فیستول یک ارتباط غیر طبیعی بین دو عضو یا بافت در بدن است. این ارتباط می تواند در هر جایی از بدن ایجاد شود، اما شایع ترین انواع آن فیستول مقعد و واژینال است. فیستول می تواند باعث ناراحتی، درد و عفونت شود و درمان آن چالش برانگیز است. در این مقاله به شایع ترین دلایل بروز فیستول چیست؟ می پردازیم.
آنچه که در این مقاله می خوانید:
- دلایل بروز فیستول چیست؟
- روش درمان فیستول چگونه است؟
- روش تشخیص فیستول مقعدی چگونه است؟
لیست پزشکان متخصص داخلی شیراز برای رزرو نوبت کلیک کنید.
دلایل بروز فیستول چیست؟
- بیماری التهابی روده (IBD)
بیماری التهابی روده (IBD) باعث التهاب در دستگاه گوارش می شود. بیماری کرون و کولیت اولسراتیو شایع ترین انواع IBD هستند. این شرایط می تواند باعث آسیب به پوشش روده و منجر به ایجاد فیستول شود. در واقع،یک سوم افراد مبتلا به بیماری کرون دچار فیستول می شوند.
عفونت یکی دیگر از علل شایع فیستول است. آبسه می تواند در هر قسمتی از بدن از جمله مقعد یا رکتوم ایجاد شود. در صورت عدم درمان، آبسه می تواند پاره شود و یک اتصال تونل مانند به بافت ها یا اندام های مجاور ایجاد کند و در نتیجه فیستول ایجاد شود. شرایطی که خطر عفونت را افزایش می دهند، دیابت است.
ضربه به بدن می تواند منجر به تشکیل فیستول شود. برای مثال، اگر زنی زایمان سختی را تجربه کند، ممکن است دچار فیستول واژینال شود. علاوه بر این، جراحی یا پرتودرمانی نیز می تواند باعث آسیب بافتی شود که منجر به ایجاد فیستول می شود.
سرطان نیزمی تواند باعث ایجاد فیستول شود. به عنوان مثال، سرطان رکتوم می تواند به بافت ها و اندام های مجاور حمله کند و منجر به ایجاد فیستول شود. علاوه بر این، پرتودرمانی برای سرطان می تواند باعث آسیب بافتی شود که منجر به فیستول می شود.
از دیگر دلایل ایجاد فیستول می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بیماری های التهابی مثل کرون
- گسترش عفونت به علت پارگی در ناحیه ی مقعد
- سرطان، اشعه درمانی، عفونت راست روده، ضربه
- از میان رفتن بافت به دلیل گسترش آبسه ی زمینه ای
- درمان تزریقی برای درمان بواسیر داخلی
- آپاندیس
- بیماری سل
- بیماری های مقاربتی
- زخم ناشی از استخوان ماهی و یا پوسته ی تخم مرغ، زمانی که در مدفوع دفع می شود.
لیست پزشکان متخصص جراحی عمومی در شیراز برای رزرو نوبت کلیک کنید.
روش درمان فیستول چگونه است؟
فیستول مقعدی معمولا با جراحی درمان می شود. هدف از جراحی ایجاد مسیری برای تخلیه مواد عفونی داخل فیستول از بدن است. گزینه های جراحی متعددی وجود دارد و بهترین گزینه به محل و پیچیدگی فیستول بستگی دارد.
یکی از روشهای رایج درمان، جراحی فیستولوتومی نامیده میشود که شامل بریدن کل طول مجرای فیستول برای بهبود آن از داخل به بیرون است. سایر گزینه های جراحی عبارتند از قرار دادن ستون (لوله ای که از فیستول عبور می کند تا باز بماند)، تزریق چسب فیبرین (ماده چسبنده ای که به بستن فیستول کمک می کند) و فلپ های پیشرفته (تکنیکی که در آن بافت سالم روی فیستول حرکت می کند) که برای پوشاندن و درمان آن است.
در برخی موارد، ممکن است دارو برای کمک به مدیریت علائم یا کاهش التهاب تجویز شود. با این حال، معمولاً دارو به تنهایی برای درمان دائمی فیستول مقعدی کافی نیست و اغلب برای بهبود کامل این عارضه به جراحی نیاز است. مهم است که با یک متخصص داخلی برای انتخاب بهترین شیوه درمان مشورت کنید.
روش تشخیص فیستول مقعدی چگونه است؟
فیستول مقعدی معمولاً از طریق معاینه فیزیکی و بررسی تاریخچه پزشکی توسط متخصص داخلی تشخیص داده می شود. در طول معاینه، پزشک به دنبال علائم تورم، قرمزی یا ترشحات در اطراف مقعد خواهد بود.
علاوه بر معاینه فیزیکی، ممکن است آزمایشهای اضافی نیز برای کمک به تشخیص بیماری انجام شود، آزمایش هایی مانند:
- آنوسکوپی: یک لوله کوچک و روشن در مقعد قرار داده می شود تا به پزشک اجازه دهد داخل راست روده را ببیند و هر گونه علت بالقوه زمینه ای فیستول، مانند آبسه یا تومور را شناسایی کند.
- (MRI): اسکن MRI میتواند تصاویر دقیقی از ناحیه مقعد ارائه دهد تا به تعیین محل فیستول و تعیین عمق و پیچیدگی آن کمک کند.
- فیستولوگرافی: یک رنگ کنتراست به فیستول تزریق می شود تا به تجسم دستگاه در تصاویر اشعه ایکس کمک کند.
- سونوگرافی ترانس رکتال: این آزمایش از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از ناحیه مقعد استفاده می کند و می تواند به شناسایی وجود فیستول و محل آن کمک کند.
اگر مشکوک به فیستول مقعدی هستید، با یک متخصص و جراح داخلی مشورت کنید دتا تحت درمان قرار بگیرید.
سخن پایانی
فیستول می تواند یک وضعیت چالش برانگیز برای زندگی و درمان باشد. به منظور جلوگیری از تشکیل فیستول، رسیدگی به شرایط زمینه ای که ممکن است خطر ابتلا به آن را افزایش دهد، مهم است. اگر مشکوک به فیستول هستید، مهم است که فوراً به دنبال مراقبت های پزشکی برای جلوگیری از عوارض باشید. با درک علل رایج فیستول، می توانید اقداماتی را برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری انجام دهید.
بیشتر بخوانید:
علت، علائم و درمان فیستول مقعدی
آبسه مقعد ؛ علل، علائم و درمان آن
شقاق مقعد چیست؟