خواص رازیانه برای سلامتی
خواص رازیانه برای سلامتی : رازیانه یکی از گیاهان سنتی است که اخیرا مصرف آن در ایران خیلی باب شده است. دربارهی خواص رازیانه در زمینهی کاهش درد قاعدگی، کاهش گُرگرفتگی یائسگی و حتی اثر معجزهآسای آن در لاغری خیلی شنیدهایم. اما در این مقاله به طور مفصل به تمام خواص باور نکردنی گیاه رازیانه اشاره خواهد شد.
رازیانه گیاهی زمستانی است که ظاهری شبیه کرفس دارد و طعمش شبیه شیرین بیان است. ممکن است ابتدای کار طعم آن چندان به دلتان نچسبد؛ اما خواص رازیانه برای بدن آن قدر زیاد است که اگر از آنها اطلاع پیدا کنید، حاضرید طعمش را هم تحمل کنید.
رازیانه از خانوادهی سبزیجاتی مانند کرفس و هویج وحشی است و مانند آنها پیاز سفید رنگ و ساقهی بلندی دارد. تمام بخشهای رازیانه از بذر و پیاز گرفته تا ساقه و برگها خوراکی هستند. اصل رازیانه به کشورهای مدیترانهای مانند یونان و ایتالیا برمیگردد، اما امروزه در کشورهای مختلفی مثل امریکا، هند، روسیه و… نیز کشت میشود. رازیانه به دلیل خواص بیشماری که دارد در بسیاری از فرهنگها بهعنوان دارو مورد استفاده قرار میگیرد. این گیاه به درمان بیماریهای زیادی مثل تنظیم فشار خون یا افزایش شیر مادران کمک میکند. از خواص رازیانه میتوان به بهبود معده درد، تسکین گلودرد و حتی کاهش خارش نیش حشرات اشاره کرد.
ارزش غذایی رازیانه
یک پیاز متوسط رازیانه حاوی ۷۲ کالری، ۳ گرم پروتئین و ۱۷ گرم کربوهیدرات است. در صورتی که مقدار ناچیزی چربی دارد و به هیچ عنوان کلسترول ندارد. رازیانه فیبر خیلی بالایی دارد. هر پیاز آن ۷ گرم فیبر خوراکی دارد که در واقع ۲۸٪ نیاز روزانهی هر فرد است. اکثر افراد از کمبود فیبر در بدن رنج میبرند. بنابراین اگر پیاز رازیانه را به سبد خوراکی خود اضافه کنید، میتوانید فیبر مورد نیاز بدنتان را تأمین کنید. هر پیاز رازیانه ۹۶۹ میلیگرم پتاسیم هم دارد که ۲۷٪ نیاز روزانهی بدن را رفع میکند. پتاسیم به کاهش فشار خون کمک میکند و سطح مایعات بدن را متعادل نگه میدارد.
از خواص رازیانه میتوان به مقدار بالای ویتامین سی آن نیز اشاره کرد. رازیانه در هر پیاز خود ۲۸ میلیگرم ویتامین سی دارد که معادل نیمی از نیاز روزانهی بدن به این ویتامین است. ویتامین سی یک آنتیاکسیدان قوی محسوب است. آنتیاکسیدان سیستم ایمنی بدن را تقویت و روند کهولت سن را کند میکند. البته رازیانه به جز ویتامین سی، سایر ویتامینها مانند ویتامین A، B6، K و اسید فولیک هم دارد. داشتن سایر مواد معدنی مثل آهن، کلسیم، مس، زینک و سلنیم هم از خواص رازیانه به حساب میآید.
خواص منحصربهفرد رازیانه
۱. خواص رازیانه برای سلامت استخوانها
با توجه به میزان کلسیمی که در رازیانه وجود دارد، این گیاه میتواند به تقویت استخوانها و استحکام آنها کمک کند. رازیانه تقریبا ۱۱۵ میلیگرم کلسیم دارد که ۱۰٪ نیاز روزانهی بدن را شکل میدهد. اما تنها داشتن کلسیم از خواص رازیانه نیست؛ رازیانه منیزیم، فسفر و ویتامین K هم دارد که در کنار کلسیم میتوانند روی استحکام استخوانها اثر بگذارند.
