذب در حدود 4 ساعت) و شروع اثرات آن طی چند ساعت (معمولاً بین 2 تا 4 ساعت) پس از مصرف اتفاق میافتد. اثرات اوج دارو به میزانی است که حدود 2 تا 3 روز پس از مصرف به اوج میرسند. لیوتیرونین سدیم به پروتئینهای پلاسمایی نزدیک 99.7٪ اتصال دارد و در کبد متابولیزم میشود به متابولیتهای بدون ید و کونژوگه. نیمهعمر این دارو حدود 0.75 روز است و دفع اصلی از طریق ادرار اتفاق میافتد، هرچند مقدار کمی نیز از دارو از طریق مدفوع دفع میشود
داروی پروپیل تیوراسیل Propylthiouracil
پروپیل تیوراسیل یک داروی مؤثر در درمان اختلالات تیروئیدی است. این دارو به عنوان یک انتخاب در درمان پرکاری تیروئید قبل از جراحی یا رادیوتراپی و همچنین در درمان کمکی در تیروتوکسیکوز یا طوفان تیروئیدی مورد استفاده قرار میگیرد. مکانیسم اثر این دارو شامل مهار سنتز هورمونهای تیروئیدی در تیروئید است. این مهار سنتز به واسطه اختلال در تیروئید پراکسیداز ایجاد میشود که نقش اساسی در اکسید کردن ید و تشکیل مولکولهای MIT و DIT در تیروگلوبولین دارد. همچنین، پروپیل تیوراسیل تبدیل هورمون تیروئیدی تیروکسین (T4) به ترییدوتیرونین (T3) در بافتهای محیطی را نیز مهار میکند که این اثر موجب کاهش غیرفعال شدن ذخایر T4 و T3 در خون و تیروئید نمیشود.
فارماکوکینتیک پروپیل تیوراسیل نشان میدهد که دارو با نسبت جذبی حدود 75% جذب میشود و فراهمی زیستی بین 53 تا 88% دارد. شروع اثر درمانی این دارو حدود 24 تا 36 ساعت پس از مصرف قابل مشاهده است و معمولاً مدت زمان درمان پیش از عود پرکاری تیروئید به مدت کمتر از 4 ماه مداومی نیاز دارد. پروپیل تیوراسیل دارای نیمه عمر حدود 1 ساعت است که در مراحل آخر بیماری کلیوی افزایش مییابد و از طریق ادرار دفع میشود که حدود 35% از مقدار دارو از طریق ادرار دفع میشود، عمدتاً به صورت متابولیت.
داروی متی مازول Methimazole
متیمازول یک داروی مهم در درمان اختلالات تیروئیدی مانند پرکاری تیروئید استفاده میشود. مکانیسم اثر این دارو شامل مهار سنتز هورمونهای تیروئیدی در غده تیروئید میشود. با مهار فعالیت آنزیمهای مسئول برای تولید هورمونهای تیروئیدی و اکسیداسیون ید در تیروئید، متیمازول موجب کاهش تولید تیروکسین (T4) و ترییدوتیرونین (T3) میشود. این دارو در دفع اثرات مثبت تیروئید نقش داشته و از آن جلوگیری میکند، اما به گردش هورمونهای T4 و T3 در خون تأثیری ندارد.
فارماکوکینتیک متیمازول نشان میدهد که این دارو تقریباً کامل جذب میشود و دارای فراهمی زیستی حدود 93% است. شروع اثر ضد تیروئید متیمازول در بازه زمانی 12 تا 18 ساعت پس از مصرف دارو مشاهده میشود و اثرات درمانی تا 72 تا 36 ساعت پس از مصرف ادامه دارند. این دارو به پروتئینهای پلاسمایی اتصال نمییابد (صفر درصد) و توسط کبد متابولیزه میشود. نیمه عمر متیمازول حدود 4 تا 6 ساعت است و از طریق ادرار دفع میشود. متیمازول از داروهای اصلی در درمان اختلالات تیروئیدی بوده و به کنترل پرکاری تیروئید و کاهش تولید هورمونهای تیروئیدی مورد استفاده قرار میگیرد.
