آشنایی با گل پیچ کلماتیس و شرایط پرورش آن
اطلاعات تکميلی
نام انگلیسی : CLEMATIS
خانواده : RANUNCULACEAE – آلاله
بومی : شرق آسیا
اسم علمی: Clematis
درجهبندی کاشت: آسان
نور: زیاد
آبیاری: متوسط
عمق خاک برای کاشت: دو برابر قطر بزرگترین بذر
فصل کاشت: بهار
این پیچ زیبا حدوداً از اواسط آذرماه تا اواخر اسفند، گلهای سفید زنگوله مانند با بویی شبیه لیمو تولید میکند. کلماتیس « Jingle Bells» یک گونه عالی از خانواده گیاهان بالا رونده و همیشه سبز «Clematis cirrhosa» میباشد. گونه دیگر ازین خانواده کلماتیس Freckles است که دارای گلهایی خرمایی رنگ و ابلق میباشد.
کلماتیسها در شکل، اندازه ورنگ گل، فصل شکوفایی گلها، ارتفاع و پهنای تاج، متنوع و گوناگون هستند. قطرگلهای اغلب نمونههای دورگه، ۱۰ الی ۲۵ سانتیمتر بوده و به تعداد فراوان، مثلاً حدود ۱۰۰عدد طی یک فصل بر روی گیاه شکوفا مییشوند ؛ و بیشتر نمونههای معمولی و غیر دورگه، گلهایی به قطر ۲الی ۸ سانتیمتر و با شکلهایی متنوع و متفاوت دارند.
تقسیم بندی کلماتیسها بر اساس اندازه گل:
۱- کلماتیسهای گل درشت(Large-Flowered Clematis) :
که این نوع کلماتیسها بر اساس فصل گلدهی به دو گروه تقسیم شدهاند:
الف- زودگل دهنده (Early Flowering) که اکثراً از اوایل بهار الی اوایل تابستان، بر روی شاخههای حاصل از رشد سال قبل (شاخههای یک ساله)گلدهی دارند، همانند C. montanaوC. alpina،
ب- دیر گلدهنده(Late Flowering) که گلهای آنان، اواسط تابستان تا اوایل پائیز، بر روی شاخههای حاصل از رشد فصل شکوفا میشوند، همانند. C. integrifoli
۲-کلماتیس های گل ریز(Small-Flowered Clematis) :
این نوع کلماتیسها نیز، بر اساس زمان گلدهی به دو گروه تقسیم میشوند:
الف- زود گل دهنده(Early Flowering) که گلهایشان اواسط زمستان شکوفا میشوند. از این گروه میتوان به کلماتیسهای همیشه سبز همانندC. armandii,C. cirrhosa و دورگههای آنان اشاره نمود و
ب- دیر گلدهنده (Late flowering) که اعضاء این گروه نیز، بر اساس زمان گلدهی به سه گروه تقسیم میشوند:
۱-اواسط تابستان به بعد، همانند C. viticella و دورگههای آن
۲-اواسط تابستان تا اوایل پائیز، همانند C. tangutica و دو رگههای آن
۳-اواخر تابستان به بعد، همانند C. texensis و دو رگههای آن
تقسیم بندی کلماتیسها بر اساس زمان گلدهی
در این تقسیمبندی، کلماتیسها را در ۱۲ گروه قرار میدهند:
گروه ۱- کلماتیسهای همیشه سبز، گروه ۲- کلماتیسهای آلپینا ، گروه ۳- کلماتیسهای ماکروپتالا، گروه ۴- کلماتیسهای گروه مونتانا، گروه ۵- کلماتیسهای گروه راکِری، گروه ۶- کلماتیسهای زود گلدهنده، با گلهای درشت، گروه ۷- کلماتیسهای دیر گلدهنده، با گلهای درشت، گروه ۸- کلماتیسهای علفی، گروه ۹- کلماتیسهای گروه ویتیسلا، گروه ۱۰- کلماتیسهای گروه تِکزِنسیس، گروه ۱۱- کلماتیسهای گروه اُرینتالیس، گروه ۱۲- کلماتیسهای دیر گلدهنده.
اکثر گلهای کلماتیس دارای بو می باشند اما هیچ یک از گونه های آن به شدت عطرآگین نیستند. با اینکه رایحۀ این گلها زیاد قوی نیست اما حجم بالای گلهای موجود بر روی گیاه باعث ایجاد فضایی آکنده از عطر و بو در محیط می شوند.
