بیماری های خود ایمنی رایج کدام اند؟
با وجود بیش از 80 بیماری خودایمنی با علائم و تظاهرات غیرقابل توضیح که می توانند بیماری های دیگر را تقلید کنند، رسیدن به یک تشخیص می تواند یک فرآیند چالش برانگیز باشد. برای درک جدی بودن این بیماری ها، یادگیری مفاهیم اولیه مربوط به بیماری خودایمنی مهم است.
به طور معمول، سیستم ایمنی بدن شما میتواند بین سلولهای خارجی و سلولهای خود تمایز قائل شود و برای حفظ سلامتی شما و مبارزه با تهدیدات خارجی موثر عمل میکند.
یک بیماری خودایمنی زمانی رخ میدهد که سیستم ایمنی بدن شما قسمتهای خاصی از بدن شما مانند مفاصل یا پوست را بهعنوان تهاجم خارجی به اشتباه تشخیص میدهد. پروتئین هایی به نام اتوآنتی بادی تولید می کند که به بافت ها و سلول های سالم سالم حمله می کند. عملکرد اصلی مثبت سیستم ایمنی محافظت از بدن شما در برابر خطرات واقعی مانند ویروس ها و میکروب ها است که به سرعت به اطراف می چرخند و به شما آسیب می رسانند.
سیستم ایمنی در طول یک حمله خودایمنی بیش از حد واکنش نشان می دهد و به خود حمله می کند و در نتیجه علائم ناسالم و حتی نگران کننده ای ایجاد می کند که سبک زندگی شما را کاهش می دهد.
برخی از انواع بیماری های خودایمنی یک اندام را هدف قرار می دهند، مانند دیابت نوع 1، که بر عملکرد پانکراس نیز تأثیر می گذارد. سایرین، مانند لوپوس، می توانند بر هر قسمت از بدن و بسیاری از سیستم های اندام تاثیر بگذارند. این می تواند توسط عوامل مختلفی ایجاد شود که برخی ارثی و برخی دیگر نادر هستند.
انواع بیماری های خود ایمنی
در اینجا به برخی از انواع بیماری های خودایمنی اشاره می کنیم که در اکثر بیماران مبتلا به این بیماری ها دیده می شود.
1. آرتریت روماتوئیدآرتریت روماتوئید (
RA) یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن مفاصل شما را هدف قرار می دهد. می تواند منجر به قرمزی مفاصل، گرمی مفاصل، درد، درد و سفتی شود. این عارضه می تواند در برخی افراد به قسمت های مختلف بدن مانند پوست، چشم ها، ریه ها، قلب و عروق خونی آسیب برساند.
التهاب ناشی از آرتریت روماتوئید می تواند سایر اندام های بدن را نیز تحت تأثیر قرار دهد. طبق یک مطالعه
این بیماری خودایمنی ابتدا مفاصل کوچک را تحت تاثیر قرار می دهد، سپس مفاصل بزرگتر را تحت تاثیر قرار می دهد و در نهایت بر چشم ها، پوست، ریه ها، کلیه ها و قلب تاثیر می گذارد. در حالی که پیشرفت های پزشکی به طور قابل توجهی درمان های جایگزین را بهبود بخشیده است، آرتریت روماتوئید شدید ممکن است منجر به آسیب فیزیکی شود.
2. دیابت نوع 1لوزالمعده انسولین تولید می کند، هورمونی که به تنظیم قند خون کمک می کند. سیستم ایمنی سلول های تولید کننده انسولین در لوزالمعده را در مورد دیابت نوع 1 هدف قرار می دهد و از بین می برد و در نتیجه این اختلاف سطح قند شما بدون مداخله خارجی غیرقابل کنترل است. این یک وضعیت خود ایمنی است که سلول های تولید کننده انسولین را در بدن از بین می برد و در نهایت قادر به تولید انسولین کافی نیست.
افزایش مزمن قند خون می تواند به رگ های خونی و اندام هایی مانند سیستم قلبی عروقی، کلیه ها، چشم ها و اعصاب آسیب برساند. برخی از علائم مانند تشنگی، خشکی دهان، ادرار مداوم، خستگی، کاهش وزن، تاری دید و ضعف بسیار جدی هستند و باید فورا درمان شوند.
