در این مطلب از سایت پی جو به بررسی گیاه دارویی والک یا همان سیر کوهی و همچنین هر آنچه نیاز هست در این خصوص بدانید می پردازیم.
خواص گیاه دارویی والک یا سیر کوهی
مجله سلامت پی جو - والک، مشهور به سیر وحشی یا سیر خرس، یک گیاه علفی پیازی و چند ساله تک لپه ای است که ارتفاعش به حدود ۳.۷ متر میرسد. این گیاه بویی شبیه به پیاز دارد، اما بسیار ملایمتر و شیرینتر از سیر معمولی است. از هزاران سال پیش تا به امروز، والک به عنوان یک گیاه فوقالعاده برای درمان برخی از بیماریها شناخته شده است. در ادامه با خواص و کارکردهای این گیاه دارویی بیشتر آشنا می شویم، لطفاً تا انتها با ما همراه باشید.
گیاه شناسی گیاه دارویی والک یا سیر کوهی
والک، با نام انگلیسی Board-leaved Garlic یا wild Garlic، از خانواده Liliaceae است. این گیاه سبزی وحشی و خودرو در رشته کوههای البرز و جنگلهای برگریز مرطوب، درهها و امتداد رودخانهها رشد میکند. معمولاً به خاکهای مرطوب علاقه دارد و شرایط کمی اسیدی را ترجیح میدهد.
ویژگیهای والک شامل پیازی صاف و نازک به رنگ سفید یا زرد، پیازهای گرد کوچک روی ریزومهای شاخهدار، ساقهای مثلثی شکل و برگهایی شبیه به برگهای زنبق دره است. هر سال، برگها در اواخر زمستان ظاهر میشوند، گلها در بهار شکوفا میشوند و دانهها در اواسط تابستان بالغ میشوند. سپس گیاهان به خواب میروند و تا اواخر زمستان بعدی در استراحت میمانند.
همچنین اگر شما به حوزه طب سنتی علاقه دارید، شما می توانید در سایت پی جو در بخش "دانستنی های طب سنتی" در خصوص انواع داروهای گیاهی و کاربردهای آنها اطلاعات کامل و جامعی کسب کنید.
ارزش غذایی گیاه دارویی والک
گیاه دارویی والک ، منبع غنی از کلسیم و انواع ویتامینهای نافع برای بدن است. این گیاه دارای اسانسی است که شامل ترکیبات گوگردی است. همهٔ قسمتهای والک ارزش غذایی دارند و میتوان آن را برای تهیه غذاهای مختلفی مانند کوکو، آش، والک پلو، سوپ و غیره به کار برد.
برای بهرهبرداری از خواص والک، بهتر است از آن به صورت خام به عنوان سبزی یا سالاد استفاده کرد؛ زیرا در این صورت املاح معدنی و خواص دارویی آن از بین نمیروند.
والک معمولاً در فصل بهار برداشت میشود و برای استفاده در فصول دیگر میتوان آن را به دو صورت فریز یا خشک کرده و نگهداری کرد.
به دلیل شباهت والک با گیاهان سمی مانند زعفران مرغزار، زنبق دره و موگه، ممکن است به اشتباه گرفته شود که این موضوع هر ساله خطر زندگی چند نفر را افزایش میدهد. برگهای گیاه دارویی والک بسیار شبیه به برگهای گیاه زنبق دره هستند، اما گیاه زنبق دره دارای برگها و بذری است که سمی است و قابل خوراکی نیست.
خواص گیاه دارویی والک
والک سرشار از ویتامینها، مواد معدنی و آنتیاکسیدانها است که فواید متعددی برای سلامتی دارد. برخی از مهمترین خواص دارویی والک عبارتند از:
درمان بیماری های مزمن
مواد فعال موجود در سیر وحشی دارای توانایی خنثی کردن فعالیت رادیکالهای آزاد میباشند، این اقدام میتواند از جلوگیری از جهش سلولی و استرس اکسیداتیو در انواع مختلفی از بدن جلوگیری کند. این عملکرد میتواند به کاهش خطر ابتلا به بیماریهای مزمن از جمله سرطان، بیماریهای قلبی، آرتریت و سایر بیماریهای مزمن کمک کند.
