نقد و بررسی کتاب درمان وسواس
انسان عصر مدرن با چالشهای مختلفی روبهرو است. زندگی او سرشار از اضطراب و بار روانی است و همین باعث شده است انسان امروز بیش از آنکه با بیماریهای جسمی مواجه باشد، با بیماریهای روانی دست و پنجه نرم کند. یکی از شایعترین اختلالاتی که این روزها توانسته است گروههای سنی مختلف را درگیر کند و زن و مرد هم نمیشناسد وسواس است. وسواس فکری عملی به عنوان یک اختلال فراگیر که هم افكار بیماران و هم عملکرد آنها را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد نیازمند توجه بسیار زیادی است. سالهاست روانشناسان تلاش میکنند ریشههای این بیماری را بشناسند و برای برگرداندن زندگی مبتلایان به این اختلال به روند عادی راه حلهای کارآمد پیدا کنند. کتاب درمان وسواس نوشتهی لی براسان ، یکی از کتابهایی است که به طور جامع به مسالهی وسواس پرداخته است.
درباره کتاب درمان وسواس
کتاب درمان وسواس با عنوان اصلی«an introduction to coping with obsessive compulsive disorder» و نویسندگی لی براسان سال 2007 منتشر شده است.
این کتاب کوتاه تلاش کرده است یکی از شایعترین اختلالاتی که این روزها بشر را تحت تاثیر قرار داده است به طور کامل و از جنبههای مختلف بررسی کند و اطلاعات مختصر اما جامعی را در اختیار افراد قرار دهد.
لی براسان نویسندهی کتاب درمان وسواس تلاش کرده است در این کتاب به مبتلایان به OCD کمک کند تا تبعات این مساله را به حداقل کاهش دهند و زندگیشانرا به روند عادی برگرداندند.
او در مقدمهی درمان وسواس دربارهی این مساله گفته است: «اگرچه در شروع کار کمی سخت به نظر میرسد اما برای غلبه بر وسواس فکری عمل لازم لست که تمرینها را به طور مداوم انجام دهید. اگر افراد خودشان را مجبور کنند، پیشرفتهایی که حاصل میشود بسیار لذت بخش خواهد بود. توجه داشته باشید که تشویق خود برای ایجاد تغییر در شروع کار بسیار اثر بخش میباشد.
لازم نیست همه چیز را از همان ابتدا درست انجام دهید. غلبه بر وسواس فکری عملی همانند فراگیری یک مهارت است که در ابتدا انجام آن زجر آور و خسته کننده است اما در ادامه، روش کار سادهتر و لذتبخشتر میشود.»
مروری بر فصلهای کتاب درمان وسواس
کتاب درمان وسواس با مقدمهای آغاز میشود که لی براسان در آن درباره روند کتابش توضیح داده و هدفش از نگارش کتاب را در آن شرح داده است.
پس از آن کتاب در دو بخش اصلی نوشته شده است. عنوان بخشهای اصلی درمان وسواس به شرح زیر است:
بخش اول: دربارهی وسواس فکری- عملی
بخش دوم: مقابله با وسواس فکری عملی
در بخش اول نویسنده وسواس فکری- عملی یا OCD را شرح داده است و با آوردن مثالهایی سعی کرده است خواننده را در تشخیص این نوع وسواس یاری کند. محوریت محتوای این بخش از کتاب را دانش روانشناسی لازم برای شناخت این اختلال تشکیل میدهد. در این بخش از کتاب، لی براسان به سوالات متعددی پاسخ داده است. از جمله مهمترین این سوالات، پرسشهای زیر است:
آیا OCD رایج است؟
انواع مختلف OCD کدام است؟
چرا افراد به اختلال وسواس فکری عملی مبتلا میشوند و چگونه این اختلال ادامه مییابد؟
تاثیر OCD برخانواده و دوستان چگونه است؟
در بخش دوم کتاب درمان وسواس به مقابله با OCD پرداخته شده است. بر اساس آنچه در بخش دوم کتاب درمان وسواس آمده است، OCD درمانهای متفاوتی از درمانهای دارویی تا درمان شناختي رفتاري دارد. در این بخش از کتاب نویسنده راهكارهاي عمليدرمان را آورده است و مثالهایی را برای توضیح این روشها به کار گرفته است تا مبتلایان بتوانند از این اختلال و اضطراب شدید ناشی از آن رهایی پیدا کنند.
