اولتراسوند تراپی چیست و چه کاربردی دارد؟
فیزیوتراپیست ها از روش ها و ابزارهای درمانی مختلفی برای کمک به کاهش درد و التهاب و در نهایت بازیابی عملکرد اندام های بیمار استفاده می کنند. از روش های درمانی که به طور گسترده توسط فیزیوتراپیست ها در کلینیک فیزیوتراپی مورد استفاده قرار می گیرد، اولتراسوند و شاک ویو است.
در این نوع دستگاه اولتراسوند ، از امواج مکانیکی صوت استفاده می شود تا در بافت لرزش ایجاد کند. تفاوت این دستگاه با اولتراسوند تشخیصی در این است که در دستگاه اولتراسوند تراپی تصویری ایجاد نمی شود، بلکه لرزشی ایجاد می شود که به بافت منتقل می شود.
امواج صوتی که توسط گوش انسان قابل شنیدن است، در فرکانس بین ۲۰ هرتز تا ۲۰ کیلوهرتز عمل می کنند، در حالی که امواج صوتی اولتراسوند دارای فرکانس لرزشی ۱ تا ۳ مگاهرتز هستند. عمق نفوذ تقریبی آن ها به بافت به این صورت است: ۳ مگاهرتز تا عمق ۱ الی ۲ سانتی متری نفوذ می کند؛ در حالی که ۱ مگاهرتز تا عمق ۲ الی ۵ سانتی متری نفوذ می کند.
کاربرد التراسوند می تواند از طریق دو مکانیسم متفاوت تاثیرات فیزیولوژیکی در بافت ایجاد کند:
- تاثیرات دمایی
- تاثیرات غیر دمایی
تاثیرات دمایی اولتراسوند
در درجه ی اول، اولتراسوند به عنوان یک وسیله ی گرما زا عمل می کند، چون لرزش این دستگاه انرژی تولید می کند که به گرما تبدیل می شود. دستگاه بر روی حالت "continues" و با لرزش ۱۰۰% در زمان استفاده از دستگاه تنظیم می شود.
با اعمال حرارت به بافت آسیب دیده، جریان خون، کشسانی و فرآیندهای متابولیکی افزایش می یابند. برای مثال، در مورد خشکی مفصل، در اثر تاثیرات دمایی اولتراسوند درمانی ، جریان خونی که به این ناحیه می رسد، افزایش یافته و در نتیجه انعطاف پذیری و دامنه ی حرکتی مفصل افزایش می یابد.
تاثیرات غیر دمایی اولتراسوند
در درجه ی اول تاثیر اولتراسوند، کاهش التهاب حاد (ورم) است. دستگاه بر روی حالت "pulsed" تنظیم می شود، که در این حالت، ۱۰%، ۲۰% ویا ۵۰ % از زمان استفاده از دستگاه، لرزش به بافت اعمال می شود، این امکان مستمر نبودن و پالس دار بودن لرزش دستگاه، از رسیدن گرما به بافت جلوگیری می کند.
اولتراسوتد غیر گرمایی، باعث تحریک آزادسازی سلول های خاص سیستم ایمنی می شود که به کاهش التهاب در بافت ها کمک می کنند. برای مثال در مورد مفصل متورم (مثلا در مچ پای رگ به رگ شده)، از اولتراسوند پالس دار می توان برای کاهش التهاب و ورم بافت به منظور تسریع بهبودی استفاده کرد.
اولتراسوند تراپی چگونه انجام می شود
فیزیوتراپیست شما یک ناحیه ی سطحی کوچک را در هر قسمت انتخاب می کند تا روی آن اولتراسوند را اعمال کند. همچنین بر اساس وضعیت خاص شما، دستگاه را بر روی تنظیمات صحیح قرار می دهد.
معمولا در جراحت های حاد (جراحت های تازه به همراه التهاب) از تنظیمات "pulsed" استفاده می شود، در حالی که در آسیب های مزمن (صدمات ایجاد شده در مدت زمان طولانی) از تنظیمات "continues" استفاده می شود. بر روی سر مبدل و یا روی پوست، ژل خاصی استفاده می شود تا به نفوذ امواج به پوست به طور مساوی کمک کند.
در طی روش اولتراسوند تراپی، فیزیوتراپیست دائما سر مبدل را در اطراف ناحیه ی مورد نظر حرکت می دهد.
موارد کاربرد و مزایای اولتراسوند تراپی
به کار گیری روش اولتراسوند تراپی دارای ۳ مزیت اصلی است. اولین مزیت آن تسریع روند بهبودی از طریق افزایش جریان خون در ناحیه ی تحت درمان می باشد. دومین مزیت آن کاهش درد از طریق کاهش ورم و خونریزی می باشد. سومین مزیت ماساژ ملایم عضلات، تاندون ها و/یا رباط ها در ناحیه ی تحت درمان می باشد، چون هیچ کشش یا آسیبی به بافت اعمال نمی شود.
این سه مزیت اصلی از طریق دو اثر اصلی اولتراسوند تراپی به دست می آید. این دو اثر اصلی شامل اثرات دمایی و غیر دمایی می باشد. اثرات دمایی به دلیل جذب امواج صوتی صوتی ایجاد می شود. تاثیرات غیر دمایی از طریق کاویتاسیون (حفره زایی) و جریان آکوستیک اعمال می شود.
اثر حفره گذاری در نتیجه ی لرزش بافت ایجاد می شود که باعث تشکیل حباب های ریزی می شود که لرزش ها را به گونه ای انتقال می دهند که به طور مستقیم موجب تحریک غشای سلول ها می شود. این تحریک فیزیکی موجب بهبود اثرات ترمیم سلولی ناشی از پاسخ های التهابی می شود.
مطالب مرتبط:
کایروپراکتیک ؛ درمان میگرن با دست
منوال تراپی یا درمان دستی چیست و در چه بیماری هایی کاربرد دارد؟
درمان فیزیوتراپی رادیو فرکانسی RF با تکنولوژی INDIBA چیست؟
درمان مشکلات تنفسی با فیزیوتراپی