ساز و موسیقی بومیان آمریکا
تاریخچه
موسیقی و تاریخ به شدت در زندگی بومیان آمریکا آمیخته شده. تاریخ یک قبیله بطور معمول از طریق موسیقی به نسل های بعد منتقل میشود، که اینگونه روایات تاریخی را به شکل گفتاری زنده نگه میدارد.این روایات قبیله به قبیله متفاوت است و درونمایه اصلی هویت قبیله را تشکیل میدهد. هرچند صحت معلومات تاریخی بدین گونه قابل تایید نمیباشد، با این وجود تصویرها و برخی باستان شناسیهای صورت گرفته مستندات ابتدایی از پیدایش موسیقی بومیان آمریکا را با ورود اروپاییان به این قاره ثبت کرده اند. سازهای موسیقی و تصاویر کشیده شده از موسیقی و رقص درمیان بومیان به قرن ۷ میلادی بازمیگردد. Bruno Nettl سبکی از سرزمین Great Basin ( منطقه ای بزرگ در آمریکا که ایالات متحده و مکزیکوی کنونی را در بر میگیرد.) است که به عنوان قدیمیترین و معمولترین سبک در تمام قاره آمریکا ، پیش از مایا (سرزمین فرهنگی در آمریکا که گستره آن از مرکز مکزیکو تا Nicaragua و شمال Costa Rica که مردم پیش از اجتماع کلومبیایی ها در آن میزیستند) شناخته میشود. این سبک از پیش از مایا بوده و در منطقه Great Basin گسترش یافته و در لالایی ها و سبکهای داستانی در نقاط مختلف قاره ادامه یافته است. این سبک تکنیک های آرام خواندن در آواز را بکار میبرد. اصالت این تکنیک آوازی به سرزمین مایا در مکزیکو بازمیگردد که به سمت شمال قاره، مخصوصا سرزمین یومان در کالیفرنیا و موسیقی مناطق شرقی گسترش میابد. این سبک همچنین از سادگی نسبی ریتمیک در نواختن طبل و سازهای کوبه ای استفاده کرده که گام های پنتاتونیک و عناصر متساوی را در خواندن بکار میبرد. همچنین الگوهای ملودیک کوتاهی که الگوهای طولانیتری را میسازد، در این موسیقی به چشم میخورد.

آواز خواندن و استفاده از سازهای کوبه ای و بادی از مهمترین ویژگی های این موسیقیست. آواز خواندن به فرم تکخوانی ، هم آوایی، آواز چند بخشی و همچنین به صورت سرود و یا آواز مذهبی که با پاسخ گروهی از حضار ادامه میافت، از انواع خواندن در این موسیقی بشمار میرود.
سازهای کوبه ای مخصوصا طبل و ماراکاس (جغجغه) سازهای همراهی کننده بودند که برای نگه داشتن ضرب آهنگ برای خوانندگان که به زبان محلی خود و یا کلمات غیر لغوی آواز میخواندند، استفاده میشد.این موسیقی محلی معمولا با ضرب های آرام و نرم شروع شده که آرام آرام تند و با تاکید بیشتری اجرا میشد. که این تاکید با لرزش و تحریر در نواختن سازهای کوبه ای، فریاد و الگوهای دارای لهجه و متنوع که تغییرات در نحوه اجرای خواننده و یا رقصنده را نشان میداد، بیان میگردید. یکی از ساز های مهم در موسیقی بومیان آمریکا ساز فلوت می باشد.
که در زیر به نمونه ای از آن اشاره می کنیم :
"پن فلوت "
ﭘﻦ ﻓﻠﻮت، زاﻣﭙﻮﻧﯿﺎ و ﯾﺎ ﺳﺎزدﻫﻨﯽ ﺳﺮخﭘﻮﺳﺘﺎن ﻧﻮﻋﯽ ﻓﻠﻮت و از ﺳﺎزﻫﺎی ﻣﺤﻠﯽ ﻗﻮم اﯾﻨﮑﺎ در آﻣﺮﯾﮑﺎی ﺟﻨﻮﺑﯽ اﺳﺖ. ﻧﺎم اﯾﻦ ﺳﺎز ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ از ﻣﺠﺴﻤﻪ ی ﺧﺪای ﭘﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﺎز را در دﺳﺖ دارد، ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ.اﯾﻦ ﺳﺎز از ﺗﻌﺪادی ﻟﻮﻟﻪ ﮐﻪ از ﺑﺰرگﺗﺮﯾﻦ ﺑﻪ ﮐﻮﭼﮏﺗﺮﯾﻦ ﮐﻨﺎر ﻫﻢ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ. ﯾﮏ ﻃﺮف اﯾﻦ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ ﻣﺴﺪود اﺳﺖ. اﯾﻦ ﺳﺎز اﻏﻠﺐ در ﮔﺎم ﺳل ﻣﺎژور ﮐﻮک ﻣﯽ ﺷﻮد. ﭘﻦ ﻓﻠﻮت در آﻣﺮﯾﮑﺎی ﻻﺗﯿﻦ در ﮐﺸﻮرﻫﺎی ﭘﺮو و اﮐﻮادور و در اروﭘﺎ در ﮐﺸﻮرﻫﺎی روﻣﺎﻧﯽ و ﻟﻬﺴﺘﺎن از ﻣﺤﺒﻮﺑﯿﺖ ﺧﺎﺻﯽ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ.فلوت بومیان آمریکا شهرت بسیاری بدلیل صدای منحصر به فردش کسب کرده و در بسیاری از سبک های new age و world music استفاده میشود. در میان بومیان، صدایش به عنوان اظهار کننده عشق، شفا دهنده، آرام کننده و حاوی آیین مذهبی است.

