آشنایی با بیماری روان پریشی یا سایکوز
بیماری روان پریشی یا همان سایکوز یک بیماری و اختلال روانی حاد است روانپریشی در افراد مختلف نمود های مختلفی دارد هنوز دلیل اصلی بیماری سایکوز مشخص نیست اما عامل وراثت نقش مهمی در ایجاد این بیماری دارد اختلالات روان پریشی در بزرگسالان نمود متفاوتی نسبتبه کودکان و نوجوانان دارد. مثلا کودکان معمولا، دوستان خیالی دارند که با آنها گفتوگو میکنند.
بیماری روان پریشی چیست؟
روان پریشی یا سایکوز به حالتی گفته می شود که فرد از حالت طبیعی خود دور شده باشد و تماس او با واقعیت قطع شده باشد، در این حالات ممکن است فرد دچار توهم و هذیان شود، در این حالت فرد در مورد اشخاص و وقایع اطراف خود دچار عقاید نادرست می شود. فرد ممکن است دچار دیدن و شنیدن چیزهایی که وجود ندارند و واقعیت ندارند شود. با اینکه بیماری سایکوز ویژگی های زیادی دارد ولی اصلی ترین و شایع ترین علائم آن قطع ارتباط فرد با محیط خارجی واقعی است.
سایکوزیس (psychosis) به معنای اختلال روانی شدید همراه با توهم، هذیان و درک نادرست از واقعیتهای بیرون است که معمولا باعث کاهش عملکرد و کیفیت رفتار اجتماعی و زندگی مستقل شخص میشود.
بنا به دستهبندیهای قدیمی، اختلالات بیماری روان پریشی را میتوان به ۲ دسته نِوروس و سایکوز تقسیم کرد؛ دسته اول اختلالات خفیفاند که برای فرد رنج آور بوده و فرد از بیماری خود آگاه است.
در دسته دوم اکثرا افراد نسبت به بیماری خود آگاه نبوده و توهمات و تصورات خود را نسبت به محیط اطراف واقعی میدانند؛ به طوری که منجر به آسیب رفتاری بین فرد و اطرافیانش و تضعیف عملکرد اجتماعی شخص میشود؛ برای مثال گاهی فرد صحبتهایی در مورد خودش را از اطرافیان میشنود یا تصور میکند آنها سوء قصد به جان او را دارند.
رونپزشکان با تاکید بر این که هذیان در بیماری روان پریشی ، مانند تب در مالاریا و حصبه، تنها یکی از علائم این بیماری است بیان کرد: سایکوز در واقع طیف وسیعی از اختلالات مانند اسکیزوفرنی، بیماریهای هذیانی، اسکیزوافکتیو، بعضی اختلالات ۲ قطبی و غیره را در بر میگیرد.
این بیماری در واقع پایهای سرشتی دارد و عوامل ارثی و بیولوژیک بسیار در بروز آن تاثیر گذار است؛ برای مثال احتمال بروز اسکیزوفرنی در کسانی که در خانواده خود فرد مبتلا به این بیماری را دارند از حدود یک درصد به ۸تا ۱۲ درصد افزایش مییابد.
زمینه های بروز سایکوز چیست؟
گاهی به دنبال بیماریهای مغزی و عروقی، برخی تومورها، مصرف مواد و محرکها از جمله شیشه و آمفتامین شکوفا شدن این بیماری نهفته، در فرد را شاهد هستیم.
وی در خصوص راههای پیشگیری این بیماری توضیح داد: این بیماری مانند بذری کاشته شده در خاک است؛ گاهی زمینه بیماری خیلی قدرتمند است و در شرایط عادی هم بروز میکند؛ گاهی علیرغم زمینه ضعیف بیماری، محیط پر استرس، کاهش اعتماد به نفس، محرومیتها و انتقادهای نابجا، شرایط رشد و شکوفایی بیماری فراهم میکند؛ پس کنترل عوامل نامبرده میتواند احتمال بروز آن را کاهش دهد.
بنا بر آمارها، از حدود ۲۴ درصد مبتلایان به مشکلات و اختلالات روانپزشکی، تنها حدود سه تا چهار درصد مربوط به گروه بیماران سایکوتیک است.
مداخلاتی مانند آموزش مهارت زندگی، کنترل تنش، شناخت بیماری و تعامل و برخورد درست به افزایش عملکرد فرد کمک میکند.
سایکوزیس هم مانند تمام بیماریهای غیر واگیر همچون دیابت و فشار خون به شرط پیگیری قابل کنترل است و فرد علیرغم بیماری میتواند به تمام فعالیت اجتماعی بپردازد.
بیشتر بدانید برخی از نشانههای این اختلال از قرار زیر است:
اختلال در تمرکز؛ خلقوخوی افسرده؛ اختلال در خواب بهشکل پرخوابی یا کمخوابی؛ اضطراب؛ شکاکیت؛ گوشهگیری و انزوا از اقوام و خانواده؛ توهم؛ هذیان؛ اختلال در بیان (مثلا عوض کردن موضوع صحبت به یکباره و به شکل آنی)؛ افسردگی؛ اندیشیدن به خودکشی.
آشنایی با بیماری روان پریشی یا سایکوز
مطالب مرتبط:
عواقب قطع خودسرانه داروی آلپرازولام
جنون چیست و علل بروز ناگهانی این اختلال کدامند؟
شفقتدرمانی ؛ با خودمان مهربان باشیم