نقد و بررسی کتاب ابله
قرن نوزدهم و بیستم میلادی دوران تحولات بزرگ در روسیه است. این دوران را میتوان دوران شکوفایی ادبیات این کشور نیز دانست. نویسندگان روس در این دوران آثار کمنظیری را تقدیم ادبیات جهان کردند. ابله یکی از این آثار ارزشمند است که به عقیدهی بسیاری از منتقدان در ردیف شاهکارهای ادبی تاریخ قرار میگیرد. خواندن رمان ابله مانند نگاه کردن به دنیا با یک فیلتر خاص و استثنایی است.
دربارهی داستایوفسکی؛ نویسندهای بزرگ و پریشان
فئودور میخائیلوویچ داستایوفسکی نویسندهی سرشناس روس در قرن نوزدهم است. او در 11 نوامبر 1821 در «مسکو» پایتخت روسیه به دنیا آمد. نام او را در فارسی به شکلهای مختلفی نوشتهاند. «داستایوفسکی»، «داستایوسکی» و «داستایفسکی» ترجمههایی از نام اوست که میتوانید در برگردانهای مختلف کتابهایش ببینید. نام کوچکش را نیز گاهی «فیودور» نوشتهاند. داستایوفسکی در دانشکدهی نظامی تحصیل کرد و مدتی در وزارت جنگ مشغول به کار بود و در همان زمان فعالیت در زمینهی ادبیات را آغاز کرد. او کتاب «اوژنی گرانده» اثر «اونوره دوبالزاکِ» فرانسوی را به روسی برگرداند.
اولین کتاب داستا یوفسكی، «بیچارگان» در سال 1846 منتشر شد و نامش را بر سر زبانها انداخت. سال 1849 داستایوفسکی به جرم اقدام برای براندازی حکومت دستگیر شد و پس از کشوقوسهای بسیار به چهار سال زندان در سیبری و پس از آن خدمت در لباس سرباز محکوم شد. او چند سال پس از آزادی از خدمت در ارتش استعفا داد و پس از آن وقتش را صرف نوشتن کرد.
فیودور داستایفسکی نویسندهی بسیار پرکاری بود و بیش از 30 اثر در حوزهی ترجمه، داستان کوتاه، رمان بلند و مجموعه مقاله تالیف کرد. کتابهای «برادران کارامازوف»، «جنایت و مکافات» و داستان کوتاه «قمار باز» از مشهورترین آثار این نویسنده بهشمار میروند. آثار داستایوفسکی به 170 زبان مختلف ترجمه شده است.
مشخصهی بارز رمانهای داستایوفسکی پرداختن گستردهاش به جنبههای روانی شخصیتهای داستان است. اکثر شخصیت ها در رمانهای داستایوسکی ذهن پریشان و درگیریهای درونی بسیاری دارند که در مسیر داستان تاثیرات خود را نشان میدهند.
داستایوفسکی تنها 60 سال زندگی کرد. این نویسندهی برجسته در نهم فوریه 1881 در سنتپترزبوگ درگذشت و در قبرستان «تیخوین» به خاک سپرده شد.
ابله؛ شاهکار داستایوفسکی یا داستانی درهمریخته؟
The idiot که در فارسی ابله ترجمه شده است، یکی از معروفترین داستانهای نویسندهی سرشناس روس فیودور داستایوفسکی (Fyodor Dostoyevsky) است. او در رمان ابله به شکلی بسیار واقعگرایانه به موشکافی شرایط جامعه و شخصیتهای داستان پرداخته است. واقعگراییِ محض در ابله این کتاب را به یکی از خاکستریترین آثار ادبیات جهان تبدیل کرده است.
داستایوفسکی نوشتن این کتاب را زمانی شروع کرد که برای فرار از بدهیهایش همراه با همسر خود در سوئیس زندگی میکرد. آنها زندگی بسیار فقیرانهای داشتند و چندین بار به دلیل پرداخت نکردن اجاره مجبور شدند محل زندگیشان را تخلیه کنند. زمان نوشتن این کتاب داستا یوفسکی شرایط روحی مساعدی نداشت، همچنین او به قمار هم اعتیاد پیدا کرده بود و پول کمی هم که در اختیار داشت را در این راه از دست داده بود. سرانجام رمان ابله در سال 1868 منتشر شد.
رمان ابله داستایوفسکی سال 1887 به انگلیسی برگردانده شد. اقتباسهای سینمایی و تلویزیونی بسیاری از کتاب وجود دارد که 150 سال پس از نوشته شدن ابله و بیش از یک قرن پس از درگذشت نویسندهاش ساخته شدهاند. آثاری اقتباسی که نشان میدهد ابله یک رمان معمولی نیست؛ شاید کسانی باشند که آن را نپسندند اما هنوز هم در سراسر جهان مورد توجه است.
در بخشی از کتاب ابله میخوانیم
عاقبت به او توصیه کردم به جای آنکه تلی از طلا را بیهوده در خاک دفن کند آن را ذوب کرده و با آن تابوتی طلایی برای کودک یخزدهاش بسازد و بچهاش را از خاک بیرون آورده در آن تابوت بگذارد. انگار ساریکوف این شوخی مرا با اشکهایی که نشانهی حقشناسیاش بود پذیرفت و فورا برای اجرای این طرح به راه افتاد. من هم تفی از سر نفرت انداختم و رفتم. وقتی که به خودم آمدم کولیا گفت که اصلا نخوابیدهام و تمام مدت دربارهی ساریکوف با او صحبت میکردهام. لحظاتی بود که دچار غم و اندوه شدیدی میشدم به همین دلیل کولیا هنگام رفتن نگران من بود. وقتی از جا برخاستم در را پشت سر او قفل کنم ناگهان تابلویی را که در خانهی راگوژین دیده بودم به خاطر آوردم. این تابلو در دلگیرترین اتاق او و بالای سردر آویخته شده بود. آن را هنگام عبور از آنجا به من نشان داد، فکر میکنم پنج دقیقه به تماشای آن ایستاده بودم. از نظر هنری چیز قابل توجهی نبود اما اضطراب و ناراحتی غریبی در من ایجاد میکرد.
«تصویر متعلق به حضرت مسیح بود که تازه از صلیب پایین کشیده شده بود. من معتقدم که نقاشان یا تصویر مسیح را هنگامی که بر صلیب کشیده شده نقاشی میکنند یا وقتی از صلیب پایین آورده میشود... »
مطالب مرتبط:
معرفی کتاب برادران کارامازوف
نقد و بررسی کتاب جمجمه جوان
کتاب های مناسب افرادی که می خواهند کارافرین موفقی بشوند
معرفی کتاب سرشت شر از دارل کوئن
منبع: فیدیبو