بهبود سلامت قلب
سیر وحشی یا والک میتواند بهبود سلامت قلب را ترویج کند. این گیاه قادر است فشار خون بالا را تسکین دهد که این اقدام میتواند خطر تصلب شرایین، حملات قلبی و سکته مغزی را کاهش دهد. همچنین، مصرف سیر وحشی میتواند با کاهش سطح کلسترول، قلب را در وضعیت سلامتی مطلوب نگه دارد.
درمان مشکلات معده
سیر وحشی دارای ترکیبات ضد باکتری و ضد قارچی است که میتواند به تعادل فلور باکتریایی روده کمک کند. به همین دلیل، مصرف سیر وحشی میتواند به آرام کردن التهاب، نفخ، گرفتگی، یبوست و مشکلات دیگر معده کمک کند. همچنین، این گیاه دارای اثرات ضد باکتریایی قوی است که میتواند به پاکسازی معده و روده از میکروبها و باکتریها کمک کند، در نتیجه مصرف منظم آن میتواند به پیشگیری از بیماریهای جدی از جمله سرطان کمک کند.
کلسترول و فشار خون بالا
علاوه بر این، به دلیل حاوی برخی از مواد معدنی مهم، مصرف برگهای سیر وحشی توصیه میشود برای افرادی که با مشکلاتی مانند کلسترول و فشار خون بالا روبرو هستند. این گیاه تأثیر مفیدی بر روی عروق دارد و از تصلب شراین جلوگیری میکند.
کنترل انگلهای روده
در مورد التهابها و عفونتها، مصرف سیر وحشی یا گیاه دارویی والک تازه میتواند به کنترل انگلهای روده کمک کند و از تحریک روده و ارگانیسمها در برابر سرماخوردگی و آنفولانزا محافظت کند. همچنین، با پاکسازی راههای تنفسی، میتواند برونشیت را تسکین داده و سرفه را کاهش دهد.
دیگر فواید گیاه دارویی والک در طب سنتی
- سیر وحشی یا گیاه دارویی والک به عنوان یک ماده مفید در رفع سوء هاضمه شناخته شده است. این گیاه دارای ویژگیهای ضد باکتری، ضد آسم، ضد کلسترول، ضد عفونی کننده، ضد اسپاسم، قابض، خلط آور، معرق، مدر، خلط آور، تب بر، کاهنده فشار خون، چروک آور، محرک، مقوی و گشادکننده عروق است.
- مصرف برگ والک میتواند در درمان ورم لثه و رفع بی حسی آن مفید باشد و همچنین میتواند جوشهای دهان را درمان کرده و بوی بد دهان را کاهش دهد. همچنین، مصرف والک میتواند تنفس را آسان کرده و درمان تنگی نفس را فراهم کند.
- این گیاه دارای ویتامین C و لعاب و صمغ فراوانی است و میتواند به عنوان یک معالج برای سرگیجه و درد معده و مقوی هضم عمل کند؛ بنابراین، میتوان از آن در درمان اسهال، قولنج، باد، سوء هاضمه و کاهش اشتها استفاده کرد. همچنین، نوشیدن آب برگ و ساقه تازه والک میتواند به تقویت معده، خونریزی معده، بند آمدن اسهال و معالجه بواسیر کمک کند.
- برگ والک میتواند اثر مفیدی در کنترل سنگ کلیه و مثانه داشته باشد و همچنین بر روی اعصاب اثر مؤثری دارد و میتواند درمان نسیان و تقویت اعصاب را فراهم کند.
- به طور خارجی، این گیاه میتواند برای مشکلاتی مانند روماتیسم، آرتریت، سیاتیک و نقرس مفید باشد و با بیماریهای قلبی مانند آنژین و تپش قلب مبارزه کند.
