معرفی درخت کامکوات و شرایط نگهداری آن و خواص درمانی میوه کامکوات
نام انگلیسی : Citrus japonica
خانواده : مرکبات – Rutaceae
بومی : مناطق استوایی
کامکوات از چین می آید. نام آن از دو کلمه ی «کام» (Kam) و «کوات» (quat) تشکیل شده است که به معنای «پرتقال طلایی» است. این میوه نوعی پرتقال کوچک در اندازه ی ۲ تا ۵ سانتی متری است. گوشت آبدار آن به چهار بخش تقسیم می شود و شیرین است. پوست آن بسیار نرم، نازک و قابل مصرف می باشد. در هر حال نیازی به پوست گرفتن این میوه وجود ندارد. در سال های قبل این میوه خیلی کم دیده می شد اما هم اکنون در بسیاری از کشورها کشت شده و به وفور مصرف می شود.
کامکوات (کومکوات) درختان پاکوتاهی هستند که برگ های ریزی دارند. میوه های کامکوات به شکل کشیده یا گردهستند.میوه های کامکوات پالم گاردن به رنگ زرد طلایی و کوچک اند (به قطر حدود ۲/۵ سانتی متر) که به مدت طولانی قابلیت نگهداری دارند.چون پوست این میوه ها تلخ نیست؛ بلکه کمی ترش مزه و دارای طعم مطبوعی هسـتـنـد، از آنها برای تهیه مربا، کنسرو شده، مارمالاد و یا به صورت تازه خوری همراه با پوست استفاده می کنند. در ضمن، به علت پاکوتاهی، به صورت زینتی در گلدان نیز نگهداری می شود.از نظر زمان رسیدن میوه، در گروه زودرس تا میان رس قرار گرفته و میوه های آن ها را می توان به خوبی و بدون کاهش قابل توجه وزن، به مدت طولانی روی درخت نگهداری نمود.
برگها سبز تیره و براق و گلها سفید رنگ هستند که به تعداد ۴-۱ عدد در محور برگها شکل می گیرند. میوه ها ۵-۴ سانتیمتر طول دارند و نارنجی – طلایی هستند و زمان رسیدن آنها از اواسط پاییز تا اواسط زمستان است. بسته به اندازه میوه و البته شرایط نگهداری ، کامکوات می تواند سالانه صدها عدد میوه تولید کند. میوه های ریز این گیاه معمولا به شکل مربا مصرف می شوند. نام انگلیسی این گیاه Kumquat و یا cumquatاست که در چینی به معنی پرتقال طلایی است.
شرایط نگهداری کامکوات
نورمورد نیاز کامکوات :
کامکوات به مکانی با نور کامل و مستقیم آفتاب حداقل به مدت ۸-۶ ساعت نیاز دارد. هر مقدار که از میزان نور کم شود، گلدهی و در نهایت میوه دهی آن نیز کاهش خواهد یافت. البته در مورد نمونه های گلدانی باید گلدان را در مکانی گذاشت که در طی صبح از نور و بعد از ظهر از سایه برخوردار باشند.
میزان آبیاری کامکوات :
آبیاری منظم یکی از نکات کلیدی برای رشد هر نوعی از درختان مرکبات است، به ویژه آنهایی که در گلدانها رشد میکنند. هدف این است که خاک این گیاه مرطوب نگه داشته شود، نه خیس. انگشت خود را به خاک بزنید، حداقل تا بند دوم از انگشت. اگر در انگشت احساس رطوبت کردید باید تا نوبت بعدی آبیاری صبر کنید. اگر احساس کردید که خاک خشک است به گیاهتان آب بدهید، تا زمانی که ببینید آب از زیر گلدان بیرون میآید. اگر گیاهتان را در خانه نگه میدارید، خصوصاً در زمستان که وسایل گرمایش کار میکنند، خوب است که کمی آب به برگهای گیاه اسپری کنید. اینگونه درختتان را خوشحال میکنید.
