معرفی سنگ لابرادوریت و خواص آن
سنگ مورد بحث، سنگ ماه است که در اصطلاح "لابرادوریت Labradorite" نامیده می‌شود. با این وجود از نظر کانی، سنگ قمر واقعی نیست و عنوان مزبور نیز دلیل بر اصل بودن آن نمی‌شود.سنگ قمر حقیقی با توجه به ماهیت متنوع آن از زمره سنگ‌های "اورتوکلاس فلداسپار Orthoclase Feldspor " محسوب می‌شود و در واقع عضوی از این مجموعه به شمار می‌آید. تفاوت لابرادوریت واقعی و"اورتوکلاس" روشن نیست، از این رو میان جواهرشناسان درباره آن اختلاف نظر وجود دارد، به طوری که برخی صرف‌نظر از شهرت آن، کاربرد عنوان مذکور را نادرست می‌پندارند.
تاریخچه و روایت‌های داستانی
"اورتوکلاس"سنگ قمر اصلی، سنگی با تراش "کابوشن Cabochon" شفاف یا نیمه شفافی است که در آن تلألو و پرتو مواج آبی و سفید رنگی مشاهده می‌شود و بیشتر به رنگ‌های سفید، خاکستری، قهوه‌ای و نارنجی است. نمونه‌هایی از این سنگ را می‌توان در قالب کابوشن‌هایی به شکل ماه یافت.علاقه‌مندان به استفاده از این سنگ، در مشرق زمین، معتقدند که وجود آن پربرکت بوده و خوش‌شانسی به همراه می‌آورد و به افراد قدرت پیش‌بینی می‌بخشد. سنگ قمر مذکور مانند "الکساندریتALexandrite "، پس از مروارید، سنگ تولید ماه ژوئن محسوب می‌شود.۱۵ سال قبل، سنگ قمر جدیدی وارد بازار شد. این سنگ در جنوب هند واقع در مکان حفرشده‌ای میان کشتزارهای برنج کشف شد. (سنگ‌های قمر "اورتوکلاس" در سریلانکا، هند، برمه و دیگر کشورها یافت می‌شوند)در علم شیمی عنوان "لابرادوریت فلداسپار" نام مناسبی برای این سنگ است که به رنگ آبی براق دیده می‌شود، در عین حال، برخی از آنها با داشتن رنگ‌های متنوع، مانند رنگین‌کمان به نظر می‌رسند.دکتر "هنری هینی Herry Hanni "، یکی از متخصصان موسسه جواهرشناسی سوییس (SSEF) در "باسل Basel" ، ارایه مقالاتی در این زمینه، معتقد است که این گونه سنگ‌ها، "لابرادوریت" واقعی نیستند، زیرا نور مواج موجود در آن ناشی از انعکاسی نیست که در این سنگ وجود دارد.سنگ قمر "لابرادوریت"، تحت تاثیر انعکاس نور حاصل از صفحات دوگانه‌ای قرار دارد که به عنوان پدیده عمومی "اپتی کال Optical" ، در ارتباط با اکثر لابرادوریت‌های شفاف و نیمه شفاف، شناخته می‌شود. همین پدیده موجب می‌شود که "لابرادوریت‌های" نیمه شفاف رنگین کمانی و "اوپاک‌های Opaoue " رنگارنگ فنلاند به وجود آیند. از مدل هایی رنگین کمانی و همچنین "لابرادوریت‌های" سنتی "لابرادور Labrador "، برای تزیین پیشخوان‌ها و یا به عنوان تابلوهای دیواری استفاده می‌شود، رنگ خاکستری تیره این سنگ نیز تحت تأثیر اجزایی به وجود می‌آید که در اصطلاح "ایلمنایت Ilmenite" ، نامیده می‌شود.سنگ قمر لابرادوریت حاوی عنصر "ایلمنایت" نیست بلکه به علت رنگ تیره خود به سنگ قمر "ارتوکلاس" Orthoclase شباهت دارند. در چنین شرایطی موضوع در نظر ما مبهم جلوه می‌کند. این گونه ظاهراً شبیه به سنگ قمر است اما رنگ لابرادوریت را دارد.از نظر"هینی Hanni" ، مردمی که به عنوان سنگ قمر "لابرادوریت" یا سنگ قمر رنگین کمانی به کار می‌برند، نظرشان معطوف به "امرالد قرمزRedemerald" است.توافق عمومی و تاریخی بر سر اصطلاح "سنگ ماه" تنها در معنای "ارتوکلاس" آن وجود دارد. از این‌رو لابرادوریت "سنگ ماه" نیست."سنگ ماه" از دید جواهرشناختی، در مقایسه با "لابرادوریت" از شاخص انکسار نور و جاذبه کم‌تری برخوردار است. آبی و سفید تنها رنگ‌های یک سنگ ماه و شفاف است. در نتیجه این سنگ به رنگ زرد، نارنجی‌و زرشکی دیده نمی‌شود.از طرف دیگر "لابرادوریت" یک "فلداسپار" "کلسیم سدیم" است که با ایجاد رنگ‌های رنگین کمانی، "اسپکترولیت "Spectrolite نیز نامیده می‌شود. رنگ‌های مزبور تحت تأثیر ورود و انکسار نور حاصل از "پراش lamellar "،"لابرادوریت" (همانندسطحی صاف) به وجود می‌آیند، از این رو "پراکنش" عناصر "آلبیت Albite" در آن تأثیر ندارد. "لابرادوریت" در مقایسه با سنگ ماه "ارتوکلاس" از SG, RI بیش‌تری برخوردار است.بین سنگ ماه و لابرادوریت از نظر ترکیب، ماهیت و دلیل تأثیر نور، تفاوت‌هایی وجود دارد. دلیلی وجود ندارد که لابرادوریت را یک سنگ ماه به شمار آوریم. این اقدام کاری نادرست بوده و موجبات سردرگمی افراد را فراهم می‌کند.