شرایط پرورش کلماتیس
خاک و کود مورد نیاز کلماتیس :
کلماتیسها در خاک معمولی باغ و باغچه رشد میکنند اما باید در نظر داشت که این گیاه به خاکی اندکی قلیایی نیاز دارد. اگر از خاک باغچه استفاده میکنید میتوانید با افزودن کمی گچ آن را قلیایی کنید. در سالهای اولیه رشد کلماتیس، بخصوص اگر در هنگام کاشت، خاک به خوبی آماده شده باشد، احتیاج چندانی به مصرف کود نیست. اما ممکن است بعد از گذشت چند سال شاهد کاهش رشد گیاه و بخصوص کم شدن میزان گلدهی آنها شویم. دلیل این امر این است که در طول این سالها گیاه مواد غذایی موجود در خاک و در اطراف ریشهی خود را استفاده کرده است.
تعداد دفعات کوددهی بستگی به وضعیت خاک و گیاه دارد. اگر خاک بستر کاشت گیاه به خوبی تهیه شده باشد و هنگام کاشت از کودهای دیر تجزیه شونده و یا کمپوست استفاده شود در اولین بهار احتیاجی به کود نخواهد بود.کودهایی با نسبت ۲۰:۲۰:۲۰ و به میزان ۲۲۵ گرم برای هر گیاه کلمانتیس توصیه میشود. برای کمک به گلدهی میتوان هر دو یا سه هفته یک بار از کود فسفر به تنهایی استفاده کرد. اگر همراه با فسفر به اندازه نوک قاشق چایخوری از کود آهن نیز استفاده کنید شاهد تیره شدن رنگ سبز برگها و تغذیه بهتر گیاه خواهید شد.
میزان آبیاری گل کلماتیس :
دفعات آبیاری با توجه به آب و هوای محل کاشت، فصل سال، بافت خاک و میزان نیاز رطوبتی گیاه تعیین میشود. گرچه اکثر کلماتیسها میتوانند گرمای هوا را تا حد زیادی تحمل نمایند، اما در برابر خشکی خاک و کم آبی طولانی مدت، دوام نمیآورند.
با اینکه کلماتیسها خواهان خاکهای مرطوب هستند، اما در خاکهای بسیار مرطوب و خیس بعد از مدتی دچار مشکل پوسیدگی ریشه میشوند. بنابراین کلماتیسها را در خاکی بکارید که از زهکش خوبی برخوردار باشد و آب را در خود نگه ندارد.
نورمناسب برای گیاه کلماتیس :
حداقل نیاز کلماتیس به نور مستقیم آفتاب ۶ ساعت در روز است و تمام انواع کلماتیسها آفتاب صبح را ترجیح میدهند. در مناطق بسیار گرم بهتر است که در زیر سایه قرار بگیرند.
تغذیه
در فصل خواب گیاه باید توجه کنید که از کود های کند رها شونده در پای گیاه استفاده کنید تا به مرور و نم نم در فصل رشد آزاد شوند. کود هایی که در فصل خواب بهتر است استفاده شوند ، کود های حاوی فسفر و پتاس به میزان بالا هستند تا در طول فصل بهار گل های درشت و زیادی را بدهد.
نحوه تکثیر کالماتیس :
گلدانی را که قطر دهانه آن حداقل حدود ۱۰ سانتیمتر است را انتخاب کنید. گلدان باید حتما دارای زهکش باشد. میتوانید منافذ زیر گلدان را با چند تکه سنگ کوچک جهت زهکش بهتر بپوشانید. گلدان را با خاکی شامل ۵۰ درصد خاک برگ و ۵۰ درصد پیت ماس و مقدار کمی شن ریز، پر کنید. توجه داشته باشید خاک و محیط کاشت استریل باشند. برای هر گلدان ۱۰ تا ۱۲ عدد بذر را روی سطح مخلوط پخش کنید و سپس روی آنها را به اندازه نیم سانتیمتر با استفاده از همین مخلوط بپوشانید و با کف دست بر روی آن کمی فشار وارد کنید. بعد از آنکه گلدان را آبیاری کردید میتوانید روی سطح آن را با ماسه و یا پرلیت بپوشانید. در دوران جوانهزنی رطوبت مورد نیاز بذرها را به طور منظم تامین کنید. برای نگهداری رطوبت اطراف بذرها میتوانید گلدان را داخل کیسهی پلاستیکی قرار داده و درب آن را ببندید.به محض مشاهده اولین جوانهها گلدان را به مکانی پر نور ولی بدور از نور مستقیم آفتاب منتقل کنید. درب کیسه پلاستیکی را باز کنید تا هوا جریان پیدا کند.
