در این مطلب از سایت پی جو به بررسی داروهای بی حس کننده موضعی و هر آنچه که نیاز است در رابطه با این داروها می پردازیم.
داروهای بی حس کننده موضعی ، کاربردها و انواع آن
مجله سلامت پی جو - داروهای بی حس کننده موضعی داروهایی هستند که برای کاهش یا از بین بردن احساس درد در ناحیه خاصی از بدن استفاده میشوند. این داروها با مسدود کردن انتقال پیام درد از اعصاب به مغز عمل میکنند. داروهای بی حس کننده موضعی در انواع مختلفی وجود دارند که هر کدام کاربردهای خاص خود را دارند. این داروها معمولاً در درمان دردهای مختلف، کنترل درد در طی جراحی، یا تسکین درد پس از جراحی مورد استفاده قرار می گیرند. مهمترین ویژگی بی حسی موضعی این است که شما هوشیاری خود را از دست نمی دهید.
این به معنی این است که شما همچنان در جریان و هوشیاری خود هستید. از این روش برای کاهش درد و تسکین ناحیه خاصی از بدن استفاده می شود و تأثیرات آن نسبت به بیهوشی های عمومی سریعتر از بین می روند، بدون نیاز به آماده سازی خاصی.
نحوه عملکرد داروهای بی حس کننده موضعی
داروهای بی حس کننده موضعی با متوقف کردن اعصاب محدودی از انتقال سیگنال به مغز از دستورات دردی جلوگیری میکند. پس از تزریق بی حس کننده موضعی، درد در ناحیه موردنظر احساس نمیشود، اگرچه ممکن است هنوز احساس فشار یا حرکت کمی داشته باشید. معمولاً تنها چند دقیقه طول میکشد تا احساس کامل در ناحیه مورد بی حسی موضعی داده شده را به دست آورید. پس از گذشت چند ساعت از بین رفتن تأثیر دارو، احساس کامل در ناحیه موردنظر باید بازگردد. توجه داشته باشید که این موارد به نوع دارو و ناحیه مورداستفاده بستگی دارد و ممکن است تأثیرات دقیقاً متفاوت باشند.
انواع داروهای بی حس کننده موضعی
داروهای بی حس کننده موضعی در دو گروه اصلی قرار میگیرند که به شرح زیر می باشند:
- داروهای بی حس کننده موضعی آمیدی: این داروها از جمله لیدوکائین، پروکائین و بوپیواکایین هستند. این داروها معمولاً برای بیحسی موضعی در جراحیهای کوچک و همچنین برای تسکین درد استفاده میشوند.
- داروهای بیحسکننده موضعی استریوئیدی: این داروها از جمله تریامسینولون و لیدوکایین استریوئید هستند. این داروها معمولاً برای درمان بیماریهای پوستی مانند اگزما و پسوریازیس استفاده میشوند.
کاربردهای داروهای بی حس کننده موضعی
داروهای بیحس کننده موضعی در طیف گستردهای از کاربردها استفاده میشوند، از جمله:
- بیحسی موضعی برای جراحیهای کوچک داروهای بیحس کننده موضعی اغلب برای بیحسی موضعی در جراحیهای کوچک مانند جراحی دندان، جراحی زیبایی و جراحی گوش و حلق و بینی استفاده میشوند.
- تسکین درد داروهای بیحس کننده موضعی میتوانند برای تسکین درد ناشی از بیماریها، آسیبها و یا جراحی استفاده شوند.
- درمان بیماریهای پوستی داروهای بیحس کننده موضعی استریوئیدی میتوانند برای درمان بیماریهای پوستی مانند اگزما و پسوریازیس استفاده شوند.
بهترین داروهای بی حس کننده موضعی
همچنین اگر شما به حوزه داروها و انواع آن علاقه دارید، شما می توانید در سایت پی جو در بخش "دانستنی های دارویی" در خصوص انواع داروها و کاربردهای آنها اطلاعات کامل و جامعی کسب کنید.
