متخصص کلیه و مجاری ادراری یا اورولوژیست کیست و چه بیماری هایی را درمان می کند؟
متخصص کلیه و مجاری ادراری پزشکی است که در زمینه آزمایش اعضای دستگاه ادراری که شامل کلیهها، مثانه و اعضای تناسلی در زنان و مردان و همچنین در زمینه پروستات و بیضه در مردان آموزش های لازم را دیده است. متخصص کلیه و مجاری ادراری با جراحی و درمان سیستم دفع ادراری مردان و زنان و همچنین ارگانهای تولید مثل مردان سروکار دارد ولی در زنان اورولوژی دخالتی در دستگاه ژنیتال و تولید مثل زنان ندارد. به پزشکی که در این شاخه پزشکی تخصص دارد اورولوژیست نیز میگویند.
اورولوژی چیست؟
اورولوژی حیطه پزشکی است که بر روی بیماریهای مجاری ادراری و دستگاه تولید مثل مردان تمرکز دارد. برخی از متخصصین کلیه و مجاری ادراری بیماری کلی دستگاه ادراری را درمان می کنند. سایر متخصصین در نوع خاصی از اورولوژی تخصص دارند مانند:
- اورولوژی زنان، که بر مشکلات تولید مثل و دستگاه ادراری زنان تمرکز دارد.
- ناباروری مردان، که بر مشکلاتی متمرکز است که مانع از باردار شدن همسرش میشود.
- نورولوژی، که بر مشکلات سیستم ادراری ناشی از مشکلات سیستم عصبی تمرکز دارد.
- اورولوژی اطفال، که بر مشکلات ادراری در کودکان تمرکز دارد.
- انکولوژی اورولوژی که بر سرطانهای سیستم ادراری، از جمله مثانه، کلیهها، پروستات و بیضهها متمرکز است.
یک متخصص کلیه و مجاری ادراری یا اورولوژی چه میکند؟
متخصص کلیه و مجاری ادراری بیماریهای دستگاه ادراری را هم در مردان و هم زنان تشخیص داده و درمان می کنند. آنها همچنین هر مشکل مربوط به سیستم تناسلی مردان را از جمله : اختلالات مربوط به اپیدیدیم، آلت تناسلی، پروستات، لولههای منی و بیضهها را تشخیص داده و درمان میکنند. در برخی موارد ممکن است جراحی انجام دهند. به عنوان مثال، ممکن است سرطان را از بین ببرند یا انسدادی در دستگاه ادراری را برطرف کنند. اورولوژیستها در مکانهای مختلف از جمله بیمارستانها، کلینیکهای خصوصی و مراکز اورولوژی کار میکنند.
کدام بخشهای بدن به اورولوژی مربوط است؟
بخشهایی از بدن که به متخصص کلیه و مجاری ادراری مربوط میشود شامل کلیهها، غدد آدرنال، حالبها (لوله ای که ادرار را از کلیهها به مثانه منتقل میکند)، مثانه، میزراه (مجرای دفع ادرار) و دستگاه باروری آقایان شامل بیضهها، اپیدیدیم (لولههایی در پشت و چسبیده به بیضهها که محل بلوغ و ذخیرهاسپرم میباشند)، وازدفران (لولهای که اسپرم را از بیضه به میزراه منتقل میکند)، کیسههای منی، پروستات و آلت تناسلی میباشد. کلیه و مجاری ادراری یکی از رشتههای مهم در پزشکی میباشد.
دستگاه ادراری و باروری ارتباط نزدیکی با هم دارند، و اختلالات یکی بر روی دیگری تاثیر میگذارد و بخش قابل توجهی از بیماریهایی که در ارولوژی درمان میشوند تحت عنوان بیماریهای ادراری، تناسلی نامگذاری میشود. ارولوژی شامل درمان طبی و دارویی (غیر جراحی) بیماریها مثل عفونتهای مجاری ادراری و بیماری خوشخیم پروستات و همچنین درمان جراحی بیماریها مثل سرطانها، اصلاح بیماریهای مادرزادی، و بی اختیاری ادراری میباشد.
چه هنگام باید به یک اورولوژیست مراجعه نمود؟
هنگام بروز علایم زیر باید به متخصص کلیه و مجاری ادراری مراجعه شود:
- ناراحتی هنگام دفع ادرار
- مشکل در تخلیه مثانه به طور کامل
- بی اختیاری (از دست دادن کنترل ادرار)
- هماچوری، وجود خون در ادرار
- حس درد که ظاهرا به دستگاه ادراری مربوط است.
- مشکل در عملکرد جنسی
- ناباروری ( مشکلات در بچهدار شدن)
گاهی اوقات ممکن است مشکل بیمار بصورت اتفاقی هنگام تصویر برداری با اشعه ایکس و یا سونوگرافی مشخص گردد و این تصویر برداری ها وجود اختلال در دستگاه ادراری را نشان دهد.