خاک و تغذیه مورد نیاز کامکوات :
کامکوات در خاکهای نسبتاً اسیدی بهتر عمل میکند. افزودن زیاد مواد ارگانیک همواره باعث کمککردن به مرکباتتان میشود.در فصل بهار، به وسیله یک تقویتکننده چند منظوره مرکبات (که به آرامی آزاد میشود)، به گیاه کامکوات غذا بدهید. در طول فصل رشد نیز دادن منظم تقویتکننده مایع رقیق، مانند کلپ مایع، امولسیون ماهی یا جلبک دریایی و ترکیب امولسیون ماهی یک ایده خوب است.
زمان برداشت میوه کامکوات :
کامکواتها زمانی رسیدهاند که پوستشان نارنجی پُر رنگ باشد و هنگام لمس تا حدودی نرم به نظر برسند. از یک چاقو یا قیچی برای کندن میوهها از درخت استفاده کنید تا به درختتان آسیب نرسانید (با کندن قسمتی که نیاز نیست). کندن میوه به همراه کمی از ساقه آن با برگهایی که به ساقه متصلاند، دکور زیبایی را برایتان فراهم میکنند.
نحوه تکثیر کامکوات :
از طریق بذر : بعد از بیرون آوردن دانه به خوبی باقیمانده میوه را از روی آن با آب بشویید و قبل از خشک شدنشان نسبت به کاشت آنها اقدام کنید. مخلوطی از خاک معممولی+شن برای کاشت آنان مناسب است و قبل از کاشت به خوبی آنرا خیس کنید و سپس نیم ساعت صبر کنید تا آب اضافی خارج شود و بعد بذرها را بکارید. عمق مناسب کاشت نیز حدود ۲ سانتمیتر است. روی سطح گلدان را پلاستیکی شفاف بکشید تا به حفظ رطوبت بیشتر کمک شود. گلدان را در مکانی روشن اما به دور از نور مستقیم آفتاب قرار دهید و دمای هوا برای جوانه زنی در حد ۲۲-۱۸ درجه مناسب است. در طی مدت جوانه زنی سطح خاک را هر زمان که نسبتا خشک شده بود با روش غبارپاشی آب ، آبیاری کنید. معمولا جوانه زنی در صورت مساعد بودن شرایط و عدم رکود بذرها در حدود ۴-۲ هفته بعد روی می دهد.
از طریق قلمه : روش دیگر تکثیر کاشت قلمه این گیاه است. قلمه از شاخه های جدید و در اوایل تابستان به طول حدود ۱۵ سانتیمتر تهیه می شود.وجود ۳-۲ گره (ناحیه اتصال برگ به ساقه ) ضروری است. استفاده از پودرهای ریشه زایی به شکل گیری و رشد ریشه ها کمک می کند. از مخلوطی سبک همانند شن +خاک برگ می توان برای کاشت قلمه ها استفاده کرد. گلدان حاوی قلمه ها در مکانی روشن و بدور از نور مستقیم آفتاب و دمای ۱۸ درجه قرار میگیرند. ریشه زایی حدود ۸-۶ هفته طول میکشد. روش پیوند زنی روش دیگر تکثیر این گیاه است که از پایه سایر مرکبات همانند نهال نارنج استفاده می شود.
آشنایی با خواص شگفت انگیز میوه کامکوات
حفظ سلامت سلولهای بدن، پیشگیری از سنگ کلیه، تسکین سرفه و رفع ناراحتی های ریه، کاهش خستگی و افزایش تمرکز از خواص میوه کامکوات (Kumquat) است.کامکوات یا پرتقال زینتی از خانواده مرکبات و از نظر اندازه و شکل شبیه به خرما است، ولی از نظر خواص بسیار شبیه به خواص پرتقال میباشد. از این میوه برای تهیه مربا، مارمالاد و کنسرو استفاده شده، به صورت تازه خوری نیز مورد مصرف قرار میگیرد. جالب است بدانید نهال کامکوات، به علت پاکوتاهی و زیبایی، به صورت زینتی در گلدان نیز نگهداری می شود و میوه های آن را می توان به خوبی و بدون کاهش قابل توجه وزن، به مدت طولانی روی درخت نگهداری نمود. خواص میوه کامکوات و فواید درمانی آن شامل خاصیت محرک، بادشکن، مقوی معده، ضد نفخ، ضد ورم و دافع بو است و خوردن پوست خشک این میوه برای رفع ناراحتی های ریه و تسکین سرفه بسیار مفید است. در ادامه این مطلب برخی از خواص میوه کامکوات گردآوری شده است.