بنزوکائین Benzocaine
بنزوکائین برای تسکین اختلالات خفیف پوستی مانند آفتابسوختگی، بریدگیهای جزئی، سوختگیها، خراشیدگیها، زخمهای جزئی، نیش یا گزش حشرات و تماس با پیچک سمی مورداستفاده قرار میگیرد. مکانیسم اثر بنزوکائین به این صورت است که مانند سایر بیحسکنندههای موضعی، با تثبیت برگشتپذیر غشاء سلولهای عصبی، نفوذپذیری آنها به یون سدیم کاهش مییابد و در نتیجه شروع و انتقال امواج عصبی متوقف میشود. همچنین فارماکوکینتیک بنزوکائین، این دارو حداقل جذب پوستی را دارد. پس از جذب، بنزوکائین توسط کولیناستراز پلاسما و همچنین در کبد متابولیزه شده و از طریق کلیهها دفع میشود. مدت اثر این دارو حدود 30-45 دقیقه است.
بوپیواکایین Bupivacaine
بوپیوکایین یک داروی بیحس کننده موضعی آمیدی طولانی اثر است که برای طیف گستردهای از کاربردها استفاده میشود. بوپیواکایین اغلب برای بی حسی موضعی در جراحیهای کوچک مانند جراحی دندان، جراحی زیبایی و جراحی گوش و حلق و بینی استفاده میشود. بوپیواکایین میتواند برای تسکین درد مزمن ناشی از بیماریها، آسیبها و یا جراحی استفاده شود. بوپیواکایین میتواند برای تسکین درد زایمان به صورت تزریق اپیدورال یا اپیدورال استفاده شود.
مکانیسم اثر بوپیواکایین به این شکل است که بوپیوکایین با مسدود کردن کانالهای سدیم در غشای سلولهای عصبی عمل میکند. این کار باعث میشود که سلولهای عصبی نتوانند پیام درد را به مغز منتقل کنند. همچنین فارماکوکینتیک این دارو به سرعت و به طور کامل از طریق پوست جذب میشود. این دارو به پروتئینهای پلاسما به مقدار زیادی متصل میشود. متابولیتهای بوپیواکایین عمدتاً توسط کبد و از طریق ادرار دفع میشوند. نیمه عمر بوپیواکایین در بزرگسالان حدود 3.5 ساعت است.
دیبوکائین-موضعی Dibucaine-Topical
دیبوکائین که به نام سینکوکائین هم شناخته میشود، یک بی حس کننده موضعی آمیدی است. این بی حس کننده از جمله قویترین و تأثیرگذارترین بی حس کنندههای موضعی با مدت اثر طولانی به شمار میآید. در حال حاضر، بیشتر استفادههای این ترکیب بی حس کننده موضعی و نخاعی محدود میشود. دیبوکائین با نامهای تجاری مثل Cincain، Nupercainal، Nupercaine و Sovcaine در بازار عرضه میشود.
دیکلونین Dyclonine
دیکلونین یک بیحسکننده موضعی است که معمولاً قبل از معاینات پزشکی مانند معاینات آندوسکوپی استفاده میشود. این بیحسکننده عمدتاً برای تخدير غشاهای مخاطی استفاده میشود و در معاینات مرتبط با اعضایی مانند مری، حنجره، دهان، حلقه یا گلو، معاینات دستگاه تنفسی، نای، دستگاه ادراری و واژن به کار میرود. همچنین، از دیکلونین عموماً برای تسکین درد ناشی از زخمهای شانکر، تبخال و تاول پوستی استفاده میشود. این بیحسکننده به صورت موضعی مصرف میشود و ممکن است به صورت اسپری بیحسکننده برای درمان گلودرد یا در جراحیهای دندانپزشکی نیز به کار رود.
برای مطالعه بیشتر در خصوص معاینات آندوسکوپی می توانید به این مقاله رجوع کنید: آندوسکوپی معده چیست و چگونه انجام می شود؟
لیدوکائین-لوکال Lidocaine-Local
لیدوکائین یک ماده بیحسکننده موضعی است که معمولاً برای انواع بی حسیهای موضعی استفاده میشود. این ترکیب، علاوه بر کاربردهای بیحسی، کاربردهای دیگری نیز دارد. به عنوان یک ماده ضدآریتمی، از لیدوکائین برای کنترل ریتم قلب و جلوگیری از آریتمیهای قلبی استفاده میشود. همچنین به عنوان یک ماده ضد درد، در تسکین دردهای مختلف مورداستفاده قرار میگیرد. به علاوه، لیدوکائین میتواند به عنوان یک ترکیب کمکی در فرآینس لولهگذاری (اینتوباسیون) مورداستفاده قرار گیرد تا بیماران را در مواردی مانند درمان تراشهگذاری دندان یا دسترسی به مواضع حساس به درد درمانی کند.