- سیر وحشی همچنین میتواند در درمان حبس البول، افزایش ادرار، مرتب کردن رنگ چهره و درمان جوشهای پوستی مفید باشد. همچنین، اثرات آن بر روی سیستم تنفسی و آنتیباکتریالیته آن باعث شده است که به عنوان یک روش درمانی برای درمان دردگلو، آنژین، تب و آبله مرغان و سرخک استفاده شود.
به طور کلی، سیر وحشی یا والک به عنوان یک گیاه چندمنظوره دارای بسیاری از فواید سلامتی است که از آن میتوان بهره برد.
همچنین برای جست و جو در خصوص متخصص گوارش و کبد و مراکز مرتبط به آن در شیراز می توانید به این لینک رجوع کنید: دکتر گوارش و کبد شیراز
نحوه مصرف گیاه دارویی والک
برای استفاده از گیاه والک، مراحل زیر را دنبال کنید:
- شستشو: ابتدا برگهای گیاه والک را به دقت شویید تا از هر گونه آلودگی یا ذرات غیرمطلوب پاک شوند.
- برش زدن: برگهای شسته شده را به قطعات کوچک به اندازه 1-2 سانتیمتر برش بزنید. این کار بهترین روش برای آمادهسازی والک برای مصرف است.
- خشک کردن: میتوانید برگهای والک را در آفتاب خشک کنید یا در فضای سایهای خشک کنید. همچنین، میتوانید آنها را در فریزر نگهداری کنید تا مدت زمان بیشتری برای استفاده داشته باشند.
- استفاده در آشپزی: برگهای والک را میتوانید به عنوان مواد اصلی یا تزئینی در غذاهای مختلف مانند سبزیپلو و سوپها استفاده کنید. طعم خوشمزه والک باعث میشود که غذاهای شما واقعاً لذیذ باشند.
- استفاده از ریشه: نوشیدن جوشانده ریشه والک میتواند به بند آمدن اسهال، سنگ کلیه و مثانه کمک کند؛ اما قبل از استفاده از ریشه، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
در نهایت، گیاه دارویی والک را میتوانید مانند هر سبزی دیگری در غذاهای خود بهره ببرید و از طعم و خواص آن لذت ببرید.
موارد منع مصرف
- گیاه دارویی والک به عنوان یک گیاه وحشی و کوهی شناخته میشود و باید توسط افراد ماهر شناسایی و برداشت شود، زیرا اشتباه در تشخیص میتواند منجر به مسمومیت شود.
- همچنین، زنان باردار باید در مصرف والک احتیاط کنند، زیرا تأثیرات آن بر سلامتی جنین ممکن است ناشناخته باشد و مصرف آن در دوران بارداری ممکن است خطراتی را ایجاد کند.
- همچنین، مصرف والک توسط کودکان نیز میتواند منجر به مسمومیت شود؛ بنابراین، باید از مصرف آن در این گروه از افراد پرهیز شود.
نکات مهم
- والک را میتوان به صورت تازه در فصل بهار و یا به صورت خشک شده در سایر فصول سال مصرف کرد.
- برای خشک کردن والک، برگهای آن را به صورت جداگانه در سایه و دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید.
- از مصرف بیش از حد والک خودداری کنید، زیرا ممکن است باعث ناراحتی معده شود.
- اگر باردار یا شیرده هستید، قبل از مصرف والک با پزشک خود مشورت کنید.
جمعبندی خواص گیاه دارویی والک یا سیر کوهی
والک یا سیر کوهی، گیاهی معطر و پرخاصیت است که در فصل بهار در مناطق کوهستانی میروید. این گیاه سرشار از ویتامینها، مواد معدنی و آنتیاکسیدانها است و فواید متعددی برای سلامتی دارد. والک را میتوان به صورت خام، پخته یا خشک شده مصرف کرد و از آن در تهیه انواع غذاها، سالادها و دمنوشها استفاده کرد. با این حال بهتر است پیش از مصرف هرگونه گیاه دارویی با پزشک خود مشورت نمایید.
همچنین شما در سایت پی جو می توانید در خصوص گیاه دارویی گل یاس و کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه این مقاله را "خواص شگفت انگیز گل یاس برای سلامتی" نیز مطالعه نمایید.