همچنین برای درمان دیابت نوع 1 می توانید به بهترین دکتر درمان دیابت در شیراز مراجعه نمایید.
3. مولتیپل اسکلروزیس
این یک وضعیت خودایمنی عصبی است که پوشش محافظ به نام غلاف میلین را که اعصاب سیستم عصبی را احاطه کرده است، از بین می برد. آسیب به این غلاف محافظ سرعت انتقال سیگنالهای پیام بین نخاع و مغز و سایر قسمتهای بدن را کاهش میدهد.
این آسیب ممکن است باعث بی حسی، ضعف، از دست دادن تعادل و تحرک ضعیف شود. این بیماری در جنبه های مختلف خود را نشان می دهد که با سرعت های مختلف پیشرفت می کند.
4. میاستنی گراویسیکی دیگر از بیماریهای خودایمنی عصبی، میاستنی گراویس، بر تکانههای عصبی تأثیر میگذارد که به سیستم عصبی مرکزی در تنظیم ماهیچهها کمک میکند. هنگامی که ارتباط بین اعصاب و ماهیچه ها مختل می شود، سیگنال ها نمی توانند ماهیچه ها را به سمت انقباض هدایت کنند.
ضعف عضلانی یک نقص اغلب شناخته شده خود ایمنی است که با ورزش بدتر می شود و با استراحت در رختخواب تقویت می شود. معمولاً عضلات کنترل کننده محرک های بینایی، باز شدن پلک، بلعیدن و عضلات صورت شناسایی می شوند.
5. بیماری التهابی رودهبیماری التهابی روده (
IBS) شامل التهاب سیستم گوارشی است. دو دسته
IBD بر بخش های مختلف دستگاه گوارش تأثیر می گذارد.
بیماری کرون ممکن است باعث التهاب در هر قسمتی از دستگاه گوارش، از دهان تا مقعد شود. فقط پوشش داخلی روده بزرگ یعنی روده بزرگ و راست روده تحت تأثیر کولیت اولسروز قرار می گیرند. هر دو بیماری علائم مشابهی را ایجاد می کنند که شامل اسهال، خونریزی مقعدی، ناراحتی شکمی، خستگی و کاهش وزن می شود.
6. بیماری آدیسون
غدد فوق کلیوی که هورمون کورتیزول، هورمون های آدرنال و سطح هورمون آندروژن را تولید می کنند، تحت تأثیر بیماری آدیسون قرار می گیرند. کمبود خودایمنی کورتیزول می تواند بر نحوه پردازش و ذخیره کربوهیدرات ها و گلوکز در بدن تأثیر بگذارد. کمبود آلدوسترون می تواند منجر به از دست دادن سدیم و سطح بیش از حد پتاسیم در جریان خون شود.
7. لوپوس اریتماتوز سیستمیکبیماران لوپوس آنتی بادی های خود ایمنی تولید می کنند که می توانند به بافت های سراسر بدن متصل شوند. لوپوس به طور مکرر مفاصل، سیستم تنفسی، سلول های خونی، سیستم عصبی و کلیه ها را تحت تاثیر قرار می دهد. پردنیزون هورمونی ترشح می شود که عملکرد سیستم ایمنی را سرکوب می کند و اغلب روزانه به عنوان درمان تجویز می شود.
همچنین برای کسب اطلاعات بیستر در مورد بیماری لوپوس می توناید مقاله همه چیز مورد بیماری لوپوس را در مجله سلامت پی جو مطالعه نمایید.
8. بیماری گریوزبیماری گریوز علائم بیماری خود ایمنی را ایجاد می کند که باعث می شود غده تیروئید بیش از حد فعال شود (پرکاری تیروئید). این غده هورمون های تیروئیدی مانند تیروکسین و تری یدوتیرونین را آزاد می کند که متابولیسم را تنظیم می کنند. دلیل اصلی پرکاری تیروئید بیماری گریوز است. غده تیروئید بیش از حد هورمون تیروئید ترشح می کند که در نتیجه واکنش غیرعادی سیستم ایمنی است. بیماری گریوز در زنان بالای 20 سال شیوع بیشتری دارد. با این حال، این بیماری می تواند در هر سطح بلوغ رخ دهد و بر مردان و زنان تأثیر بگذارد.
