شرایط پرورش و نگهداری زرشک زینتی
نام انگلیسی : Berberis Thunbergii
خانواده : Berberidaceae
بومی : آسیای شرقی
زرشک زینتی از گیاهان بومی مناطق ژاپن و نقاط معتدل نیمکره شمالی می باشد. این گیاه درختچه هاییی تیغ دار دارد که چوب آنها قرمز و یا قهوه ای و زرد است. زرشک زینتی عموما ارتفاعی به اندازه ۱ تا ۵ متر به خود گرفته و برگ های آن به شکل تخم مرغ و سر نیزه ای بوده که رنگی سبز تا قرمز و زرشکی دارد. گل های این درختچه به صورت خوشه ای رشد می کند که رنگی زرد داشته و این امر در اواخر بهار اتفاق می افتد. پس از آن در حالیکه میوه های رشد کرده درختچه به اندازه ای کامل رسیده باشد به رنگ کاملا سرخ در خواهد آمد. این گیاه از دسته گیاهان زینتی است که هم می تواند به عنوان پرچین استفاده شود و هم به عنوان تک درختی زینتی، نور مناسب برای این گیاه آفتاب کامل است و از دسته گیاهان مقاوم به سرما به حساب خواهد آمد. برای رشد زرشک زینتی بهتر است آبیاری متوسطی انجام دهید و در نظر بگیرید که این گیاه مقاوم به کم آبی است.
مشخصات ظاهری زرشک زینتی
برگ ها واژ تخم مرغی ، با طول ۳ سانتی متر ، تا حدی صاف ، دندانه تا حدی پهن ،گل ها با گل آذین خوشه ای کوتاه و بلند ۵-۱۰ تایی ، گل آذین چتری ، و زمان گلدهی اواخر اردیبهشت تا اواسط تیرماه و میوه ها بیضوی ، به طور حدود ۱ سانتی متر ، قرمز درخشان که زمان میوه دهی آن اوایل خرداد تا اواخر تیر ماه می باشد.
شرایط پرورش زرشک زینتی
آبیاری زرشک زینتی :
نیاز آبی گیاهان زرشک بخصوص بوته های بالغ آن چندان زیاد نیست به همین دلیل مورد انتخابی خوبی برای کاشت در مناطقی است که از نظر آب و همچنین کیفیت آب (آبهای نسبتاً شور) مشکل دارند . با این وجود در ۴-۳ سال ابتدای کشت می بایست با توجه به شرایط خاک و میزان نگهداری رطوبت در آن ، آبیاری را انجام داد تا سیستم ریشه گیاه قوی و گسترده شود تا در سالهای بعد بتواند به خوبی فعالیت کند .
دمای مناسب زرشک زینتی :
گیاهان زرشک بسته به نوع از ۷- درجه سانتیگراد تا حداکثر حدود ۲۳- درجه سانتیگراد را تحمل می کند و به نظر می رسد که گرمای شدید تابستان بیشتر این گیاهان را آزار می دهد تا سرمای زمستانی . به همین دلیل بهتر است که اگر در منطقه ای با تابستانهای بسیار گرم و همچنین خشک زندگی می کنید این گیاه را در مکانی بکارید که از ظهر به بعد از سایه برخوردار باشد .
نور مورد نیاز زرشک زینتی :
این گیاهان مکانی با نور کامل (حداقل ۸-۶ ساعت نور مستقیم آفتاب) تا نیمه آفتاب (حداقل ۵-۴ ساعت نور مستقیم آفتاب ) را می پسندند. همچنین برخی انواع آن بخصوص در میان نمونه های زینتی شرایط سایه را نیز به شکل مناسبی تحمل می کنند. انواعی که میوه تولید می کنند نسبت به انواع زینتی به طور کل به نور مستقیم آفتاب بیشتری نیاز دارند تا میوه هایی با کیفیت خوب و مناسب تولید کنند .
خاک و تغذیه مناسب زرشک زینتی :
گیاهان زرشک تقریباً در هر خاکی می رویند و از این نظر گیاه قانعی است و در خاکهایی نسبتاً سبک با زهکش خوب بهترین نتیجه را دارد. برای کوددهی نیز نیز گیاه کم توقعی است معمولا برای انواع خوراکی از سال دوم یا سوم به بعد و هر دو سال یکبار بعد از برداشت محصول در پاییز و یا اوایل زمستان از ۱۰-۵ کیلوگرم کود بسیار پوسیده حیوانی استفاده می شود برای درختان بزرگتر می توان میزان کود را افزایش داد.
