آشنایی با فیروزه کوبی هنر سنگ و فلز
فیروزه کوبی هنری است که با خلق لایه ای از تکه های کوچک سنگ فیروزه بر سطح بدنه اشیا فلزی و زیورآلات نمونه های بسیار باارزشی را ساخته و پرداخته می نماید.
فیروزه کوبی در ایران به گونه ای که امروز کار می شود، جزء هنرهای معاصر یک صد سال اخیر است، اما مانند دیگر هنرهای موجود دارای پیشینه ای کهن می باشد. تکنیک کنار هم قرار دادن خرده سنگ ها و موزائیک های رنگی نه تنها در ایران، بلکه در جهان قدمتی دیرینه دارد. در این هنر این نبوغ هنرمند است که با جایگزینی عناصر کاربردی خود می تواند طرحی نو را ایجاد کند. فیروزه کوبی به طور کلی در تزئین سطح فلزاتی چون طلا، نقره، مس و برنج در قالب ظروف و زیورآلات سنتی به کار برده می شود.
این هنر در حال حاضر تنها در اصفهان انجام می گیرد. استادکار زیرساخت را متناسب با چگونگی طرح، می سازد، به گونه ای که اطراف قسمتی که فیروزه در آن چسبانده می شود دو تا سه میلی متر برجسته است. خرده سنگ های فیروزه بعد از دانه بندی و جدا سازی ضایعات به صورت یکنواخت بر روی سطح بدنه کنار هم چیده می شود، به طوری که کمترین فاصله بین دانه ها وجود داشته باشد. به همین منظور بدنه فلزی به وسیله مشعل تا دمای سی درجه گرم شده و روی آن پودر لاک پاشیده می شود.
در مرحله بعد پودر به سرعت ذوب شده و سطح کار را می پوشاند. در ادامه مجددا بدنه گرم شده و سنگ های فیروزه قسمت به قسمت روی لاک ذوب شده چیده می شود. سپس، روی قسمت فیروزه کوب لایه ای از پودر لاک پاشیده شده و گرما داده می شود تا خلل و فرج سطح کار پر شود. در نهایت سطح فلزی و سطح فیروزه کوب هر دو پرداخت می شود. قسمت فیروزه کوبی شده به وسیله روغن زیتون پولیش می گردد تا براق و درخشان شود. یکنواختی سطح فیروزه کوبی شده از جمله معیارهای یک کار باکیفیت می باشد. رنگ آبی سنگ های فیروزه و نداشتن ته رنگ سبز و رنگ پریدگی از دیگر مواردی است که بر ارزش هنری کار می افزاید.
مطالب مرتبط:
سیرتحول بته جقه درقالی ایران
آشنایی با هنر گچ بری
کاربرد پتینه روی سفال
نکات انتخاب بهترین مداد رنگی
منبت کاری برجسته چیست؟
منبع: پرسیس آرت