معرفی گیاه زوفا و خواص دارویی آن
زوفا گیاهی است پایا از تیره نعناعیان که به حالت خودرو میروید. ریشه اش ضخیم و منشعب و ساقههایش نسبتاً چوبی و برگهایش کوچک و متقابل و نوک تیز و بسیار معطر میباشد. گلهایش زیبا و معطر است. اسانس این گیاه مشابه اسانس نعناع است و مصرف طبی دارد.
نام فارسی: زوفا
خاستگاه: آسیای صغیر
نام انگلیسی: HYSSOP
نام علمی: HYSSOPUS OFFICINALIS
خانواده: LAMIACEAE – نعناعیان
مشخصات گیاه زوفا:
زوفا گیاهی خشبی و چندساله است. منشأ این گیاه آسیای صغیر گزارش شده و از دریای خزر تا دریای سیاه و همچنین در مناطق شنی نواحی مدیترانه می روید. ریشه زوفا مستقیم است و انشعاب های فراوانی دارد. ساقه چهارگوش، مستقیم، ارتفاع آن متفاوت و بین ۵۰ تا ۷۰ سانتیمتر است. پای ساقه (قسمت تحتانی) چوبی و قهوه ای رنگ و از انشعاب های فراوانی برخوردار است، ولی قسمت فوقانی آن نرم و سبز رنگ می باشد.
برگ ها صاف، فاقد دندانه، باریک، کشیده و کم و بیش نیزه ای شکل و رنگ آن سبز روشن است. برگ ها به طول ۲ تا ۴ سانتیمتر و به عرض ۵/۰ تا ۱ سانتیمتر که در هر دو طرف پهنک پوشیده از حفره های اسانس است.
گل ها در نواحی فوقانی ساقه هایی به طول ۲۰ تا ۲۵ سانتیمتر به صورت چرخه هایی مجتمع که هر چرخه مرکب از هفت تا نه گل می باشد تشکیل می شوند. گل ها آبی، صورتی یا سفید رنگ هستند. رنگ گل در ترکیبات تشکیل دهنده اسانس هیچ گونه تأثیری ندارد.
میوه، فندقه چهار قسمتی و رنگ آن سیاه یا قهوه ای تیره و قسمت میانی آن کمی برجسته بوده و میوه کم و بیش به شکل مثلث است.
شرایط نگهداری و پرورش زوفا:
آبیاری: این گیاه به خشکی مقاوم است ولی در آغاز رویش و همچنین پس از اولین برداشت به آب کافی نیاز دارد. پس از اولین برداشت چنانچه شرایط اقلیمی مناسب باشد به خصوص اگر آب کافی در اختیار گیاه باشد (در اواخر تابستان) گیاهان مجدداً به گل می روند.
خاک: زوفا به خاک خاصی نیاز ندارد و تقریباً در هر نوع خاک حتی خاک های شنی و تهی از مواد و عناصر غذایی رشد می کند.برای کشت این گیاه می توان از مناطق بیابانی استفاده کرد. در سطوح وسیع کشت از خاک هایی با بافت متوسط که حاوی ترکیبات کلسیم هستند باید استفاده کرد. ماسه های بسیار نرم (ماسه های بادی) و خاک های اشباع از آب برای کشت زوفا مناسب نیستند. Hp خاک برای زوفا بین ۵ تا ۷٫۵ مناسب است. علف های هرز در رشد، نمو و مقدار مواد مؤثره زوفا تأثیر منفی بر جای می گذارد. مبارزه با علف های هرز در طول رویش گیاه ضروری است.
تکثیرگیاه زوفا:
از آنجایی که بذرهای زوفا قوه رویشی مناسبی دارند، کشت مستقیم در زمین اصلی نتایج مطلوبی داشته و در اکثر کشورها برای کشت زوفا از این روش استفاده می شود. کشت زوفا به صورت ردیفی و یا استفاده از ردیف کار انجام می گیرد. پس از کاشت، زمین را باید آبیاری کرد. چنانچه این گیاه در شیب ها کشت شود، جهت ردیف ها باید بر خلاف جهت شیب زمین باشد.
آفات و بیماری ها:
سفیدک پودری یکی از بیماری های قارچی است که خسارات سنگینی را به محصول وارد می کند. از نشانه های این بیماری سفید شدن سطح برگ هاست که در نهایت منجر به مرگ گیاه می شود. برخی آفات (مانند تریپس) ممکن است صدمه های سنگینی به گیاه وارد آورند. این آفت ها سبب چروکیده شدن برگ ها و کاهش محصول می شوند. برای مبارزه با آنها قبل از گلدهی از آفت کش هایی که مواد مؤثره آنها را در دیکلرفوس (۰٫۱ درصد)، دی متوات (۰٫۱ درصد) و یا موینفوس (۰٫۱ تا ۲ درصد) تشکیل می دهند می توان استفاده نمود.
خواص دارویی زوفا:
• سرفه و ناراحتی های ریوی را برطرف می کند. نرم کننده سینه است. خلط آور است.
• معده را تقویت می کند. نفخ شکم را برطرف می کند. اشتها را زیاد می کند.
• ادرار آور است.
• داروی مفیدی برای مداوای آسم است.
• افسردگی را برطرف می کند. برای درمان صرع مفید است.
• برای رفع کم خونی مفید است.
• برای التیام زخم برگهای زوفا را له کرده و روی زخم بگذارید. درد شکستگی را می توان با کمپرس زوفا آرام کرد.
• برای درمان تب خال مفید است و کسانیکه تب خال می زنند باید از دم کرده زوفا استفاده کنند.
موضوع: معرفی گیاه زوفا و خواص دارویی آن
مطالب مرتبط:
آشنایی با گیاه پنیرک و خواص دارویی آن
خواص گیاه دارویی اورگانو یا پونه کوهی
فواید و خواص دارویی گیاه غافث
خواص روغن ماهی و اهمیت آن برای بدن
چه روغن های گیاهی برای پوست سر مناسب است
خواص روغن سویا : ۸ فایده شگفتانگیز روغن سویا برای سلامتی
خواص روغن آرگان برای پوست و مو
درمان آکنه با استفاده از روغن زیتون
خواص روغن گل سرخ : ۴۵ فایده روغن گل سرخ که باید بدانید
خواص روغن آرگان : ۱۷ فایده روغن آرگان برای پوست، مو و سلامتی
خواص روغن قهوه : ۱۵ فایده روغن اسانس قهوه و کاربرد آن
خواص روغن کرچک: ۴۶ فایده روغن کرچک برای سلامتی و زیبایی
خواص روغن های طبیعی برای سلامت و زیبایی
خواص روغن ترافل ( قارچ کوهی ) برای بدن
خواص روغن پرتقال برای سلامتی و زیبایی