تکثیر زرشک زینتی
بذر : زرشکهای وحشی معمولاً بذر تولید می کنند و می توانند با پراکندن بذرشان به خوبی تکثیر شوند و حتی برخی از گونه های آن به دلیل تولید زیاد بذر و تکثیر زیاد، در برخی مناطق که شرایط آب و هوایی برای رشد و نمو آنان مناسب است به شکل گیاهی پر رشد و مزاحم در میایند. به نحوی که برای کنترل و کاهش میزان رشد آنان گاهی از سموم شیمیایی نیز استفاده می شود.
قلمه : کاشت قلمه ها راه دیگر تکثیر این گیاهان است که میتوان از قلمه نیمه خشبی آن در اواسط تابستان تا حدود فصل پاییز استفاده کرد. قلمه ها به طول ۱۵-۱۰ سانتیمتر تهیه می شوند و حدود یک سوم تا یک دوم قسمت پایینی آن بدون برگ می شود و برخی از پرورش دهندگان نیز تنها ۳-۲ برگ در بالای قلمه باقی می گذارند و مابقی را قطع می کنند . برای محیط کاشت می توان از مخلوط شن +پرلایت و یا هر مخلوط دیگری که علاوه بر داشتن رطوبت مناسب زهکش خوبی نیز داشته باشد می توان استفاده کرد. قلمه ها را در محیط کاشت قرار دهید و مراقب عدم خشک شدن محیط باشید. گفته می شود اگر حداقل سه گره (گره محل اتصال برگها به ساقه است که البته این برگها قبل از کاشت قلمه ها حذف می شوند) در زیر محیط کاشت قرار گیرد نتیجه بهتری در ریشه زایی بدست می آید وجود دستگاه مه افشان و یا کشیدن پلاستیکی شفاف بر روی قلمه ها به منظور نگهداشتن و حفظ رطوبت اطراف قلمه ها به ریشه زایی بهتر آنان کمک می کند. محیط نیز می بایست روشن باشد اما گلدان محتوی قلمه ها و یا مکان کاشت آنان حتماً به دور از نور مستقیم خورشید باشد و دما نیز در حدود ۲۲-۲۰ درجه تنظیم شود. ریشه زایی قلمه ها در حدود شش تفه طول می کشد و زمانی که طول ریشه ها به حدود ۳-۲ سانتیمتر رسید می توان نسبت به جابجایی آنان اقدام کرد.
پاجوش : روش دیگر تکثیر این گیاه استفاده از پاجوشهای آن است . پاجوشهای ۳-۲ ساله را که حدود ۷۰-۶۰ سانتیمتر طول دارند می توان از کنار گیاه مادری جدا کرد و به عنوان گیاهی مستقل در مکان جداگانه کشت کرد. معمولا درختچه ها و بوته هایی که حدود شش سال سن دارند پاجوش مناسب تولید می کنند که برای جداسازی مناسب است .
نحوه هرس زرشک زینتی :
بطور کلی برخی از پرورش دهندگان،آنرا با قیچی سرزنی به شکل گرد آرایش میکنند،ولی زرشکها اصولا به هیچ نوع هرسی نیاز ندارند.بهترین وقت قیچی زدن شاخه ها اواخر زمستان است،اما مرتب کردن در هر موقعی از سال مجاز است.
مشکلات :
ممکن است حشرات سپردار به بوته ها حمله کنند.این حشرات با سمپاشی یا پاشیدن روغن زمستانه به خوبی مهار می شوند.
هرس کردن زرشک زینتی :
بطورکلی برخی از پرورش دهندگان،آنرا با قیچی سرزنی به شکل گرد آرایش میکنند،ولی زرشکها اصولا به هیچ نوع هرسی نیاز ندارند.بهترین وقت قیچی زدن شاخه ها اواخر زمستان است،اما مرتب کردن در هر موقعی از سال مجاز است.
موضوع : شرایط پرورش و نگهداری زرشک زینتی
مطالب مرتبط :
روش کاشت و پرورش بادام زمینی در گلدان و خواص دارویی آن
نحوه پرورش و کاشت فلفل سیاه در منزل
رورش فلفل زینتی در منزل
نحوه کاشت، داشت و برداشت گیاه جعفری
نحوه کاشت و نگهداری انبه
نحوه کاشت پیاز ارگانیک
معرفی و کاشت گوجه زیتونی