پراموکسین Pramoxine
پراموکسین، یک آنتیهیستامین غیراستروئیدی، یک گزینه ایمن و مؤثر برای تسکین خارش ناشی از تحریکات جزئی پوست است. این دارو به طور خاص برای استفاده طولانیمدت مناسب است و میتواند به عنوان یک جایگزین برای هیدروکورتیزونهای استروئیدی استفاده شود. پراموکسین با مسدود کردن اثرات هیستامین، مادهای شیمیایی که باعث خارش میشود، عمل میکند. این دارو معمولاً به صورت موضعی روی پوست استفاده میشود و میتواند در طیف گستردهای از شرایط، ازجمله سوختگی، بریدگی، خراش، آفتابسوختگی، اگزما، نیش حشرات، زخمها و بثورات پوستی، استفاده شود.
لیدوکایین + پریلوکائین Lidocaine+Prilocaine-Topical
لیدوکایین و پریلوکائین، دو بیحسکننده موضعی از خانواده آمیدها، با مکانیسم مشابهی عمل میکنند و میتوانند برای طیف گستردهای از کاربردها استفاده شوند. لیدوکایین یک بیحسکننده موضعی سریعالاثر با ماندگاری کوتاه است. پریلوکائین یک بیحسکننده موضعی کندتر با ماندگاری طولانیتر است. ترکیب این دو دارو در یک کرم موضعی میتواند مزایای هر دو را به همراه داشته باشد. کرم لیدوکائین و پریلوکائین میتواند برای تسکین درد و سوزشهای دهان و گلو، بیحسکردن نواحی آسیبدیده بدن و همچنین برای آمادهسازی پوست برای جراحیهای کوچک استفاده شود.
فنازون+لیدوکائین PHENAZONE+LIDOCAINE
فنازون و لیدوکائین، دو داروی بیحسکننده موضعی، یک ترکیب مؤثر برای تسکین درد گوش در بیماران مبتلا به عفونت گوش میانی هستند. فنازون یک استروئید موضعی است که با کاهش التهاب و ورم، درد گوش را تسکین میدهد. لیدوکائین یک بیحسکننده موضعی است که با مسدود کردن سیگنالهای درد از اعصاب، درد را به طور موقت از بین میبرد. این ترکیب دارویی برای درمان درد اوتیت میانی حاد، تسکین درد و ناراحتی گوش ناشی از آنفلوانزا و درد ناشی از آسیب باروتروماتیک گوش میانی استفاده میشود. قطره گوش فنازون و لیدوکائین به صورت قطرهای در مجرای گوش داخلی اعمال میشود.
این دارو معمولاً به خوبی تحمل میشود، اما ممکن است عوارض جانبی خفیفی مانند سوزش، خارش و قرمزی در محل تزریق ایجاد کند. قبل از استفاده از این دارو، مهم است که با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید. برای درمان خارش و مقالات مرتبط با آن می توانید به این مقاله رجوع کنید: درمان خارش واژن در شیراز
عوارض جانبی و خطرات داروهای بی حس کننده موضعی
داروهای بی حس کننده موضعی معمولاً بیخطر هستند، اما ممکن است عوارض جانبی خفیفی مانند سوزش، خارش و قرمزی در محل تزریق ایجاد کنند. در موارد نادر، ممکن است عوارض جانبی جدیتری مانند واکنشهای آلرژیک یا آسیب به اعصاب نیز رخ دهد.
سخن آخر
داروهای بی حس کننده موضعی داروهای مؤثری هستند که میتوانند برای کاهش یا از بین بردن درد در ناحیه خاصی از بدن استفاده شوند. این داروها در انواع مختلفی وجود دارند که هر کدام کاربردهای خاص خود را دارند. مهم است که قبل از استفاده از هر داروی بی حس کننده موضعی، با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
نکته: توجه داشته باشید این مقاله صرفاً در جهت آگاهی و اطلاعات دارویی شما می باشد. همچنین شما در سایت پی جو برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه داروهای بی حس کننده موضعی این مقاله را " بی حسی سر؛ علت، علائم و درمان بی حسی سر" نیز می تونید مطالعه نمایید.