9. تیروئیدیت هاشیموتوبرخلاف بیماری گریوز، تیروئیدیت هاشیموتو زمانی اتفاق میافتد که هورمون تیروئید ناکافی ترشح میشود و منجر به کمبود خود ایمنی میشود. این به کاهش تولید هورمونی کمک می کند، اما به آرامی سلول های تولید کننده هورمون های تیروئید را نیز از بین می برد. کم کاری تیروئید (سطح پایین هورمون تیروئید) طی ماه ها تا سال ها ایجاد می شود.
علائم شایع بیماری خودایمنی
بسیاری از علائم مشابه در انواع مختلف بیماری های خودایمنی وجود دارد، در اینجا برخی از رایج ترین علائم مشاهده شده در بیماران مبتلا به این بیماری ها آورده شده است:
- به راحتی برای مدت طولانی تری خسته می شوند
- ناراحتی و التهاب در مفاصل
- شرایط مرتبط با پوست
- ناراحتی شکم و مشکلات گوارشی
- تب مداوم یا مکرر
- غدد التهابی
- بثورات
- همیشه احساس ناخوشی می کند
حتی اگر علائم بیماری خودایمنی در اکثر شرایط رایج است، برخی ممکن است تظاهرات خطرناکی را ایجاد کنند که بر اساس انواع و مکانهای نارسایی سیستم ایمنی است.
درمان بیماری های خود ایمنی
درمان تا حد زیادی بر اساس انواع بیماری های خود ایمنی که از آنها رنج می برید و درجه شدت آنها تعیین می شود. اگر علائم شما شدید نباشد، ممکن است پزشک به شما توصیه کند که آنها را از طریق اصلاح شیوه زندگی کنترل کنید که به شما کمک می کند احساس بهتری داشته باشید، مانند داشتن یک رژیم غذایی مغذی، داشتن خواب کافی، و ورزش بدنی کافی با هوای تازه.
داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (
NSAIDs) می توانند برای کمک به مدیریت واکنش های بیش از حد فعال سیستم ایمنی و کاهش میزان التهاب بدن استفاده شوند. همچنین درمان هایی برای کاهش علائمی مانند درد، تورم، خستگی و بثورات پوستی وجود دارد.
مکمل ها را می توان برای جایگزینی سلامت تغذیه ای که بدن در نتیجه بیماری های خودایمنی فاقد آن است، مانند هورمون تیروئید، ویتامین
B12 یا انسولین استفاده کرد. اگر خون آلوده باشد، ممکن است برای تصفیه خون نیاز به تزریق خون باشد. اگر استخوان ها، مفاصل یا ماهیچه ها تحت تأثیر منفی قرار گیرند، فیزیوتراپی ممکن است به حرکت کمک کند.
نتیجه گیری
بیماری های خودایمنی می توانند فراگیر باشند یا بر اندام ها یا سیستم های مختلف بدن تأثیر بگذارند. بیشتر اختلالات خودایمنی دارای اختلاف جنسیتی آشکار در بروز هستند، به طوری که زنان بیشتر از مردان تحت تأثیر قرار می گیرند.
در حال حاضر هیچ راهی برای پیشگیری یا درمان یک بیماری خودایمنی وجود ندارد، اگرچه محققان در تلاش هستند تا راه حلی بلندمدت ارائه دهند. چالشهایی مانند کشف رفتارهای ژنتیکی خاص افرادی که مستعد ابتلا به بیماریهای خودایمنی هستند، تأکید بر متغیرهای محیطی که ممکن است باعث ایجاد بیماری شوند، و ابداع راههایی برای مداخله قبل از پیشرفت بیماری وجود دارد.
در حال حاضر، آزمایشهای خونی که به دنبال اتوآنتیبادیها هستند میتوانند به پزشکان در تشخیص این بیماریها کمک کنند و از برخی داروها میتوان برای آرام کردن واکنش وسواسی خود ایمنی و کاهش میزان التهاب بدن استفاده کرد.
همچنین برای درمان بیماری های خود ایمنی می توانید به پزشکان متخصص آسم و آلرژی ، ایمونولوژی بالینی در شیراز مراجعه نمایید