آرامگاه کوروش هخامنشی - پاسارگاد
مجموعهی باستانی پاسارگاد که یادگاری از دوران پرشکوه هخامنشی است، در شهرستانی به همین نام در استان فارس قرار دارد. از جمله سازههای تاریخی این مکان باید به مسجد پاسارگاد، باغ پادشاهی پاسارگاد، کاخ دروازه، کاخ بار عام، کاخ اختصاصی، دو کوشک، آرامگاه کمبوجیه، کاروانسرای مظفری و آبنماهای باغ شاهی اشاره کرد. اما بدون شک برجستهترین جاذبهی آن آرامگاه کوروش بزرگ است که پیشتر به «مشهد مادر سلیمان» شهرت داشت. مجموعهی پاسارگاد به عنوان پنجمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو، در تاریخ تیرماه 1383 (با صد در صد آرا)، به ثبت رسید.
بر اساس روایتی از هرودت، کوروش پس از فتوحات فراوان در تاریخ 526 پیش از میلاد، به قبایل سکاها در آسیای مرکزی حمله کرد که متاسفانه در جنگ با ماساگتها (یکی از اقوام ایرانیتبار و یک تیرهی سکایی نیمهصحراگرد در آسیای میانه) کشته و در پاسارگاد به خاک سپرده شد. پاسارگاد در دشتی به ارتفاع 1.900 متری از سطح محصور در میان کوهستان قرار دارد.
دشت پاسارگاد که قدمت آن به دوران پارینه سنگی باز میگردد، در ۱۳۰ کیلومتری شمال شهر شیراز واقع شده است. به احتمال زیاد خود کوروش بزرگ دستور ساخت این مجموعهی باشکوه را داده باشد. شواهدی از جمله کتیبهای سه زبانه (عیلامی، پارسی باستان و اکدی) و معماری کم و بیش مشابه تخت جمشید این احتمال را تقویت میکنند. شهر باستانی پاسارگاد، نخستین پایتخت شاهنشاهی هخامنشی بوده است. محوطهی اصلی که حدود ۱۶۰ هکتار وسعت دارد و توسط منطقهی طبیعی بزرگی احاطه شده است. آرامگاه کوروش بزرگ در جنوب، تل تخت (تخت سلیمان) و استحکامات در روی تپهی شمال محوطه، مجموعهی سلطنتی (دروازه آر، تالار عمومی یا کاخ s، کاخ p و باغ سلطنتی یا چهار باغ) در مرکز محوطهی اصلی و زندان سلیمان در شمال مجموعهی سلطنتی قرار دارند.
مسیر دسترسی
مسلم است که در محتملترین حالت برای دسترسی به پاسارگاد ابتدا باید به شهر شیراز سفر کنید. پس از آن میتوانید با ورود به جادهی شیراز-اصفهان از سعادت شهر گذشته و پس از 20 کیلومتر از طریق جادهی فرعی به سمت روستای «مادر سلیمان» حرکت کنید. از اینجا پس از طی حدود 4 کیلومتر به پاسارگاد خواهید رسید. این مسیر حدود 130 کیلومتر به طول خواهد انجامید. بهتر است برای رفتن به مقبرهی کوروش از اتومبیل شخصی بهره بگیرید. علاوه بر این تورهای گردشگری بسیاری هستند که هر هفته این مسیر را طی میکنند.
اقلیم پاسارگاد
منطقه پاسارگاد از نظر آب هوایی دارای اقلیم نیمه خشک است. از پر بارانترین ماههای سال، آذر، دی، بهمن و کم بارانترین ماهها، خرداد، تیر و شهریور ماه میباشند. میانگین دمای منطقه طی دوره پانزده ساله، 5/12 درجه سانتیگراد بوده منطقه پاسارگاد به خاطر داشتن آب و هوای نیمه خشک، در طول سال دارای میزان بارندگی متوسطی است. جهت وزش باد در منطقه از جنوب غربی به شمال شرقی بوده و معمولاً تبادل هوای سرد و گرم که باعث به وجود آمدن باد میگردد از طریق تنگ بلاغی که در قسمت جنوب غربی منطقه واقع شدهاست صورت میگیرد
معماری پاسارگاد
در ساخت بناها از چهار نوع مصالح اصلی استفاده شدهاست: سنگ، آجر، خشت خام و چوب. چوب را بیشتر برای پوشاندن در و سقف به کار میبردند و در برخی جاها تنه کلفت درختان (احتمالاً سدر و سرو) را برای ستون هم به کار میگرفتند. خشت خام برای پر کردن دیوارها و بعضی اوقات هم برای لایه گذاری سکوها به کار میرفت. آجرهای به کار رفته در پاسارگاد قرمز رنگ میباشند و دارای 45 سانتیمتر طول، 32 سانتیمتر عرض و 5/5 سانتیمتر قطر هستند. ملات آنها یک نوع قیر طبیعی است که از نفوذ آب جلوگیری میکند و نمونه آنها در معماری عیلامی و آثار تخت جمشید دیده میشود. سنگهایی که در ساختمانهای پاسارگاد و نیز تخت جمشید به کار رفته، چند گونه است، یکی سنگ آهکی سپید رنگی که به مرمر مینماید، دیگری سنگی کبود که در سختی به خارا میماند و در جاهایی هم سنگ سیاه مرمرین که بسیار شکننده است. این سنگ سیاه پس از گذشت 25 سده چنان پخته و پیر شدهاست که امروز به آسانی خرد و آردی میشود؛ اما دو نوع سنگ دیگر، بسیار بادوامند و هم چنان پابرجا ماندهاند. سنگهای سپید مرمرین را از کوه سیوند و سنگهای سیاه را از کوه تنگ سیاه و کوه تنگ بلاغی میآوردند
موضوع: آرامگاه کوروش هخامنشی - پاسارگاد
مطالب مرتبط:
شهر باستانی بیشاپور ؛مامن معبد آناهیتا
آتشکده آذرفرنبغ کاریان جویم
آتشکده جهرم - آرامگاه باربد
کاخ اردشیر ساسانی یا آتشکده فیروزآباد