پس از این دو بخش بخشی به نام «سخن آخر» آمده است که در آن نویسنده توصیههایی به مبتلایان به ocd دارد.
در بخشی از کتاب درمان وسواس میخوانیم
ترکیب فکر- عمل
ترکیب فکر- عمل زمانی رخ میدهد که بین آنچه انجام میدهید و آن چه فکر میکنید، ابهامی در ذهنتان وجود داشته باشد. به این معنا که این باور وجود دارد که اافکار و اعمال دقیقا شبیه یکدیگر هستند. ممکن است از چنین باوری آگاه نباشید، اما این باور در پسزمینهی ذهنتان وجود دارد و بین آنچه احساس میکنید و آن چه انجام میدهید، رابطه برقرار میکنید.
یکی از این ابهامات، ترکیب فکر اخلاقی-عملی است: این تفکر، به اندازهی عمل به آن میتواند برای فرد مبتلا به OCD ناخوشایند باشد.
شکل دیگری از ابهام، ترکیب تفکر احتمال- عمل است: اگر به چیزی فکر کنید احتمال وقوع آن افزایش خواهد یافت. بنابراین اگر فکر کنید که اتفاق ناگواری برای کسی رخ خواهد داد، پس یعنی احتمال رخداد آن را افزایش دادهاید و بنابراین شما مقصر خواهید بود. همین مساله باعث انجام رفتارهای وسواسی در شما خواهد شد زیرا مسوول همه اتفاقات هستید و باید از رخ ندادن آن اتفاق ناگوار کاملا مطمئن شوید.
کنترل
امروزه مردم، درباره فروید کمتر صحبت میکنند، اما برخی از عقاید او درباره OCD همچنان پابرجاست. فروید اظهار میداردوقتی که اتفاقات ناخوشایندی برای افراد رخ میدهد و آنها هیچ کنترلی بر اوضاع ندارند، به شیوهای جادویی دربارهی این که شرایط را تحت کنترل خود درآورند، فکر میکنند. مثلا کودکی که نمیتواند بر طلاق والدینش تاثیر داشته باشد، شروع میکند به انجام کارهایی که بر آن کنترل کافی دارد. مثلا اسباب بازیهایش را هر روز به یک شیوه مشابه میچیند و یا دستهایش را بسیار دقیق میشوید. اگر چه چنین رفتاری، اثر واقعی بر مساله ندارد اما باعث میشود که کودک احساس کند برخی از کارها را خودش میتواند انجام دهد و در کوتاه مدت به او کمک میکند تا احساس بهتری داشته باشد. مثلا مرد جوانی به نام استیو که با مسائلی مواجه شده است، به این فکر میکند که «من باید تمام سربازها را دقیقا در یک صف قرار دهم، اگر چنین کاری را انجام دهم، امشب پدرم داد و بیداد نخواهد کرد». گاهی اوقات به نظر میرسسد که برخی موارد مشابه با OCD رخ میدهد. شما نمیتوانید رویدادهای ناخوشتیند زندگیتان را کنترل کنید، بنابراین سعی میکنید که مسائل دیگری را تحت کنترل خود درآورید.
مطالب مرتبط:
نقد و بررسی کتاب قلاب
معرفی کتاب زن ها مردها را از دست می دهند، چرا؟
معرفی کتاب زنان بیندیشید و ثروتمند شوید
نقد و بررسی کتاب فردا
منبع: فیدیبو