ارزش غذایی ۱۰۰ گرم
کالری ۷۱ –
چربی کل ۰.۹ گرم ۱٪
کربوهیدرات ۱۶ گرم ۵٪
فیبر ۷ گرم ۲۸٪
قند ۹ گرم –
پروتئین ۱.۹ گرم –
ویتامین A – ۵٪
ویتامین C – ۷۳٪
کلسیم – ۶٪
آهن – ۴٪
منیزیم – ۵٪
پتاسیم ۱۸۶ میلیگرم
فواید دارویی و درمانی کامکوات برای بدن
لاغری و کاهش وزن با میوه کامکوات : کامکوات یکی از میوه هایی است که کالری کم و مقادیر بالای فیبر دارد؛ فیبر موجود در کامکوات باعث کاهش اشتها شده و با جلوگیری از پرخوری به لاغری و کاهش وزن کمک می کند.مقادیر بالای فیبر موجود در میوه کامکوات باعث سم زدایی روده ها شده و چربی شکم را کاهش می دهد.
درمان فشار خون با کامکوات : پتاسیم موجود در کامکوات به درمان فشار خون بالا کمک می کند.
دیابت و قند خون : تحقیقات نشان داده که مقادیر بالای فیبر و فلاونوئید هایی از جمله پنسرین موجود در پوست کامکوات، به کاهش قند خون ناشتا در افراد مبتلا به دیابت کمک می کنند.
معده و دستگاه گوارش : فیبر موجود در کامکوات، به بهبود هضم غذا کمک می کند، درد معده را درمان می کند و گاز محبوس شده در دستگاه گوارش را کاهش می دهد.
درمان یبوست : کامکوات حاوی مقادیر بالای فیبر است که با بهبود حرکات روده به پیشگیری و درمان یبوست و اسهال کمک می کند.
بهبود سرماخوردگی : در طب سنتی چینی از کامکوات برای درمان سرماخوردگی، تب، سرفه و التهاب دستگاه تنفسی استفاده می شود.مطالعات نشان داده که مقادیر بالای آنتی اکسیدان ها و ویتامین C موجود در کامکوات، باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شده و از ابتلا به سرماخوردگی و عفونت های ویروسی پیشگیری می کند.
درمان چربی خون و قلب : مقادیر بالای فلاونوئید پنسیرین موجود در کامکوات به کاهش تری گلیسیرید و کلسترول بالای خون کمک می کند.فیتوسترول های موجود در کومکوات یک ساختار شیمیایی شبیه به کلسترول دارند، به این معنی که آنها می توانند جذب کلسترول را متوقف کنند و باعث کاهش کلسترول بالای خون شوند.برخی از فلاونوئید های موجود در کامکوات، دارای خواص ضد التهابی هستند و خطر ابتلا به بیماری های قلبی را کاهش می دهند.
ضد سرطان : آنتی اکسیدان های موجود در کامکوات دارای خواص ضد التهابی هستند که با تقویت سیستم ایمنی بدن، احتمال ابتلا به انواع سرطان را کاهش می دهند.کاروتنوئیدی به نام بتا کریپتوکسانتین موجود در کامکوات، باعث افزایش گلبول های سفید خون شده و خطر ابتلا به سرطان ریه را کاهش می دهد.