" ساز های کوبه ای"
یکی از مهمترین سازهای و تاثیر گذارترین ساز در این نوع موسیقی طبل سرخپوستی است. قبیله های مختلف سنت ها مختلفی برای نوع طبل و نحوه ساختنش داشتند. برای رقص های جمعی و یا مراسم powwow ازابتدایی ترین ساختار برای طبل استفاده میشد.
ساختار مشابه طبل در قبایل مختلف: بدنه چوبی، با پوست خام گوزن کشیده شده بر روی آن و یا حالت کشیده شده با تارو پود به دور قاب چوبی.
بطور سنتی طبلهای بومیان آمریکا اندازه بزرگی دارند، با قطری به اندازه دو تا سه فیت (۷۰ تا ۹۰ cm). این ساز به صورت جمعی توسط گروهی از خوانندگان که به دور طبل حلقه زده اند نواخته میشود.برای طبلهای کوچکتر یک طرفه، قاب یا بدنه نازکتری استفاده میشود و سطحی از جنس پوست حیوانات بریک طرف آن کشیده میشود.
دیگر انواع ساز کوبه ای شامل دو نوع ابتدایی water drums است:
نوع Iroquois : رده های چوبی به شکل کوزه و جام بوده که در داخلش آب قرار میگیرد و یه لایه چرم مرطوبی بر روی قسمت باز آن کشیده میشود. میزان مرطوب بودن و ضخیم بودن چرم در طول زمان نواختن موجب تغییر فرکانسهای ایجاد شده از ساز میشود.
نوع Yaqui : شکل نیمه کدویی و اندازه بزرگی دارد که بر روی یک تشت آب شناور میگردد. سطح دایره شکلِ بیرونیِ آن با ضربات چوب بر رویش موجب ایجاد لرزش شده، آب موجب رسونانس صدا و درنتیجه بلند شدن و تقویت صدا میشود.
نوع دیگر طبل با نام foot drum ، در باستان شناسی در مناطق جنوب غربی و مرکز آمریکا که بومیان آن از قبایل سرخپوستی Miwok، Maidu، Aztec و Hopi بودند، یافت شده. این طبل ها حالت نیم دایره با بدنه چوبی توخالی بوده و دورش بدنه چوبی قرار میگیرد. این ساز با کوبیدن پا و میله بر روی آن بصدا در می آید.

منبع: آوای ماهان
مطالب بیشتر:
بیوگرافی گروه چارتار
بیوگرافی امیرعلی نورایی خواننده خوش صدا ایرانی