در اینجا میتوانید لیست کامل بهترین پزشکان متخصص کلیه و مجاری ادرار شیراز به همراه آدرس، تلفن و لیست کامل خدمات و معرفی وبسایت و پیج اینستاگرام ایشان را مشاهده فرمایید.
متخصص اورولوژی کدام بیماری ها را درمان می کند؟
بیمار ممکن است برای درمان مشکلات مختلف به متخصص کلیه و مجاری ادراری ارجاع داده شود.
عفونت مجاری ادراری (UTIs)
این عفونتها اغلب هنگامی به وجود میآید که باکتریها از دستگاه گوارش به مجرای ادرار حرکت می کنند. علائم شامل ادرار غیرطبیعی، درد، *بی اختیاری، تهوع، استفراغ، تب و لرز است. عفونت مجاری ادرار بیشتر در زنان دیده میشود.
*بی اختیاری: اختلال در سیستم ادراری که میتواند منجر به از دست دادن غیرارادی کنترل مثانه شود. در زنان، این مشکل ممکن است ناشی از تضعیف عضلات کف لگن در دوران بارداری اتفاق بیفتد.
ناباروری در مردان
این مشکل میتواند در اثر آسیب به دستگاه تناسلی مرد و انواع اختلالات اسپرم بروز یابد. یکی از علل رایج واریکوسل، یک رگ بزرگ در کیسه زیر آلت تناسلی است. گاهی اوقات ممکن است جراحی کمک کند.
بیماری کلیوی
آسیب به کلیهها میتواند منجر به تورم در دستها و مچ پا، فشار خون بالا و سایر علائم شود. اگر کلیهها به طور موثر کار نکند، این وضعیت نارسایی کلیه گفته میشود. در نهایت، این مشکل میتواند مرگبار باشد.
پیوند کلیه
ممکن است فرد به دنبال نارسایی کلیه به پیوند کلیه نیاز داشته باشد
آنکولوژی اورولوژی
درمان سرطانهایی که مربوط به مجاری ادراری و یا سیستم تولید مثل مردان، مانند سرطان مثانه و سرطان پروستات است.
*سرطانها: مثانه، کلیهها، غده پروستات، بیضهها و هر سرطان دیگری که بر سیستم ادراری و یا در مردان بر روی سیستم تولید مثل اثر میگذارد.
افتادگی مثانه
هنگامی که بافتها و ماهیچههای کف لگن دیگر قادر به حمایت از اندامها در لگن نیستند، اندامها ممکن است از موقعیت معمول خود رها شوند.
بزرگی غده پروستات
هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) حدود 1 مرد از هر 3 مرد بالای 50 سال را تحت تاثیر قرار میدهد. رشد بیش از حد سلولهای غدد پروستات باعث میشود که مجرای ادرار تنگ شود و منجر به مشکلات ادراری میگردد.
اختلال نعوظ
آلت تناسلی قادر به رسیدن به نعوظ کافی نیست تا به طور کامل در مقاربت جنسی دخول کند. این مشکل اغلب نشانهای از یک بیماری زمینهای است.
بیماری پیرونی
یک لایه فیبری بافت اسکار در زیر پوست آلت تناسلی ایجاد میشود. این امر میتواند منجر به خم شدن یا انحنای آلت تناسلی (فیموز) در هنگام نعوظ شود که میتواند باعث درد و منجر به مشکلاتی در رابطه جنسی شود.
سیستیت بینابینی یا سندرم دردناک مثانه
یک بیماری مزمن التهابی مثانه که میتواند ناراحتی از حالت خفیف تا شدید ایجاد کند.
سنگهای کلیه و مثانه
رسوبات کوچک و سفت ساخته شده از نمکهای معدنی و نمک اسیدی در کلیهها تشکیل میشوند اما میتوانند از مجاری ادراری عبور کنند. این سنگها می توانند بر ادرار کردن اثر بگذارند و باعث درد، تهوع و استفراغ شوند.
پروستاتیت
عفونت یا التهاب پروستات میتواند باعث ادرار یا انزال دردناک شود. این مشکل میتواند حاد یا مزمن باشد.
بیضه نزول نکرده یا کریپتورکیدیسم
به طور معمول، بیضهها در داخل شکم یک جنین تشکیل میشوند و قبل از تولد به داخل کیسه بیضه نزول میکنند. اگر یک یا هر دو بیضه نزول نکنند، تولید اسپرم ممکن است دچار اختلال شود و خطر عوارض وجود دارد.
انسداد مجرای ادرار
وجود اسکار در مجرای ادرار میتواند مسیر عبوری ادرار از مثانه را تنگ یا مسدود کند. علل احتمالی شامل عفونت، التهاب یا آسیب میباشد. علائم شامل ادرار دردناک و کاهش میزان ادرار خواهد بود. این مشکلات میتواند منجر به عوارضی مانند پروستاتیت و عفونتهای دستگاه ادراری شود.
اورولوژی اطفال
این حیطه شامل درمان مشکلات اورولوژیکی در کودکان است که برای پزشکان اطفال غیر متخصص بسیار پیچیده است.