تکثیر از طریق بذر
گلدانی را که قطر دهانه آن حداقل حدود 10 سانتیمتر است را انتخاب کنید. گلدان باید حتما دارای زهکش باشد. میتوانید منافذ زیر گلدان را با چند تکه سنگ کوچک جهت زهکش بهتر بپوشانید. گلدان را با خاکی شامل 50 درصد خاک برگ و 50 درصد پیت ماس و مقدار کمی شن ریز، پر کنید. توجه داشته باشید خاک و محیط کاشت استریل باشند. برای هر گلدان 10 تا 12 عدد بذر را روی سطح مخلوط پخش کنید و سپس روی آنها را به اندازه نیم سانتیمتر با استفاده از همین مخلوط بپوشانید و با کف دست بر روی آن کمی ف
شار وارد کنید. بعد از آنکه گلدان را آبیاری کردید میتوانید روی سطح آن را با ماسه و یا پرلیت بپوشانید. در دوران جوانهزنی رطوبت مورد نیاز بذرها را به طور منظم تامین کنید. برای نگهداری رطوبت اطراف بذرها میتوانید گلدان را داخل کیسهی پلاستیکی قرار داده و درب آن را ببندید.
به محض مشاهده اولین جوانهها گلدان را به مکانی پر نور ولی بدور از نور مستقیم آفتاب منتقل کنید. درب کیسه پلاستیکی را باز کنید تا هوا جریان پیدا کند.
هرس کلماتیس
هرس کلماتیس کاری است حرفه ای که نیازمند تخصص می باشد. به این منظور باید از زمان دقیق گلدهی کلماتیس خود مطلع باشید و بسته به آن گیاه را هرس کنید. دسته ی اول گلهایی که در اول بهار در می آیند ، پس از اتمام گلدهی تا 30 سانتی متر هرس کنید تا زمان کافی برای شاخه دادن دوباره و گل دادن در انتهای تابستان را داشته باشد.
دسته ی بعدی گل هایی هستند که اواخر بهار گل می دهند باید آن ها را اول بهار یا در اسفند ماه هرس سبک کرد. دسته ی بعدی که در تابستان گل می دهند باید در اسفند ماه تا 30 سانتی متر هرس سنگین کرد. اگر این گیاه را کلا هرس نکنید با گذشت زمان گل ها بالاتر می روند و شاخه ها در هم می روند و شاخه های خشک سال های قبل هم باقی می ماند و نمای زشتی را پدید می آورد.
بیماری قارچی در گیاه کلماتیس :
یکی از مشکلاتی که ممکن است گیاه کلماتیس شما دچارش شود فعالیت قارچها است. در صورت مشاهده هر گونه آلودگی قارچی باید سریعا با آن مبارزه کرد. ایجاد تهویه هوا و پاکیزه نگه داشتن محیط نگهداری گلدانهای حاوی گیاه درصد خطر آلودگی گیاهان به قارچها کاهش پیدا میکند، اما کاملا آن را از بین نمیبرد بنابراین گاهی مصرف سموم قارچکش ضروری است.برای نتیجهگیری بهتر از دو نوع سم قارچکش سیستماتیک استفاده کنید. در صورت مشاهده اولین علائم فعالیت قارچها در ۲۴ ساعت اول ، ابتدا یکی از دو نوع سم سیستماتیک را بکار برید. یک یا دو روز صبر کنید و سپس در صورت نیاز با نوع دوم از سم سیستماتیک که تهیه کردهاید گیاهان را سمپاشی کنید. برای تقویت گیاه در طی مدت زمانی که علیه قارچها مبارزه میکنید، استفاده از کودهای مایع پیشنهاد میشود تا قدرت رشد تازه بیابند. در صورتی که گیاه ضعیف است غلظت سموم را نصف آنچه که برای گیاهان معمولی بکار میبرید مصرف کنید.
موضوع : آشنایی با گل پیچ کلماتیس و شرایط پرورش آن
مطالب مرتبط :
آشنایی با گیاه آنمون یا شقایق نعمانی و نحوه نگهداری آن
معرفی گل آماریلیس
گل مارانتا، گل آپارتماني
نگهداری و پرورش گل ربوتیا
نگهداری و پرورش گل رز آبشار طلایی
دانستنیهای پرورش کاکتوس
پرورش و نگهداری از گل فیلودندرون یا گوش گرگی