۲. خواص رازیانه برای لاغری
اگر درگیر کاهش وزن و رژیمهای لاغری باشید، حتما میدانید که فیبر هیچ کالریای ندارد، ولی حجم دارد. بنابراین باعث میشود معده زودتر پُر شود و زودتر احساس سیری کنید. بدن انسان آنزیم لازم برای تجزیهی فیبر را ندارد، به همین خاطر قادر به تبدیل فیبر به کالری نیست. پس در واقع ۷ گرم از رازیانه، فیبر حجیمی است که هیچ کالریای به بدن شما نخواهد رساند.
مطالعات نشان میدهد که رژیمهای غذایی که فیبر بالایی در برنامهی خود دارند، در کاهش وزن خیلی مؤثرند. نتایج تحقیقی که در سال ۲۰۰۱ انجام شد نشان داد کسانی که بدون تغییر هیچیک از عادات غذایی خود، تنها ۱۴ گرم فیبر به رژیم غذایی روزانهشان اضافه کرده بودند، به دلیل اضافه شدن همین فیبر، ۱۰٪ کمتر کالری مصرف کردند و طی ۴ ماه تقریبا ۲ کیلوگرم وزن کم کردند. بنابراین از رازیانه و سایر مواد غذایی فیبردار استفاده کنید تا زودتر به اندام مورد علاقهتان برسید.
۳. خواص رازیانه برای سلامت پوست
همانطور که گفته شد پیاز رازیانه مقدار زیادی ویتامین سی دارد. ویتامین سی هم که سرشار از آنتیاکسیدان است و میتواند به کاهش آسیب رادیکالهای آزادی که منجر به پیری زودرس میشوند، کمک کند. ویتامین سی برای تشکیل کلاژن که مادهی بسیار مهمی در حفاظت از ظاهر پوست محسوب میشود نیز ضروری است.
کمبود ویتامین سی، که اسکوربوت نام دارد، سبب ناتوانی در ساختن کلاژن میشود و نهایتا بهصورت خونریزی لثه یا خونریزی زیرپوستی بروز پیدا میکند. در این زمان دریافت مقدار کافی ویتامین سی برای متوقف کردن چینوچروکهای پوست ضروری است. بدن روزانه باید ۶۰ میلیگرم ویتامین سی دریافت کند. پس میتوانید برای رفع نیاز بدنتان از پیاز رازیانه استفاده کنید.
۴. خواص رازیانه برای تسکین علائم یائسگی
تحقیقی نشان داده که استفاده از رازیانه، که نوعی فیتواستروژن است، میتواند علائم کلافهکنندهی یائسگی را تسکین دهد. این تحقیق ۹۰ خانم بین سنین ۶۰-۴۵ سال را که در دورهی یائسگی خود بودند، مورد بررسی قرار داده است. شرکتکنندگان برای هشت ماه یا تحت درمان رازیانه قرار گرفتند یا تحت درمان آرامبخشهای شیمیایی. نتایج گروهی که رازیانه مصرف کرده بودند حاکی از آن است که آنها علائم آزاردهندهی کمتری را تجربه کردند. محققان نتیجه گرفتند که رازیانه به بانوانی که سطح استروژن پایینی دارند یا یائسگی زودرس داشتهاند یا حتی رحم خود را برداشتهاند، کمک میکند که نشانههای یائسگی را کمتر تجربه کنند. البته به بررسیهای بیشتری برای اثبات این فرضیه نیاز است.
۵. خواص رازیانه برای پیشگیری از سرطان
رازیانه قرنهاست که در چین به عنوان ضدالتهاب برای جای نیش حشرات یا گلودرد استفاده میشود. خاصیت ضدالتهابی رازیانه، به محققان ایده داد تا بررسی کنند که آیا رازیانه روی سایر بیماریهای التهابی مانند سرطان هم اثری دارد یا نه؟ رازیانه روغنی دارد که آنتول نامیده میشود و در تحقیقات برخی کلینیکها به عنوان درمان طبیعی سرطان شناخته شده است و از رشد سلولهای سرطانی پستان جلوگیری میکند. البته نحوهی استفاده از این گیاه در این زمینه نیاز به بررسیهای بیشتر دارد.
