در این مطلب از سایت پی جو به بررسی داروهای پوستی و ضد آفتاب ها و نحوه عملکرد آنها می پردازیم.
داروهای پوستی و ضد آفتاب ها چیست؟
پوست یکی از مهم ترین اعضای بدن انسان است که نقش مهمی در محافظت از بدن در برابر عوامل محیطی دارد. پوست از بدن در برابر آسیب های ناشی از اشعه ماوراء بنفش خورشید، باکتری ها و ویروس ها محافظت می کند و به تنظیم دمای بدن کمک می کند. داروهای پوستی و ضد آفتاب ها از جمله محصولاتی هستند که برای مراقبت از پوست و محافظت از آن در برابر آسیب های ناشی از عوامل مختلف استفاده می شوند.
داروهای پوستی برای درمان مشکلات پوستی مانند آکنه، اگزما، پسوریازیس و چین و چروک استفاده می شوند. همچنین ضد آفتاب ها از پوست در برابر اشعه ماوراء بنفش خورشید محافظت می کنند. اشعه ماوراء بنفش خورشید می تواند باعث آفتاب سوختگی، پیری زودرس پوست و حتی سرطان پوست شود.
نحوه عملکرد داروهای پوستی و ضد آفتاب ها
داروهای پوستی و ضد آفتاب ها به روش های مختلفی عمل می کنند که به شرح زیر است:
- داروهای پوستی موضعی: این داروها با کاهش التهاب، تحریک پوست را کاهش می دهند. برخی از داروهای پوستی موضعی نیز با از بین بردن باکتری ها یا قارچ ها از عفونت پوست جلوگیری می کنند.
- داروهای پوستی خوراکی: این داروها با کاهش تولید چربی پوست، التهاب را کاهش می دهند. برخی از داروهای پوستی خوراکی نیز با افزایش تولید کلاژن از پیری زودرس پوست جلوگیری می کنند.
- ضد آفتاب های فیزیکی: این ضد آفتاب ها با ایجاد یک لایه فیزیکی روی پوست از آن در برابر اشعه ماوراء بنفش خورشید محافظت می کنند. این لایه فیزیکی از عبور اشعه ماوراء بنفش خورشید به پوست جلوگیری می کند.
- ضد آفتاب های شیمیایی: این ضد آفتاب ها با جذب اشعه ماوراء بنفش خورشید از آن در برابر پوست محافظت می کنند. این ضد آفتاب ها اشعه ماوراء بنفش خورشید را به گرما تبدیل می کنند که توسط پوست جذب می شود.
بهترین داروهای پوستی و ضد آفتاب ها
همچنین به شما در سایت پی جو پیشنهاد می دهیم در خصوص داروهای پوستی و ضد آفتاب ها این مقاله را "گیاهان دارویی برای تقویت پوست و مو" نیز مطالعه نمایید.
داروی آسیترتین acitretin چیست؟
اسیترتین دارویی است که در درمان اشکال شدید پسوریازیس، یک بیماری پوستی خودایمنی مزمن مورد استفاده قرار می گیرد. یک رتینوئید مصنوعی است که از ویتامین A مشتق شده است. آسیترتین با تأثیر بر رشد و توسعه سلول های پوست، کاهش التهاب و عادی سازی گردش سلولی پوست تاثیر می گذارد. معمولاً زمانی تجویز میشود که سایر درمانها ناکارآمد باشند یا در مواردی که علائم پسوریازیس به طور قابلتوجهی بر کیفیت زندگی فرد اثر گذار است. این دارو به شکل کپسول خوراکی موجود می باشد و به عنوان یک درمان نگهدارنده طولانی مدت برای مدیریت پسوریازیس مورد استفاده است.
مکانیسم اثر این دارو به این شکل است که آسیترتین در درمان پسوریازیس به طور کامل شناخته شده نیست. با این حال، اعتقاد بر این است که با تعدیل رشد و تمایز سلول های پوست کار می کند. همچنین فارماکودینامیک این دارو به این صورت است که آسیترتین اثرات فارماکودینامیک خود را با متصل شدن به گیرنده های هسته رتینوئیک اسید (RARs) اعمال می کند.
داروی ایزوترتینوئین Isotretinoin چیست؟
این دارو رتينوئيدي است كه براي درمان سيستميك سيستيك نودولا و بثورات جلدي تودهاي (conglobate acne) و بثورات جلدي شديد كه به دورههاي كامل درماني عوامل ضدميكروب سيستميك پاسخ ندادهاند و يا بثورات جلدي همراه با مشكلات عصبي استفاده می شود. علاوه بر اين، دارو براي درمان بثورات جلدي خانمها كه معمولاً نسبت به درمان با آنتيبيوتيكها مقاوم ميباشند، مصرف ميشود. جزء داروهای بسیار خطرناک در دوران بارداری است.
