چگونه سرطان لب و حفره دهان درمان ميشود
چگونه سرطان لب و حفره دهان درمان ميشود
به گزارش ايرنا از مركز تحقيقات دندانپزشكي دانشگاه علوم پزشكي تهران، زماني كه سرطان لب و حفره دهان بهعنوان تشخيص قطعي يك ضايعه مطرح ميشود، براي درمان اين بيماري از سه روش جراحي، پرتودرماني، شيميدرماني استفاده ميشود.
همچنين آزمايشهاي زيادي انجام ميشود تا مشخص شود كه سلولهاي سرطاني به قسمت هاي ديگر بدن دستاندازي كرده است يا نه.
ارزيابي مرحله باليني سرطان (staging) ناميده ميشود، پزشك براي اتخاذ بهترين روش درماني بايد از مرحله استقرار بيماري آگاهي داشته باشد.
***مرحلهبندي سرطان لب و حفره دهان
مرحله اول (I): اندازه سرطان بيش از 2 سانتيمتر (حدود 1 اينچ) نيستند و به گرههاي لنفاوي ناحيهاي منتشرنشده است.
مرحله دوم(II): اندازه سرطان بيش از 2 سانتيمتر و كمتر از 4 سانتيمتر است (كمتر از 2 اينچ) و به گرههاي لنفاوي ناحيه منتشرنشده است.
مرحله سوم (III): به هريك از موارد زير ميتواند اطلاق شود:
- اندازه سرطان بيش از 4 سانتيمتر است.
- سرطان ممكن است به هراندازهاي باشد اما سلولهاي سرطاني فقط به يك گره لنفي در همان سمت گردن كه سرطان وجود دارد منتشرشدهاند قطر گره لنفاوي كه به سرطان مبتلا شده است، نبايد بيش از 3 سانتيمتر باشد (كمي بيش از 1 اينچ).
مرحله چهارم (IIV): به هريك از موارد زير ميتواند اطلاق شود:
- سرطان به بافت هاي اطراف لب و حفره دهان منتشرشده است. گرههاي لنفاوي اين ناحيه ممكن است درگير شده يا نشده باشند.
- سرطان مي تواند به هراندازهاي باشد ولي به بيش از يك گره لنفي در همان سمت گردن و يا گره هاي لنفاوي در هر دو سوي گردن و يا به هر گره لنفاوي كه بيش از 6 سانتيمتر باشد، انتشاريافته است.
- سرطان به قسمتهاي ديگر بدن منتشرشده است.
***چگونه سرطان لب و حفره دهان درمان ميشود
روشهاي درماني متفاوتي براي بيماران مبتلابه سرطان لب و حفره دهان وجود دارد. درمان بستگي بهاندازه اوليه ضايعه، وضعيت درگيري گره لنفاوي گردن، وجود يا عدم وجود متاستاز (گسترش) دوردست و حال عمومي و كلي بيمار دارد.
سه نوع روش درماني مورداستفاده در اين زمينه وجود دارد
- جراحي (براي برداشتن سرطان)
- پرتودرماني (با استفاده از دوز بالاي اشعه ايكس و يا ساير پرتوهاي پرانرژي براي نابود كردن سلولهاي سرطاني)
- استفاده از شيميدرمانی
جراحي يك روش معمول در درمان سرطان لب و حفره دهان است، پزشك ممكن است سرطان و بخشي از بافت سالم اطراف آن را بردارد و همچنين ممكن است گرههاي لنفاوي گردن نيز برداشته شوند.
پرتودرماني با استفاده از مقادير بالاي اشعه ايكس براي كشتن سلولهاي سرطاني و كوچك كردن توده سرطاني به كار ميرود.
در شيميدرماني از داروهاي كشنده سلولهاي سرطاني استفاده ميشود داروهاي مذكور ممكن است بهصورت قرص و يا تزريق داخل عضلاني يا تزريق وريدي تجويز شوند. شيميدرماني يك درمان سيستميك است چراكه دارو وارد خون شده و به تمام نقاط بدن انتشاريافته و باعث از بين رفتن سلولهاي سرطاني ميشود.
اگر پزشك توده سرطاني را كه به هنگام عمل جراحي مشاهده ميشود بردارد، ممكن است بعد از جراحي براي از بين بردن سلولهاي سرطاني باقيمانده اقدام به شيميدرماني نمايد.
شيميدرماني كمكي به اين موارد اطلاق مي شود:
- استفاده از شيميدرماني بعد از عمل جراحي براي بيماري كه هيچ سلول سرطاني قابل رويتي ندارد.
- شيميدرماني كه قبل از عمل جراحي براي كوچك شدن سرطان انجام ميشود تا بتوان بهوسيله عمل جراحي آن را برداشت.
***معاينات دنداني
بهطور متوسط در حدود يكسوم بيماران مبتلابه سرطان متعاقب درمان بيماري خود دچار عوارض دهاني ميشوند. به همين دليل بيماران سرطاني بايد قبل و در حين درمان سرطان خود تحت معاينه دندانپزشكي قرار گيرند تا از سلامت دندانها و مخاط دهان خود مطمئن شوند تا بهاينترتيب ميزان عوارض دنداني و دهاني در آنها به حداقل رسد.
بهعنوانمثال اغلب افرادي كه تحت راديوتراپي در ناحيه سر و گردن قرار ميگيرند، دچار عوارضي از قبيل خشكي دهان، حساسيت مخاطي، حساسيت دندانها، پوسيدگي وسيع دنداني و مشكل در حين بلع ميشوند.
شيميدرماني نيز تأثيرات مشخص و واضح بر روي مخاط دهان و دندانها دارد. به دليل جلوگيري از بروز اين مشكلات و يا حداقل كاهش ميزان صدمات وارد به دهان و دندان، دندانپزشك و جراحان بايد قبل و در حين درمان با يكديگر همكاري نزديك داشته باشند.
***عود سرطان لب و حفره دهان
عود بيماري: منظور از عود بيماري، برگشت مجدد سرطان بعد از انجام مراحل درماني است. سرطان عود يافته ممكن است در لب و حفره دهان و يا هر قسمت از بدن رخ دهد.
روش درماني: ضايعه عود يافته به نوع درماني كه بيمار قبلاً دريافت كرده است، بستگي دارد. درصورتيكه قبلاً براي بيمار پرتودرماني انجامشده باشد، ممكن است بعد از عود ضايعه بيمار تحت عمل جراحي قرار گيرد. اگر در ابتدا براي بيمار جراحي انجامگرفته باشد، ممكن است در زمان عود نياز به عمل جراحي ديگر، پرتودرماني يا هر دو نياز باشد. همچنين ممكن است براي درمان سرطان عود يافته از روشهاي نوين در حال مطالعه مثل شيميدرماني، شيميدرماني به همراه پرتودرماني و يا افزايش درجه حرارت بدن استفاده كرد.
منبع :
درمان سرطان دهان_خبرگزاری ایرنا