داروی عصاره تیروئید Thyroid Extract
عصاره تیروئید خشک شده یک مکمل مهم در مدیریت اختلالات تیروئیدی و سلامت عمومی است. این مکمل از تیروئید حیوانات گوسفند، گاو، یا گوسفند خوک به دست میآید و بعد از برداشت چربیها و بافتهای اضافی از تیروئید خشک میشود. عصاره تیروئید خشک شده حاوی مقادیر معتدلی از هورمونهای T3 و T4 است که در تنظیم عملکرد تیروئید و متابولیسم بدن نقش دارند. این مکمل میتواند به حفظ رشد طبیعی بدن کمک کند و تأثیرات مثبتی بر روی متابولیسم داشته باشد. همچنین، تأثیرات آن بر سیستم عصبی و سلامت قلب نیز مورد بررسی قرار میگیرد.
عصاره تیروئید خشک شده که از Pioneer Biotech به دست میآید، از حیوانات سالم تولید میشود و از استانداردهای خوب تولید (GMP) پیروی میکند. این مکمل معمولاً تحت نظارت دقیق تولید میشود تا به افراد با اختلالات تیروئیدی و نیازهای سلامتی خاص خدمات رسانی کند.
داروی مکمل تیروئید+ید Thyroid+Iodide
ید نوعی ماده معدنی است که به طور طبیعی در خاک و آب اقیانوس یافت میشود. برخی از مواد غذایی گیاهی حاوی ید هستند و این ماده معدنی به میزان زیادی در نمک یددار موجود است. دریافت ید کافی در رژیم غذایی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است؛ زیرا هورمونها، رشد جنین و غیره را تنظیم میکند.
اگر سطح ید بدنتان کاهش پیدا کرده است، پزشک ممکن است مصرف مکمل ید را توصیه کند. این مکملها به نحوی درست شدهاند که حاوی مقادیر کافی ید برای بدن هستند. مکملهای ید همچنین در انواع و شکلهای مختلفی در دسترساند که پزشک بسته به سنتان، وضعیت سلامتیتان و سطح کمبود ید، یک مورد را برای شما تجویز میکند. گاهی ممکن است پزشک در کنار ویتامین های دوران بارداری این مکمل را نیز توصیه کند.
عوارض جانبی داروهای تیروئید و ضد تیروئید
داروهای تیروئید می توانند عوارض جانبی خفیف یا شدیدی ایجاد کنند. شایع ترین عوارض جانبی عبارتاند از:
- تهوع
- اسهال
- سرگیجه
- اختلال خواب
- افزایش وزن
- سردرد
- ریزش مو
- آگرانولوسیتوز (کاهش تعداد گلبول های سفید خون)
همچنین برای جست و جو در خصوص درمان های مرتبط با پرکاری و یا کم کاری تیروئید می توانید به این لینک رجوع کنید: متخصص جراحی تیروئید در شیراز
سخن آخر
داروهای تیروئید روشی مؤثر برای درمان کم کاری تیروئید و پرکاری تیروئید هستند. همچنین داروهای ضد تیروئید روشی مؤثر برای درمان پرکاری تیروئید هستند. آنها با کاهش تولید هورمون تیروئید توسط غده تیروئید عمل می کنند. انتخاب داروی ضد تیروئید مناسب به عوامل مختلفی بستگی دارد. پزشک می تواند به شما کمک کند تا بهترین دارو را برای شرایط خود انتخاب کنید.
نکته: توجه داشته باشید این مقاله صرفاً در جهت آگاهی و اطلاعات دارویی شما می باشد. همچنین شما در سایت پی جو می توانید در خصوص داروهای تیروئید این مقاله را "علائم و روش های تشخیص کم کاری تیروئید در نوزادان" نیز مطالعه نمایید.
بانک مشاغل برتر