آلرژی ( رینیت آلرژیک )
آلرژی ( رینیت آلرژیک )
رینیت آلرژیک یا تب یونجه
تب یونجه زمانی اتفاق میافتد که سیستم ایمنی بدن به یک ماده حساسیتزا در فضای باز، مانند گرده، بیش از حد واکنش نشان دهد. آلرژن مادهایست که باعث واکنش آلرژیک میشود. شایعترین آلرژنها گردههای گیاهان گرده افشان (توسط باد) مانند درختان، چمن و علفهای هرز است.
گردههای گیاهانی که توسط حشرات گرده افشانی میشوند، بسیار سنگین است و نمیتوانند برای مدت طولانی در هوا باقی بمانند و احتمال اینکه واکنش آلرژیک ایجاد کنند کمتر میباشد.
تب یونجه، همانطور که از اسمش پیداست، در فصل برداشت یونجه به وجود میآید. از نظر تاریخی، این فعالیت در ماههای تابستان رخ میداد، تقریباً در همان زمان بسیاری از افراد علائم را تجربه میکردند.
آلرژیهای فصلی در زمستان کمتر مشاهده میشوند، اما امکان تجربه رینیت آلرژیک در تمام طول سال وجود دارد. گیاهان گوناگون در زمانهای مختلف سال گردههای خود را پخش میکنند. بسته به عوامل محرک آلرژی و محل زندگی شما، ممکن است در بیش از یک فصل دچار تب یونجه شوید. همچنین امکان دارد به مواد حساسیتزا در محیط داخلی خانه مانند کپک یا موی حیوان خانگی نیز واکنش نشان دهید.
علائم آلرژی فصلی
علائم رینیت آلرژیک از خفیف تا شدید متغیر است.
شایعترین آنها عبارتاند از:
- عطسه
- آبریزش یا گرفتگی بینی
- آبریزش و خارش چشم
- خارش سینوسها، گلو یا مجاری گوش
- گرفتگی گوش
- خشکی پشت بینی
علائم با شیوع کمتر:
- سردرد
- تنگی نفس
- خسخس سینه
- سرفه
بسیاری از افراد مبتلا به تب یونجه آسم نیز دارند. اگر هم تب یونجه دارید و هم آسم، عوامل حساسیتزای فصلی، میتوانند حمله آسم را تحریک کنند.
علل آلرژی فصلی
تب یونجه زمانی اتفاق میافتد که سیستم ایمنی بدن مواد هوابرد را که معمولاً بدون ضرر هستند، خطرناک تلقی کند. بدن با آزاد کردن هیستامینها و سایر مواد شیمیایی در جریان خون به آن ماده (حساسیتزا) پاسخ میدهد. این مواد شیمیایی علائم واکنش آلرژیک را ایجاد میکنند.
عوامل شایع تب یونجه از فصلی به فصل دیگر متفاوت است.
بهار
عامل رینیت آلرژیک بهار بیشتر درختان هستند. توس یکی از عوامل متداول در عرضهای شمالی است، جایی که بسیاری از افراد مبتلا به تب یونجه به گرده آن واکنش نشان میدهند. از دیگر درختان آلرژی زا در آمریکای شمالی میتوان به سرو، توسکا، اسب شاه بلوط، بید و صنوبر اشاره کرد.
تابستان
تب یونجه نام خود را از فصل برداشت یونجه گرفته است که به طور سنتی در ماههای تابستان انجام میشود. اما عامل اصلی رینیت آلرژیک تابستان علفها مانند تلخه، چمن تیموتی و همچنین علفهای هرز خاص هستند. طبق بنیاد آسم و آلرژی آمریکا، علفها شایعترین عامل محرک در مبتلایان به تب یونجه هستند.
پاییز
پاییز فصل رگ وید است. نام جنس رگ وید، Ambrosia است و بیش از 40 گونه در سراسر جهان را شامل میشود. بیشتر آنها در مناطق معتدل آمریکای شمالی و جنوبی رشد میکنند. آنها گیاهان مهاجمی هستند که کنترلشان دشوار است. گرده آنها یک ماده حساسیتزای بسیار شایع است و علائم آلرژی ناشی از آن میتواند بسیار شدید باشد.
گیاهان دیگری که گرده خود را در پاییز رها میکنند شامل گزنه، برنجاسف، ترشک و بارهنگ است.