مکانیسم اثر ایزوترتینوئین اندازه غده چربي را میکاهد و فعاليت آنها را مهار ميكند و در نتيجه باعث ترشح سبوم می گردد. به علاوه داراي اثرات ضد كراتينيزهاي و ضد التهابي نيز ميباشد. ايزوترتينوئين يك ايزومر ترتينوئين است. فارماکوکینتیک این دارو از مجراي گوارش به سرعت جذب ميشود و در كبد و احتمالاً ديواره روده متابوليزه ميگردد. نيمه عمر ايزوترتينوئين و متابوليت اصلياش 20-10 ساعت است. زمان لازم براي كسب حداكثر غلظت پلاسكمايي حدود 3 ساعت ميباشد.
داروی تازاروتن-موضعی Tazarotene-Topical چیست؟
این دارو یک رتینوئید است که در درمان موضعی آکنه و پلاک پسوریازیس ملایم تا متوسط مورد استفاده قرار می گیرد. تازاروتن یک پیش دارو می باشد که در پوست د.استریفه می شود و به فرم فعال خود یعنی اسید تازاروتنیک تبدیل می گردد. نحوه فعالیت آن شناخته شده نیست اما به نظر می رسد که پرولیفراسیون و تمایز سلولی را تعدیل میبخشد. طول معمول درمان می تواند تا 12 هفته باشد اگرچه در درمان پسوریازیس تا 12 ماه هم مورد استفاده قرار می گیرد.
داروی ترتینوئین Tretinoin چیست؟
جوش صورت و آکنه، از معضلاتی است که بسیاری از افراد چه در سنین نوجوانی و چه در بزرگسالی به آن دچار میشوند و پیوسته به دنبال راه حلی برای درمان آن میگردند، در این بین کرمهایی هستند که به بهبود این عارضه کمک میکنند. ترتینوئین دارویی است که برای درمان آکنه و پوست آسیب دیده در اثر آفتاب استفاده میشود. این پماد نمیتواند چین و چروکهای عمیق را پاک کند، اما میتواند به بهبود چین و چروکهای سطح d، خطوط ظریف و لکههای پوستی کمک کند. ترتینوئین به اسید رتینوئیک نیز معروف است. اسید رتینوئیک نام عمومی ویتامین A مصنوعی است.
این پماد بانامهای تجاری مختلفی فروخته میشود. Retin-A یکی از این نامهای تجاری است که نباید آن را با رتینول اشتباه گرفت. موارد مصرف این دارو در درمان آکنه، درمان چین و چروک می باشد.
داروی اسید سالیسیلیک Salicylic Acid چیست؟
این دارو براي درمان موضعي اختلالات هيپركراتوتيك پوست، عفونتهاي قارچي پوست به ويژه تينهآ و آكنه ولگاريس، شوره سر و التهابات سبورهاي پوست سر و همچنين درمان پسوريازيس استفاده می شود. مکانیسم اثر اسید سالیسیلیک به این شکل است که اسيد ساليسيليك از طريق حل كردن ماده چسباننده بين سلولي كه پوستهها را در لايه شاخي به هم متصل ميكند كه پوسته ريزي را تسريع و در نتيجه باعث سست شدن كراتين ميشود. اين اثر كراتوليتيك دارو ممكن است باعث يك اثر ضد قارچي نيز شود چون برداشت استراتوم كورنئوم رشد قارچ را تضعيف مينمايد. اسيد ساليسيليك داراي اثر ضد عفوني كننده خفيف نيز ميباشد. فارماکوکینتیک اسید سالیسیلیک جذب سیستمیک آن بسیار ناچیز می باشد.
داروی زینک اکساید Zinc Oxide چیست؟
این دارو براي پيشگيري از آفتابسوختگي، پيري زودرس پوست، درمان خشكي پوست، اختلالات پوستي و عفونتهايي مانند سوختگيهاي خفيف، اگزما، آماس سوزشدار، خراشيدگيها، آكنه ولگاريس، ادرار سوختگي، شوره و سبوره،سميت با پيچك سمي،كچلي، خارش، پسوريازيس، گزش حشرات، زردزخم و زخمهاي واريسي مورد استفاده قرار می گیرد.
مکانیسم اثر زینک اکساید به این صورت است که اكسيد روي با ايجاد يك سد فيزيكي باعث بازتاب، پراكنده كردن و جذب اشعه ماوراء بنفش و اشعه مرئي نورخورشيد شده و نفوذ آن را از طريق اپيدرم به حداقل ميرساند. به علاوه داراي اثرهاي قابض، محافظ و ضدعفوني كننده پوست نيز هست. اين دارو مهاركننده رشد باكتريها نيز هست كه تا حدودي به اثر كاهش PH ناشي از آن مربوط است.
