نقد و بررسی کتاب انقلاب فرانسه
اروپا از پایان قرن هجدهم و در طول قرن نوزدهم درگیر تحولات و انقلابهای بسیار زیادی بود. این برهه از تاریخ، زمانی است که مردم در اروپا تصمیم گرفتند نقش پررنگتری در سرنوشت خودشان ایفا کنند و علیه نظامهای سلطنتی مطلقه به مبارزه پرداختند. نظامهایی که ارزش انسانها بر اساس طبقهی اجتماعی و خون افراد شکل میگرفت، مورد انتقاد قرار گرفت و مردم به مبارزات گستردهای برای دستیابی به حقوقشان دست زدند. انقلاب کبیر فرانسه یکی از انقلابهای مادر در تاریخ انقلابهای جهان است که اثرات مهمی در تاریخ فرانسه و اروپا گذاشت. کتاب انقلاب فرانسه نوشته فیلیس کورزین کتاب جامعی است که میتواند این دوران را برای خوانندهی علاقهمند به تصویر بکشد.
درباره کتاب انقلاب فرانسه
کتاب انقلاب فرانسه اولین بار سال 1995 منتشر شد. این کتاب را آن زمان انتشارات لیوسنت منتشر کرد.فلیس کورزین در این کتاب به تاریخ فرانسه از ماه می 1788 تا نوامبر 1799 پرداخته است؛ یعنی زمانیکه لوئی شانزدهم، پادشاه وقت فرانسه پارلمانها را تعطیل کرد تا زمانیکه ناپلئون بناپارت به قدرت رسید.
نویسنده در آغاز کتاب تمام وقایع این دوران را به صورت گاهشمار آورده است. این فهرست که به صورت روزشمار و با جزئیات، انقلاب فرانسه را معرفی میکند به خواننده این امکان را میدهد که تنها با مطالعهی شش، هفت صفحه به آشنایی خوبی با انقلاب فرانسه دست پیدا کند.
کورزین پیشگفتار خلاصهای برای کتابش نوشته است که در آن ذهن خواننده را برای مواجهه با انقلابی آماده میکند که مانند همهی حرکات انقلابی دیگر، ابتدا با انگیزههای والا و با هدف دستیابی به زندگی بهتر برای همهی انسانها آغاز شد، اما سرنوشتی متفاوت پیدا کرد و به طرز ترسناک و ناخوشایندی به خشونت کشیده شد.
کورزین در کتاب انقلاب فرانسه، دلایل و ریشههای وقوع انقلاب ریشههای انقلاب فرانسه شروع کرده و در 9 فصل این دوران را توصیف کرده است.
عنوان فصلهای کتاب به شرح زیر است:
1-ریشههای انقلاب
2-طوفانی در راه
3- آغاز انقلاب
4- باستیل و تابستان خشونتآمیز
5- ایجاد ملتی جدید
6- جنگ پردامنه و انقلاب تازه
7- پایان سلطنت، آغاز دوره وحشت
8- حکومت وحشت
9- سالهای پایانی
کورزین در پسگفتار کتاب انقلاب فرانسه به بررسی تحلیلی نتایج این دورهی تاریخی پرداخته است.
نویسنده در پایان کتاب، منابعی را معرفی کرده است تا خوانندهی علاقهمند بتواند به جزئیات بیشتری دربارهی این رویداد تاریخی بسیار مهم و اثرگذار دست پیدا کند.
در بخشی از کتاب انقلاب فرانسه میخوانیم
در شب نهم اوت، نمایندگان انجمن انقلابی به تالار شهر رسیدند و بر خلاف قانون اداره شهر را به دست گرفتند، کُمون پاریس را منحل کردند و کمون انقلابی خود را جایگزین آن نمودند. برخلاف حقوقدانان و سوداپیشگان طبقه متوسط که کمون را تشکیل داده بودند، کمون انقلابی عمدتا از پیشهورانی تشکیل میشد که نمایندگان راستین سان کولوتها بودند.
شب نهم اوت در پاریس داغ، تقریبا استوایی، اضطرابی سنگین حاکم بود. در تویلری، تمام پنجرهها بازبود و کاخ در نور شمعها میدرخشید.شاه و خانواده اش در آپارتمانهای سلطنتی در طبقه دوم گرد آمده بودند.
در بقیه قسمتهای کاخ، نهصد نگهبان سویسی کاملا وفادار شاه برای دفاع آماده میشدند. در حیاط جلوی کاخ، حدود دو هزار گارد ملی اماده حفاظت از تویلری بودند، اما افراد گارد با شهروندان احساس همدلی داشتند.
پییر لویی رودِرِه، نماینده استان پاریس، همراه خانواده سلطنتی بود. درست به هنگام طلوع، آنها باخبر شدند که جمعیت انبوهی در مناطق شهر دارند گرد میآیند. رودره، با توجه به این که هیچکس نبود از شاه حفاظت کند به شاه و خانوادهاش اصرار کرد که در محل جلسات قانونگذاری در مانژ، که در آن طرف باغ بود، پناه بگیرند. رودره تقاضا کرد: «اعلیحضرت یک لحظه را هم نباید از دست بدهند... برای دفاع از کاخ افراد کافی وجود ندارد.» شاه مردد بود. باید تسلیم میشد و از سلطنت دست میکشید، یا برای آن میجنگید؟ ماری آنتوانت میخواست بجنگد و به رودره یادآور شد که کاخ پر از افراد مصمم و وفادار است. رودره با لحنی جدی پاسخ داد:«مادام، تمام پاریس در حال حرکت است.»
سرانجام شاه به خروج راضی شد و او و خانوادهاش تا مانژ اسکورت شدند. رمانیکه شاه برای آخرین بار از باغ میگذشت، این جمله به گوشش خورد:«امسال برگها دارند زود میریزند.»
وارد مانژ که شدند، در اتاق کوچکی که برای گزارشگران مذاکرات مجلس در نظر گرفته شده بود جا داده شدند. فویانها و دیگر نمایندگان غایب بودند؛ از ترس اراذل و اوباش گریخته بودند. اکثر آنها دیگر هیچگاه به خدمت بازنگشتند.
مطالب مرتبط:
بررسی رمان خارجی ماه پنهان است
رمان خارجی کتاب تابوتهای دستساز
نقد و بررسی کتاب به درون آب
منبع: فیدیبو