زمستان
تا زمستان، اکثر مواد حساسیتزای موجود در فضای باز خاموش هستند. در نتیجه، هوای سرد بسیاری از افراد مبتلا به تب یونجه را تسکین میدهد. اما این بدان معنی است که افراد وقت بیشتری را در خانه میگذرانند. اگر مستعد ابتلا به رینیت آلرژیک هستید، ممکن است به آلرژنهای داخلی مانند کپک، پوست حیوان خانگی، گرد و غبار یا سوسک نیز واکنش نشان دهید.
پاک کردن محیط از آلرژنهای داخلی اغلب راحتتر از آلرژنهای خارجیست. در اینجا چند نکته برای خلاص شدن از آلرژنهای داخلی آورده شده است:
- ملافههای خود را حداقل هفتهای یک بار در آب بسیار گرم بشویید.
- ملافه و بالشهای خود را با روکشهای ضد حساسیت بپوشانید.
- فرشها و مبلمان اضافی را بردارید.
- اسباببازیهای اضافی را از اتاق خواب کودکان بردارید.
- نشتی آب را برطرف کرده و آسیب لولههای آب را که میتواند موجب رشد کپک و آفات شود، تعمیر کنید.
- سطوح کپک زده و هر مکانی که امکلن رشد کپک وجو دارد را تمیز کنید، از جمله دستگاه بخور، کولرهای آبی و گازی و یخچال.
- برای کاهش رطوبت اضافی از رطوبتگیر استفاده کنید.
تشخیص رینیت آلرژیک
تشخیص تب یونجه معمولاً از سایر آلرژیها آسانتر است. اگر علائم آلرژیک دارید که فقط در بعضی از زمانهای سال رخ میدهد، نشانه این است که دچار رینیت آلرژیک فصلی هستید. پزشک برای تشخیص گوشها ، بینی و گلو را نیز بررسی میکند.
آزمایش آلرژی معمولاً لازم نیست. درمان رینیت آلرژیک، بدون توجه به نوع آلرژنی که به آن واکنش نشان میدهید، یکسان خواهد بود.
درمان آلرژیهای فصلی
بهترین راه کار برای تب یونجه و رینیت آلرژیک در طول سال اجتناب از مواد آلرژن ایجاد کننده علائم است. برای درمان علائم تب یونجه داروهایی در دسترس هستند. برخی از افراد درمانهای جایگزین را امتحان میکنند.
اجتناب و پیشگیری
برای پیشگیری از رینیت آلرژیک گام بردارید. به عنوان مثال، برای خنک کردن خانه در تابستان، به جای پنکههای سقفی، از تهویه هوا با فیلتر HEPA استفاده کنید. آب و هوای محلی خود را از نظر تراکم گرده بررسی کرده و در زمانهایی که تعداد گرده زیاد است، حد الامکان در منزل بمانید. در مواقعی از سال که تب یونجه شما فعال است، به این نکات دقت کنید:
- پنجرههای خود را بسته نگه دارید.
- زمان حضور خود در فضای باز را محدود کنید.
- هنگام حضور در فضای باز، به خصوص در روزهای بادی، از ماسک استفاده کنید.
همچنین پرهیز از دود سیگار که علائم تب یونجه را تشدید میکند، بسیار مهم است.
دارو
هنگامی که نمیتوانید از تماس آلرژنها جلوگیری کنید، سایر درمانها در دسترس هستند؛ از جمله:
- داروهای ضد احتقان و آنتیهیستامین بدون نسخه، مانند ستریزین (زیرتک) و داروهای ترکیبی حاوی استامینوفن، دیفنهیدرامین و فنیل افرین
- داروهای تجویز شده، مانند اسپریهای استروئیدی بینی
در موارد آلرژی شدید، پزشک ممکن است واکسن آلرژی را توصیه کند. این واکسنها نوعی ایمنی درمانی هستند که میتوانند به حساسیتزدایی از سیستم ایمنی بدن در برابر آلرژنها کمک کنند.
برخی از داروهای آلرژی ممکن است عوارض جانبی ناخواستهای مانند خواب آلودگی، سرگیجه و گیجی داشته باشند.
درمانهای جایگزین
مطالعات کمی در مورد درمانهای جایگزین تب یونجه انجام شده است. برخی از افراد معتقدند كه درمانهای جایگزین زیر میتوانند موجب تسكین شوند:
- کوئرستین، یک فلاونوئید که به میوهها و سبزیجات رنگ میبخشد
- لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس، باکتریهای «مفید» موجود در ماست
- اسپیرولینا، نوعی جلبک سبز آبی
- ویتامین C که دارای خواص آنتیهیستامینی است
برای تایید موثر بودن این روشهای درمانی جایگزین، تحقیقات بیشتری لازم است.
بیشتر بخوانید :
تفاوت علائم آلـرژی و سرماخوردگی