هومیوپاتی چیست و برای درمان کدام بیماری ها موثر است؟
هومیوپاتی چیست؟ هومیوپاتی یا «همسان درمانی» یکی از روشهای جایگزین پزشکی است. هومیوپاتی هماکنون در بسیاری از کشورهای اروپایی رایج است. پرسش اساسی اغلب مردم این است که آیا این روش واقعا تأثیری در درمان بیماریها دارد یا صرفا اثری تلقینی بر فرد بهجای میگذارد. در این مقاله ابتدا به شما خواهیم گفت درمان هومیوپاتی چیست و چگونه کار میکند و سپس در مورد میزان تاثیر درمانی هومیوپاتی، داروهای هومیوپاتی و بیماریهای قابل درمان با هومیوپاتی صحبت خواهیم کرد.
هومیوپاتی چیست؟
این روش را ساموئل کریستین هانمن (پزشک آلمانی) در اواخر سدهی هجدهم در آلمان ابداع کرد. روش هومیوپاتی براساس قانون همانندها یا همسانها بنا شده است. این قانون میگوید هر مادهای که در بدنِ فرد سالم نشانههایی از بیماری خاصی ایجاد کند، چنانچه با دز بسیار پایینی برای فردی بیماری که همان علائم را دارد تجویز شود، او را درمان خواهد کرد.
افرادی که از این شیوه بهره میگیرند، بر این باورند که بدن انسان توانای شفای خودش را دارد، یا درواقع: «همانند، همانند را شفا میدهد».
هومیوپاتی چگونه کار میکند؟
در هومیوپاتی، پزشک دُز بسیار کمی از مادهی دارویی را به بیمار میدهد و با این کار، سیستم ایمنی طبیعی بدن او را فعال میکند.
پزشکانی که از این روش بهره میگیرند، هومیوپات نامیده میشوند. براساس طب هومیوپاتی، هر بیماری یک ویژگی ذهنی و یک ویژگی عاطفی دارد. بههمیندلیل، پزشک افزون بر علائم جسمی، از احوال ذهنی و عاطفی شما هم میپرسد. همچنین با توجه به ویژگیهای فردی و وضعیت عمومی، شما را معاینه خواهد کرد.
پس از آن، روش درمانی مناسب و داروهای موردنیاز هر بیمار را بهشکلی اختصاصی و جداگانه درنظر میگیرد. داروهای تجویزی باید بیشترین هماهنگی را با علائمِ دیدهشده در بیمار داشته باشند. بههمیندلیل، روی برچسب داروهای هومیوپاتی (که در فروشگاههای موادغذایی و بهداشتی عرضه میشوند) علائم خاصی که این داروها بهمنظور درمان آنها تهیه شدهاند، بهطورکامل نوشته میشود.
داروهای هومیوپاتی را چگونه تهیه میکنند؟
در تهیهی داروهای هومیوپاتی، معمولا از گیاهان، مواد معدنی و فرآوردههای حیوانی استفاده میکنند. معمولترین داروهایی که در این روش مصرف میشوند، پیچک سمّی، آرسنیک سفید، زنبورِ لهشده و گیاهی بهنام آرنیکا است.
برای نمونه، پیاز باعث ریزش اشک از چشم شما میشود. بههمین دلیل از آن برای بهعنوان یک داروی هومیوپاتی برای درمان آلرژیها استفاده میشود.
برای تهیهی این داروها، پزشک مواد اولیه را کاملا خُرد میکند؛ سپس آنها را در الکل یا آب میریزد و محلول را بهشدت تکان میدهد تا رقیق شود. در این فرایند طولانی که به بالقوهسازی (Potentization) موسوم است، مادهی اولیه کاملا تضعیف میشود. پزشکان بر این باورند که این فرایند خاصیت شفابخشیِ مادهی موردنظر را آزاد میکند. بنابراین هرچه دارو رقیقتر باشد، دُز آن پایینتر است و درنتیجه اثربخشی آن بیشتر است. درواقع، بسیاری از این داروها آنقدر رقیق میشوند که دیگر اثری از مولکولهای مادهی اصلی در آنها وجود ندارد.
همچنین محصولاتی که بهشکل قرص یا حبه عرضه میشوند، ابتدا دارو را برپایهی قندهایی مانند لاکتوز و ساکاروز تهیه میکنند و سپس محلول هومیوپاتی را با آن ترکیب میکنند.
داروهای هومیوپاتیِ بدون نسخه را میتوانید از داروخانهها و فروشگاههای موادغذایی و بهداشتی خریداری کنید. دُز و کیفیت این محصولات به کارخانهی سازندهی دارو بستگی دارد. دارو میتواند بهشکل حبه، قطره (مایع)، کرِم، ژل و قرص باشد.
کدام بیماریها با هومیوپاتی قابلدرمان هستند؟
پزشکان از این روش برای درمان بیماریهای گوناگون ازجمله بیماریهای مزمن بهره میگیرند. برخی از این بیماریها عبارتاند از:
- انواع آلرژی
- میگرن
- افسردگی
- سندرم خستگی مزمن
- روماتوئید آرتریت
- سندرم روده تحریک پذیر
- سندرم پیش از قاعدگی
- اسهال
- احساس کسالت ناشی از سفر
- آنفولانزا
برخی موارد جزئیتر مانند کبودی، خراشیدگی سطحی، دندان درد، سردرد، تهوع، سرفه و سرماخوردگی را هم میتوان با هومیوپاتی درمان کرد.