ازجمله خواص رازیانه میتوان به وجود مادهی سلنیوم هم اشاره کرد که میتواند میزان مرگ ناشی از سرطان را کم کند. تحقیقی روی ۸۰۰۰ شرکتکننده نشان داده که سلنیوم میتواند مرگ ناشی از سرطان را کاهش بدهد و حتی از سرطان پیشگیری کند.
۶. خواص رازیانه برای کاهش فشار خون
رازیانه به دلیل سطح بالای پتاسیم و سطح پایین سدیمی که دارد، میتواند فشار خون و التهاب را کاهش دهد. پتاسیم برعکس سدیم کار میکند و به جنگ فشار خون بالا میرود. البته مانند هر درمان خانگی دیگری، کاهش در فشار خون یک شبه اتفاق نخواهد افتاد و باید حدود چهار هفته به مصرف خود ادامه دهید تا اثر آن را احساس کنید.
۷. خواص رازیانه برای هضم غذا
گفتیم که رازیانه ۷ گرم فیبر خوراکی دارد. ماهیچههای دستگاه گوارش هم برای هضم به فیبر احتیاج دارند. به همین دلیل رازیانه میتواند به داشتن سیستم گوارش سالم کمک کند. از آنجا که مشکلات گوارشی از قبیل رودهی تحریکپذیر و یبوست در بزرگسالان بسیار شایع است، بهتر است این گیاه در رژیم غذایی روزانه وجود داشته باشد.
جالب است بدانید که فیبر در بدن مثل بورِس عمل میکند و همانطور که در دستگاه گوارش حرکت میکند، مواد سمیای را که به دیوارههای رودهی بزرگ چسبیدهاند میکَند و با خود پایین میبرد. این سَمها عامل بالقوهای برای ایجاد سرطان روده بزرگ هستند. رازیانه مثل ملیّن هم عمل میکند و به دفع سموم کمک میکند. حتی در برخی فرهنگها، تخم رازیانه را بعد از وعدهی غذایی مثل آدامس میجوند تا هم به هضم غذا کمک کند هم بوی بد دهان را از بین ببرد.
رازیانه برای کسانی که رفلاکس معده دارند هم مفید است. تنظیم pH بدن از خواص رازیانه است که اسید معده را هم رقیق میکند. پس اگر بعد از خوردن وعدهی غذایی احساس رفلاکس دارید، خوردن رازیانه به معدهتان آرامش خواهد داد.
۸. خواص رازیانه برای بهبود دلدرد نوزاد
درست است که دلدرد کودک جزو بیماریهای خوشخیم پزشکی محسوب میشود، اما همین دردِ پیش پا افتاده، میتواند والدین را گرفتار کند. والدینی که با این مشکل درگیر هستند، حاضرند هرکاری بکنند تا درد کودکشان آرام بگیرد. دارویی که برای این درد استفاده میشود دیسیکلومین هیدروکلوراید نام دارد که ممکن است اثرات جانبی جدی به جای بگذارد. در ضمن، اگر بهطور مرتب استفاده شود اثرگذاری خود را از دست میدهد.
خبر خوش اینکه تحقیقات نشان داده روغن دانهی رازیانه درد را تسکین میدهد و رودهی کوچک را به کار میاندازد که در نتیجه به عنوان یک درمان طبیعی برای دلپیچه در نظر گرفته میشود.
تحقیقی در سال ۲۰۰۳ انجام شد که اثر روغن دانهی رازیانه و یک مسکّن شیمیایی را روی ۱۲۵ نوزاد بررسی کرد. نتایج نشان داد که درد نوزادانی که تحت درمان توسط روغن دانهی رازیانه بودند نسبت به درد گروه دیگر ۶۵٪ کمتر بود. پس استفاده از این روغن میتواند اثر بیشتری داشته باشد، بهعلاوه اینکه اثر جانبی خاصی هم نخواهد داشت.
