علائم اسیدوز متابولیک و درمان آن چیست؟
بدن سالم تعادل حیاتی بین اسیدها و بازهای خون را حفظ می کند. اما هنگامی که بدن شروع به تولید اسید بیش از حد در مایعات بدن خود می کند، همه چیز از کنترل خارج می شود. اسیدوز متابولیک زمانی اتفاق می افتد که بدن اسید بیش از حد تولید کند.
اسیدوز متابولیک چیست؟
تعریف اسیدوز اسیدوز متابولیک را به عنوان تجمع اسید در بدن مشخص می کند. عدم تعادل می تواند به دلیل سه سناریو احتمالی باشد:
- زمانی که بدن از شر اسید کافی خلاص نمی شود
- زمانی که بدن بیش از حد اسید تولید می کند
- وقتی بدن باز کافی برای خنثی کردن اسید ندارد
این وضعیت معمولاً زمانی رخ می دهد که کلیه ها به درستی کار نمی کنند. این می تواند یک بیماری خفیف باشد، اما اگر درمان نشود، می تواند به دوره های شدید تبدیل شود که می تواند زندگی را تهدید کند.
علل اسیدوز متابولیک
اسیدوز متابولیک می تواند انواع مختلفی داشته باشد. هر نوع با علت متفاوتی تغذیه می شود. این شامل:
1. کتواسیدوزتولید کنترل نشده کتون در بدن یکی از دلایل کتواسیدوز است. زمانی که بدن شروع به سوزاندن چربی ها به جای کربوهیدرات ها می کند، کتون ها در بدن تولید می شوند. تولید بیش از حد کتون باعث اسیدی شدن خون می شود. دیابت درمان نشده، اعتیاد به الکل و گرسنگی دلایل اصلی تولید کتون هستند.
2. اسیدوز لاکتیک
وقتی بدن اکسیژن کافی برای استفاده نداشته باشد، شروع به تولید اسید لاکتیک بیشتری می کند. غلظت بالاتر اسید لاکتیک در بدن خون را اسیدی می کند. این شکل معمولاً با یک ورزش شدید، شرایط پزشکی زمینهای، دارو یا مسمومیت ایجاد میشود.
3. اسیدوز توبولار کلیهکلیه ها مسئول تصفیه خون و دفع سموم از طریق ادرار هستند. اما بیماری های کلیوی و عفونت ها می توانند کلیه ها را از کار بیاندازند. اختلال در عملکرد سیستم ایمنی و اختلالات ژنتیکی نیز می تواند به کلیه ها آسیب برساند و منجر به تجمع اسید در خون شود.
4. اسیدوز هیپرکلرمیکهنگامی که بدن بیش از حد بی کربنات سدیم را از بدن دفع می کند، اسیدهای موجود در بدن را خنثی نمی کند. این می تواند در هنگام اسهال شدید، سوء مصرف ملین ها و در افرادی که مشکلات کلیوی دارند اتفاق بیفتد.
علائم و نشانه های اسیدوز متابولیک
هنگامی که تعادل
pH خون شروع به کاهش به زیر علامت طبیعی 7.35 می کند، بدن شروع به تجربه تغییرات می کند. اگرچه علائم ممکن است متفاوت باشد، شایع ترین علائم اسیدوز متابولیک عبارتند از:
- تنفس سریع و سریع
- ضربان قلب تند
- سردرد
- گیجی
- ضعف
- خستگی
- از دست دادن اشتها
- تهوع و استفراغ
- تحریک پذیری
- تنفس با بوی میوه [کتواسیدوز دیابتی]
عوامل خطر برای اسیدوز متابولیک
برخی از افراد بیشتر از دیگران در معرض خطر اسیدوز متابولیک هستند. خطر این بیماری در موارد زیر بیشتر است:
- مصرف یک رژیم غذایی پرچرب و کم کربوهیدرات
- نارسایی کلیه
- چاقی و اضافه وزن
- کم آبی بدن
- سوء مصرف آسپرین یا متانول
- دیابت
- مسمومیت با مونوکسید کربن
درمان اسیدوز متابولیک
درمان اسیدوز متابولیک به علت اسیدوز متابولیک بستگی دارد. درمان به طور معمول حول کاهش علائم ناشی از شرایط پزشکی زمینه ای است.