داروی پماد سوختگی Burn Ointment چیست؟
اين دارو براي پيشگيري و درمان تحريك و التهاب پاي شيرخواران ناشي از ادرار، تسكين سوختگي و زخمهاي سطحي، ساير تحركات خفيف پوست و درماتيت آمونياكي استفاده می شود. مکانیسم اثر پماد سوختگی به این شکل است که اين دارو يك لايه محافظ در مقابل محركهاي پوست تشكيل مي دهد و سوختگي، درد و خارش را از بين ميبرد. همچنين اكسيد روي قابض است و از طريق كاهش ترشحات زخم به بهبود التهاب وتحريك موضعي كمك ميكند. اين دارو براي مصرف خارجي می باشد و همچنین از تماس دارو با چشم جلوگيري شود. در صورت عدم بهبود، يا بروز تحريك يا عفونت، مصرف دارو را قطع کنید.
داروی ویتامین آ+د Vitamin A+D-Topical چیست؟
این پماد نقش محافظ از پوست را دارد. با مرطوب کردن و فراهم کردن محیط مناسبی از پوست اثر خود را می گذارد و در بهبود پوست تاثیر گذار است. پماد ویتامین آ + د “A+D” در تسکین و التیام بثورات جلدی و جوشهای پوستی نوزادان که در محل بستن کهنه یا پوشک ایجاد میشود موجب بهبود در پوست حساس و لطیف نوزادان و اطفال می گردد.استعمال این پماد یک پوشش مقاوم به رطوبت در پوست ایجاد مینماید که موجب حفاظت پوست اطفال در مقابل ادرار و مواد شوینده تحریک کننده میگردد. بعلاوه پماد ویتامین آ + د می تواند کمک به نگهداری رطوبت طبیعی پوست که حیاتی میباشد تاثیر گذار باشد.
بنابراین به سرعت میتواند باعث بهبودی پوستهای تحریک شده و سائیده شده در بزرگسالان و اطفال گردد و کمک به جلوگیری از خشکی غیرطبیعی پوست میکند. همچنین پماد ویتامین آ + د موجب تسکین و تخفیف سوزش و درد در نواحی خراشیده و ساییده شده و سوختگیهای خفیف و آفتاب سوختگی میشود و موجب بهبودی و ممانعت از چسبندگی لباسها به نواحی آسیب دیده میشود.
داروی بتامتازون موضعی Betamethasone-Topical چیست؟
این دارو براي درمان علامتي اختلالات آلرژيك و ياالتهابي پوست نظير اگزما كه به ساير كورتيكواستروئيدهاي ضعيفتر پاسخ نميدهند، انواع درماتيت، نيش حشرات و پسوريازيس مورد استفاده قرار می گیرد. مکانیسم اثر بتامتازون موضعی به این شکل است که اين دارو با عبور از غشاء سلولي به گيرنده هاي خود در سيتوپلاسم متصل شده و كمپلكس دارو-گيرنده وارد هسته سلولي مي شود. اين كمپلكس با متصل شدن به نواحي خاصي از DNA موجب تحريك روند رونويسي mRNA و به دنبال آن ساخت آنزيم هايي می شود كه درنهايت مسئول اثرات سيستميك كورتيكواستروئيدها مي باشند.
اين دارو با جلوگيري از تجمع سلول هاي التهابي درناحيه التهاب، مهار فاگوسيتوز و آزاد شدن آنزيم هاي مسئول در التهاب و مهار ساخت و آزاد شدن واسطه هاي شيميايي التهاب اثرات ضدالتهابي خود را اعمال مي كند. فارماکوکینتیک بتامتازون موضعی نیز به این صورت است که متابوليسم كورتيكواستروئيدها، عمدتاً در خود پوست صورت ميگيرد، ولی متابوليسم پوستي اين دارو نسبت به ساير كورتيكواستروئيدهاي موضعي كمتر ميباشد. به همين دليل تجويز مكرر آن باعث تجمع دارو در پوست شده و ميتواند به طولاني شدن مدت اثر، تشديد عوارض جانبي و افزايش جذب سيستميك دارو منجر شود. دارو داراي متابوليسم كبدي نيز ميباشد.
سخن آخر
داروهای پوستی و ضد آفتاب ها از جمله محصولاتی هستند که برای مراقبت از پوست و محافظت از آن در برابر آسیب های ناشی از عوامل مختلف استفاده می شوند. انتخاب نوع مناسب داروی پوستی یا ضد آفتاب و استفاده صحیح از آنها اهمیت زیادی دارد. همچنین شما در سایت پی جو در خصوص داروهای پوستی و ضد آفتاب ها می توانید این مقاله را "روش های روشن شدن پوست صورت" نیز مطالعه نمایید. با این حال رعایت این نکات می تواند کمک کننده باشد:
- از داروهای پوستی و ضد آفتاب ها طبق دستور پزشک یا دستورالعمل روی محصول استفاده کنید.
- اگر پوست حساسی دارید، قبل از استفاده از هر داروی پوستی یا ضد آفتاب جدید، مقدار کمی از آن را روی قسمت کوچکی از پوست خود تست کنید.
- اگر در دوران بارداری یا شیردهی هستید، قبل از استفاده از هر داروی پوستی یا ضد آفتاب جدید با پزشک خود مشورت کنید.
نکته: توجه داشته باشید که این مقاله صرفا در جهت بالا بردن اطلاعات دارویی شما می باشد.