آشنایی با هنر خاتم کاری و مثلث های رنگین
هنر خاتم کاری یا خاتم سازی یکی از شاخه های هنرهای چوبی است که در آن، سطح اشیاء چوبی با مثلث های رنگین از جنس فلز، چوب، استخوان، عاج و صدف نقش بندی می شود.
تاریخچه خاتم کاری
تاریخچه خاتم کاری ریشه در هنر معماری دارد، به طوری که در قرن سوم قمری، خاتم کاری با الهام از هنر گره سازی شکل گرفت. خاتم کاری انجام شده در مسجد جامع عتیق شیراز از مهمترین نمونه های اولیه خاتم در تاریخ هنر پس از اسلام است. به همین دلیل، خاستگاه خاتم کاری را به شیراز نسبت می دهند.
هنر خاتم در عهد تیموریان به اوج رونق خود رسید. درهای خاتم کاری شده قصر دلگشا در سمرقند از زیباترین نمونه های این هنر در قرن نهم قمری است.
اوج هنری هنر خاتم کاری را می توان به دوره صفوی و خاتم اصفهان نسبت داد. در این دوره هنر خاتم به هنری درباری تبدیل شد و به دلیل رواج مذهب شیعه در بیشتر بقاع متبرکه در ساخت صندوق، ضریح و آیینه مورد استفاده قرار گرفت.
مواد اولیه خاتم کاری
مواد اولیه مورد استفاده در هنر خاتم کاری عبارتند از:
- انواع چوب: افرا، تبریزی، آبنوس، فوفل، بقم، نارنج و شمشاد
- انواع استخوان: شتر، گاو و اسب
- انواع فلزات: برنج، طلا، نقره و آلومینیوم به صورت مفتول
- عاج فیل
- انواع چسب: سریشم و چسب سفید
- پلی استر
ابزارهای مورد استفاده در هنر خاتم کاری
ابزارهای مورد استفاده در هنر خاتم کاری به دو دسته ابزارهای عمومی و تخصصی تقسیم بندی می شود:
ابزارهای عمومی شامل چکش، اره، دریل و انواع مته
ابزارهای تخصصی شامل اره، رنده، سوهان، پرس و نخ پرک
مطالب مرتبط:
آموزش ساخت تابلو نقش برجسته با چسب چوب
تاریخچه کوتاهی بر قالب گچی
آموزش نقاشی کوبیسم
آیا با انواع میناکاری آشنا هستید؟
آشنایی با فن زری بافی
مناطق قالی بافی در ایران
تاریخچه سفالگری
تکنیک های رنگ و لعاب
منبع: پرسیس آرت