درمان اسیدوز متابولیک معمولاً به سه روش انجام می شود:
به دفع اسیدهای اضافی کمک می کند
تزریق یک پایه برای متعادل کردن اسیدیته خون
کمک به بدن برای توقف تولید اسید
درمان های اصلی اسیدوز متابولیک عبارتند از:
1. جبران تنفسیهنگامی که آزمایش گاز خون شریانی سطوح بالای دی اکسید کربن را در خون نشان می دهد، یک طرح درمانی که می تواند شامل داروهای گشادکننده برونش، داروهای استروئیدی، پشتیبانی از اکسیژن، قرار دادن دستگاه تنفس مصنوعی، استفاده از دستگاه تنفس و درمان ترک سیگار باشد. در نظر گرفته شده.
2. درمان دیابت
کتواسیدوز یا اسیدوز متابولیک ناشی از دیابت که به نام کتواسیدوز دیابتی نیز شناخته می شود، سطوح بالای قند خون را در خون نشان می دهد. این منجر به تولید بیشتر کتون هایی می شود که خون را اسیدی می کنند. برنامه درمانی شامل متعادل کردن سطح قند خون و توقف تولید کتون است. این کار با تزریق انسولین، داروهای دیابت، مایعات و بازگرداندن تعادل الکترولیت ها انجام می شود.
همچنین برای درمان دیابت می توانید به مراکز درمان قطعی دیابت در شیراز مراچعه نمایید.
3. تزریق IV بی کربنات سدیمبی کربنات سدیم یک پایه قوی است. افزودن یک پایه به خون سطح اسید بالا را کاهش می دهد. انفوزیون داخل وریدی بی کربنات سدیم یک برنامه درمانی فعال برای اسیدوز هیپرکلرمیک و اسیدوز توبولار کلیوی در نظر گرفته می شود که در آن بدن به دلیل اسهال، استفراغ و شرایط کلیوی، پایه بی کربنات خود را از دست می دهد.
4. همودیالیزدیالیز کلیه یک درمان قوی برای بیماری جدی کلیه و نارسایی کلیه است. سطح بالای اوره در خون نشانه محتوای اسید بالا است. دیالیز به عنوان کلیه های مصنوعی عمل می کند که به حذف اسیدهای انباشته شده و سایر مواد زائد از خون کمک می کند. پزشکان همچنین ممکن است دیالیز صفاقی را در نظر بگیرند که در آن از محلولی در داخل بدن برای جذب مواد زائد استفاده می شود.
5. اینوتروپ هااستفاده از اینوتروپ ها، داروهایی که به ترتیب ضربان یا انقباض عضلات قلب را با قدرت بیشتر یا کمتر تنظیم می کنند، و سایر داروهای قلبی که می توانند فشار خون و عملکرد قلب را کنترل کنند، می توانند به درمان اسیدوز متابولیک کمک کنند. این داروها باعث بهبود جریان اکسیژن در بدن و کاهش سطح اسید خون می شوند.
6. سم زداییاسیدوز متابولیک ناشی از سوء مصرف الکل یا مسمومیت دارویی از طریق سم زدایی درمان می شود. همودیالیز ممکن است به عنوان یک تکنیک حمایتی مورد استفاده قرار گیرد.
نتیجه گیریاسیدوز متابولیک وضعیتی است که با افزایش سطح اسید در خون مشخص می شود. علل اسیدوز به سه موقعیت مرتبط است. بدن نمی تواند از شر اسید خلاص شود، اسید بیش از حد تولید می کند یا بازهای کافی برای خنثی کردن اسیدها را ندارد که منجر به علائم اسیدوز متابولیک مانند تنفس سریع، ضعف و خستگی می شود. بسته به علت و علائم، یک برنامه درمان اسیدوز متابولیک دنبال می شود. در حالی که برخی افراد به طور کامل از همان وضعیت بهبود می یابند، اسیدوز متابولیک شدید می تواند منجر به نارسایی کلیه و شوک شود و حتی می تواند کشنده باشد. بنابراین، درمان مناسب و سریع کلید بهبودی سریع و موثر را در اختیار دارد.