صد سال عمربی‌خطر با کبریت توکلی !
صد سال عمربی‌خطر با کبریت توکلی !
احتمالا همه ما دست‌کم یک بار هم که شده برای روشن‌کردن شعله‌گاز آشپزخانه یا برافروختن آتش دیگری، از کبریت استفاده‌کرده‌ایم. حتی اگر این روزها فندک جانشین مدرنی برای چوب‌های‌باریک کبریت شده‌باشد، هنوز بوی گوگرد کبریت برای خیلی از ما یادآور‌خاطراتی است. اما اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که قوطی‌های کوچک کبریت در کنج کابینت‌هایتان خودنمایی می‌کنند، نگاهی به جعبه مقوایی آن بیاندازید. زیر‌عبارت «این کبریت بی‌خطر است»، نامی به‌چشم‌می‌خورد که از صد سال پیش تاکنون مشغول تولید چوب‌های کبریت است. کبریت توکلی اولین برند تولیدکننده کبریت در ایران است و سال 1297 کارخانه‌اش در تبریز بنا شده است. هرچند امروز درتمام‌دنیا کبریت مصرف عمومی خود را به مصارف لوکس داده‌است و کارخانه‌های بزرگ کبریت‌سازی جهان هر کدام محصول خاصی تولید می‌کنند. کارخانه کبریت توکلی تنها برند فعال این صنعت در جهان است، که تمام انواع محصولات‌کبریت اعم از کبریت‌تزئینی، کبریت‌شومینه و غیره را تولید‌می‌کند و جزء باکیفیت‌ترین کبریت‌های جهان شناخته می‌شود. خیلی از ما هنوز هم از بوی سوختن گوگرد کبریت‌هایش لذت می‌بریم، یا حتی به حل‌کردن جدول‌های سودوکوی روی جعبه‌اش می‌نشینیم. بد نیست بدانیم که کبریت توکلی این‌روزها عنوان بزرگ‌ترین کارخانه کبریت‌سازی جهان را هم به خود گرفته است و هر قوطی کبریتش به قیمت ۵۰ سنت در کشورهای دور و نزدیک دنیا به فروش‌می‌رسد.
- کبریت‌هایی که با تاریخ پیوند خورده‌اند
ماجرای خلق کبریت‌های توکلی با عهدنامه تاریخی ترکمانچای پیوندخورده‌است. هرچند از معاهده‌ای به‌عنوان یک شکست بزرگ تاریخی یاد می‌کنیم؛ اما همزمان با همان‌روزها بنیانگذار کبریت‌توکلی یا حاجی‌آقا‌کبریت‌سازی توکلی که تاجر قند و شکر و کبریت بود، ایروان را ترک کرد و به تبریز آمد. او در سال 1297 کارخانه کبریت توکلی را پایه‌گذاری کرد. در روزگاری که زنان و مردان و کودکان ایرانی مجبور به ترک منطقه قفقاز شده و در محلات آواره بودند و در حاشیه شهرهای شمال غربی کشور روزهای سختی می‌گذراندند، حاجیآقاتوکلی با تأسیس کارخانه کبریت‌سازی‌اش، سرنوشت بسیاری از آنها را عوض‌کرد. او تعداد زیادی از آوارگان بازگشته به وطن را برای کار به کارخانه‌اش برد و کبریت‌سازی توکلی از همان سال‌های نخست با بیش از ۹۰۰ کارگر کارش را آغازنمود. چوب کبریت‌های توکلی از درخت صنوبر تبریزی ساخته‌می‌شدند و آنچه به اصطلاح «گوگرد کبریت» می‌شناسیم، از ترکیب 12 ماده شیمیایی به‌دست‌می‌آید و در آن‌زمان بسیاری از این ترکیب‌ها توسط تعداد کمی از مهندسان فنی و با کمک کار یدی کارگران ساخته می‌شد. در آن‌روزها هنوز پای تکنولوژی به عرصه تولیدات کبریت‌سازی بازنشده‌بود و پسماندهای صنعت کبریت‌سازی هم مثل بسیاری از صنایع دیگر تبدیل به ضایعات غیرقابل مصرفی می‌شدند که به صورت زباله‌های چوب‌سازی گوشه‌و‌کنار کارخانه را اشغال‌می‌کردند. البته طولی‌نکشید که فرزند حاجیآقاتوکلی از ضایعات‌کارخانه پدر به نحو‌احسن استفاده‌کرد و اجازه‌نداد کسب‌و‌کار پدری‌اش مثل هزاران کارخانه‌ای باشد که تمهیدی برای مواجهه با ضایعات کارخانه‌ای در برابر محیط‌زیستشان در‌نظر‌نگرفته‌اند.
