غذاهای مضر و مفید برای بیماران مبتلا به ورم مفاصل
ورم مفاصل به معنای بزرگ شدن و افزایش حجم جایی است که مفصل قرار گرفته است و شایعترین علت این افزایش حجم افزایش مقدار مایع مفصلی است. درد مفاصل معمولا با التهاب همراه است. نقرس، آرتریت، آسیبدیدگی، شکستگی یا جابه جا شدن استخوان، لوپوس و فیبرومیالژیا از عواملی است که باعث درد مفاصل میشود و اگر شما از افرادی هستید که از درد مفاصل رنج میبرید سعی کنید از مواد غذایی خاصی که به التهاب دامن میزند، خودداری کنید.
امروز آثار مفید برخی از غذاها در تسکین و بهبود درد مفاصل، و آثار زیانبار برخی دیگر، به اثبات رسیده است. درست است که غذای ویژه ای برای جلوگیری و درمان تورم مفصلی وجود ندارد ولی رعایت نکات زیر و دقت در تغذیه می تواند بسیار سودمند باشد.
مواد غذایی و ویتامین های مفید برای مفاصل :
میگو و سالمون :
میگو حاوی مقدار زیادی گلوکزآمین است و گلوکزآمین مادهای مناسب برای کاهش التهاب مفاصل میباشد. در ضمن میگو مقدار زیادی سلنیوم داشته و چربی اندکی دارد.
اگر از خوردن میگو امتناع میکنید و طعم آن را دوست ندارید، میتوانید غذای دریایی دیگری را انتخاب کنید. سالمون بهترین منبع تأمین اسیدهای چرب امگا3 است و این اسیدهای چرب در تعدیل وزن بدن، سلامت قلب و البته بهبود سلامتی مفاصل تأثیر بسزایی دارد. چربی موجود در سالمون نه تنها به علت سرشار بودن از اسید چرب امگا 3 فوقالعاده است، بلکه به خاطر نسبت بالای اسید چرب امگا 3 به امگا 6 در آن و محتوی پایین چربیهای اشباعشده، حائز اهمیت است.
گردوي برزيلی (جوز برزيلی):
اين نوع گردو مقادير قابل توجهي سلنيوم دارد. در 3 يا 4 عدد از آنها حدود 270ميكروگرم سلنيوم وجود دارد در حالي كه، 90 گرم ماهی تن فقط 63 ميكروگرم از اين ماده را دارد. مطالعات انجام شده درسال 2005، در دانشگاه كاروليناي شمالي، نشان داد خطر ابتلا به آرتريت در كساني كه ميزان سلنيوم مصرفی آنان زياد بود، در مقايسه با آنهايي كه كمتر از اين ماده دريافت كرده بودند، 40 درصد كمتر بود. كمبود سلنيوم، ممكن است در بروز آرتريت روماتوئيد موثر باشد. اين ماده معدني، به آنتياكسيدانها كمك می كند تا راديكالهاي آزاد زيانبار را از بين ببرند. درضمن عملكرد غده تيروئيد را تنظيم كرده و ميتواند از ابتلا به سرطان جلوگيري كند.
مصرف روزانه 50 تا 200 ميكروگرم سلنيوم توصيه ميشود. اگر اين نوع گردو يا ماهي تن را دوست نداريد، ميتوانيد سلنيوم را از طريق مصرف گوشت گاو يا بوقلمون يا موادغذايي تهيه شده از جوي دوسر تامين كنيد.
ویتامین C :
ویتامینC با کاهش التهابات به بازسازی سلولها کمک می کند . پرتقال سرشار از ویتامین c است اما میزان این ویتامین در فلفل سبز حتی ازمیزان ویتامین C موجود در پرتقال بیشتر است. ویتامین دی ضدالتهاب است و با دریافت آن علاوه برتقویت دستگاه ایمنی، التهاب اندام های بدن ناشی از بیماری، درمان می شود.