توجه داشته باشید که از هومیوپاتی برای درمان بیماریهایی که تهدیدی جدی برای سلامتی هستند، مانند آسم، سرطان و بیماری های قلبی یا در موارد اورژانسی استفاده نکنید. همچنین این درمان، بههیچعنوان جایگزینی برای واکسن نیست. برخی از محصولات هومیوپاتی بهنام نوسودها (Nosodes) بهعنوان جایگزین واکسنها بهفروش میرسند؛ اما هنوز پژوهش کافی برای اثبات اثربخشی آنها وجود ندارد.
آیا هومیوپاتی واقعا مؤثر است؟
نتایج پژوهشهایی که دربارهی هومیوپاتی انجام شده است، تقریبا ضدونقیض هستند. برخی از آنها نشان میدهند این روش مؤثر است؛ درحالیکه برخی دیگر میگویند تأثیر خاصی ندارد. منتقدان این روش درمانی، تأثیر آن را به اثر دارونمایی آن (پلاسیبو) مربوط میدانند. آنها بر این باورند که بهبود بیماری در این روش، تنها بهخاطر اثر تلقینی آن روی بیمار رخ میدهد و به تأثیر واقعی دارو ارتباط ندارد. (توضیح: دارونما، بخشی از مغز را که مسئول آزادسازیِ مواد شیمیاییِ تسکیندهندهی درد یا کاهندهی علائم دیگر است، فعال میکند.)
به دلیل ناهماهنگی برخی نظریههای هومیوپاتی با اصول علم شیمی و فیزیک، پزشکان به دو دسته تقسیم شدهاند. برخی دانشمندان میگویند دارویی که هیچ جزء فعالی در آن وجود ندارد، نمیتواند روی بدن تأثیر بگذارد.
خطرات درمان هومیوپاتی چیست؟
با اینکه سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) بر داروهای هومیوپاتی نظارت میکند، نمیتواند ایمنی و اثربخشی آنها را بهدرستی بررسی کند؛ زیرا بسیاری از این داروها آنقدر با آب رقیق میشوند که تقریبا هیچ عارضهی جانبی ندارند. بااینحال، استثناهایی نیز وجود دارد و این داروها ممکن است حاوی اجزای فعال مانند فلزات سنگین باشند که بسیار خطرناک است. این سازمان در سال ۲۰۱۶، دربارهی مصرف قرصها و ژلهای هومیوپاتی برای رشد دندانها هشدار داد و اعلام کرد که این داروها ممکن است برای سلامتی کودکان خطرناک باشند.
ازآنجاکه داروهای هومیوپاتی بسیار رقیق هستند، معمولا مصرف آنها عوارض چندانی بهدنبال ندارد. بااینحال، برخی از بیمارانی که برای نخستینبار این داروها را مصرف میکنند، ممکن است در آغاز احساس کنند که بدتر شدهاند. با توجه به اینکه تأیید این روش درمانی نیاز به پژوهشهای علمی گستردهتری دارد، هنوز زمان آن فرا نرسیده است که داروهای هومیوپاتی برای همهی انواع بیماریها توصیه شود. برخلاف سایر داروهای تجویزی و بدوننسخهی معمول، اخذ تأییدیههای ایمنی طیِ آزمونهای آزمایشگاهی برای محصولات هومیوپاتی الزامی نیست.
بیشتر مکملهای غذایی هومیوپاتی غیرمجاز هستند و بنابراین محتوای برخی از محصولات ممکن است با آنچه روی برچسب آن ذکر شده است متفاوت باشد. بههمیندلیل باید مراقب باشید؛ زیرا ایمنی مصرف این مکملها در زنان باردار، مادران شیرده، کودکان و بیمارانی که تحت درمان با سایر داروها هستند، مورد تأیید نیست.
خود درمانی نکنید
اگر تمایل دارید از این روش درمانی بهره بگیرید، پیشاز هر اقدامی با پزشکتان مشورت کنید. ممکن است برخی بیماریها نیازمند درمانهای فوری باشند و شما با این روش، درمان اصلی را بهتأخیر بیندازید. افزون بر این، ممکن است داروهای هومیوپاتی با داروها و درمانهای دیگر تداخل پیدا کنند. پزشکتان میتواند شما را از ایمنبودن این شیوه و بیضرربودن داروهای آن آگاه کند.
مطالب مرتبط:
علل، علائم و درمان غده چربی لیپوما
۹ درمان خانگی فوق العاده برای سنگ کیسه صفرا
غذاهایی که باعث تحریک کیسه صفرا می شوند
آیا بدون کیسه صفرا می توان زندگی کرد؟
بیماری کرون چیست؟ علت، راههای تشخیص و درمان آن
بیماری ویلسون و راه های درمان آن
بیماری آمپیم ؛ علل، علائم و درمان آن
تشخیص بیماری از روی زبان :۸ علامت بیماری که از روی زبان قابل تشخیص است
علائم شایع بیماری ایدز
بیماری روان تنی چیست؟
علل و علائم بیماری آنافيلاكسی ( شوک آلرژیک )
کلامیدیا چیست؟ علائم و راه درمان بیماری کلامیدیا
بیماری روده تحریک پذیر چیست؟
بیماری صرع ؛ نشانه ها و درمان آن