- کبریت‌های 50 سنتی به سراسر جهان صادر می‌شوند
از آنجا که تولد کبریت‌توکلی مصادف با پایان جنگ‌جهانی‌دوم بوده‌است و 99 سال از عمر این‌برند ایرانی می‌گذرد، می‌توان آن را قدیمی‌ترین کارخانه‌خصوصی کشور دانست که در تمام سال‌های‌حیاتش، بی‌وقفه به تولید ادامه داده است. نقطه‌عطفی که سرنوشت طولانی این برند را تضمین‌می‌کند، ورود پسر حاجیآقاتوکلی به کارخانه است. زمانی که محمد‌تقی کبریت‌ساز توکلی، بعد از ادامه تحصیلات آکادمیک در آمریکا، به تبریز بازگشت و در‌حالی‌که تنها با 25سال سن به‌عنوان عضو هیات‌مدیره به‌کارخانه راه‌یافت. ایده‌های خلاق و مبتکرانة او بود که راه جدیدی در مسیر برند کبریت‌توکلی ایجاد‌کرد. یکی از اولین ایده‌های خلاق او استفاده از ضایعات‌چوبی کبریت‌سازی برای تولید نئوپان بود. مهندس‌توکلی در راستای عملی‌کردن این‌ایده در سال 42 با انتقال صنایع‌نئوپان‌سازی از کشور آلمان به ایران توانست در کنار کارخانه‌پدری، اولین کارخانة صنعتی نئوپان‌سازی کشور را راه‌اندازی‌کند. یکی از ایده‌های این‌کارآفرین، که در زمان راه‌اندازی دومین کارخانه خانواده توکلی تنها 32 سال داشت، این بود که از تراشه‌های چوبی، صنعتی موفق راه‌اندازی کند که همواره ارزش افزوده‌ای برای کشور به همراه داشته‌باشد. او در این‌باره می‌گوید: «متأسفانه در کشور ما تجارت به صنعت تبديل‌شده‌است در‌حالي‌که تجارت فقط بايد نقش پشتيباني‌کنندة صنعت را داشته باشد و اگر صنايعي هم موفق بوده‌اند، به‌گذشته‌های دور بر‌می‌گردد. ما هر روز شاهد ورشکستگي و متوقف‌شدن صنايع کوچک‌وبزرگ هستيم که اين امر براي کشور در‌حال‌توسعة ما نگران‌کننده‌است.» ده سال بعد از راه‌اندازی و موفقیت کارخانه نئوپان‌سازی‌توکلی، حال و روز کبریت‌توکلی هم بهبود بیشتری پیدا می‌کند و اولین ماشین کاملا خودکار ساخت کبریت وارد کارخانه‌می‌شود. هرچند ورود ماشین‌آلات صنعتی راه را بر کارگران کارخانه تنگ‌می‌کند و تعداد‌زیادی از آنها از کار کنارگذاشته می‌شوند و تعداد پرسنل بخش صنعتی به 300 نفر کاهش پیدا‌می‌کند، اما از سوی دیگر حجم تولیدات کبریت افزایش پیدا‌کرده و صادرات انواع کبریت به کشورهای خارجی جانی‌تازه می‌گیرد. اما امروز بیش از 400 نفر در این کارخانه مشغول به کارند و چهار خط تولیدی مجزا در کارخانه فعال است. این برند صد ساله ایرانی نه فقط گواهی استاندارد صنعتی کشور را از آن خود کرده، که استاندارد ایمنی اروپا هم آن را تایید‌می‌کند. کبریت‌توکلی بر خلاف اکثر کبریت‌هایی که در جهان با قیمت 2 دلاری عرضه‌می‌شوند، تنها به‌قیمت 50 سنت در کشورهای‌خارجی به فروش‌می‌رسد و با‌تولید سالانه 10 میلیارد قوطی‌کبریت، بزرگ‌ترین تولیدکننده کم‌هزینه و موثر در نوع‌خودش در جهان است.
موضوع : صد سال عمربی‌خطر با کبریت توکلی !
مطالب مرتبط :
منظور از برند سازی اخلاقی دربازاریابی کسب و کار چیست؟
بازاریابی همراه برند سازی وتبلیغات
برند سازی احساسی چیست ؟
برگرفته از شنبه
بانک مشاغل برتر