بادام :
اگر واقعاً درصدد یافتن راهی برای افزایش سلامت مفاصلتان هستید، بهتر است حتماً بادام مصرف کنید. بادام نیز حاوی اسیدهای چرب امگا 3 است، (همانند سالمون) و از سوی دیگر منبع غنی ویتامین E و منگنز نیز میباشد. دریافت بیشتر منگنز در رژیم غذایی به افزایش تولید گلوکزآمین در بدن منجر میشود. شما حتی میتوانید برای بهره بردن از خواص بادام زمینی و بادام، کره بادامزمینی و کره بادام را نیز در رژیم غذایی خود بگنجانید.
روغن زیتون کاملا طبیعی :
از آنجایی که روغن زیتون بکر در مرحله نخست فشردن زیتون به دست میآید، خواص آنتیاکسیدانی فراوانی دارد و این آنتیاکسیدانها با رادیکالهای آزاد مقابله میکنند. رادیکالهای آزاد باعث افزایش التهابات و درد مفاصل میشوند. روغن زیتون یک چاشنی مناسب است و میتوان از آن برای مزهدار کردن سالاد و انواع سبزیجات پخته نیز استفاده کرد.
از مصرف آجیلها غفلت نکنید :
مصرف روزانه یک مشت از دانهها و مغزهای روغنی برای مقابله با التهاب و درد مفاصل مفید است. این میان وعدههای سالم و مفید سرشار از اسیدهای چرب اشباعنشدهی مونو هستند که یکی از دشمنان قوی التهاب بدن محسوب میشوند. توصیه میکنیم روزانه مقدار کمی بادام و پسته میل کنید. میتوانید این مغزها را به سالادهایتان اضافه کنید که فیبر و پروتئین لازم را همزمان دریافت کنید.
پياز و تره فرنگی :
پياز و ترهفرنگی حاوی كرستين هستند. آنتياكسيدان ميتواند از فعاليت مواد شيميايی كه موجب التهاب می شوند، جلوگيری كند، يعني تقريبا شبيه كاري كه آسپرين و ايبوبروفن انجام می دهند البته هنوز مطالعه در اين زمينه ادامه دارد. اگر نگران بوي بد پياز هستيد، به جاي آن سيب، گوجهفرنگي و كلم مصرف كنيد كه همگي كرستين بالايی دارند. روزانه نصف فنجان از يكي از موادغذايی كه حاوي كرستين فراوان هستند بخوريد.
ویتامین E :
ویتامین E یکی از قوی ترین ضد اکسیدهاست و به نظر می رسد که غشاء سلولها را از صدمات اکسیده شدن حفظ می نماید . در اشخاص بالغ روزانه یک تا دو قرص کافی است . گردو، دیگر آجیل ها و جوانه گندم به قدر کافی ویتامین E دارند ژله یا ژلاتین نیز در سلامت مفاصل بی تاثیر نیست .
خوراکی های مضر برای درد مفاصل:
قندها:
مواد غذایی فرآوری شده باعث تحریک آزادشدن پیامرسانهای التهاب میشوند که سیتوکین نام دارند. برخی از این مواد غذایی شامل نوشابههای گازدار، شکلات، آب نبات و سایر شیرینی جات و تنقلات هستند. قند اضافی در بدن شما همچنین میتواند افزایش وزن و در نتیجه فشار به مفاصل را به دنبال داشته باشد.
نوشیدنی های شیرین :
مصرف این نوشیدنی ها علاوه بر افزایش خطر ابتلا به دیابت و بیماری های قلبی، به دلیل وجود سایتوکین موجود در آنها منجر به انتشار التهاب در بدن می شود. تحقیقات اینطور نشان داده زنانی که روزانه بیش از یک قوطی نوشابه می نوشند، ۶۳ درصد بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به ورم مفاصل هستند.
گلوتن :
افراد مبتلا به بیماری های خود ایمنی از جمله آرتریت روماتوئید احتمال بیشتری دارد پادتن های ضد گلوتن تولید کنند. اینها پادتن هایی مشابه با آن چه در بیماری سلیاک دیده می شوند، هستند و بر همین اساس است که بیماران مبتلا به سلیاک باید به شدت از مصرف گلوتن اجتناب کنند.
