آتشکده آذرفرنبغ کاریان جویم
آتشکده آذرفرنبغ یا آتشکده کاریان با ارتفاع تقریبی 20 متر در مسیر کاریان، از دهستان هرم و کاریان، بخش جویم، شهرستان لارستان در استان فارس و در 42 کیلومتری جنوب غربی جویم در نیمه راه بندر سیراف و دارابگرد قرار دارد. نقشه اصلی این آتشکده به شکل ذوزنقه بوده که اضلاع جلویی آن در حدود 5 متر عرض و 7 متر ارتفاع دارند. ضلع جلویی روی سکویی به ارتفاع 5.1 متر از سطح زمین واقع شده است. برفراز این سکو در ارتفاع 3 متری بر روی دیواره، حفرهای مثلثی شکل وجود دارد. مصالح به کار رفته در دیوارهٔ این آتشکده آجر و گل میباشد. بر روی صفهٔ آتشکده آثاری از راهرو و اتاق دیده میشود که به درون فرو ریخته است.
این مکان آتشکدهٔ موبدان بوده است و یکی از سه آتشکدهٔ بزرگ ایران در عهد ساسانیان به شمار میرفته است. این آتشکده یکی از بزرگترین و مهمترین آتشکدهها در زمان ساسانیان بوده و یکی از مهمترین آتشهای سهگانه زردشتی که مختص موبدان بوده، در آن جا میسوختهاست. ساسان جد اردشیر بابکان تولیت این آتشکده را بر عهده داشته و ساسانیان همواره علاقه خاصی به این آتشکده داشتهاند. بر کتیبهای به زبان پهلوی نگاشتهاند که سی هزار دینار هزینه ساختمان آن شدهاست.
در دوران ساسانیان این آتشکده و زمینهای اطراف آن محل حکومت رم کاریان بوده است. آنها همان ایل پاسارگادیهای هخامنشیان بودهاند که با کمک کردن به اردشیر بابکان در تأسیس حکومت ساسانیان مورد توجه او و سایر شاهان ساسانی قرار گرفته و آتشکده در مرکز حکومتی آنها یعنی کاریان بنا شد. رم کاریان از شهر در مقابل حمله اعراب دفاع کرده و اعراب پس از چهار بار محاصره شهر، موفق به فتح آن شدند. ایل باصری که امروزه به کوچنشینی خود در استان فارس ادامه میدهد تنها بازمانده ایل پاسارگادیان دوره کوروش یا همان رم کاریان ساسانیان به شمار میرود.
از کاریان آتش را به آتشکدهٔ شمالی فسا بردهاند و از آنجا به نیریز و از آنجا به هندوستان بردهاند. واندانبرگ در کتاب باستانشناسی ایران قدیم چنین مینویسد: در کاریان ویرانههای آتشکدهای که بقایای آذرفرنبغ یکی از سه آتشکدهٔ بزرگ ایران باستان است دیدم، بدبختانه امروز چیز مهمی ازآن آتشکده نمانده است.
موضوع: آتشکده آذرفرنبغ کاریان جویم
مطالب مرتبط:
آبشار رحمت آباد جویم
آتشکده جهرم - آرامگاه باربد
مدرسه خان شیراز
کاخ اردشیر ساسانی یا آتشکده فیروزآباد
بانک مشاغل برتر