کیفیت
از نظر "مانونیکانی Manu Nchani" ، یکی از مسوولان کالیفرنیا، یافتن سنگ ماه واقعی رنگین کمانی آبی بسیار دشوار است. برای نمونه‌های بیضی شکل، کیفیت عامل مهمی به شمار می‌آید. با توجه به این موضوع نقش عناصر موجود در سنگ بر کیفیت آن بسیار تأثیرگذار است، زیرا عامل مهمی در شکل‌دهی رنگین کمان محسوب می‌شود. به این معنا که اجزای سنگ، نور را شکسته و طیفی از رنگ را به وجود می‌آورد. هر چه میزان این عناصر بیشتر باشد، رنگین کمان یا طیف ایجاد شده، جلوه بیش‌تری خواهد داشت، در نتیجه، اجزای کم‌تر، بیانگر محدودتر بودن قلمروی رنگ است. هنگامی که سنگ آبی است، زیبا و گیراتر، شفاف و نیمه شفاف یا بسیار درخشان جلوه‌گر می‌شود.
تنوع رنگ
مشهورترین و دوست‌داشتنی‌ترین رنگ از نظر طراحی آبی سیر است. درگذشته این رنگ استفاده درمانی داشته است. هم اکنون نیز در پلاتینوم و الماس از آن بهره گرفته می‌شود.در اولین گزارش که از این سنگ در سال ۱۹۶۰ ارایه شد سنگ ماه رنگین کمانی به علت شفافیت و درخشش حاصل از چندرنگ بودن آن، به اشتباه "اوپال واتر Water Opal" ، نامیده شده است. در عین حال که وجودماده‌ای در کابوشن‌های شفاف می‌تواند یک یا دو رنگ را ایجاد کند، نمونه‌های نیمه شفاف نیز می‌توانند با داشتن رنگ‌های متفاوت و چشمگیر درخور توجه باشند.
بهبود کیفی
معمولاً روش خاصی برای تغییر رنگ یا میزان شفافیت سنگ قمر لابرادوریت وجود ندارد.
قیمت‌گذاری
کمیاب بودن این سنگ می‌تواند نقش مهمی در امر قیمت‌گذاری ایفا کند. نمونه‌های mm ۹. ۷ و mm ۱۰. ۸ یا CTS ۳ )قیراطی(از زمره سنگ‌های بی‌نظیر محسوب می‌شوند و قیمت بیش‌تری دارند. قیمت سنگ‌هایی با وزنی بیش از CTS ۵ قیراطی ، حداقل ۱۰۰ دلار و کم‌تر از ۵ قیراط ۴۵ تا ۱۰۰ دلار تعیین شده است.
دقت و تمیزی
درجه سختی سنگ قمر رنگین کمان آبی "لابرادوریت" ۵/۶ ـ۶ است که تا حدودی کاربرد آن را آسان می‌کند. اما بعضی از طراحان جواهرات معتقد است که محکم بودن این سنگ، نشانه استحکام و دوام آن است.در واقع، با داشتن نظری به تاریخ درمی‌یابیم که مقادیر قابل توجهی از این سنگ یعنی سنگ ماه "اورتوکلاس" (با همین درجه سختی) در دوران ویکتوریا در ساخت جواهرات، مورد استفاده قرار گرفته است و امروزه نیز شاهد این گونه نمونه‌ها با کیفیتی مطلوب هستیم.به گفته سنگ‌شناسان تمیز کردن این سنگ دشوار نیست و می‌توان از آب یا هر نوع محلول پاک‌کننده ماورای صوت استفاده کرد. با این وجود، گوهر مزبور، سنگ نرمی است و با گذشت زمان دچار فرسایش خواهد شد بنابراین اجازه ندهید که با دیگر سنگ‌ها برخورد داشته باشد.
تعمیر و نصب
هر گونه "فلداسپار "Feldspar ، به راحتی ممکن است به وسیله ابزار فلزی مانند وسایل قلم‌زنی، جلادهنده و یا چکش‌های رفت و برگشتی، دچار خراشیدگی شود. بعضی‌ها از چکش پیستونی سود جسته و در نهایت از ابزار قلم‌زنی استفاده می‌کنند.
منبع: سایت زر
مطالب بیشتر:
هنگام خرید طلا و جواهر به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
طراحی جواهر،هنری پول ساز
۵ قطعه جواهر فراموش نشدنی از سراسر جهان
بانک مشاغل برتر