آزمایش ویتامین D برای چه کسانی ضروری است؟
آزمایش ویتامین D : کمبود ویتامین D در همه گروههای سنی دیده میشود و غذایی که سرشار از ویتامین D باشد معمولا در سفره غذایی ما ایرانیها وجود ندارد. با توجه به اینکه کمبود ویتامین D نقش مهمی در بروز بسیاری از بیماریهای غیر واگیر مانند بیماریهای قلبی-عروقی و اماس دارد، مساله جدی برای سیستم درمانی کشور محسوب میشود. البته راههای مختلفی برای تامین ویتامین D مورد نیاز بدن وجود دارد، مانند غنیسازی محصولات غذایی ولی شیوه مکملیاری به طوری که کیفیت محصول حفظ شود و ویتامین D مورد نیاز بدن را تامین کند و اینکه چه ماده غذاییای برای غنیسازی مناسبتر است نیز مورد بحث است.
از آنجایی که آزمایش سنجش میزان ویتامین D در بدن افراد هزینههای میلیاردی دارد،آیا میتوان بدون آزمایش هم مکمل این ویتامین را مصرف کرد؟ آیا مصرف مکمل این ویتامین نیاز بدن به ویتامین D را تامین میکند؟آیا مکملهای موجود در بازار استانداردهای لازم را دارند؟
آیا همه مردم باید برای تعیین میزان کمبود ویتامین D آزمایش بدهند؟
نه، نیازی به این کار نیست زیرا بر اساس مطالعاتی که وزارت بهداشت انجام داده، کمبود ویتامین D در همه گروههای سنی شایع است و به دلیل شیوع بالا کمیته کشوری و مشورتی پیشگیری از کمبود ویتامین D که کارشناسان بینالمللی هم در آن عضو هستند، در وزارت بهداشت تشکیل شد. توصیه این است که همه افراد جامعه مکمل ویتامین D را در یک دوز معین مصرف کنند که این دوز معین ایمن است، با محاسبه اینکه با مصرف یک مکمل 50 هزار واحدی ویتامین D در ماه، خطر اوردوز و مسمومیت وجود ندارد. بنابراین افراد 12 تا 70 سال باید هر ماه یک مکمل ویتامین D 50 هزار واحدی بخورند و نیازی به آزمایش نیست زیرا هزینه اضافی خواهد بود که هم به فرد و هم نظام سلامت تحمیل میشود.
اگر هر فرد بالای 12 سال یک قرص 50 هزار واحدی ویتامین D بخورد، نیاز بدنش به ویتامین D تامین میشود؟
تمام مطالعات نشان داده 70 تا 80 درصد مردم کمبود ویتامین D دارند و دوزی که اعلام کردیم، دوز ایمن است. در گروه سنی 2 تا 12 سال هر ماه فرد باید یک قرص 50 هزار واحدی بخورد و برای بچههای زیر 2 سال مکملیاری داریم که قطره A+Dداده میشود. البته در حال حاضر به جای اینکه از 2 هفته بعد از تولد، طبق دستورالعمل قبلی، مصرف قطرهA+D شروع شود، روز سوم تا پنجم بعد از تولد باید به بچهها این قطره را داد. بنابراین دوزهای اعلامشده هیچ خطری ندارد و در کمیته توصیه شده نیازی به آزمایش هم نیست زیرا دوز پیشگیرانه محسوب میشوند.
مصرف محصولات غذایی غنیشده با ویتامین D تا چه حد کمبود این ویتامین را برطرف میکند؟
باید توجه داشته باشید کنار خوردن مکمل، مردم باید محصولات غنیشده موجود در بازار را مصرف کنند. امروزه تعداد محصولات غنیشده در بازار مصرف بیشتر شده و 50 کارخانه تولیدکننده محصولات لبنی مجوز غنیسازی را گرفته و شیر و ماست غنیشده به بازار عرضه کردهاند اما مکملیاری در مدت معینی انجام میشود و تجربه نشان داده مصرف آن دائمی نیست. در حال حاضر غنیسازی آرد با ویتامین D نیز در دست اقدام است و در این زمینه از دو مشاور سازمان جهانی بهداشت و یونیسف کمک گرفتهایم. قرار است علاوه بر آهن و اسیدفولیک، ویتامین D نیز به آرد اضافه شود. همچنین غنیسازی روغن با ویتامین D نیز تایید و تصویب شده و در حال حاضر دو تولیدکننده روغن، محصولشان را با ویتامین D غنی کردهاند. از آنجایی که منابع غذایی غنی از این ویتامین وجود ندارند و تنها مقدار کمی در زرده تخممرغ و ماهی یافت میشود که خوردن آنها نیز نیاز بدن را تامین نمیکند، حتما محصولات غذایی غنیشده باید وارد برنامه غذایی افراد شود.
چه زمانی قرار است مردم نان غنیشده با ویتامین D مصرف کنند؟
غنیسازی آرد کشوری نشده و در حد پایلوت است تا بتوانیم سیستم کیفیتش را تکمیل کنیم. بنابراین تا آن زمان مصرف مکمل ویتامین D توصیه میشود. زمانی که نانها غنی شدند دیگر نیازی نیست مردم مکمل ویتامین D بخورند ولی تا آن زمان توصیه کمیته کشوری مصرف مکمل ویتامین D است.
برخی متخصصان معتقدند اگر علاوه بر قرص ویتامین D، آمپول ویتامین D نیز استفاده شود میتواند نیاز بدن را به ویتامین D تامین کند. این نظر درست است؟
نه، هر دارویی مورد مصرف مشخص دارد. آمپول تزریقی است و اصلا توصیه نمیشود که مردم آمپول را بشکنند و آن را بخورند.
دوز ایمن برای ویتامین D چقدر است؟
با توجه به شیوع کمبود ویتامین D در کشور باید با استفاده از مکملهای این ویتامین در گروههای مختلف سنی از کمبود بیشتر آن پیشگیری کنیم. البته برای پیشگیری از کمبود ویتامین D حتما نیازی به آزمایش نیست و با تجویز دوز ایمن میتوان از کمبود آن جلوگیری کرد.دوز ایمن، 400 واحد برای کودکان تا 2 سالگی، 50 هزار واحد هر 2 ماه یکبار برای کودکان 2 تا 12 سال، 50 هزار واحد در ماه برای سنین 12 تا 70 سال و هر 2 هفته یکبار یک دوز 50 هزار واحدی برای افراد بالای 70 سال است. البته برای خانمهای باردار روزانه 1000 واحد دوز ایمن برای پیشگیری از کمبود این ویتامین (از شروع بارداری تا هنگام زایمان) محسوب میشود.
اگر نیاز باشد برای افراد دوز درمانی تجویز کنیم، حتما باید آزمایش بدهند و مطابق آن مکمل تجویز کرد. در کل، دوز درمانی برای افرادی تجویز میشود که کمبود شدید ویتامین D دارند. لازم به یادآوری است هفتهای یک قرص این ویتامین یا استفاده از آمپول آن برای افرادی که کمبودشان شدید نیست، میتواند خطر مسمومیت داشته باشد که با عوارضی مانند گرفتگی عروق و بروز سکته همراه خواهد بود.
سایر مطالب سلامت:
از کوآنزیم Q10 چه میدانید؟
چه کسانی حتما باید بر علیه هپاتیت B واکسینه شوند
بیماری آمپیم ؛ علل، علائم و درمان آن
بیماری ویلسون و راه های درمان آن
خواص گیاه آروگولا یا شابانک برای سلامتی
گیاه خرنوب چیست و چه خواصی دارد؟
علل ایجاد خار پاشنه و درمان آن