آزمایشاتی که توسط متخصص اورولوژی انجام می گیرد:
در بررسی علایم بیمار، متخصص کلیه و مجاری ادراری ابتدا علل احتمالی را مشخص مینماید (تشخیص افتراقی) سپس به معاینه بیمار میپردازد تا متوجه شود که:
- آیا مناطق دردناک (حساس به لمس) در منطقه شکم، بیضه ها یا پروستات وجود دارد. البته درباره ناراحتی در پروستات باید گفت آزمایش این قسمت از طریق آزمایش رکتال دیجیتال DRE انجام میپذیرد که پزشک دستکش به دست کرده و انگشت خود را چرب نموده و داخل مقعد بیمار میکند تا وجود هرگونه ناهنجاری را تشخیص دهد.
- آیا پس از تخلیه کامل ادرار ، بزرگی یا تورم در اعضای دستگاه ادرای(کلیه ها، بیضه ها یا پروستات) وجود دارد یا خیر.
- آیا عدم کنترل ادرار وجود دارد.
البته جهت ارزیابی کامل بیمار و مشکلات خاص او در این زمینه استفاده از سایر آزمایشات ضروری است.
- آزمایش های تصویربرداری، مانند سی تی اسکن، ام آر آی، و یا سونوگرافی می تواند به پزشک کمک کند تا مشکل را مکان یابی کند.
- سيستوسکوپ یک پروب بلند و نازک همراه با دوربین است که می تواند برای مشاهده داخل مجاری ادراری استفاده شود و گاهی اوقات برای گرفتن نمونه ای از بافت برای آزمایش مورد استفاده قرار می گیرد.
- آزمایش ادرار میتواند وجود باکتری یا سایر نشانه های بیماری را بررسی کند.
- بیوپسی میتواند سرطان و سایر اختلالات را بررسی نماید.
- تست اورودینامیک میتواند بررسی کند که ادرار با چه سرعتی از بدن خارج می شود، چه مقدار ادرار بعد از ادرار کردن در مثانه باقی می ماند و چه مقدار فشار بر روی مثانه وجود دارد.
روش های درمان بیماری های کلیه و مجاری ادراری :
پس از تشخیص، درمان به شرایط بستگی دارد. هم درمان دارویی و هم جراحی گزینه ها ممکن هستند. درمان با توجه به تشخیص متفاوت خواهد بود. درمان شامل استفاده از داروها و جراحی است.
انواع داروها عبارتند از:
- آنتی بیوتیک برای عفونت
- هورمون درمانی برای سرطان پروستات
- مهارکنندههای فسفودی استراز 5 (PDE5) برای اختلال نعوظ مانند سیلان یا تادالافیل
- داروهایی که بر عضلات صاف مثانه عمل میکنند تا بی اختیاری ادرار را کاهش دهند.
- داروهای شیمی درمانی برای سرطان
جراحی میتواند به صورتهای زیر باشد:
- جراحی باز
- عمل جراحی “کیهول” لاپاراسکوپی یا حداقل تهاجمی
- لیزر برای درمان BPH، سرطان و سنگ کلیه
اورولوژیست ممکن است عمل جراحی را برای موارد زیر انجام دهد:
- برداشتن تومور یا کل مثانه، پروستات یا سایر قسمتها در صورت وجود سرطان
- انجام ترمیم پس از آسیب
- رفع انسداد مجاری ادرار ناشی از بافت اسکار است که گشاد کردن مجاری ادرار نامیده میشود
- رفع بی اختیاری استرسی، به عنوان مثال با روش اسلینگ
- شکستن یا برداشتن سنگ کلیه
- حذف بخشی از کلیه
- پیوند کلیه
متخصصین اورولوژی ختنه را نیز انجام می دهند. این روش برای حذف پوست از نوک آلت تناسلی به دلیل دلایل فرهنگی، مذهبی یا پزشکی انجام می شود.
وازکتومی، شکل دائمی پیشگیری از بارداری در مردان نیز توسط متخصص اورولوژی انجام میشود.
جراحی اورولوژی
جراحی اورولوژی ادغام فعالیتهای جراحی برای لگن – روده بزرگ، سیستم ادراری تناسلی و اندامهای زنان- در درجه اول برای درمان انسداد، اختلال عملکرد، بدخیمیها و بیماریهای التهابی است. جراحیهای اورولوژی معمول عبارتند از:
- جراحی کلیه
- برداشتن کلیه (نفترکتومی)
- جراحی مجرای ادرار، از جمله اورترولیتوتومی یا حذف رسوبات (سنگها) در مجاری ادرار
- عمل جراحی مثانه
- کالبدشکافی غدد لنفاوی لگنی
- عمل جراحی پروستات، برداشتن پروستات
- جراحی بیضه (کیسه بیضه)
- جراحی مجرای ادرار
- جراحی آلت تناسلی
بانک مشاغل برتر