با وجود اینکه این خبر میتواند خیلی امیدوارکننده باشد، اما هنوز دُز مطمئنی برای استفاده نوزادان مشخص نشده است و مصرف سرِ خود از آن میتواند خطرناک باشد. مطمئنترین روش این است که مادرِ شیرده، چای رازیانه میل کند تا روی نوزاد هم اثر خود را بگذارد.
۹. خواص رازیانه برای کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی
مواد غذایی که فیبر دارند، به کاهش سطح کلسترول خون کمک میکنند. رژیمهای غذایی که فیبر را در فهرست خود دارند، احتمال حملهی قلبی را کاهش میدهند. حال فکر کنید که رازیانه هم فیبر دارد و هم پتاسیم، در نتیجه مادهی بسیار قدرتمندی برای جلوگیری از بیماریهای قلبی و عروقی است، زیرا هم کلسترول را تنظیم میکند، هم فشار خون را پایین میآورد. تازه! رازیانه ویتامینهای محافظ قلب مانند فولات و ویتامین C هم دارد.
۱۰. خواص رازیانه برای سلامت چشم
تباهی لکهی زرد (Macular Degeneration) شایعترین دلیل کوری در جهان است. ماکولا همان قسمتی از چشم است که به نور شبکیه حساس است و برای انجام کارهای دقیق به آن احتیاج داریم. دلیل اصلی این نوع تخریب دقیقا مشخص نیست، اما گفته میشود آنتیاکسیدان که خاصیت ضدالتهابی دارد بهعلاوهی ویتامین سی و زینک میتواند بینایی را بهبود دهد و روند این بیماری را کُند کند.
با توجه به توضیحاتی که تا الان دادیم، حتما میتوانید حساب کنید که رازیانه خیلی برای حفظ بینایی چشم مفید است.
رازیانه ممکن است این اثرات جانبی را داشته باشد
با اینکه رازیانه برای افراد زیادی یک گیاه فوقالعاده است، اما برخی افراد با شرایط پزشکی خاص باید استفاده از آن را محدود کنند یا بهطور کلی استفاده از آن را کنار بگذارند. افرادی که سابقهی حساسیت دارند باید رازیانه را با احتیاط مصرف کنند.
به دلیل پتاسیم بالایی که رازیانه دارد، افرادی که بیماریهای کلیوی دارند باید میزان استفادهی روزانه از رازیانه را محدود کنند. کسانی هم که مسدود کننده بتا (Beta-Blocker) برای کنترل فشار خون مصرف میکنند به دلیل همین پتاسیم باید از استفاده از رازیانه صرف نظر کنند.
چگونه رازیانه را انتخاب و مصرف کنیم؟
رازیانه بافت تُردی دارد و طعم آن مانند شیرینبیان است. اگر طعم آن را دوست داشته باشید میتوانید به عنوان طعمدهنده در هر غذایی از آن استفاده کنید. اگر قصد خرید پیاز رازیانه را دارید، پیازی انتخاب کنید که کاملا سفت و قسمت تحتانی آن کاملا سفید باشد. پیازهایی که قهوهای رنگ هستند یا لکه دارند را کنار بگذارید. ساقهها هم که قطعا باید سفت در کنار هم باشند و پلاسیده نشده باشند. پیاز رازیانه را چهار الی پنج روز میتوانید در یخچال نگه دارید. بعد از آن هم پلاسیده میشود هم طعم خود را از دست میدهد.
همانطور که گفتیم، تمام بخشهای گیاه رازیانه خوراکی هستند. بذر آن را هم معمولا خشک کرده و بهعنوان ادویه در غذا استفاده میکنند.
مطالب دیگر:
بدترین عادت ها و رژیم های لاغری
ویتامین B3 یا نیاسین چیست؟
ماساژ ژاپنی پوست صورت برای جوانسازی
خواص جوی دوسر برای سلامت
7 مزیت اهدای خون
رازهای یک زندگی سالم و طولانی
پیشگیری از سرطان های زنانه
عوارض لیزر درمانی
مضرات نشستن طولانی مدت و راهکارهای جلوگیری
بانک مشاغل برتر