پژوهشگران همچنان نسبت به چگونگی اثرگذاری گلوتن بر آرتریت روماتوئید تردید دارند، اما می تواند با نفوذ پذیری افزایش یافته روده یا نشت روده ارتباط داشته باشد. برخی مطالعات فوایدی برای رژیم غذایی فاقد گلوتن یافته اند، در شرایطی که برخی دیگر تفاوتی مشاهده نکرده اند. به نظر می رسد افرادی که پادتن های ضد گلوتن تولید می کنند به طور مستقیم از فواید یک رژیم غذایی فاقد گلوتن بهرهمند می شوند. برای دیگران، کاهش مصرف غذاهای کم ارزش که اغلب حاوی گلوتن هستند می تواند به صورت غیر مستقیم مفید باشد.
چربی غذا را محدود نمائید:
مصرف زیاد روغن، به ویژه روغن های اشباع شده ارتباط کامل با بیماری قلبی، چاقی، برخی از سرطانها و شاید با واکنش تورمی بدن دارد . گر چه در «ورم مفصلی رماتیسمی شکل » مسئله مشکل تر از «آرتروز» است با وجود این، محدود کردن چربی غذا به کمتر از 30 درصد کل کالری، که بیش از ده درصد آن نباید از چربی اشباع شده باشد، برای مفاصل زیان آور نخواهد بود . و نیز چنین رژیم غذایی از چاقی و آرتروز جلوگیری می نماید . آرتروز در مفاصل ویژه، مخصوصا زانوها و رانها، در سالمندان، چه در مرد و چه در زن، به وجود می آید . در صورت وجود چنین عارضه ای رژیم کم چربی درد آن را کمتر می نماید .
کافئین :
نوشیدن کافیین به میزان زیاد، می تواند باعث ایجاد نوعی پروتئین بین مفصلی شود که در نهایت منجر به رماتیسم مفاصل خواهد شد.
مصرف پروتئین را محدود کنید:
برخی از افراد پروتئین زیاد می خورند درصورتی که بدن فقط نیاز به 15 درصد از کل کالری از پروتئین دارد که بسیاری از مردم آن را از گوشت و دیگر مواد بدنی حیوان تامین می کنند که خود این مواد همراه با چربی هستند و باعث چاقی می شوند . این مواد دارای «پورین » زیاد هم هستند . در کسانی که نقرس دارند، این ماده باعث شعله ور شدن حمله های نقرس که خود نوعی تورم مفصلی است می گردد .
فست فودها:
فست فودها علاوه بر خوشمزگی راحت و سریع در دسترسند، اما باید بدانید که علایم ورم مفاصل شما را بدتر خواهند کرد. فست فودها و غذاهای سرخ شده معمولا دارای اسیدهای چرب ترانس بالا هستند که سبب تشدید ورمها می شوند.
گوجه فرنگی :
کسانی که دچار یک نوع خاص از ورم مفاصل به نام نقرس هستند، باید بدانند که مصرف طولانی مدت برخی میوه های قرمز از جمله گوجه فرنگی، منجر به افزایش درد مفاصل ناشی از التهاب می شود. خوردن گوجه فرنگی باعث افزایش سطوح اسید اوریک موجود در خون می شود. اسید اوریک بالا خود علت زمینه ای ابتلا به نقرس است.
روغن دانه سويا، ذرت و آفتابگردان:
ميزان بالای امگا-6 موجود در اين مواد باعث افزايش التهاب میشود. توجه داشته باشيد كه در تهيه بسياری از غذاهای آماده و اسنكها، از اين روغنها استفاده میشود. به جای اين روغنها، از روغن زيتون يا روغنهای مشابه آن استفاده كنيد.
مقالات مرتبط:
ورم قسمت های مختلف بدن نشانه کدام بیماری است؟
انواع التهاب مفاصل و روش های درمان آن
بررسی علل صدا دادن مفاصل
آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی چیست؟
بیماری مفصلی استیل بزرگسالان چیست؟