بهبود عملکرد چشم : کامکوات ها یک منبع غنی از ویتامین A و بتا کاروتن است که باعث تقویت بینایی می شود. همچنین به دلیل مقادیر بالای آنتی اکسیدان هایی که دارد، خطر ابتلا به آب مروارید و دژنوراسیون ماکولا را کاهش می دهد.
مبارزه با پوکی استخوان : مقادیر قابل توجه کلسیم موجود در کامکوات باعث تقویت و بهبود رشد استخوان ها شده و خطر ابتلا به پوکی استخوان را کاهش می دهد.
افزایش انرژی بدن : مقادیر بالای ریبوفلاوین و کربوهیدرات های موجود در کامکوات باعث افزایش انرژی بدن می شوند.
تقویت دندان ها : کلسیم، پتاسیم و ویتامین C موجود در میوه کامکوات، باعث تقویت دندان ها و لثه ها شده و خطر پوسیدگی دندان را کاهش می دهد.
درمان روماتیسم و آرتروز : کامکوات به دلیل مقادیر بالای آنتی اکسیدان ها و فلاونوئید هایی که دارد، دارای خواص ضد التهابی بوده و به درمان درد روماتیسم و آتروز کمک می کند.
درمان کم خونی : کامکوات مقادیر بالایی آهن دارد که باعث افزایش تولید گلبول های قرمز خون و درمان کم خونی می شود. همچنین ویتامین C موجود در کامکوات به افزایش جذب آهن در بدن کمک می کند.
درمان افسردگی : آروماتراپی مرکبات از جمله کامکوات به دلیل مقادیر بالای فلاونوئید های موجود در آن و با افزایش سنتز سروتونین، به درمان استرس، اضطراب و افسردگی کمک می کند.
درمان سنگ کلیه : مطالعات نشان داده که پتاسیم موجود در کامکوات، خطر ابتلا به بیماری های کلیوی را کاهش می دهد و چون کامکوات دارای خواص ادرار آور است ، می تواند به درمان سنگ کلیه کمک کند.
بهبود گلودرد : میوه و برگ های درخت کامکوات علاوه بر اسیدهای طبیعی، دارای قند طبیعی نیز هستند. از برگ این درخت، روغن نیز استخراج می شود. تحقیقات نشان می دهند که مصرف این میوه و برگ آن در کاهش سرفه و گلودرد تأثیر بسیار دارد.
توصیه هایی در مورد مصرف میوه کامکوات
لازم به ذکر است، میوه کامکوات را نباید پیش از رسیدن کامل از درخت چید. توصیه میشود برای ماندگاری بیشتر این میوه، آن را در آب سرد شسته شده و با دستمالی به آرامی خشک شود. اگر میوه را با انگشتان به آرامی فشار دهید و آب آن را میل کنید از طعم لذیذ آن لذت خواهید برد. برای بهره گیری بیشتر از خواص میوه کامکوات به صورت تازه خوری، توصیه میشود آن را همانند خرما و زیتون، درسته و با پوست مصرف کنید. از آب این میوه میتوان برای طعمدهی به گوشت قرمز، گوشت مرغ و همچنین ماهی استفاده نمود. نگهداری میوه کامکوات، آسان بوده و ماندگاری طولانی دارد. این میوه در دمای اتاق به مدت ۳ تا ۴ روز و در داخل یخچال تا سه هفته سالم میماند و نوع فریز شده آن را میتوان تا ۶ ماه یا بیشتر نگهداری کرد.
موضوع : معرفی درخت کامکوات و شرایط نگهداری آن و خواص درمانی میوه کامکوات
مطالب مرتبط :
بهترین گیاهان دارویی برای پرورش در خانه
اصول کاشت و نحوه پرورش گیاه مارچوبه و خواص درمانی مارچوبه
شرایط کاشت و پرورش درخت فندق و خواص آن
دمنوش گیاه درمانی پنیرک و خواص پنیرک
خواص درمانی گل شقایق سرخ
گیاهان دارویی عالی برای سلامت